2020.08.28 RPO do KGP ws maseczek.pdf

(136 KB) Pobierz
BIURO
RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH
Warszawa, 28-08-2020 r.
Zastępca
Rzecznika Praw Obywatelskich
Stanisław
Trociuk
II.519.1205.2020.PS
Pan
gen. insp. dr
Jarosław
Szymczyk
Komendant
Główny
Policji
Warszawa
e-PUAP
Szanowny Panie Komendancie
Do Rzecznika Praw Obywatelskich
wpływają
wnioski
dotyczące
problemów
wyłaniających się
na tle
obowiązku
zakrywania ust i nosa przy pomocy
odzieży
lub jej
części,
maski, maseczki,
przyłbicy
albo kasku ochronnego w obiektach handlowych lub
usługowych,
placówkach handlowych lub
usługowych
i na targowiskach (straganach).
Obecnie,
obowiązek
zakrywania twarzy i nosa wynika z przepisu § 24 ust. 1 pkt 2d
rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2020 r.
w sprawie ustanowienia
określonych
ograniczeń,
nakazów i zakazów w
związku
z
wystąpieniem
stanu epidemii.
Przepis ten
zastąpił
uprzednio
obowiązujące
regulacje zawarte w analogicznych
rozporządzeniach
Rady
Ministrów z dnia 19 czerwca 2020 r. oraz z dnia 16 maja 2020 r.
Treść rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 16 maja 2020 r , w zakresie w jakim
dotyczyła obowiązku
zakrywania ust i nosa,
była
przedmiotem
wystąpienia
Rzecznika Praw
Obywatelskich do Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 maja 2020 r., w którym wskazano,
że
-
w ocenie Rzecznika -
obowiązek
zakrywania twarzy i nosa
został nałożony
z przekroczeniem
upoważnienia
ustawowego zawartego w art. 46a i art. 46b pkt 1-6 i 8-12 ustawy z dnia 5
grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń
i chorób
zakaźnych
u ludzi (Dz. U.
z 2019 r. poz. 1239, z
późn.
zm.). Niestety,
wystąpienie
to nie
przyniosło
oczekiwanego przez
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
al.
Solidarności
77
00-090 Warszawa
Tel. centr. (+48 22) 55 17 700
Infolinia obywatelska 800 676 676
biurorzecznika@brpo.gov.pl
www.rpo.gov.pl
Rzecznika rezultatu w postaci przeprowadzenia takich zmian w przepisach prawa, które
usunęłyby
wskazane
wątpliwości.
Obecnie
obowiązujące
przepisy
dotyczące obowiązku
zakrywania ust i nosa
zostały
wydane na niezmienionej podstawie prawnej,
wątpliwości
Rzecznika
dotyczące
prawidłowości
tej regulacji
pozostają
aktualne.
Okoliczności powyższe mogą mieć
istotne znaczenie dla egzekwowania omawianego
obowiązku.
W mediach podano
informację
o tym,
że Sąd
Rejonowy w
Kościanie odmówił
wszczęcia postępowania
w sprawie o wykroczenie
polegające
na uchybieniu
obowiązku
zakrycia twarzy i nosa, zakwalifikowane we wniosku o ukaranie z art. 54 Kodeksu
wykroczeń, właśnie
z powodu wykroczenia przez
Radę
Ministrów poza
delegację ustawową.
Jest to co prawda orzeczenie jednostkowe, jednak jego szerokie
nagłośnienie może mieć
znaczenie dla
kształtowania się
dalszego orzecznictwa
sądów
powszechnych w podobnych
sprawach.
Dodatkowy problem
dotyczący
egzekwowania
obowiązku
zakrywania twarzy i nosa
wynika z tego,
że
zarówno
wcześniejsze
jak i obecnie
obowiązujące
przepisy
przewidywały,
że
pewne kategorie osób
zwolnione z tego
obowiązku. Rozporządzenie
Rady Ministrów z
dnia 7 sierpnia 2020 r.
w sprawie ustanowienia
określonych ograniczeń,
nakazów i zakazów
w
związku
z
wystąpieniem
stanu epidemii
w § 24 ust. 3 pkt 3 stanowi,
że obowiązku
tego nie
stosuje
się
w przypadku osoby, która nie
może zakrywać
ust lub nosa z powodu:
całościowych
zaburzeń
rozwoju,
zaburzeń
psychicznych,
niepełnosprawności
intelektualnej w stopniu
umiarkowanym, znacznym albo
głębokim,
lub
trudności
w samodzielnym zakryciu lub
odkryciu ust lub nosa.
Wcześniejsze
przepisy jako zwolnione z tego
obowiązku wskazywały
ponadto osoby, które nie
mogą zakrywać
ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, przy czym
wskazywały, że
okazanie orzeczenia lub
zaświadczenia
w tym zakresie nie jest wymagane.
Pragnę podkreślić, iż
otrzymywane przez Rzecznika wnioski
pochodzą
zarówno od
obywateli, którzy ze
względu
na niezakrycie ust i nosa spotkali
się
z
odmową
wpuszczenia
do placówki handlowej lub
odmową sprzedaży
wybranych produktów, jak i od innych osób
- w tym personelu placówek handlowych -
obawiających się, że
nieprzestrzeganie przez
niektórych klientów omawianego
obowiązku
stwarza dla ich zdrowia
zagrożenie.
-2-
Niejednokrotnie na tle odmowy wpuszczenie klienta
niezakrywającego
ust i nosa lub
sprzedania mu towarów dochodzi do konfliktów,
kończących się
wezwaniem Policji.
Wzywającymi bywają
zarówno osoby z personelu placówki, które nie
mają żadnych
możliwości
wyegzekwowania
spełnienia
tego
obowiązku
jak
również
niewpuszczone lub
nieobsłużone
osoby,
uważające, że
ich prawa do zakupu
niezbędnych
im produktów
naruszane, pomimo
że są
zwolnione z
obowiązku
zakrywania ust i nosa, i
posiadają
stosowne
zaświadczenie
lekarskie.
Pragnę podkreślić, że
Rzecznik nie kwestionuje
zasadności
i
celowości
wprowadzenia
tego
obowiązku
jako jednego z
działań,
które
mogą ograniczyć
rozprzestrzenianie
się
pandemii. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich natomiast, opisane konflikty
spowodowane
z jednej strony wadliwym sposobem wprowadzenia
obowiązku
zakrywania
twarzy i nosa z drugiej
zaś nieprecyzyjnością
i
częstymi
zmianami przepisów.
Mając
na uwadze przedstawione
okoliczności
zwracam
się
do Pana Komendanta z
uprzejmą prośbą
o przedstawienie Rzecznikowi Praw Obywatelskich informacji
dotyczącej
praktyki stosowanej przez
Policję
w
związku
ze wskazanymi
wyżej
interwencjami.
W
szczególności
uprzejmie
proszę
o podanie, jakie
działania
podejmuje Policja w
odniesieniu do osób, które pomimo
istniejącego obowiązku przebywają
w placówkach
handlowych nie
zakrywając
ust i nosa (ewentualnie, czy zachowanie takie uznawane jest za
wykroczenie i ewentualnie z jakiego przepisu Kodeksu
wykroczeń)
oraz jakie
działania
podejmuje Policja w odniesieniu do osób z personelu placówek handlowych, które
uniemożliwiają wejście
do placówki klientom
niezakrywających
ust i nosa lub
odmawiają
sprzedaży
wybranych przez takich klientów produktów,
zwłaszcza
w przypadku, gdy
zwolnienie ze
spełniania
tego
obowiązku
wynika z posiadanego przez klienta
zaświadczenia
lekarskiego – czy w takich przypadkach zachowanie takie uznawane jest za wykroczenie i
ewentualnie z jakiego przepisu Kodeksu
wykroczeń.
Z
poważaniem
Stanisław
Trociuk
Zastępca
Rzecznika Praw Obywatelskich
/-podpisano elektronicznie/
-3-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin