anamnesis102 2020-3.pdf

(1812 KB) Pobierz

1
ANAMNESIS 102
BIULETYN
KOMISJI
DS.
KULTU
BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW EPISKOPATU POLSKI
ROK XXVI (2020) NR 3
MISTERIUM KOŚCIOŁA
ZESŁANIE DUCHA ŚWIĘTEGO
I OKRES NIEDZIEL ZWYKŁYCH
2

Redakcja:
bp Piotr Greger
ul. Żeromskiego 5a
43-300 Bielsko-Biała
e-mail: greger@kuria.bielsko.pl
p.greger@episkopat.pl

3
O
D
R
EDAKCJI
Liturgia w czasie pandemii COVID-19
Globalne doświadczenie pandemii powodowanej koronawirusem jest sytuacją nadzwy-
czajna, która rodzi konieczność niekonwencjalnych zachowań. Polakom i Kościołowi w Pol-
sce przyszło zmierzyć się z mocnymi obostrzeniami, także w obszarze sprawowanego kultu.
Początek tych restrykcji przypadł na połowę drugiego tygodnia Wielkiego Postu, osiągając
swój punkt kulminacyjny w bolesnym obrazie pustych świątyń podczas tegorocznej litur-
gii Triduum Paschalnego. Wraz z końcem liturgicznego okresu wielkanocnego nadszedł
czas oczekiwanego powrotu do normalności, wierni mogą gromadzić się w kościołach
bez żadnych ograniczeń dotyczących limitu. Czas pandemii znalazł swoje odzwierciedle-
nie w decyzjach kompetentnych władz kościelnych, odnośnie do uczestnictwa w litur-
gii. W takim klimacie oddajemy do rąk Czytelników kolejny numer biuletynu Komisji
ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski.
W dziale NAUCZANIE OJCA ŚWIĘTEGO znajdują się trzy teksty. W związku z pan-
demią koronawirusa, papież Franciszek, specjalnym listem, wezwał wiernych do wspólnej
modlitwy różańcowej przez cały miesiąc maj. Zaś w wigilię uroczystości Zesłania Du-
cha Świętego (sobota, 30 maja) przewodniczył tej modlitwie w ogrodach watykańskich.
W roku bieżącym mija 50 lat od opublikowania posoborowych
Obrzędówkonsekracjidzie-
wic.
Na tę okazję papież Franciszek – w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (31 maja)
– wystosował okolicznościowe
Przesłanie.
Kilka miesięcy wcześniej, dnia 15 stycznia, pod-
czas niedzielnej modlitwy
AniołPański,
Ojciec Święty podjął refleksję nad rzeczywistością
sakramentu chrztu świętego.
Dział DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ zawiera orzeczenia Kongrega-
cji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dotyczące celebracji liturgii w okresie
panującej pandemii (dwa dekrety ogólne, dekret i tekst formularza mszalnego „W cza-
sie pandemii”, nota dotycząca możliwości sprawowania liturgii Triduum Paschalne-
go poza kościołami parafialnymi, decyzja odnośnie do Komunii świętej poza sprawowa-
niem liturgii w okresie świąt paschalnych, nowe wezwanie Modlitwy powszechnej w czasie
wielkopiątkowej Liturgii na cześć Męki Pańskiej).
Ponadto, Kongregacja podjęła decyzję dotyczącą nowej daty na obchód wspomnie-
nia św. Pawła VI, papieża, w Kościele polskim (27 maja) oraz poinformowała o fakcie
wpisania wspomnienia św. Faustyny Kowalskiej, dziewicy, do Rzymskiego Kalenda-
rza Ogólnego. Na ten obchód przesłano teksty liturgiczne.
Z kolei Penitencjaria Apostolska wydała dwa dokumenty związane z panującą pan-
demią: notę dotyczącą sprawowania sakramentu pokuty oraz dekret dający możliwość
zyskiwania przez wiernych specjalnych odpustów.
Dział NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII zawiera trzy dokumenty asygnowane
przez Prezydium Konferencji Episkopatu Polski (w tym czasie nie odbyło ani jedno ze-
branie plenarne). Pierwszy z nich zawiera wskazania dla biskupów odnośnie do sprawo-
wania czynności liturgicznych w okresie pandemii. Warto wspomnieć, iż biskupi diece-
zjalni czynili własne regulacje prawne (wskazania, zarządzenia, dekrety) uwzględniając
4
OdRedakcji
zaistniałą sytuację pandemii. Treściowo były bardzo podobne, niemal identyczne, po-
nieważ uwzględniały obowiązujące prawo sanitarne, które było reakcją na trwający stan
epidemiologiczny. Ze względu na ograniczoną objętość biuletynu, nie zostaną one za-
mieszczone w naszej publikacji. Członkowie Prezydium Konferencji Episkopatu Pol-
ski wystosowali także wielkoczwartkowy Listy do kapłanów oraz okolicznościowy List
pasterski z okazji 100. rocznicy urodzin św. Jan Pawła II.
Panująca pandemia mocno sparaliżowała celebrację liturgii w polskich kościołach.
W związku z tym pojawiło się wiele pytań, na które odpowiedziała Komisja ds. Kultu
Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski (komunikat, uwagi re-
dakcyjne). Komisja poinformowała także o nowych wpisach dotyczących kalendarza li-
turgicznego (św. Paweł VI i św. Faustyna Kowalska). Ponadto, ukazały się pomoce doty-
czące celebracji wigilii uroczystości Zesłania Ducha Świętego (Pro memoria oraz teksty
liturgiczne).
W tym dziale znajdują się także Listy pasterskie biskupów diecezjalnych, które podej-
mują wątki liturgiczne (abp Stanisław Gądecki, abp Marek Jędraszewski, abp Wiktor
Skworc, bp Roman Pindel), a także teksty wygłoszonych homilii (abp Wiktor Skworc, bp
Adam Bałabuch, bp Arkadiusz Okroj, bp Grzegorz Olszowski).
Dział zatytułowany FORMACJA LITURGICZNA zawiera artykuł zmarłego prezbite-
ra diecezji płockiej ks. Sławomira Grzeli. Podejmuje ona ciekawe zagadnienie tzw. pustych
nocy w tradycji polskiej pobożności.
W dziale
DUSZPASTERSTWO
LITURGICZNE znajdują się liczne materiały po-
dejmujące zagadnienia liturgiczne. Na szczególną uwagę zasługuje tekst Aktu zawie-
rzenia Polski Najświętszemu Sercu Pana Jezusa i Matce Bożej Królowej Polski, który
został wygłoszony na Jasnej Górze dnia 3 maja br. Opracowanie ks. prof. dra hab. Cze-
sława Krakowiaka (Lublin) dotyczy liturgii sakramentu bierzmowania w świetle odnowio-
nych obrzędów. Autor szczegółowo wyjaśnia i uzasadnia gest wkładania ręki na kandyda-
tów do sakramentu Ducha Świętego.
Kolejne teksty są związane z przeżywaniem roku liturgicznego. Znajdziemy wywiad
na temat pieśni wielkopostnych, rozmowę poświęconą przeżywaniu okresu przygoto-
wania paschalnego na przestrzeni historii. Jest także informacja i tekst nowego wezwa-
nia na wielkopiątkową Liturgię na cześć Męki Pańskiej, rozmowy dotyczące obchodu
świąt paschalnych i czasu oktawy wielkanocnej. Czytelnik ma także okazję zapoznać się
z ciekawą refleksją dotyczącą celebracji wigilii uroczystości Zesłania Ducha Świętego.
W tym dziale znajdują się również dwa teksty związane z przeżywaniem okresu pande-
mii. Znany i ceniony liturgista upatruje w tej sytuacji ogromną szansę dla procesu nawró-
cenia duszpasterskiego. Natomiast niezwykle interesująca jest wiadomość dotycząca syl-
wetki patronki w obliczu epidemii, świętej męczennicy ze Wschodu o wiele mówiącym
imieniu
Korona.
Dział INFORMACJE zawiera dane z Kościoła w Polsce (sprawozdania z zebrań, konse-
kracja dziewicy w Pelplinie, pielgrzymka nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej archi-
diecezji krakowskiej, pierwsi diakoni stali w archidiecezji warmińskiej) oraz wiele danych
Kościoła powszechnego. Na szczególną uwagę zasługują dwie wypowiedzi prefekta Kon-
gregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów kard. Roberta Saraha. Całość działu
zamyka wykaz nowych publikacji z zakresu liturgiki.

LiturgiawczasiepandemiiCOVID-19
5
Księdzu Biskupowi Stefanowi Cichemu dziękuję – kolejny raz – za przygotowanie niektó-
rych informacji oraz całościowy wykaz pozycji publikowanych.
Na ręce Pana Karola Gąsiora pragnę podziękować Drukarni Akcydensowej z Żywca za bar-
dzo konstruktywną współpracę redakcyjną. To dzięki zaangażowaniu wielu ludzi mogliśmy
publikować kolejne numery naszego biuletynu (od numeru 80). Pan Karol Gąsior przeszedł
na zasłużoną emeryturę, ale zadbał o przyszłość naszego czasopisma. Wydawania kolejnych
publikacji – na dotychczasowych warunkach – podjęła się żywiecka Drukarnia WiG Ryszard
Greczek.
Bp Piotr Greger
Bielsko-Biała, dnia 1 czerwca 2020 roku,
w święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła
Zgłoś jeśli naruszono regulamin