Elżbieta Czarny-Drożdżejko - Sprostowanie prasowe we współczesnym orzecznictwie i doktrynie prawniczej.pdf

(3905 KB) Pobierz
Elżbieta Czarny-Drożdżejko
SPROSTOWANIE PRASOWE
we współczesnym orzecznictwie
i doktrynie prawniczej
Kraków 2017
Recenzja wydawnicza:
dr hab. Izabela Dobosz, prof. UPJPII
Redakcja językowa: Zofia Sajdek
Skład, łamanie, projekt okładki: Pracownia Wydawnicza AD VERBUM
Na okładce: © Christopher Pluta/Pixabay, © pexels.com
Publikacja finansowana z dotacji na utrzymanie potencjału badawczego
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
przyznanej przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w roku 2016
Copyright © 2017 by Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
ISBN 978-83-7438-629-6 (wersja drukowana)
ISBN 978-83-7438-630-2 (wersja online)
DOI: http://dx.doi.org/10.15633/9788374386302
DRUK:
Agencja Reklamowa TOP
www.agencjatop.pl
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Wydawnictwo Naukowe
30-348 Kraków, ul. Bobrzyńskiego 10
tel./faks: 12 422 60 40
e-mail: wydawnictwo@upjp2.edu.pl
Wykaz skrótów
art.
– artykuł
Dz.U.
– Dziennik Ustaw
EKPC
– Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych
wolności z dnia 4 listopada 1950 r.
ETPC
– Europejski Trybunał Praw Człowieka
k.c.
– ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
k.k.
– ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
k.p.a.
– ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego
k.p.c.
– ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania
cywilnego
k.p.k.
– ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania
karnego
OSNC
– Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna
OSP
– Orzecznictwo Sądów Polskich
OTK
– Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
p.p.
– ustawa Prawo prasowe z dnia 26 stycznia 1984 r.
poz.
– pozycja
SA
– Sąd Apelacyjny
SN
– Sąd Najwyższy
SO
– Sąd Okręgowy
TK
– Trybunał Konstytucyjny
u.r.t.
– ustawa o radiofonii i telewizji z dnia 29 grudnia 1992 r.
ust.
– ustęp
1. Wstęp
Instytucja sprostowania pojawiła się wraz z ustawodawstwem praso-
wym
1
. W Polsce istniała ona od odzyskania niepodległości w 1918 roku.
Należy w tym miejscu wskazać, że sprostowanie zostało unormowane
we wszystkich aktach normatywnych z zakresu prawa prasowego obo-
wiązujących w Polsce.
W Dekrecie w przedmiocie tymczasowych przepisów prasowych
z dnia 7 lutego 1919 r.
2
sprostowanie prywatne zostało unormowane
w art. 22. Zgodnie z tym przepisem:
[…] jeżeli w czasopiśmie zostanie umieszczona wiadomość, dotycząca
osoby prywatnej lub instytucji społecznej, handlowej albo komunal-
nej, wydawnictwo to nie może odmówić przyjęcia zakomunikowanego
przez tę osobę lub instytucję zaprzeczenia lub sprostowania, jeżeli za-
przeczenie lub sprostowanie nie zawiera treści karalnej i jest ograniczo-
ne do  wiadomości rzeczowych. Zaprzeczenie lub sprostowanie osoby
prywatnej lub instytucji społecznej, handlowej lub komunalnej winno
być z zachowaniem terminów, wyszczególnionych w art. 21 niniejszych
przepisów prasowych, wydrukowane bezpłatnie, jeżeli zajmuje naj-
wyżej dwa razy tyle miejsca, co  zajmował artykuł, na  który jest odpo-
wiedzią. W razie większych rozmiarów zaprzeczenia lub sprostowania
wydawnictwo obowiązane jest je zamieścić, może jednak pobrać opłatę
przyjętej należności za umieszczenie wierszy, przewyższających normę,
podlegającą bezpłatnemu umieszczeniu. Zaprzeczenie lub sprostowa-
1
2
Zob. A. Heck,
Austryjackie prawo prasowe,
Lwów 1891, s. 269n; J. Nowotny,
Prawo
prasowe,
Lwów 1917, s. 89n. Zob. również I. Dobosz,
Sprostowanie prasowe –
realia prawne i perspektywy nowej regulacji,
„Zeszyty Prasoznawcze” 3 (1983),
s. 5n; I. Dobosz,
Prawo prasowe,
Warszawa 2011, s. 247n; K. Skubisz-Kępka,
Sprostowanie i odpowiedź w prasie,
Warszawa 2009, s. 120n.
Dz.U. z 1919 Nr 14, poz. 186 ze zm.
8
Sprostowanie prasowe we współczesnym orzecznictwie…
nie musi być podpisane przez osobę lub instytucję, wnoszącą obronę,
i, w razie żądania, wydrukowane takiemi samemi czcionkami i w tym
samym dziale, co i wiadomość, ulegająca sprostowaniu.
Z kolei rosyjski kodeks karny z 1903 r., który obowiązywał na tym
samym terenie, w art. 306 przewidywał w razie nieopublikowania spro-
stowania w terminie – w wydawnictwie codziennym w ciągu trzech
dni, a w wydawnictwie wychodzącym w dłuższych odstępach czasu
w najbliższym numerze – karę grzywny do 50 zł za każdy numer, który
wyszedł od dnia upływu terminu wydrukowania w wydawnictwie spro-
stowania. Jeżeli natomiast sprostowanie nie było wydrukowane w ciągu
trzech miesięcy, to oprócz skazania winnego na grzywnę wydawnictwo
ulegało zawieszeniu.
W przepisach austriackich – ustawa prasowa z dnia 17 grudnia 1862 r.
3
 –
sprostowanie zostało unormowane w § 19. Zgodnie z tym przepisem:
[…] w każdym piśmie periodycznym sprostowanie ogłoszonych w niem
faktów musi być na  żądanie władzy lub zainteresowanej osoby pry-
watnej w numerze lub zeszycie najbliższym lub drugim, po wyrażeniu
żądania umieszczenia w sposób zarówno co do miejsca umieszczenia,
jak i druku (czcionek) zupełnie identyczny z tym, w jaki sprostować się
mający artykuł wydrukowano.
Co więcej, sprostowania prywatne miały być publikowane bezpłatnie,
o ile nie przekraczały podwójnego rozmiaru artykułu, przeciwko które-
mu je umieszczano. Jeżeli przekraczały, to nadwyżka podlegała opłacie
jak za ogłoszenia. Niezamieszczenie sprostowania było karane grzywną
od 40 do 400 zł, a jednocześnie sąd miał obowiązek nakazać w wyroku
publikację sprostowania. Zaskarżenie takiego wyroku nie wstrzymywało
obowiązku publikacji sprostowania.
3
Dz.U. p. austr. z 1863 Nr 6 ze zm.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin