1581 - 1582 Psków II.pdf

(3730 KB) Pobierz
WSTĘP
Wyprawa Stefana Batorego na Psków była kulminacyjnym
momentem trzeciej i ostatniej kampanii moskiewskiej
poprowadzonej przez tegoŜ monarchę. Rozpoczęta latem 1581 r.,
zakończyła się w lutym 1582 r., w trzy tygodnie po podpisaniu
rozejmu w Jamie Zapolskim. Była to jednocześnie najdłuŜsza z
przeprowadzonych ekspedycji zbrojnych w toku wieloletnich
zmagań polsko-moskiewskich. Nigdy wcześniej armia polsko-
litewska nie pozostawała aŜ tak długo na terytorium
przeciwnika, i to w trudnych warunkach rosyjskiej zimy.
Kampania pskowska stała się z biegiem czasu trwałym
elementem legendy batoriańskiej, budowanej ze szczególnym
pietyzmem w dobie zaborów. W Muzeum Narodowym
w Warszawie znajduje się znany powszechnie obraz Jana Matejki
zatytułowany
Batory pod Pskowem.
Przedstawia polskiego
monarchę siedzącego pod baldachimem wtedy, kiedy w otoczeniu
licznych dostojników koronnych i litewskich przyjmuje hołd od
dowódców obleganego Pskowa. Wiele osób nie zdaje sobie jednak
sprawy,
Ŝe
prawdziwi są tu tylko uczestnicy wydarzeń, sam
moment ukazany na płótnie jest fikcyjny. Pięciomiesięczne
oblęŜenie i blokada
8
Pskowa nie zakończyły się hołdem złoŜonym przez obrońców
polskiemu monarsze. Nie było
Ŝadnych
ceremonii. Nie tylko
nie zdobyto miasta otoczonego potęŜnymi, kamiennymi
murami, ale nawet nie zagroŜono mu na tyle, by zmusić
załogę do jakichkolwiek rokowań. Załoga Pskowa odrzuciła
wezwania do kapitulacji, a podczas oblęŜenia
Ŝaden
z
dowódców moskiewskich nie pojawił się w obozie
królewskim,
Ŝeby
rozmawiać z senatorami lub monarchą.
Polacy i Litwini kojarzą powszechnie wyprawę na Psków
ze wspaniałym zwycięstwem, albowiem doprowadziła do
odzyskania Inflant i ugruntowała przewagę Rzeczypospolitej
nad państwem moskiewskim, zarysowaną w toku kampanii
połockiej i wielkołuckiej. Z kolei Rosjanie uwaŜają obronę
Pskowa za przejaw bohaterskiego oporu w walce o ojczystą
ziemię, a w konsekwencji za sukces taktyczny uwieńczony
ocaleniem miasta, które nie dostało się w ręce wroga. Warto
więc prześledzić przebieg działań wojennych, oblęŜenia i
blokady Pskowa z lat 1581-1582, próbując ocenić plany
walczących stron,
środki
zgromadzone do ich realizacji,
wreszcie sam przebieg działań wojennych. Warto teŜ
dokonać bilansu trzeciej wyprawy moskiewskiej Stefana
Batorego, tak pod kątem wojskowym, jak i politycznym.
Wojny polsko-moskiewskie, toczone w czasach panowania
Stefana Batorego, mają juŜ swoją obszerną literaturę naukową
oraz popularnonaukową. Pierwsze cenne opracowania, do
których sięgają takŜe współcześni historycy, wyszły spod
pióra K. Górskiego
1
. JuŜ kilkanaście lat później pewne
wywody płk. Górskiego spotkały się z negatywną oceną
ówczesnego historyka wojskowości T. Ko-
K. G ó r s k i ,
Trzecia wojna Rzeczypospolitej z Wielkim Księstwem Moskiewskim za
Batorego,
„Biblioteka Warszawska", t. IV, 1892. s. 228-258. We wcześniejszych
tomach tego czasopisma znajduje się omówienie dwóch pierwszych kampanii
moskiewskich.
1

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin