Michałowski Kazimierz Nie tylko piramidy A5 ilustr.pdf

(18825 KB) Pobierz
Kazimierz Michałowski
Nie tylko piramidy...
Sztuka dawnego Egiptu
Wydanie polskie 1966
Spis treści:
Słowo wstępne................................................................................................................................................................4
I. Zagadka sfinksa i hieroglifów - Rozwój badań nad sztuką egipską............................................................................6
II. Życie nad Nilem - Kraj i ludzie................................................................................................................................21
III. Tajemnicze znaki - Język i piśmiennictwo.............................................................................................................39
IV. Bogini Seszat pisze annały - Periodyzacja dziejów................................................................................................55
V. Gwiazdy na niebie - Wierzenia religijne..................................................................................................................85
VI. O świtaniu i wschodzie słońca - Początki sztuki w Egipcie, okres predynastyczny i dwie dynastie tynickie.....114
VII. Horyzont Ra - Budownictwo i zdobnictwo Starego Państwa.............................................................................134
VIII. Chnum tworzy człowieka - Kanon postaci ludzkiej..........................................................................................158
IX. Po zaćmieniu Słońca - Upadek sztuki w Okresie Przejściowym i Odrodzenie w epoce Średniego Państwa......187
X. Amon i Aton w zenicie - Klasycyzm sztuki Nowego Państwa i epizod amarneński............................................213
XI. Ziemskie siedziby bogów - Kanon świątyni egipskiej i architektura wielkich zdobywców................................236
XII. Przed zachodem Słońca - Epoka Późna..............................................................................................................270
XIII. Narodziny nowego boga - Egipt chrześcijański.................................................................................................292
ZESTAWIENIE CHRONOLOGICZNE....................................................................................................................300
Bibliografia - Wybór...................................................................................................................................................309
Spis ilustracji:..............................................................................................................................................................317
-2-
Żonie mojej, towarzyszce
i nieocenionej współpracowniczce
w wielu wyprawach archeologicznych
-3-
Słowo wstępne.
Sztuka egipska cieszy się dziś w Polsce dużym
zainteresowaniem. Dzięki rozwinięciu się ruchu turystycznego i
nowoczesnym środkom podróży, Egipt stał się nam znacznie
bliższy. Warszawę od Kairu dzieli tylko kilka godzin lotu. Sądzę,
że do zainteresowania Egiptem przyczyniły się również w pewnej
mierze polskie odkrycia archeologiczne dokonane przez nas na
Bliskim Wschodzie w latach ostatnich. Dzięki przywiezionym do
kraju zabytkom, otrzymywanym na podstawie umowy z Egiptem i
Sudanem, wzbogaciły się również znacznie zbiory sztuki egipskiej
w Muzeum Narodowym w Warszawie. Dziś możemy więc wiele
zagadnień zilustrować w tej książce dziełami sztuki, które
znajdują się w naszym posiadaniu. Nie tylko jednak o to chodzi.
Możemy w przedstawianiu poszczególnych etapów rozwoju
sztuki egipskiej powoływać się na nasze, polskie odkrycia, które
wniosły ostatnio bardzo poważny wkład do skarbca nauki
światowej.
Jeśli na kartach tej książki czytelnik spotka się często z
określeniem „nasze odkrycia" czy „nasze wykopaliska", musi
pamiętać o tym, że dokonane zostały one dzięki badaniom Stacji
Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego z
siedzibą w Kairze. Powoływanie się w tekście na „nasze
odkrycia" nie może być poczytane za rodzaj szowinizmu
narodowego lub przesadnie pojętego patriotyzmu. Nic podobnego.
Każdy, komu nie obce są książki dotyczące dziejów sztuki
egipskiej, pisane przez uczonych francuskich, niemieckich czy
angielskich, łatwo może przekonać się o tym, że autorzy powołują
się prawie wyłącznie na badania i odkrycia swoich ziomków.
Dlaczego więc mielibyśmy pomijać milczeniem w książce
polskiej nasze polskie odkrycia, które w wielu przypadkach nie
-4-
ustępują znaczeniu osiągnięć archeologów i egiptologów innych
narodowości?
Książka ta nie jest historią sztuki egipskiej. Jej celem jest danie
czytelnikowi klucza do zrozumienia i oceny wartości tej sztuki.
Dlatego też każdy okres ujęty jest kompleksowo i jego cechy
charakterystyczne uwypuklone są na przykładach zaczerpniętych
ze wszystkich gałęzi sztuki. Gdyby kogoś interesowała np. tylko
rzeźba czy architektura, miałby on pewne trudności w rozeznaniu
się na podstawie tej lektury w klasyfikacji i systematyce
poszczególnych zagadnień, tym bardziej że w tekście zabytki
wzmiankowane są tylko przykładowo tam, gdzie chodzi o podanie
najbardziej charakterystycznych cech twórczości artystycznej w
kolejnych okresach rozwoju sztuki egipskiej.
Pomimo wszystko sztuka egipska jest dla nas o wiele dalsza od
sztuki greckiej, która zresztą w wielu przypadkach wykorzystała
zdobycze osiągnięte w dziedzinie kształtowania przez mistrzów
egipskich. Ale sztuka grecka jest przecież źródłem europejskiej
kultury i twórczości. Wydaje się więc rzeczą konieczną, aby
właściwe rozważania nad kluczowymi problemami sztuki
egipskiej zostały poprzedzone rozdziałami wstępnymi,
mówiącymi o kraju i ludziach, języku, piśmie, religii i dziejach
tego wyjątkowego, niepowtarzalnego w cywilizacji ludzkiej
wydarzenia, jakim była sztuka egipska; zrozumieć ją można tylko
wówczas, kiedy jasno zdamy sobie sprawę z tego, że stanowiła
ona doskonałe i wyraziste odbicie przyrody i stosunków
społecznych, które panowały nad Nilem na pewnym etapie
historycznego rozwoju tego kraju.
KAZIMIERZ MICHAŁOWSKl
Podkowa Leśna, sierpień 1965 r.
-5-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin