Zatopienie Scharnhorsta i Tirpitza.pdf

(8113 KB) Pobierz
JERZY PERTEK
ZATOPIENIE
„SCHARNHORSTA”
I „TIRPITZA”
1
M ii
WYDAWNICTWO POZNAŃSKIE
•
POZNAN 1985
OD ZIMY DO LATA 1943 ROKU
Po wielomiesięcznej przerwie od końca
grudnia 1942 roku, niemiecka flota nawodna przeprowadziła
„wielką” operację na wodach arktycznych. Trzon eskadry,
która 6 września 1943 roku wyruszyła z Westfjordu w
kierunku Szpicbergu, stanowiły superpancernik „Tirpitz” i
pancernik „Scharnhorst”, który odbywał swój pierwszy, a
jak się później miało okazać — przedostatni rejs bojowy na
arktycznych wodach. Żaden z nich nie przyniósł temu
wielkiemu okrętowi sukcesu odpowiadającego jego ogrom­
nemu potencjałowi. Zanim wszakże zapoznamy się z przebie­
giem obu wypraw, nie od rzeczy będzie wyjaśnić, jak to się
stało, że Hitler — wbrew swej kategorycznej decyzji powzię­
tej po niepowodzeniu niemieckich krążowników w bitwie
koło Wyspy Niedźwiedziej* — zgodził się pozostawić
„Scharnhorsta” i inne wielkie jednostki Kriegsmarine w
czynnej służbie.
Donitz ratuje wielkie okręty
Gdy w styczniu 1943 roku następowała
zmiana na stanowisku głównodowodzącego Kriegsmarine,
los wielkich okrętów nawodnych niemieckiej floty
w y d a w a ł
się ostatecznie przesądzony. Do meldującego się w dniu 30
* Była o tym mowa w jednym z moich poprzednich tomików tego cyklu,
zatytułowanym
Bitwy konwojowe m arktycznej trasie
(Poznań 1982), a
dotyczącym wydarzeń z lat 1941-1942.
5
stycznia w Kwaterze Głównej Dónitza wygłosił Hitler
dłuższą mowę, w której raz jeszcze, ale w spokojniejszy
sposób niż podczas gwałtownej kontrowersji z Raederem,
wytłumaczył przyczyny, dla których powziął decyzję wycofa­
nia ze służby wszystkich pancerników i krążowników. Po
wysłuchaniu tych argumentów nowy
Oberbefehlshaber der
Kriegsmarine
oświadczył, że nie zdążył zapoznać się z
całokształtem swych nowych zadań i dlatego trudno mu
ustosunkować się merytorycznie do przedstawionej sprawy.
Hitler polecił więc Dónitzowi przygotowanie w możliwie jak
najkrótszym czasie planu wycofania ze służby, a następnie
pocięcia na złom pancerników i krążowników.
Plan taki Dónitz przedłożył już w dniu 8 lutego. Przewidy­
wał on stopniowe skreślenie z listy floty mniej przydatnych —
w istniejących warunkach — okrętów, przy równoczesnym
maksymalnym wykorzystaniu najsilniejszych bądź znajdują­
cych się w najlepszym stanie jednostek. Do końca 1943 roku
„Tirpitz”, „Liitzow” i „Niirnberg” miały działać na wodach
norweskich, „Scharnhorst” zaś i „Prinz Eugen” na Bałtyku.
Kolejność skreślania dużych okrętów z listy floty Dónitz
przewidział następująco: „Admirał Hipper” i lekki krążow­
nik „Kbln” — w dniu 1 marca, stare pancerniki „Schleswig-
Holstein” i „Schlesien” — w dniach 1 kwietnia i 1 maja,
„Scharnhorst” — 1 lipca, i wreszcie „Tirpitz” — jesienią 1943
roku. W wyniku wycofania tych okrętów ze służby oczekiwa­
no uzyskania do innych zadań 250 oficerów oraz około 8000
podoficerów i marynarzy, z których 92 oficerów oraz
znaczną część personelu przewidziano do służby na okrętach
podwodnych, resztę zaś — do artylerii nadbrzeżnej i prze­
ciwlotniczej lub jako uzupełnienia na pozostające w służbie
okręty nawodne. Były to „Admirał Scheer” i „Prinz Eugen”,
który miał zostać okrętem szkolnym, oraz — służące już w
tym charakterze — lekkie krążowniki „Leipzig” i „Emden”.
Jak więc widać, przedstawiony przez Dónitza plan wcale
nie był radykalny i nie przewidywał natychmiastowego
wycofania dużych okrętów nawodnych ze służby ani też nie
6
1. Groźny wróg
„Tirpitz”
arktycznych
konwojów,
niemiecki
superpancernik
zakładał rychłego ich pocięcia na złom. Innymi słowy
znacznie odbiegał on w szczegółach od tego, czego domagał
się Hitler jeszcze niedawno podczas burzliwych rozmów z
Raederem, a także podczas pierwszej rozmowy z Dónitzem
jako nowym głównodowodzącym Kriegsmarine. Można by
więc sądzić, że taki plan wywoła sprzeciw Fiihrera, tymcza­
sem uzyskał jego całkowitą aprobatę.
W
jaki sposób można
to wytłumaczyć?
Przede wszystkim Hitler został przekonany ó tym, że
jeśli nadarzą się sprzyjające okoliczności, tzn. jeśli będzie
obiekt godny zaatakowania i szansa na odniesienie sukcesu,
wówczas obowiązkiem Dónitza jest rzucenie dużych
7

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin