51. Podaj podstawowe zasady przygotowania i podawania leków.
Podawanie leków przez
układ pokarmowy:
przez usta:
-tabletki
-kapsułki (drobinki leku)
-krople
-roztwory
-zawiesiny
-proszek
-granulki
Przez odbyt:
-czopki: wlewka, kroplowy przyspieszony wlew, lewatywa
Przez ukł oddechowy:
- inhalacje w postaci: gazu(tlenu), pary wodnej (aerozole), dyski
Przez skórę:
- maści, kremy , pasty; namaszczanie, wcieranie, opatrunek płatowy, opatrunek zamknięty
Przechowywanie leków:
- w oryginalnych opakowaniach
-w zamkniętych szafach
-w pomieszczeniach niedostępnych ( dla osób nieupoważnionych)
-szczepionki, czopki w lodówkach w temp 2 do 4 stopni
Przygotowanie leku do podania:
- zgodnie z pisemnych zleceniem lekarza
-przygotować niezbędny sprzęt
-przed przystąpieniem do rozkładania leków umyć ręce
- należy trzykrotnie sprawdzić nazwę, i dawkę leku
-należy znać lek ( nazwę, dawkę leku, sposób i częstość podawania, termin ważności, postać i wygląd leku, działania , skutki uboczne, objawy przedawkowania, nietolerancja, odczyny polekowe)
- nie należy przechowywać i podawać leków przeterminowanych i o zmienionym wyglądzie
-przestrzeganie godzin podawania leków zlecone 3 razy dziennie, 30 min po posiłku, nasenne godzinę przed udaniem się spać, przeczyszczające- silnie działające- rano na czczo
-odpowiednia droga podania
- rozkłada i podaje leki ta sama pielęgniarka
-obserwacja pacjenta podczas podawania leku
-poinformowanie pacjenta o objawach ubocznych
-nie zostawiać lekow gdy nie ma pacjenta
-używany sprzęt należy umyć, zdezynfekować i wysterylizować
-udokumentować podanie leku
Leki wykrztuśne podajemy do godziny 16stej
Reguła 5 „w”:
- właściwy lek
-właściwa dawka
-właściwy czas
- właściwa postać
-właściwy pacjent
55. Wyjaśnij na czym polega holistyczne podejście w pielęgniarstwie?
Holizm – to pogląd wg którego wszelkie zjawiska tworzą układy całościowe, podlegające swoistym prawidłowościom, których nie można wywnioskować na podstawie wiedzy o prawidłowościach rządzących ich składnikowi.
1. Filozofia: teoria rozwoju wg której istotną cechą świata jest jego „całościowy „ charakter
2. Metodologia nauk społecznych- zjawisko społeczne stanowią układy podlegające zasadom
3. Holizm łączy działania lekarzy, pielęgniarek, nauczycieli zdrowia, dietetyków, fizjoterapeutów
4. Podejście holistyczne kładzie nacisk na genetykę każdego pacjenta, jego wyjątkowość psychospołeczną jak również na konieczność dopasowania sposobu leczenia do indywidualnych potrzeb
5. Podejście holistyczne oznacza rozumienie i traktowanie ludzi w kontekście ich kultury, ich rodziny i ich społeczności
6. Podejście holistyczne kładzie nacisk na promocję zdrowia i zapobieganie chorobom
7. Traktuje zdrowie jako stan pozytywny, a nie brak choroby
8. Kładzie nacisk na odpowiedzialność za własne zdrowie
9. Podejście holistyczne uwzględnia metody terapeutyczne , które mobilizują wewnętrzną zdolność jednostki do samoleczenia
10. Ważnym elementem opieki holistycznej jest fizyczny kontakt między osobą udzielającą pomocy a pacjentem, zwraca się uwagę n znaczenie i siłę dotyku.
56. Wymień funkcje zawodowe pielęgniarki i omów jedną z nich?
Funkcje zawodowe pielęgniarki- zbiór zadań i czynności zawodowych dla których można sformułować wspólny cel
Podziały funkcji zawodowych pielęgniarki wg. Ciechaniewicz:
1. Realizowane na rzecz podopiecznego (bezpośrednie) : opiekuńcza, wychowawcza, promująca zdrowie, profilaktyczna, terapeutyczna, rehabilitacyjna
2. Realizowana na rzecz rozwoju zawodowego (pośrednia): kształcenia, naukowo badawcza, zarządzania
Funkcja opiekuńcza:
Uwarunkowana jest brakiem sił u pacjenta , obejmuje gotowość niesienia pomocy i szacunek dla drugiego człowieka w każdej sytuacji i stanie
Zadania funkcji opiekuńczej:
- stwarzanie optymalnych warunków do podtrzymania funkcji życiowych
-pomoc w wykonywaniu czynności życiowych gwarantujących pomoc w radzeniu sobie w rozwiązywaniu problemów
-przygotowanie, ułatwienia wejścia w rolę pacjenta różnych instytucji opiekuńczych i ochrony zdrowia
-ułatwienie wejścia do grupy wsparcia
- organizowanie i uczestniczenie w opiece terminalnej
- stwarzanie optymalnych warunków do podtrzymania funkcji życiowych;
-pomoc w wykonywaniu czynności życiowych gwarantujących komfort;
- rozpoznanie stanu zapotrzebowania na opiekę, jej rodzaj, zakres i charakter;
-pomoc w radzeniu sobie w rozwiązywaniu problemów związanych np. z hospitalizacją, leczeniem)
-pomoc w wejściu w rolę pacjenta różnych instytucji ochrony zdrowia i opiekuńczych
- ułatwianie wejścia do grup wsparcia
-ułatwianie dostępu do informacji o stanie zdrowia, planowanych działaniach opiekuńczych
60. Podaj cechy tętna.
Tętno – rytmiczne podnoszenie i zapadanie ścian tętnicy, spowodowane wypełnianiem się tętnicy krwią wyrzucaną z komór podczas skurczu i wzrostem ciśnienia skurczowego. Tętno jest zależne od akcji serca, objętości krwi, RR krwi, jakości naczyń tętniczych i zastawek serca.
Badania tętna dokonuje się najczęściej na tętnicy promieniowej, skroniowej i szyjnej zewnętrznej. Polega ono na uciśnięciu tętnicy w miejscu, w którym leży bezpośrednio pod skórą, czubkami dwóch palców. Do badania nie używa się kciuka, ponieważ można wtedy pomylić tętno badanego z własnym.
Cechy tętna:
1) częstość – ilość uderzeń na minutę, prawidłowo w warunkach fizjologicznych u dorosłęgo tętno wynosi 66-76.
Fizjologicznie podwyższają: wysiłek fizyczny, wiek, stany emocjonalne, alkohol, nikotyna kawa, itp. Patologicznie podwyższają (tachykardia >100/min): hipowolemia, gorączka, choroby serca, częstoskurcz przedsionkowy, migotanie komór, itp.
Fizjologicznie obniżają: sen, pozycja leżąca, u sportowców. Patologicznie podwyższają: wzmożone ciśnienie śródczaszkowe, zatrucia pochodzenia wewnętrznego (mocznica) i zewnętrznego (grzyby), hipotermia, itp.
2) miarowość – rytm, regularność, prawidłowo fale tętna występują w równych odstępach czasowych. Niemiarowość mogą powodować: niewydolność oddechowa, zmęczenie, nadużywanie kawy, uszkodzenie mięśnia sercowego.
Rodzaje niemiarowości: ekstrasystolia (skurcz dodatkowy zanim skończy się faza rozkurczu), niemiarowość całkowita (w migotaniu przedsionków), częstoskurcz napadowy, wypadanie tętna (w zmęczeniu, po nadużyciu kawy, alkoholu, nikotyny)
3) napięcie – siła, wypełnienie tętna. Jest wyrazem ciśnienia tętniczego krwi i sprężystości (oporu) ścian naczyń tętniczych. Prawidłowo tętno jest dobrze wypełnione, dobrze napięte, tętnica elastyczna. Patologicznie: słabo napięte, nitkowate, ledwo wyczuwalne, np. przy spadku RR krwi. Twarde, drutowate, silnie napięte, np. w miażdżycy, nadciśnieniu. Chybkie – charakteryzuje się bardzo krótkim okresem wyczuwalności pod palcami, szybko znika, może być zwolnione; pojawia się przy dużej różnicy między RR skurczowym i rozkurczowym
61. Omów procedurę pobierania krwi do badań?
STRUKTURA CZYNNOŚCI
I. Czynności przygotowawcze
A. Przygotowanie pielęgniarki:
1. Zapoznanie się ze zleceniem lekarskim.
2. Higieniczne mycie rąk.
3. Założenie rękawiczek jednorazowego użytku,
-maski na usta, okularów
-ochronnych, fartucha ochronnego.
n Pobieranie krwi żylnej do badania w systemie zamkniętym
Materiał i sprzęt:
1. Przygotowanie sprzętu:
n 70% spirytus lub inny preparat do dezynfekcji skóry, np.. Skinsept,
n jałowe gaziki,
n opaska uciskowa,
n płaty ligniny ,
n rękawiczki jednorazowego użytku,
n maska na usta,
n okulary ochronne,
n fartuch ochronny,
n pojemniki na odpady,
n system Vacuette,
2. Przygotowanie otoczenia- dobre oświetlenie
3. Przygotowanie pacjenta:
4. Poinformowanie pacjenta o celu i przebiegu badania.
5. Uzyskanie jego zgody na wykonanie badania.
6. Poinformowanie pacjenta o zaleceniach przed pobraniem krwi do badania:
- pacjent pozostaje na czczo, przez 12-15 godzin
- nie przyjmuje pokarmów i płynów
- może pić tylko niewielkie ilości wody lub słabej nieosłodzonej herbaty
- picie kawy jest niedozwolone
n pacjent powinien być wypoczęty
n w dniu poprzedzającym badanie nie należy pić więcej niż zazwyczaj, a pokarmy powinny być lekkostrawne, bez nadmiaru tłuszczów, białka i węglowodanów, ich nadmiar może powodować przejściowe zmiany w składzie ilościowym lub biochemicznym krwi.
n nie powinno się zażywać środków moczopędnych, stosować gorących kąpieli lub nadmiernego opalania. Aby nie powodować przejściowego zmniejszenia ogólnej ilości krwi krążącej i jej zagęszczania.
II. Czynności właściwe
1.Przygotowanie sprzętu do podciśnieniowego pobrania krwi:
* otworzyć kapturek ochronny igły lekkim obrotowym pociągnięciem i usunąć część kapturka
* wkręcić igłę w plastikowy uchwyt probówki, nie usuwać pozostałej części kapturka ochronnego z igły.
2.Ułożenie pacjenta w wygodnej i bezpiecznej pozycji
(siedzącej z podparciem pleców i kończyny górnej lub półsiedzącej), odsłonięcie miejsca wkłucia;
Czynności właściwe c.d.
3. Wybranie miejsca wkłucia, które powinno być pozbawione zmian typu: blizny, znamiona...
4. Założenie stazy 7-10cm powyżej miejsca planowanego nakłucia- bez zaciskania jej.
5. Podłożenie płatów ligniny.
6. Zaciśnięcie stazy w celu wywołania zastoju żylnego.
7.Polecenie pacjentowi zaciśnięcia dłoni, ewentualnie wykonania kilku mocnych ruchów pięścią- zaciskania i rozluźniania.
8. Unieruchomienie miejsca wkłucia przez podtrzymanie lewą ręką dolnej powierzchni przedramienia tak, aby kciuk spoczywał na skórze około 5 cm poniżej miejsca wkłucia i pociągał skórę wkierunku dłoni.
9. Dokonanie palpacyjnej oceny miejsca wkłucia.
10. Odkażenie miejsca pobrania krwi, wykonując ruchy wzdłuż kończyny z dołu do góry (zgodnie z kierunkiem przepływu krwi żylnej) lub jedynie nanosząc na miejsce wkłucia środek dezynfekcyjny w aerozolu.
11. Odczekanie do całkowitego wyschnięcia odkażonej skóry, około 15-60 sekund zależnie od użytego środka antyseptycznego.
12. Wprowadzenie igły do światła naczynia pod kątem 30-45 stopni, ścięciem skierowanym ku górze.
13. Umieszczenie probówki w uchwycie, aż wolny koniec igły przejdzie przez kapturek probówki i krew zacznie płynąć. Istniejące we wnętrzu probówki podciśnienie sprawia, że dochodzi do samoczynnego wypełnienia jej krwią.
14. Zwolnienie opaski uciskowej, pacjent może rozluźnić dłoń.
15. Wyjęcie probówki z uchwytu, kiedy wyczerpie się podciśnienie w jej wnętrzu i krew przestanie płynąć.
16. Napełnianie po kolei wszystkich potrzebnych probówek w ten sam sposób. Zalecana kolejność pobierania krwi: Vacuette probówki na surowicę, probówki na krzepnięcie, probówki z antykoagulantami. W czasie zmiany probówek należy spokojnie trzymać igłę.
17. Delikatne przechylanie probówki 8-10 razy bezpośrednio po jej napełnieniu, dzięki czemu osiąga się optymalne wymieszanie krwi z zawartymi w probówce substancjami.
18. Usunięcie igły z żyły.
19. Uciśnięcie miejsca wkłucia jałowym gazikiem.
20. Poinformowanie pacjenta o konieczności uniesienia kończyny górnej ku górze po zakończonym zabiegu i ucisku gazikiem miejsca wkłucia przez 3-5 minut lub założenie opatrunku uciskowego na miejsce wkłucia.
Czynności końcowe
A. Uporządkowanie materiału, sprzętu, otoczenia:
1. Usunięcie ligniny lub poduszki.
2. Uporządkowanie zestawu po zabiegu.
3. Przeznaczenie sprzętu jednorazowego użytku do utylizacji.
B. Postępowanie z pacjentem:
1. Poinformowanie go: o konieczności obserwacji miejsca nakłucia żyły, przewidywanym terminie otrzymania wyniku badania.
Czynności końcowe wykonywane przez pielęgniarkę:
1. Podpisanie probówki z krwią (imię i nazwisko pacjenta, rodzaj badania, oddział).
2. Higieniczne umycie rąk.
3.Dostarczenie pobranej krwi do laboratorium. Jeżeli pobrana krew nie może być przekazana do laboratorium w ciągu 1-2 godzin, należy ją przechowywać w temp. 21 stopni. Krew pobrana do badań układu krzepnięcia musi być dostarczona nie później niż 30 minut od momentu pobrania.
4. Udokumentowanie pobrania materiału do badania.
Wskazówki
Założenie opaski uciskowej powinno trwać jak najkróceji nie może przekraczać 1 minuty.
Długi czas ucisku powoduje przemieszczanie wody i substancji małocząsteczkowych do przestrzeni pozanaczyniowej, co w konsekwencji prowadzi do zagęszczenia krwi.
Powoduje to fałszywie podwyższony poziom białka całkowitego, albumin, hemoglobiny, wapnia i potasu.
Podobnie zafałszowane wyniki uzyskuje się, polecając pacjentowi zbyt długo „pracować dłonią”. W przypadku żył łatwo pękających, np. U osób starszych należy stosować nieznaczny ucisk opaską uciskową.
Krew
Krwi do badań nie powinno się pobrać z venflonu- może mieć to miejsce jedynie w sytuacji braku dostępu do żyły, np..
- kruche, pękające naczynia u starszych osób,
- nagły stan hipowolemii uniemożliwiający wprowadzenie igły do zapadniętego naczynia. Venflon należy wówczas dokładnie oczyścić, przepłukując go roztworem 0,9% NaCl, a następnie pobrać co najmniej 5 ml krwi, którą należy odrzucić. Dopiero następna porcja krwi może być użyta do badań laboratoryjnych. Po pobraniu krwi venflon należy przepłukać roztworem 0,9% NaCl. Krwi pobranej przez venflon nie wolno używać do badań układu krzepnięcia.
Do większości badan krew można pobrać po upływie 30 minut, po zakończeniu wlewu dożylnego., Jest to czas potrzebny na ustalenie się równowagi wodno- elektrolitowej organizmu. W przypadku pobierania krwi do oceny gospodarki lipidowej u pacjentów żywionych parenteralnie którzy otrzymują preparaty tłuszczowe, np.. Intralipid czy Lipofundin, czas ten się wydłuża do kilkunastu godzin.
KOLOR KORKA PROBÓWKI.
Kolor czerwony :
-materiał biologiczny : surowica
- rodziaj badań : biochemiczne
- czynnik zawarty w probówce : brak(lub czynnik wykrzepiajacy)
Kolor szary :
-materiał biologiczny : osocze lub krew pełna z inhibitorem glikozy
-rodzaj badań : glukoza
-czynnik zawarty w probówce : szczawian (Na lub K)fluorek (Na), jodooctan (Na)
Kolor fioletowy :
- materiał biologiczny : osocze lub krew pełna
-rodzaj badań : morfologia
-czynnik zawarty w probówce : EDTA (Na2, K2, K3)
Kolor niebieski :
-materiał biologiczny : osocze lub krew pełna
-rodz...
szwagiero1