Pomerania Lipiec Sierpien 2020.pdf

(5600 KB) Pobierz
CENA 5,00 zł (w tym 5% VAT)
Nr 7–8 (544) lipiec–sierpień 2020
ROK 100-LECIA POWROTU POMORZA
W GRANICE RZECZYPOSPOLITEJ
ORAZ ZAŚLUBIN POLSKI Z BAŁTYKIEM
MIESIĘCZNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY
ROK ZAŁOŻENIA 1963
www.miesiecznikpomerania.pl
S N 0238-9045 NR INDEKSU 371939 PL
9 770238 904906
WAKACJE
NA POMORZU
07/08
Informacji dotyczących sprzedaży książek udziela
INSTYTUT KASZUBSKI
UL. STRAGANIARSKA 20–22, 80–837 GDAŃSK
tel. +48 58 346 22 31
LËPIŃC– ZÉLNIK 2020
W NUMERZE:
3 Stôré place, nowé żëcé
Z
Radosława Kamińsczim, turisticznym prowadnika
po Kaszëbach gôdôł Dark Majkòwsczi
6 Turystyczno-historyczne smakowanie Wolina
Bogusław Breza
10 Swiatowi kònkùrs
am
12
13
18
Ewelina Stefańska
54 Kaszëbizna rozgrzéwô mie serce
Z
prof. Riszardã Minkewiczã, nowim rektorã Mùzyczny
Akademie we Gduńskù, rozpňwiôdô Tomôsz Fópka
57 Wanoga z ópą (dzél 1)
Mateùsz Bùllmann
58 Z Kociewia. Ni ma co umskliwać, trza się
cieszyć, że żyjim…
Maria Pająkowska-Kensik
59 Kaszëbi z Chóru (dzél 1)
Róman Drzéżdżón
62 Bò Cebie nie zastąpi nicht…
Gracjón Fópka
63 Z profesorsczi pòlëcë. Ksążczi ze zbiorów
Gerata Labùdë
Adóm Lubòcczi, tł. Róman Drzéżdżón
64 Rozmieje Pón Bóg pò kaszëbskù? A Kaszëbi
rozmieją mòdlëc sã w swòji mòwie?
Czile słowów ò majewëch na nordze
Klebbów Matis
65 Zachë ze stôri szafë. Jak bëło, tak je
rd
66 PO-WIETRZE
Maya Gielniak
68 Barbara Rezmer, mistrzyni haftu kaszubskiego
Mirka Bajraszewska
69 Wspòmink ò wasce Jerzim Hoppe
Józef Lanc
70 Lektury
75 Ò chłopie, co mù nicht »pón« nie chcôł gadac
Paùlëna Wãserskô
76 Klëka
83 Sëchim pãkã ùszłé. Te dnie
Tómk Fópka
84 Z bùtna. Na Zjôzd!
Rómk Drzéżdżónk
Bądkowski online – znajdź coś dla siebie
Lucjan Hoga. Jestem z Wiczlina
Andrzej Busler
Susza jest faktem. Małe i wielkie kroki,
by odwrócić wysychanie Polski
Tomasz Chudzyński
22 Port czy kopalnia? Wybrane plany
zagospodarowania Zatoki Puckiej
Marcin Herrmann
25 Dlaczego prësczé półtrojôczi w „Kaszëbsczich
nótach” mają nominał „5”?
Tomasz Rembalski
28 Bądkowski literacki. Wstęp do konkretyzacji
Daniel Kalinowski
35 Drzewo genealogiczne
Piotr Schmandt
39 Listy
40 Wëdôwnô dzejnota Kaszëbskò-Pòmòrsczégò
Zrzeszeniô wedle akt òperacjowi sprawë
ò tacewny pòzwie „Saga” (dzél 1)
Słôwk Fòrmella
42 Gdańsk mniej znany. Nowości Starego Miasta
Marta Szagżdowicz
43 Smaki i aromaty Pomorza. Grill, piknik
czy biesiada sposobem na spędzanie ciepłych
dni lata
Rafał Nowakowski
46 Język kaszubski naturalny jak oddech
Z księdzem Leszkiem Kryżą rozmawia Stanisław Janke
52 Młodszi brat wòjnë
Adóm Hébel
Numer wydano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Zrealizowano ze środków Województwa Pomorskiego.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
i ze środków Miasta Gdańska.
Od redaktora
W wakacyjnym numerze „Pomeranii” tradycyjnie już proponujemy
naszym czytelnikom szeroki wybór tematów. Wśród nich także
tematy bardzo wakacyjne, bo zachęcające do podróży, z którymi
czas letni nieodłącznie się kojarzy. Postawiliśmy przede wszystkim
na patriotyzm lokalny, więc chcielibyśmy zachęcić czytelników
„Pomeranii” szczególnie do podróży po naszym regionie,
także dlatego, aby w trudnym roku, naznaczonym wieloma
ograniczeniami, pomóc naszym pomorskim przedsiębiorcom,
ludziom, dla których turystyka jest źródłem zarobku.
Być może po lekturze wywiadu z przewodnikiem turystycznym
Radosławem Kamińskim postanowią Państwo ruszyć szlakiem
dworów i pałaców północnych Kaszub i na własne oczy przekonać
się o pięknie tych niezwykłych obiektów. W podróż zabiera nas
również Bogusław Breza, który opisuje pobyt w nie tak odległym
Wolinie, miejscu, którego nie oszczędził czas, a które na bazie
historii potrafiło odbudować swoją tożsamość i zachęcić do tego, aby
odwiedzić to niezwykłe miasto położone na dwu brzegach cieśniny
Dziwny. A może celem wakacyjnych podróży stanie się Muzeum
Kolejnictwa w Kościerzynie, gratka dla miłośników kolei, tych
dużych i tych małych?
Jakikolwiek by był cel wakacyjnej podróży, w imieniu redakcji
miesięcznika „Pomerania” życzymy udanych wyjazdów i równie
udanych powrotów.
Sławomir Lewandowski
PRENUMERATA
Pomerania z dostawą do domu!
Koszt prenumeraty rocznej krajowej z bez-
płatną dostawą do domu: 55 zł.
W  przypadku prenumeraty zagranicznej:
150 zł.
Podane ceny są cenami brutto i uwzględnia-
ją 5% VAT.
Aby zamówić roczną prenumeratę, należy:
• dokonać wpłaty na konto:
PKO BP S.A. 28 1020 1811 0000 0302 0129 35 13,
Zarząd Główny
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie
ul. Straganiarska 20–23
80-837 Gdańsk,
podając imię i nazwisko
(lub nazwę jednostki zamawiającej)
oraz dokładny adres
• zamówić w Biurze ZG ZKP,
tel. 58 300 06 83, 58 301 27 31,
e-mail: prenumerata@kaszubi.pl
Ludmiła Kucharska
Aleksandra Dzięcielska-Jasnoch (Najô Ůczba)
Ka Leszczyńska (redaktorka techniczna)
KOLEGIUM REDAKCYJNE
Piotr Dziekanowski (przewodniczący kolegium)
Andrzej Busler
Roman Drzeżdżon
Ewa Górska
Stanisław Janke
Piotr Lessnau
Wiktor Pepliński
Danuta Pioch
Edmund Szczesiak
Bogdan Wiśniewski
TŁUMACZENIA NA JĘZYK KASZUBSKI
Anna Hebel
Dariusz Majkowski
ZDJĘCIE NA OKŁADCE:
Żuławska kolej dojazdowa (Mikoszewo)
Fot. Sławomir Lewandowski
WYDAWCA
Zarząd Główny
Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego
ul. Straganiarska 20–23, 80-837 Gdańsk
DRUK
Bernardinum, ul. bpa Dominika 11, 83-130 Pelplin
Nakład 1200 egz.
Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania
i redagowania artykułów oraz zmiany tytułów.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności
za treść ogłoszeń i reklam.
ADRES REDAKCJI
ul. Straganiarska 20–23
80-837 Gdańsk
tel. 58 301 90 16, 58 301 27 31
e-mail: red.pomerania@wp.pl
REDAKTOR NACZELNY
Sławomir Lewandowski
ZESPÓŁ REDAKCYJNY
Dariusz Majkowski (z-ca red. naczelnego)
Krystyna Sulicka
Bogumiła Cirocka
Bòrkòwò Labòrsczé
STÔRÉ PLACE, NOWÉ ŻËCÉ
Z Radosławã Kamińsczim, turisticznym prowadnikã pò Kaszëbach, gôdómë ò drãdżi gòspòdarczi stojiznie w slédnëch
miesącach, nôdzeji na zmianã i Szlachù dwòrów i pałaców Nordowëch Kaszëb.
Chcemë zacząc òd stojiznë kaszëbsczich turisticz-
nëch prowadników òbczas pandemii. Jak mòckò
czëjeta krizys zrzeszony z kòrónawirusã?
Baro mòcno. W mòjim przëtrôfkù wëzdrzi to tak, że
òd strëmiannika niżódné planë sparłãczoné z dzeja-
nim prowadnika nie òstałë zrealizowóné. Teòreticzno
jô miôł zajãté wszëtczé weekendë òd pòłowë strëmian-
nika do kùńca czerwińca, ale zòrganizowóné wëjazdë
òstałë òdwòłóné. Ni ma tej niżódnëch wzątków. Dlô
tëch, co żëją w sezonie blós z turisticzi, to je dramat.
Je blós państwòwô pòmòc – zwòlnienia z ZUS-u, jed-
norazowô pòżiczka z Ùrzãdu Robòtë, ale nie czëjemë
za mòcno ti pòmòcë. To wszëtkò je za mało. „Posto-
jowe” dostónie ju mało chto, bò wiele z  naju mô
dodôwkòwò jiną robòtã.
A widzysz jaczis môłi wid w ti cemny sytuacji?
Gòspòdarka zaczinô wracac do żëcô, niejedne firmë
stôwają pòmalë na nodżi... Mô bëc téż wspiarcé dlô
waji – turisticzné bònë.
Ùwierzimë, jak òbôczimë. Tegò turisticznégò bònu
jesz nicht na òczë nie widzôł. Je blós gôdanié. Nôprzód
to miało bëc tësąc złotëch dlô kòżdégò, terô piãcset na
dzeckò. Pòkąd to nie mdze zacwierdzoné, to je to blós
„gdëbanié”. Móm téż strach, że jeżlë te bònë òstóną
wprowadzoné, lëdze bãdą je wëdawac leno na hòtele,
apartamentë abò jedzenié, a mało chto zdecydëje sã
ÒDJ. RADOSŁÔW KAMIŃSCZI
na prowadnika. W czasach pandemii wikszosc bãdze
chcała zwiedzac indiwidualno abò z familią. A zòrga-
nizowónëch wikszich karnów, jaczé bëłë dlô naju
nôwôżniészima klijentama, jesz latos za wiele nie bã-
dze. W  slédnym czasu ùzdrzenié we wejrowsczim
krézu jaczégòs aùtokaru wnet nie bëło mòżlëwé. Za
baro nie widzã tej tegò widu w tunelu.
Mòże równak terô miészé grëpë, familie mdą
chcałë pòznawac Kaszëbë z prowadnikã?
Dlô naju to bë bëło baro dobré, bò më téż wòlimë
miészé karna – tak 10–15 lëdzy. Wnenczas jesmë
Rëmiô
LËPIŃC– ZÉLNIK 2020 /
/
3
ÒDJ. RADOSŁÔW KAMIŃSCZI

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin