Tomasz Burek - Dziennik kwarantanny (2021).pdf

(2134 KB) Pobierz
TOMASZ
BUREK
DZIENNIK KWARANTANNY
Projekt okładki: Artur Wandzel
ISBN 978-83-8259-093-7 (mobi)
ISBN 978-83-8259-094-4 (epub)
ISBN 978-83-8259-095-1 (pdf)
Biblioteka Narodowa
al. Niepodległości 213
02-086 Warszawa
www.bn.org.pl
Sfinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu
w ramach programu wieloletniego Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa. Priorytet 4.
Gorzką taką pracę dlaczegożeś przedsięwziął?...
Norwid
ZAMIAST PROLOGU
PRAGNIENIE ŁADU
Czy umiałbym sobie wyobrazić idealną bibliotekę domową roku 1993?
Idealną – a zatem otrząśniętą z nawarstwień makulatury i nabytków przy-
padkowych, odbudowaną całkowicie albo nawet zbudowaną od podstaw,
rozważnie i celowo. Czy potrafiłbym wskazać książki w tej bibliotece naj-
niezbędniejsze, szeregując je w przemyślanym i wzorowym porządku? Jaka
w rzeczy samej miałaby to być biblioteka? Do jakich gustów, do jakiej hie-
rarchii wartości, do jakiego modelu kultury literackiej, do jakich wyobrażeń
o funkcjach książki przystosowana? W większym stopniu „przyjemnościo-
wa” czy „wtajemniczająca”? Rozrywkowa czy edukacyjna? Selektywna czy
uniwersalna? „Nowoczesna” i wolnomyślna czy wyznawcza i „staroświec-
ka”? Wahania, muszę przyznać, dosyć dziwne pod moim piórem, ale bo też
chwila jest osobliwa. Znowu świat wyszedł z normy, umysł się w nim gubi,
jedno z drugim się nie wiąże, wszystko się ze sobą kłóci. I już nie mógłbym
przyklasnąć oczywistym na pozór odpowiedziom, że najlepiej, aby każda
biblioteka była wielobarwna i różnoraka. Nie wyrzekając się zupełnie uro-
ków różnorodności, chciałoby się pośród panującego obecnie „postyczne-
go” (tzn. postmodernistycznego na Zachodzie a postkomunistycznego na
Wschodzie) zamieszania pomarzyć o ładzie, o jedności stylu: tak w ramach
kultury ogólnej, jak w obrębie poszczególnych księgozbiorów.
W dobrym księgozbiorze domowym powinny na samym początku się
znaleźć – jako solidna jego podstawa, jako trzon nie podlegający sezono-
wym przetasowaniom i zmienności upodobań – jedynie takie książki, za
którymi stoi autorytet i powaga tradycji, takie przeto, które zachowały zdol-
ność promieniowania wszędzie, we wszystkich epokach i pokoleniach. Na-
zywamy książki tego gatunku dziełami klasycznymi. Zakreślony przez nie
horyzont problemowy i estetyczny, horyzont wzniosłości, głębi, złożoności
i doskonałości, tragizmu, autoironii i prawdy, jest w istocie równoznaczny
BIBLIOTEKA NARODOWA
2
Dz ienni k k war an tan n y
z duchowym i granicami naszej cywilizacji. Toteż należy je gromadzić, należy
je mieć wciąż przed sobą, rozważać i czytać tak, jak radził wytrawny ich znaw-
ca i miłośnik Stanisław Vincenz. Czytać duszą, nie oczami samymi. Oto one,
literackie pomniki narodów i powierniczki wszystkich tajemnic człowieka:
11.
Biblia
22.
Antologia tragedii greckiej
33.
Homer:
Iliada. Odyseja
44.
Wergiliusz:
Eneida
55.
Św. Augustyn:
Wyznania
66.
Dante: Boska
Komedia
77.
Montaigne:
Próby
88.
Szekspir:
Hamlet
99.
Cervantes:
Don Kichote
10. Goethe:
Faust
11. Mickiewicz:
Dziady
12. Gogol:
Martwe dusze
Gdyby wolno było uzupełnić tę kolekcję podstawową o jakąś wyjątkowo
piękną lub znamienną książkę ostatnich lat stu pięćdziesięciu, czy umiałbym
wybrać między
Wichrowymi Wzgórzami
Emily Bronte a poczętymi z na-
tchnień środkowoeuropejskich
Schodami Strudlhofu
Heimitio von Doderera?
Dopisek późniejszy (2001). Jak mogłem zapomnieć o
Narzeczonych
Aleksandra Manzoniego? Po prostu – wstyd przyznać – znałem tę książ-
kę, określaną mianem pierwszej włoskiej powieści w nowoczesnym tego
słowa znaczeniu, jedynie ze słyszenia. Przeczytałem ją dopiero latem roku
1997 we wzrastającym zachwycie, więcej: w uniesieniu. Odtąd przylgną-
łem do niej całą duszą. Ta historia z siedemnastego wieku, opowiedziana
w pierwszej połowie wieku dziewiętnastego przez eks-wolterianina na
katolicyzm nawróconego, i poddająca klasyczny, chrześcijański obraz
człowieka próbom decydującym, między innymi próbie „nicościującego”
działania dżumy, stanowi nadal wielkie pokrzepienie dla wszystkich odby-
wających swą duchową kwarantannę – dzisiaj1.
1
Odpowiedź na pytanie „Gazety Polskiej” (1993, nr 8) o współczesny kształt bib-
lioteki domowej.
BIBLIOTEKA NARODOWA
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin