Historia Bez Cenzury 2018.06-07.pdf

(11180 KB) Pobierz
www.bezc.pl
ISSN 2450-7849 Nr indeksu 411 043
06
9 772450 784922
cena 9,99 zł (w tym 8% VAT)
Nr 6-7 (26-27)
CZERWIEC-LIPIEC 2018 r.
www.bezc.pl
R Y
E N
M ÓJ
U
N W
D
O
P
1
NEXTO : OrderID: 2683676 : Piotr Adamski : piotr-adamski@gazeta.pl
NEXTO : OrderID: 2683676 : Piotr Adamski : piotr-adamski@gazeta.pl
OD REDAKTORA
ało kto wie, że zakaz lichwy
Kościół katolicki zniósł pod
wpływem lobbingu ze strony
najbogatszego człowieka wszech czasów,
niemieckiego bankiera Jakuba Fugge-
ra. Piszemy o tym w reklamowanym na
okładce tekście „Bogaczem w lichwę”.
Skąd wiemy, że Fugger był najbogatszym
żyjącym do tej pory człowiekiem?
Otóż Greg Steinmetz we właśnie
wydanej w Polsce książce „Najbogatszy
człowiek wszech czasów: Życie i cza-
sy Jakuba Fuggera” szacuje majątek
Niemca w momencie śmierci w 1525 r.
M
TANIE SZATY CESARZA
pod uwagę jego wpływ na losy świa-
ta, w tym Polski. Największym źródłem
dochodów Fuggera były kopalnie miedzi
na Węgrzech. W 1514 r. Węgrom, a więc
także kopalniom Fuggera, zaczęły zagra-
żać najazdy Turków. Fugger wpadł na
pomysł, by rozszerzyć wpływy Habsbur-
gów na te terytoria. Problem polegał na
tym, że cesarz Maksymilian I Habsburg
nie uważał tego za istotne. Dlatego Fug-
ger zdecydował się dać cesarzowi ulti-
matum: albo dojdzie do unii personal-
nej z Węgrami, albo koniec pożyczek
(Fugger był najważniejszym źródłem
Maksymiliana miał ożenić się z Anną,
córką Władysława, a wnuczka Maksy-
milina, Małgorzata, miała wyjść za mąż
za Ludwika, syna Władysława.
Nie jest to jedyny polski wątek w hi-
storii najbogatszego człowieka wszech
czasów. Otóż słynna warszawska ro-
dzina Fukierów to gałąź augsburskie-
go rodu Fuggerów. Jej założycielem
był Georgius Focker de Nerberg, który
na początku XVI w. przybył do Warszawy.
Ostatnim członkiem rodziny był Henryk
Maria Fukier, który zmarł 27 kwietnia
1959 r. bezpotomnie. Jeszcze dzisiaj moż-
na podziwiać należącą wcześniej do jego
rodziny kamienicę na Starym Mieście
w Warszawie przy ul. Piwnej 44 (kamie-
nica została zniszczona w czasie II wojny
światowej, a po odbudowaniu rodzinie
nie udało się jej odzyskać), na której par-
terze Magda Gessler od 1991 r. prowadzi
restaurację „U Fukiera”.
Na fasadzie kamienicy są lilie,
herb Fuggerów. Otrzymali go od cesa-
rza Fryderyka II, który zwykł ubierać
się wytwornie, a jak zwykle brakowało
mu pieniędzy. Jeden ze starszych braci
Jakuba zdecydował się ubrać cesarza na
kredyt (tzn. dał materiały – wełnę i je-
dwab – krawcom) w zamian za nadanie
herbu i cesarz wyraził zgodę.
ALEKSANDER PIŃSKI
W życiorysie najbogatszego człowieka wszech
czasów jest wiele polskich wątków.
na 2 proc. PKB Europy, co dawałoby
obecnie 370 mld USD. Dla porównania:
Obecnie najbogatszy człowiek świata,
twórca sklepu internetowego Amazon,
jest wyceniany na 130,2 mld USD (dane
z 2017 r.). W chwili śmierci - w 1937 r. –
John D. Rockefeller miał majątek równy
1,03 proc. PKB Europy, a więc prawie
o połowę mniej, niż Fugger.
Fascynujące jest to, jak mało znaną
postacią jest niemiecki bankier, biorąc
kredytów dla cesarza). W efekcie Mak-
symilian wysłał ambasadora na Węgry,
by wynegocjować sojusz.
Spotkanie, w którym oprócz Mak-
symiliana oraz króla Węgier Włady-
sława II, wziął udział także król Polski
Zygmunt I Stary (brat Władysława II),
odbyło się w Wiedniu. Ustalono, że Habs-
burgowie przejmą władzę na Węgrzech,
kiedy zabraknie potomków Władysła-
wa. Aby przypieczętować sojusz wnuk
Redaktor naczelny:
Aleksander Piński
Zastępca red. nacz.:
Tomasz Pichór
Redaguje zespół:
Jan Piński, Andrzej Nowicki, Anna Koc, Jakub Mikołajczuk,
Jakub Wozinski, Katarzyna Janiszewska,
Kordian Kuczma, Lech Mażewski,
Leszek Nowak, Leszek Pietrzak, Marcin Hałaś
Felietoniści:
Grzegorz Braun
Korekta i redakcja:
Maria Pińska
Skład:
IZI Studio
Wydawca:
Instytut Zarządzania Informacją, ul. Grażyny 13/7, 02-548 Warszawa
ISSN 2450-7849 Nr indeksu: 411 043
www.bezc.pl | e-mail: redakcja@bezc.pl
Projekt okładki:
MOON
Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania tekstów.
Copyright © Instytut Zarządzania Informacją. Wszystkie prawa zastrzeżone
(włącznie z tłumaczeniem na języki obce).
Przedruk tylko za zgodą wydawcy.
www.bezc.pl
NEXTO : OrderID: 2683676 : Piotr Adamski : piotr-adamski@gazeta.pl
3
spis treści
24
Kres polskich Kresów
Nie zawsze o  wszystkim decydują pie-
niądze. Dowodzi tego rekonstrukcja
twierdzy w  Kamieńcu Podolskim.
Warownia oparła się wojskom turec-
kim i  rosyjskim. Strawił ją jednak czas
i ukraińskie młoty.
Wiktor Kozaryk
28
Misja Salamandra
Misja Józefa Retingera do okupowanej
Polski to jedna z  najbardziej intrygują-
cych polskich historii, które wydarzyły
się w czasie II wojny światowej.
Leszek Pietrzak
50
Faszyści kosmetyków
Zdaniem twórcy L’Oréal alternatywą dla
„lewicowego chaosu” były rządy porząd-
ku w Niemczech i Włoszech po przejęciu
władzy przez Hitlera i Mussoliniego.
Aleksander Piński
OD REDAKTORA
TANIE SZATY CESARZA .......................... 3
Aleksander Piński
KRES POLSKICH KRESÓW .................. 24
Wiktor Kozaryk
MISJA SALAMANDRA ........................... 28
Leszek Pietrza
FASZYŚCI
KOSMETYKÓW ....................................... 50
Aleksander Piński
ROZMAITOŚCI
PERYSKOP ................................................. 6
DIDASKALIA
ALASKO
WRÓĆ! ....................................................... 55
Andrzej Nowicki
KIM BYLI RASIŚCI? ................................. 60
Andrzej Wolski
MAZURSKA
TAJNA HISTORIA GOSPODARKI
BOGACZEM W LICHWĘ ....................... 32
Greg Steinmetz
MORDERCY INDIAŃSKICH
MILIONERÓW ......................................... 38
Aleksander Piński
KOLEJOWY
MAGNAT WSZECH CZASÓW ............ 42
Jakub Wozinski
TEMAT NUMERU
MAFIA PIŁSUDSKIEGO ......................... 10
Jan Piński
POLSKA I
ŚWIAT
LORD ACTON
A POLSKA.................................................. 16
Krzysztof
Łazarski
PIRAMIDA
MOCY......................................................... 66
Wiktor Kozaryk
4
NEXTO : OrderID: 2683676 : Piotr Adamski : piotr-adamski@gazeta.pl
nr 6-7 (26-27) czerwiec-lipiec 2018
spis treści
55
Alasko wróć!
Historycy spierają się o  sens istnienia
i perspektywy rosyjskiej kolonii w Amery-
ce oraz o jej wartość. A jeśli już mowa o pie-
niądzach, nadal wiele kontrowersji wywo-
łuje odpowiedź na pytanie – co się stało
z ponad siedmioma milionami dolarów?
Andrzej Nowicki
60
Kim byli rasiści?
Rasizm jest obecnie beztrosko
nadużywanym epitetem. Szafują nim
chętnie zwłaszcza przedstawiciele
niektórych środowisk lewicowych. To
pojęcie – podobnie jak faszyzm – nie
ma doprecyzowanego znaczenia; często
oznacza po prostu obelgę, używaną bez
jasnego związku z treścią poglądów.
Andrzej Wolski
79
Czerwone psy wojny
W latach 70. XX w. kubańska armia ruszyła
z  „internacjonalistyczną pomocą” czer-
wonym reżimom Afryki. Dzięki Hawanie
świat komunizmu rozszerzył się o Angolę,
Etiopię i  Mozambik. Co stało za mocar-
stwową polityką Castro w  tzw. Trzecim
Świecie?
Andrzej Nowicki
SNAJPERKI STALINA ............................. 71
Luba Winogradowa
AMERYKAŃSKIE
KOLEJE....................................................... 85
Aleksander Piński
FELIETONY
Z BUTA
JAK ZBUDOWANO
IV RZESZĘ................................................. 94
Jan Piński
CZERWONE PSY
WOJNY ...................................................... 79
Andrzej Nowicki
KULT BANDERY....................................... 86
LN
NAZIZM I EUROPA ................................. 87
WAŁĘSA
ŻYŁ
PRZED WOJNĄ........................................ 83
Leszek Pietrzak
LN
REMANENTY HISTORYCZNE
PRAWDY
WYŻSZEGO RZĘDU ............................... 96
Grzegorz Braun
HISTORYCZNA SZAFA
REKLAMA LOKALNA ............................. 88
RECENZJE
POJEDYNEK
MOCARSTW............................................. 85
Aleksander Piński
Katarzyna Janiszewska
AFORYZMY & ANEGDOTY
WOJNA
MNICHÓW ............................................... 92
KOLEKCJA CZY INWESTYCJA
NA STRAŻY ZIEMI
ŚWIETEJ
................ 98
Krzysztof Galimski
www.bezc.pl
NEXTO : OrderID: 2683676 : Piotr Adamski : piotr-adamski@gazeta.pl
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin