Prawa pacjenta w Unii Europejskiej
Prawa pacjenta w Unii Europejskiej regulowane są poprzez rozporządzenia rady (EWG), rady europy i parlamentu europejskiego. Światowe organizacje pacjentów przygotowały dokument zwany Europejską Kartą Praw Pacjenta. Europejska Karta Praw Pacjentów jest to nieformalny dokument pozarządowy sporządzony w 2002 roku przez organizację Active Citizenship Network we współpracy z 12 organizacjami z różnych krajów Unii Europejskiej.Europejska Karta Praw Pacjentów zawiera czternaście praw pacjentów. Prawa te mają gwarantować wysoki poziom ochrony ludzkiego zdrowia i zapewnienie wysokiej jakości usług przez różne systemy zdrowia w Europie. Spośród tych praw można wymienić takie jak prawo dostępu do opieki medycznej, poufności i prywatności, rekompensaty czy zażaleń. W Polsce prawa pacjenta rozproszone są w wielu aktach prawnych.
Nie ma jednego aktu prawnego który zbierał by wszystkie prawa związane z procesem udzielania świadczeń zdrowotnych. W Niemczech również nie występuje jednolity akt regulujący kompleksowo sytuację praw pacjentów. W Wielkiej Brytanii natomiast obowiązuje Karta Praw Pacjenta opracowana przez rząd tego kraju. Ochronę praw pacjenta wspomagają różnego rodzaju instytucje społeczne jak na przykład stowarzyszenia pacjentów, grupy samopomocowe i federacje stowarzyszeń o zasięgu krajowym.
Po wstąpieniu do UE mieszkańcy kraju mogą korzystać z opieki medycznej na całym obszarze Unii. Cudzoziemcowi przysługują takie same prawa jak pacjentowi w kraju. Pacjenci mogą w ramach ubezpieczenia płaconego w kraju wyjechać do innego kraju i tam podjąć leczenie, jednak jego koszt może się różnić. System opieki zdrowotnej każdego kraju jest inny. Z tego też powodu nie wszystkie świadczenia są w pełni refundowane. Można się ubiegać o wydanie karty EKUZ, czyli Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.
Karta ta uprawnia do korzystania w stanach nagłych z opieki zdrowotnej podczas tymczasowego pobytu w państwie członkowskim Unii Europejskiej oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu. Podstawy prawne systemu zawarte są w rozporządzeniu nr 1408/71. EKUZ zachowuje ważność do momentu określonego w karcie, jako data końcowa ważności karty, albo też traci ją gdy posiadacz karty utracił status osoby ubezpieczonej w NFZ.
Jeśli obywatel Polski podjął pracę lub założył działalność gospodarczą poza granicami kraju wtedy Karta automatycznie wygasa. W sytuacji łamania praw pacjenta pacjent może zgłosić się do Rzecznika Praw Pacjenta w Narodowym Funduszu Zdrowia. Może się zgłosić również do Biura Praw Pacjenta przy Ministrze Zdrowia lub wszcząć wobec winowajcy postępowanie sądowe.
W Polsce do najważniejszych praw pacjenta należą:
1. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych
2. Prawo do świadczeń zdrowotnych
3. Prawo do opinii innego lekarza, pielęgniarki,
położnej lub zwołania konsylium lekarskiego
4. Prawo do informacji
5. Prawo do tajemnicy informacji związanych z pacjentem
6. Prawo do wyrażenia zgody
7. Prawo do dostępu do dokumentacji medycznej
8. Prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii
albo orzeczenia lekarza
9. Prawo do poszanowania intymności i godności
10. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
11. Prawo do opieki duszpasterskiej
12. Prawo do umierania w spokoju i godności
13. Prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie
14. Prawo pacjenta do dochodzenia swoich praw
szwagiero1