Danuta Grzelewska - Prasa radio i telewizja w Polsce Zarys dziejów.pdf

(24442 KB) Pobierz
PRASA,
DIO I TELEWIZIA W POLSCE
| TRLEWIZJA
POLSCE
Zarys dziejé6w
ISBN 83-7151-443-3
Wydanie drugie poszerzone
hae ne
“ai iwin
i
zt Tauauzesn aw)
{ |Warszawa 2001
i ELIPSA
DOM
YDAWNICZY
_ Danuta GRZELEWSKA
Rafat HABIELSKI
Andrzej) KOZIEL
Lidia PIWONISKA-PYKALO
Janusz OSICA
PRASA,
RADIO
J TELEWIZJA |
W POLSCE
Zarys dziejéw
Wydanie drugie poszerzone
BoM
WYDAWHICZY
ELIPSAI
Warszawa 2001
Publikacja dofinansowana przez Wydziat Dziennikarstwa i Nauk Polityeznych
Uniwersytetu Warszawskiego
SPIS TRESCI
Projekt oktadki: Ewa Grabowska
Od autor6w ... 2... ee as Cece enna es
CzeSé I. Lidia Piwoftska-Pykato
Prasa polska do 1795 noo. kee ee eens
Czesé II. Janusz Osica
Prasa lat zaborowej niewoli .. 1... . ee et ees
© Copyright by Authors and Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2001
Czesé II. Rafat Habielski
Dwudziestolecie miedzywojenne ....... eee eens
CzeSé IV. Rafat Habielski
Prasa w okresie II wojny Swiatowej. Prasa emigracyjna
po 1945 roku... . eee eeMoen
Czesé V. Andrzej Koziet
ISBN 83-7151-433-3
Prasa w latach 1944-1989 2. ool. ee ens
CzeSé VI. Danuta Grzelewska
Historia polskiej radiofonii w latach 1926-1989 .............
CzeSé VIL. Andrzej Koziet — wspdélpraca Danuta Grzelewska
Polska Telewizja w latach 1952-1989 .. 6... . cece eee
Indeks nazwisk
1.0.0... 0c cece ee be eet e eee n ens
E | TPSA ul. inflancka 15/198, 00-189 Warszawa
WYDAWNICZY Dom Wydawniczy ELIPSA
"
ea
DOM
Opracowanie komputerowe, druk { oprawa:
e-mail: elipsa@elipsa.pl
tel/fax 635 03 01, 635 17 85,
OD AUTOROW
Syntetyczny obraz dziejéw prasy, radia i telewizji powstat z myéla o po-
trzebach dydaktyceznych. Na wielu rodzajach studiéw dziennikarskich — ma-
gisterskich, licencjackich, podyplomowych, uzupetniajacych odczuwasie brak
zwieziej, aktualnej syntezy tyczqcej tradycji zawodu, jego dorobku i specyfi-
ki wynikajacej z powiklanego biegu naszej historii.
Zarys sklada sie z siedmiu autorskich opracowan. Konsekwencjq takiego
zalozenia jest odmiennosé konstrukcji poszczegélnych czeéci, ich wewnetrz-
ny podzial, subiektywny ~ ale wynikajacy z doSwiadczen dydaktyeznych —
wybor cezur i problematyki.
Praca powstala w oparciu o bogata literature zagadnienia i kwerende
prasy. Wykorzystano w niej takze pozycje luzno tylko powiazane z historia
polskiej prasy i dziennikarstwa, jak opracowania z zakresu historii Polski, dzie-
jow kultury, zwlaszcza zaé literatury, wspomnienia i pamietniki.
Kazda czes¢ zbioru opatrzona jest wyborem najwazniejszych pozycji z li-
teratury okresu oraz kalendarium, a calos¢ indeksem nazwiski tytuléw.
Lidia Piworiska-Pykato
Czes¢ I.
Prasa polska do 1795 r.
Czasopismiennictwo europejskie powstalo w wyniku dtugotrwalego proce-
su, rozpoczetego w Sredniowieczu, a zakoficzonego u schytku XVII stulecia.
Badacz prasy powszechnej i polskiej, Andrzej Paczkowski zwraca uwage na
trudnoéci, jakie pojawiajq sig we wskazaniu écislych granic czasowych tego
jajacych powstawaniu prasy odnosi do okresu miedzy potowg XV, a koficem
XVI wieku.
Niewatpliwie znaczny wplyw na narodziny czasopiémiennictwa wywarly
idee Renesansu, kt6re przyniosly odrodzenie myéli ludzkiej, zwrot ku naj-
wigkszym osiqgnig¢ciom klasycznej starozytnosci, a takze nie znana przedtem
wolnosé umystu. Zmiany w mentalnoSci spotecznej dokonywaly sie takze pod
wplywem reformacji i gwattownych konfliktéw religijnych, a horyzonty inte-
lektualne Europejczykéw rozszerzaly wielkie odkrycia geograficzne i rozw6j
nauk humanistycznych i przyrodniczych.
OkreSlone znaczenie ma réwniez ogdlny postep w rozwoju sit wytwérczych,
szczanstwa. To wiasnie relacje kupieckie, donoszace o cenach i moizliwo-,
$ciach zbytu towaréw,a takze o kleskach zywiotowych i wydarzeniach poli-
tycznych, kt6re mogly oddzialywaé na handel, odegraly niemaig role w procesie
a zwiaszcza jedno z jego nastepstw — umocnienie sie i wzbogacenie mie-
procesu i zjawisk mu towarzyszacych, a wyrazne nasilenie czynnikow sprzy-
Potrzeba otrzymywania wiadomosci biezacych, stale uaktualnianych nie
ograniczata si¢ juz do dworéw i ich otoczenia. W réznych warstwach spo-
tecznych, np. wsréd rzemieSInikow i bankieréw, wzrastalo zapotrzebowanie
na informacje, kt6re moglyby ulatwiaé wykonywanie zawodu.
Narodziny informacyjnej prasy periodycznej poprzedzily okazjonalne ga-
zety ulotne, zawierajace opis wydarzen, budzacych powszechne zaintereso-
wanie. Pierwsze drukowane wydawnictwa tego typu pojawily sie w kilkana-
Scie lat po wynalezieniu przez Gutenberga ruchomej czcionki.
Najstarsze z zachowanych wyszio spod prasy w Bolonii w 1470 roku. Za-
ksigcia Bentivoglia II, ktéry chyba tylko dzieki tej gazecie przeszedt do histo-
ri. Wéréd 17 tysigcy relacji i nowin przechowywanych w augsburskim archi-
wum Fuggerow na uwage zasluguje zwlaszcza historycznylist Kolumba 0 od-
kryciu nowych ziem, wydrukowany w Barcelonie w 1493 roku.
9
wieralo wierszowany opis turnieju, zorganizowanego na czesémidjscowego
powstawania prasy.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin