Zmierzch zachodu Spengler O.pdf

(15197 KB) Pobierz
Oswald
Spengler
Zmierzch
Zachodu
Zarys
morfologii
historii
powszechnej
WARSZAWA
2014
SPIS
TREŚCI
O
d
redaktora
...............................................................................
7
S
łowo
wstępne
...............................................................................
11
S
łowo
wstępne
(do
wydań
XXXIII-XLVII;
nowe
opracowanie)
..............................................................
13
W
prowadzenie
...............................................................................
O
ZNACZENIU
LICZB...........................................................................
19
63
93
111
111
121
P
roblem
historii
powszechnej
.....................................................
M
akrokosmos
...............................................................................
Symbolika
obrazu
świata
a
problem
przestrzeni
..................
Dusza
apollińska,
faustowska
i
magiczna
.............................
M
uzyka
i
sztuki
plastyczne
.......................................................
Sztuki
piękne
.............................................................................
Akt
i
portret
...............................................................................
O
braz
duszy
i
poczucie
życia
.......................................................
O
formie
duszy...........................................................................
Buddyzm,
stoicyzm,
socjalizm
..............................................
141
141
163
191
191
209
F
austowskie
i
apollińskie
przyrodoznawstwo
........................
225
P
ochodzenie
i
krajobraz
..............................................................
267
Element
kosmiczny
i
mikrokosmos
........................................
267
Grupa
wyższych
kultur
...........................................................
270
M
iasta
i
ludy
.................................................................................
285
301
301
332
352
P
roblemy
kultury
arabskiej
.......................................................
Historyczne
pseudomorfozy
...................................................
Dusza
magiczna
.........................................................................
Pitagoras,
Mahomet,
Cromwell
..............................................
P
aństwo
..........................................................................................
387
Problem
stanów
.........................................................................
387
Państwo
a
historia
....................................................................
397
Filozofia
polityki
......................................................................
426
Ś
wiat
form
życia
gospodarczego
..............................................
Pieniądz
......................................................................................
Maszyna
......................................................................................
435
435
444
OD
REDAKTORA
Idea
niniejszego
skróconego
wydania
wyrosła
z
przekonania,
że
na
skutek
obciążeń
zawodowych
i
publicznych
dzisiejszy
czytelnik
o
ży­
wych
zainteresowaniach
intelektualnych
z
trudem
może
studiować
obszerniejsze
prace
spoza
coraz
bardziej
się
zawężających
dziedzin
fachowych.
Aby
wyjść
naprzeciw
realnej
potrzebie
umożliwienia
do­
stępu
do
tego
wybitnie
ważnego
współczesnego
dzieła,
trzeba
było
naruszyć
zasadę
nieskracania
oryginalnych
utworów.
Wybór
ten
opiera
się
na
dwóch
tomach
oryginalnego
wydania
Der
Untergang
des
Abendlandes,
które
-
niezmieniane
od
1924
roku
-
jest
obecnie
(1959)
na
rynku
w
nakładach
odpowiednio
140.
i
118.
ty­
siąca.
Bardziej
selektywny
wybór
objął
zwłaszcza
rozdziały
tomu
II:
Źródło
i
krajobraz,
Miasta,
ludy
i
rasy,
Państwo
i
Gospodarka.
Uwzględniono
tam
przede
wszystkim
interpretacje
późnych
stadiów,
zwłaszcza
naszej
zachodniej
kultury.
Podstawowy
tom
I
został
w
znacznej
mierze
przytoczony
niemal
w
całości.
Lepszemu
stresz­
czeniu
służą
upraszczające
przejścia
drobniejszym
drukiem.
Mają
one
ułatwić
wchodzenie
w
często
bardzo
rozległą
tematykę.
Niekie­
dy
streszczenia
te,
choć
na
ogół
podawane
słowami
Spenglera,
mogą
przede
wszystkim
przy
wprowadzaniu
ważnych
terminów
wydać
się
zrazu
bardzo
abstrakcyjne
i
trudne,
zwłaszcza
że
pojęcia
Spenglera
często
stanowią
zarazem
także
symbole
dźwiękowe
i
aluzje
do
jakiejś
treści
przeżycia.
Jednak
obszernie
omówione
tematy
(architektura,
religia,
przyrodoznawstwo
itd.),
zawsze
obejmujące
jakąś
doniosłą
ideę,
zapewniają
należyte
objaśnienie.
Także
podstawowe
pojęcie
8
Od
redaktora
losu,
które
dla
wielu
teologów
stało
się
okazją
do
bliższego
zajęcia
się
Spenglerem,
znajduje
tam
odpowiedni
wyraz.
Trzeba
było
zre­
zygnować
z
tablic
przeglądowych
różnych
kultur.
Zamieszczony
tu
tekst
może
pomijać
liczne
niuanse,
ale
zawiera
wszystko
niezbędne
do
ogólnego
zrozumienia;
nie
pominięto
żadnej
idei
istotnej
dla
cało­
ści.
Ponadto
włączono
też
miejsca
charakterystyczne
dla
poetyckiej
siły
wizji
i
języka
Spenglera.
Publikacja
tego
skróconego
wydania
stwarza
okazję
do
zwróce­
nia
uwagi
na
pewne
nieporozumienia.
Jest
dziś
w
obiegu
wiele
po­
jęć
pochodzących
od
Spenglera.
Czytelnik
stwierdzi,
że
mają
one
tu
inne
znaczenie,
niż
się
często
imputuje
nawet
w
pracach
nauko­
wych.
Nieraz,
nawet
przywołując
autora,
błędnie
stosuje
się
terminy
„napoleonizm”,
„cezaryzm”,
„druga
religijność”,
a
także
parę
poję­
ciową
„kultura”
i
„cywilizacja”.
Także
pojęcia
„pseudomorfozy”,
wiązanego
z
nazwiskiem
Spenglera,
często
używa
się
w
zdeformo­
wanym
sensie.
Spengler
wielokrotnie podkreślał,
że
między
kultura­
mi
zachodzą
rozległe
relacje,
zwłaszcza
wymiana
i
przekazywanie
dalej
dóbr
kulturowych,
które
potem
mogą
inspirować
do
nowych
wytworów
mniej
lub
bardziej
naznaczonych
specyfiką
własnej
kul­
tury.
Przez
pseudomorfozę
natomiast rozumiał
dwa
szczególne
przy­
padki
wyższej
historii,
gdy
całe
zjawisko budzącej
się
kultury
ulega
wpływowi
pewnej
dojrzałej
już
kultury
i
zostaje
nakryte
jej,
obcym,
językiem
form.
Chodzi
o
budzącą
się
rosyjskość,
a
zwłaszcza
o
„kul­
turę
magiczną”,
którą
Spengler
odkrył
pod
powierzchnią
rozmaitych
form
historycznych.
Zamieszczony
tu
w
bardzo
obszernym
wyborze
rozdział
o
„kulturze
magicznej”,
której
odkrycie
przez
Spenglera
do­
cenili
tacy
naukowcy,
jak
m.in.
wybitny
starożytnik
Eduard
Meyer
i
znawca
islamu
C.H.
Becker,
należy
do
najlepszych
przykładów
głę­
bokiego,
zdystansowanego
spojrzenia
historycznego,
a
zarazem
ge­
nialnej
intuicji
Spenglera.
Te,
choć
silnie
skrócone,
rozważania
o
ra­
sie
i
duchu,
krwi
i
ziemi
-
pojęciach
u
Spenglera
przeciwstawnych
wbrew
temu,
co
z
nich
zrobił
narodowy
socjalizm
-
narodzie
i
języku
ukazują
metafizycznie
ugruntowane
stanowisko
Spenglera
w
odróż­

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin