Prawne aspekty transplantacji narządów 1.docx

(1613 KB) Pobierz

Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów z dnia 1 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 169, poz. 1411) Ustawa o zmianie ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów oraz o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające Kodeks karny

z dnia 17 lipca 2009 r. (Dz.U. Nr 141, poz. 1149)

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych warunków pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów z dnia 4 grudnia 2009 r. (Dz.U. Nr 213, poz. 1656)


Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu prowadzenia centralnego rejestru sprzeciwów oraz sposobu ustalania istnienia wpisu w tym rejestrze

z dnia 1 grudnia 2006 r. Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobu

stwierdzania trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu z dnia 17 lipca 2007 r. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu i

trybu uzyskania informacji od prokuratora lub stanowiska sądu rodzinnego o niewyrażaniu sprzeciwu na pobranie ze zwłok komórek, tkanek i narządów

z dnia 30 października 2007 r. Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobu

stwierdzenia nieodwracalnego zatrzymania krążenia

z dnia 9 sierpnia 2010 r.


Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wymagań dla

kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządów

z dnia 25 kwietnia 2006 r.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie krajowej listy osób

oczekujących na przeszczepienie

z dnia 4 grudnia 2009 r.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu działania

ośrodków kwalifikujących do przeszczepienia oraz sposobu kwalifikacji potencjalnego biorcy

z dnia 12 marca 2010 r.


Ustawa o pobieraniu, Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu przechowywaniu i przeszczepianiu kom komóórek, tkanek i narz rek, tkanek i narząąddóóww z dnia 1 lipca 2005 r. ( z dnia 1 lipca 2005 r. (Dz.UDz.U. Nr 169, poz. 1411) . Nr 169, poz. 1411)

1. Ustawa określa zasady: 1)pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, w tym komórek krwiotwórczych szpiku, krwi obwodowej oraz krwi pępowinowej; tkanek i narządów pochodzących od żywego dawcy lub ze zwłok; 2)testowania , przetwarzania, przechowywania i dystrybucji komórek i tkanek ludzkich. 2. Przepisów ustawy nie stosuje się do: 1)pobierania, przeszczepiania komórek rozrodczych, gonad, tkanek zarodkowych i płodowych oraz narządów rozrodczych lub ich części; 2)Pobierania, przechowywania i dystrybucji krwi do celów jej przetaczania, oddzielania jej składników lub przetworzenia w leki.


Wprowadzenie w problematyk Wprowadzenie w problematykęę prawn prawnąą transplantacji w Polsce przed transplantacji w Polsce przed 2005 r 2005 r.

•1975r. – wytyczne Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie zabiegu przeszczepiania nerek; przez lata stosowano analogicznie do innych narządów;

•30 sierpnia 1991 r. – Ustawa o Zakładach Opieki Zdrowotnej – częściowa regulacja transplantacji w odniesieniu do organów pobieranych ze zwłok (ex mortuo);

•26 październik 1995 r. – Ustawa o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, która jako pierwsza obejmowała swym zakresem zarówno problematykę przeszczepów ex mortuo, jak i ex vivo(od żywego człowieka);


Akcesja Polski do Unii Europejskiej Unii Europejskiej w 2004 r. wiązała się

m.in. z przyjęciem dorobku prawnego Wspólnoty Europejskiej oraz ze stosowaniem i wdrażaniem prawa europejskiego. Konieczność harmonizacji prawa polskiego z prawem

europejskim spowodowała uchwalenie

1 lipca 2005 roku 1 lipca 2005 roku nowej ustawy dotyczącej transplantacji – Ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu Ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu

komkomórek, tkanek i narz rek, tkanek i narządów.


Zagadnienia transplantacji w Zagadnienia transplantacji w medycynie klinicznej medycynie klinicznej

❖ Transplantacja jest jednym z bardziej kontrowersyjnych

zabiegów medycyny klinicznej. Stanowi ona jedną z technik medycznych pozwalających ratować, przedłużać lub ułatwiać życie osób dotkniętych ciężkimi dolegliwościami. W wyniku zabiegu transplantacyjnego człowiek przyjmuje w siebie żywą (tzn. żyjącą w sensie biologicznym) część drugiego człowieka. ❖ Ze względu na fakt czy dawcą przeszczepu jest żywy

człowiek, czy też komórki, tkanki lub narządy pobiera się ze zwłok, wyróżnia się transplantacje:

• ex ex mortuomortuo – wówczas, gdy transplant pozyskuje się ze zwłok;

• ex ex vivovivo – gdy dawcą przeszczepu jest żywy człowiek.


Ustawa wyr Ustawa wyróżnia cztery g nia cztery główne cele eksplantacji i wne cele eksplantacji i

transplantacji transplantacji ex ex mortuomortuo i i ex ex vivovivo:

1. DIAGNOSTYCZNY, czyli dotyczący rozpoznania choroby pacjenta na

podstawie wywiadów, badania lekarskiego, analizy objawów, wyników laboratoryjnych itp.; 2. LECZNICZY, czyli mający właściwości leczące, przeznaczony do

leczenia; uzdrawiający, terapeutyczny; 3. NAUKOWY, czyli służący kształceniu, odnoszący się do nauki

rozumianej jako ogół wiedzy lub poszczególne dyscypliny badawcze, np. transplantologia; 4. DYDAKTYCZNY, czyli dotyczący nauczania. Ciało dawcy ex mortuo

może posłużyć np. do nauczania transplantologii bądź nauczania anatomii lub badania anatomicznego.


„Nie zabieraj swoich narządów do nieba –

one potrzebne są tu na ziemi”

Aspekty prawne transplantacji Aspekty prawne transplantacji ex ex mortuo mortuo


Transplantacja Transplantacja ex ex mortuo mortuo

❖ Transplantacja Transplantacja ex ex mortuomortuo zwizwiązana jest z pobieraniem zana jest z pobieraniem

komkomórek, tkanek lub narz rek, tkanek lub narządów ze zww ze zwłok ludzkich. ok ludzkich. PrzesPrzesłankami dopuszczalno ankami dopuszczalności przeszczepu tego typu s ci przeszczepu tego typu są:

1. Zgoda domniemana dawcy 2. Stwierdzenie śmierci

2.1. Stwierdzenie trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu 2.2. Stwierdzenie zgonu wskutek nieodwracalnego zatrzymania krążenia 3. Zasadność medyczna

Zgłoś jeśli naruszono regulamin