zrozumiec-udar-mozgu.pdf

(4431 KB) Pobierz
Dariusz Lewera
Zrozumieć
udar mózgu
Wrocław 2018
Recenzenci:
Dr n. med. Katarzyna Mariańska – specjalista neurolog
Prof. dr hab. med. Krzysztof Wronecki – specjalista kardiochirurg
W publikacji wykorzystano fotografie i ryciny:
Macieja Muszyńskiego – ryc. 12 s. 26, ryc. 13 s. 27, ryc. 14 s. 28;
Shutterstock – okładka (głowa), ryc. 1 s. 7, ryc. 2 s. 8, ryc. 3 s. 9,
ryc. 4 s. 11, ryc. 5 s. 14, ryc. 6 s. 15, ryc. 7 s. 17, ryc. 10 s. 21,
ryc. 11 s. 22, ryc. 15 s. 33;
ze stron: http://ccfems.org – ryc. 8 s. 18,
https://www.dotmed.com – ryc. 9 s. 19
© Copyright by Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2018
ISBN 978-83-62182-72-5
Projekt okładki: Wojciech Kuźma
Redaktor Wydawnictwa: Jan Kuźma
Redakcja techniczna i łamanie: Anna Derbin
ul. Lelewela 4, pok. 325, 53-505 Wrocław
tel./fax (71) 791-20-30, tel. kom. 601 77-47-33
e-mail: wydawnictwo@continuo.pl
www.continuo.pl
Wydrukowano we Wrocławskiej Drukarni Naukowej PAN
im. S. Kulczyńskiego Sp. z o.o.
2
Spis treści
Wstęp 5
1. Rys historyczny badań nad udarami mózgu 7
2. Budowa i funkcje ośrodkowego układu nerwowego 11
3. Udar mózgu 13
3.1. Definicja udaru mózgu i TIA 13
3.2. Rodzaje udarów mózgu 13
3.3. Epidemiologia udarów 14
3.4. Czynniki ryzyka udaru 16
3.5. Objawy udaru 16
3.6. Pierwsza pomoc przedlekarska 17
4. Diagnostyka udaru mózgu 21
5. Leczenie udaru mózgu 23
5.1. Leczenie farmakologiczne – standardowe 23
5.2. Leczenie farmakologiczne – trombolityczne 23
6. Powikłania udarów mózgu 25
6.1. Niedowład kończyn 25
6.2. Zaburzenia widzenia 27
6.3. Afazja 28
6.4. Dysfagia 29
6.5. Depresja poudarowa 30
6.6. Spastyczność 30
7. Leczenie spastyczności poudarowej 31
7.1. Leczenie fenolem i etanolem 31
7.2. Leczenie spastyczności toksyną botulinową 32
7.2.1. Program terapeutyczny leczenia toksyną botulinową
spastyczności kończyny górnej po udarze mózgu 34
7.2.2. Program terapeutyczny leczenia toksyną botulinową
spastyczności kończyny dolnej po udarze mózgu 35
7.3. Leczenie spastyczności lekoopornej 36
7.4. Leczenie neurochirurgiczne 38
3
8. Leczenie usprawniające 41
8.1. Opieka fizjoterapeuty i pielęgniarki 41
8.2. Opieka logopedy 43
8.3. Opieka psychologa 44
9. Formy opieki nad pacjentami po udarze mózgu 47
9.1. Opieka domowa 47
9.1.1. Przygotowanie pomieszczeń i wyposażenie specjali-
styczne 48
9.1.2. Dieta pacjenta po udarze 50
9.1.3. Toaleta pacjenta po udarze 52
9.1.4. Profilaktyka odleżyn 52
9.1.5. Pielęgnacja jamy ustnej pacjenta po udarze 54
9.2. Opieka instytucjonalna 54
9.2.1. Zakłady opiekuńczo-lecznicze 55
9.2.2. Domy opieki społecznej 55
9.2.3. Hospicja 56
10. Profilaktyka pierwotna i wtórna udaru mózgu 57
11. Wsparcie instytucji pozarządowych 59
Wykaz placówek realizujących programy terapeutyczne
leczenia spastyczności poudarowej toksyną botulinową 61
Wykaz skrótów 66
Słowniczek 67
Bibliografia 72
Recenzja 74
4
Wstęp
Polska jest krajem, w którym udary mózgu stanowią jedną
z najczęstszych przyczyn zgonów, a także wtórnej niepełno-
sprawności. Liczbę zachorowań na udar mózgu w naszym kra-
ju określa się na 75 000 rocznie. Schorzenie to częściej dotyka
mężczyzn niż kobiety i szacuje się, że jest to odpowiednio 175
i 125 przypadków na 100 000 mieszkańców. Na podstawie wy-
ników przeprowadzonych badań jednoznacznie potwierdzono,
że po okresie 3 miesięcy od udaru około 20% pacjentów ma
znaczne ograniczenia w funkcjonowaniu spowodowane trud-
nościami w posługiwaniu się kończyną górną. Podobna pod
względem liczebności grupa ma problemy z chodzeniem z po-
wodu niedowładu kończyny dolnej.
Spastyczność jest bardzo istotnym powikłaniem po uda-
rach mózgu i rozwija się u ponad 20% pacjentów, w znaczny
sposób utrudniając rehabilitację, a co za tym idzie – prowadzi
do dalszego pogorszenia sprawności chorego.
Wzmożenie napięcia mięśni powoduje nieprawidłowe uło-
żenie kończyny górnej oraz dolnej, co w konsekwencji dopro-
wadza do zaniku mięśni, przykurczy w stawach objętych spa-
stycznością, odleżyn i przewlekłych dolegliwości bólowych.
Celem, który powinien osiągnąć cały zespół opiekujący się
pacjentem w okresie rekonwalescencji, jest leczenie spastycz-
ności i przywrócenie lub poprawa zdolności funkcjonalnych,
będących podstawą samodzielności w wykonywaniu czynno-
ści dnia codziennego.
Terapia spastyczności może polegać na doustnym leczeniu
farmakologicznym, ostrzykiwaniu określonych grup mięśnio-
wych toksyną botulinową, wszczepieniu pompy baklofenowej
czy wreszcie na zabiegach neurochirurgicznych.
Współczesna medycyna w leczeniu spastyczności oferuje
bardzo wiele, daje szansę na łatwiejszą, skuteczniejszą i prak-
tycznie bezbólową rehabilitację. Nie zawsze jednak wszystkie
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin