Tragedia Datner.pdf

(15918 KB) Pobierz
Szymon
Datner
TRAGEDIA
W
DOESSEL
Ucieczki
z
niemoli
niemieckiej
1939—1945
ciąg
dalszy
Książka
i
Wiedza
1970
SPIS
TREŚCI
Od
autora................................................................................................
9
Rozdział
I
NIEMIECKI
APARAT
I
ZARZĄDZENIA
PRZECIW
UCIECZKOM
Obozy
jeńców
wojennych.................................
-.....................................
11
Obozy
zagłady.................................................................................................
20
Obozy
specjalne
dla
zbiegłych
jeńców.......................................................
21
Oflag
IV
C—Colditz
. .............................................................................
22
Oflag
XC—Lubeka.....................................................................................
22
Oflag
VIII
B—Srebrnogóra
(forty
Spitzberg
i
Hohenstein)
.
.
24
Stalag
325—Rawa
Ruska.........................................................................
26
<
Sonderkommandos»
..........................................
....
28
Centralny
i
terenowy
aparat
przeciw
ucieczkom..............................
29
Technika
ścigania
zbiegów.........................................................................
35
Zapobieganie
ucieczkom
Szykany................................................................................................
37
Piętnowanie
jeńców
radzieckich
. ...........................................................
43
Rozdział
II
POMOC
W
UCIECZKACH
NA
TERENIEOKUPOWANEJ
POLSKI
.
46
Żołnierze
polscy
w
latach
1939—1940
................................................
48
Uchodźcy
na
szlaku:
Polska
Słowacja,
Węgry.....................................
57
Jeńcy
radzieccy
zbiegli
z
obozów
T
omoc
zorganizowana...............................................................................
62
Pomoc
indywidualna.........................................
74
Pomoc
dla
zbiegłych
jeńców
alianckich.................................................
76
Niesienie
pomocy
w
ucieczkach
ewazyjnych
Zestrzeleni
lotnicy.........................................
83
Żołnierze
wojsk
lądowych
odcięci
od
swych
oddziałów
...
88
Zbiegowie
z
obozów
zagłady.........................................................................
90
Rozdział
III
HITLEROWSKIE
ZBRODNIE
I
REPRESJE
ZA
UCIECZKI
I
ZA
POMOC
UCIEKINIEROM
A.
ZBRODNIE
NA
LUDNOŚCI
POLSKIEJ
Zarządzenia
i
groźby.............................................................................
........
Zbrodnie
za
pomoc
ściganym
Polakom.......................................................
99
Zbrodnie
za
pomoc
zbiegłym
jeńcom
radzieckim
oraz
żołnierzom
Armii
Czerwonej
odciętym
od
swych
oddziałów..............................
103
Zbrodnie
za
udzielanie
pomocy
zbiegłym
jeńcom
alianckim
,
.
.
126
Zbrodnie
za
pomoc
dla
dezerterów
z
armii
niemieckiej
.
.
.
.
133
B.
REPRESJE
I
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
ZBIOROWA
W
obozach
jenieckich...................................................................................
1,34
Represje
wobec
ludności
cywilnej...........................................................
137
Odpowiedzialność
zbiorowa.....................................................
.
.
133
Odpowiedzialność
rodzinna.................................................................
146
W
hitlerowskich
obozach
zagłady
Auschwitz-Birkenau
(Oświęcim-Brzezinka)....................................
149
Majdanek...............................................................................................
157
Gusen
I...............................................................................................
158
C.
ZBRODNIE
NA
ZBIEGACH
Zbrodnie
na
„turystach
górskich”...........................................................
159
Zbrodnie
na
zbiegłych
i
schwytanych
jeńcach
Ewolucja
w
polityce
zbrodni...........................................................164
„Zastrzelony
w
czasie
ucieczki”..........................................................
165
Zbrodnie
na
zbiegłych
jeńcach
radzieckich................................................171
Obszar
operacyjny
na
Wschodzie
OKH
(Oberkommando
des
Heeres).....................................................................................................
172
Obszar
OKW
(Oberkommando
der
Wehrmacht)..............................179
Obozy
zagłady.........................................................................................
190
Zbrodnie
na
zbiegłych
jeńcach
żołnierzach
armii
zachodnich
.
.
194
Jeńcy
polscy.........................................................................................
196
Jeńcy
alianccy.........................................................................................
203
Torturowanie
schwytanych
zbiegów..........................................
.
209
Rozdział
IV
TRAGEDIA
W
DOESSEL
Przebieg
ucieczki.........................................................................................
212
Relacja
ppor.
Wincentego
Kawalca.....................................................
214
Relacja
por.
Jana
Zieleniewskiego.....................................................
217
Ucieczka
por.
Jerzego
Piestrzyńskiego................................................224
Imienna
lista
polskich
jeńców
zbiegłych
z
Doessel.............................
225
Zachowanie
się
Niemców
. .
.
.'.....................................................
223
Zbrodnia
Mord
na
20
jeńcach
w
Buchenwaldzie...............................................
232
Mord
na
ppłku
Bronisławie
Kowalczewskim,
mjrze
Stefanie
Pro-
naszce
i
kpt.
Władysławie
'Wasilewskim.........................................
2.34
Stracenie
następnych
17
zbiegów.
Ppor.
Dybciak
...
.
236
Zeznanie
feldfebla
Leona
Zellnera.............................................
238
Odpowiedzialność
za
zbrodnię
Przestępczy
łańcuch.....................................................................
242
Najniższe
ogniwo
wojskowe:
ppłk
Brinkord...........................
244
Podejrzani.......................................................................................
246
Motywy
zbrodni
doesselskiej...............................................................
252
Hipotezy.......................................................................................
252
Osobowość
zbiegów
jako
dodatkowy
motyw
zbrodni
....
256
Czyn
„doesselczyków”...............................................................
261
Dlaczego
zamordowano
polskich
jeńców
zbiegłych
z
Doessel?
.
263
Rozdział
V
STOPNIOWANIE
ZBRODNI
PO
MORDZIE
DOESSELSKIM
Obwieszczenie
i
inne
zarządzenia
„ostrzegające"
. ..................................
268
Rozkaz
„Stufe
III”
i
dekret
„K”...........................................................
273
Zbrodnia
na
brytyjskich
lotnikach
RAF
w
Żaganiu.............................
281
Epilog
zbrodni
doesselsko-żagańskiej...........................................................
292
Mord
na
oficerach
francuskich
w
oflagu
XC—Lubeka.............................
304
Zarządzenia
przeciw
ucieczkom
w
ostatnim
stadium
wojny
.
. .
307
Ogólna
liczba
ofiar
„Aktion
Kugel”
. ..........................................................
309
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
PRAWNA
ZA
ZBRODNIE
NA
ZBIEGŁYCH
JEŃCACH
WOJENNYCH...............................................
310
Indeks
nazwisk...............................................................................................
313
OD
AUTORA
Praca
niniejsza
stanowi
ciąg
dalszy,
tematyczne
uzupełnienie
książki
pt.
„Ucieczki
z
niewoli
niemieckiej
1939—1945”
wydanej
w
1966
r.
przez
„Książką
i
Wiedzą”;
tworzy
z
nią
strukturalną
całość.
Traktuje
ona
o
problemach
zbiegostwa
nie
uwzglądnionych
w
pierwszej
części
poświącona
jest
przede
wszystkim
p
m
o
c
y
niesionej
zbiegom
w
okupowanej
Polsce
przez
ludność
cywilną
i
organizacje
ruchu
oporu
oraz
przedstawieniu
zbrodni
hitlerowskich
na
schwytanych
zbiegach
i
na
tych,
którzy
im
w
zbiegostwie
pomagali.
W
książce
tej,
tak
jak
w
poprzedniej,
ustalenia
dotyczące
jeń­
ców
wojennych
przeważają
nad
danymi
o
cywilnej
ludności;
dys­
proporcja
ta
w
toku
dalszych
badań
winna
ulec
wyrównaniu.
Również
faktografia
związana,
z
problemem
hitlerowskiej
zbrodni
jako
kary
za
ucieczką
winna
w
przyszłości
wzbogacać
się
w
miarą
osiągnięć
badawczych
i
publikowania
prac
cząstkowych,
dotych­
czas
bardzo
nielicznych.
Niestety,
źródła
archiwalne
i
literatura
dotycząca
zagadnienia
ucieczek
ubogie,
a
wielu
protagonistów
niejednej
„klasycznej”
ucieczki
odchodzi
z
tego
świata,
zabierając
ze
sobą
swoje
prze­
życia.
Odchodzą
także
świadkowie
licznych
zbrodni
na
zbiegach
i
na
tych,
którzy
spieszyli
im
z
pomocą.
Jakże
wiele
tych
spraw
poszło
już
w
niepamięć,
wiele
z
nich
jeszcze
zaginie,
jeśli
dziedzinę
wiedzy
o
najnowszych
dziejach
narodu
zgłębiać
będą
tak
jak
dotychczas
tylko
nieliczni.
Nie
to
wyrzuty,
ale
i
nie
pierwszy
apel.
W
obu
swoich
książkach
o
zbiegostwie
autor
starał
9
Zgłoś jeśli naruszono regulamin