Europeizacja_prawa_finansowego_Wybrane_zagadnienia_e_0mmv.pdf

(121 KB) Pobierz
Wprowadzenie
Jednym z najważniejszych celów podjętego w 1989 r. procesu reform
okazało się dążenie do uzyskania przez Polskę członkostwa w integrują-
cych się strukturach politycznych i  gospodarczych krajów zachodnioeu-
ropejskich. Istotnymi etapami strategii było podpisanie i  ratyfikacja (w
1992 r.) oraz wejście w życie (w 1994 r.) Układu Europejskiego o stowa-
rzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi, a  następnie uzyskanie
(w maju 2004 r.) członkostwa w Unii Europejskiej.
Wspomniane uwarunkowania zrodziły, oczywiście, potrzebę grun-
townej przebudowy dotychczasowego ustroju politycznego i  społeczno-
-gospodarczego, w  efekcie czego prawo polskie zostało poddane licznym
zmianom. Zasadniczo polegały one na dostosowaniu polskiego systemu
prawnego do wymogów związanych z uzyskaniem członkostwa w struk-
turach europejskiej integracji gospodarczej.
Procesy te w  wieloletniej perspektywie dały asumpt do wysnuwania
przez przedstawicieli nauki prawa tez o postępującym umiędzynarodowie-
niu czy wręcz tak zwanej „europeizacji” poszczególnych gałęzi prawa. Jak
się wydaje, w szczególnie istotnym stopniu konstatacje tego typu dotyczą
jednej z najbardziej dynamicznie rozwijających się dyscyplin prawniczych,
jaką, niewątpliwie, w dobie transformacji ustrojowej jest polskie prawo fi-
nansowe
1
. Warto tutaj nadmienić, że samo pojęcie europeizacji ma cha-
rakter niejednoznaczny, ponieważ w nauce prawa może być ono interpre-
towane co najmniej w dwojaki sposób. Można termin ten rozumieć jako
Zob. w  szczególności: C. Kosikowski,
Prawo Unii Europejskiej w  systemie polskiego
prawa finansowego,
Białystok 2010, s. 13 i n.; A. Pomorska,
Specyficzne kierunki rozwoju nauki
prawa finansowego w ostatnim dwudziestoleciu
[w:] C. Kosikowski (red.),
System prawa finanso-
wego,
t. I, Warszawa 2010, s. 453 i n.
1
8
Wprowadzenie
dokonane pod wpływem prawa europejskiego zmiany w prawie krajowym
lub jako wpływ prawa europejskiego na proces zmian w prawie krajowym
2
.
Wobec uzyskania przez nasz kraj członkostwa w  Unii Europejskiej
nie może dziwić fakt wywołania szerokiego zainteresowania najbardziej
istotnymi problemami finansowymi i  prawnymi tej organizacji oraz jej
krajów członkowskich. Znalazło to odbicie w podjęciu przez przedstawi-
cieli nauki prawa i finansów publicznych wielu analiz dotyczących rozma-
itych zjawisk ekonomicznych, prawnych, społecznych czy politycznych,
związanych z procesem budowy jednolitego rynku finansowego Unii Eu-
ropejskiej, ujednoliceniem systemu podatkowego czy też próbami przeciw-
działania w skali europejskiej skutkom obecnego kryzysu gospodarczego.
Służyły one, niewątpliwie, wzbogaceniu posiadanej dotychczas wiedzy
nie tylko z zakresu finansów czy też prawa finansowego, ale również wy-
mianie doświadczeń dotyczących kształtu jurydycznego i funkcjonowania
rozwiązań prawnych.
Niezmiernie ważnym sposobem prezentowania wyników przeprowa-
dzonych badań stało się organizowanie konferencji naukowych, pokłosiem
których jest wiele publikacji zawierających opracowania uczestniczących
w nich osób.
Niniejsza publikacja jest zbiorem wybranych referatów, wygłoszonych
podczas panelu studencko-doktoranckiego Ogólnopolskiej Konferencji
Naukowej „Europeizacja Prawa Finansowego”. Konferencja, zorganizo-
wana przez studentów zrzeszonych w  ramach Koła Naukowego Prawa
Finansowego „Pecunia non olet” i objęta honorowym patronatem Komi-
sarza ds. budżetu i planowania wieloletniego – Janusza Lewandowskiego,
odbyła się w dniach 29–30 kwietnia 2013 r. na Wydziale Prawa i Admi-
nistracji Uniwersytetu Warszawskiego. Obok prominentnych przedstawi-
cieli doktryny prawa i finansów publicznych, a także praktyków (pełnią-
cych istotne funkcje w różnych instytucjach prawnych i finansowych na
szczeblu krajowym i europejskim), konferencja zgromadziła liczne grono
studentów i  doktorantów z  ośrodków naukowych całej Polski. Wyniki
ich prac prezentuje niniejsza książka. Przeprowadzone w niej analizy do-
tyczą dynamicznie zachodzących zmian prawnych, związanych z  aktu-
alną sytuacją gospodarczą w  Unii Europejskiej, zwłaszcza w  kontekście
Zob. szerzej: W.J. Wołpiuk,
Semantyczne, prawne i konstytucyjnoprawne aspekty po-
jęcia europeizacji,
„Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i  Prawa im. Heleny
Chodkowskiej” 2008, nr 2, s. 15 i n.
2
Kup książkę
Wprowadzenie
9
wpływu skutków obecnego kryzysu na proces przemian w finansowej sfe-
rze gospodarki.
W nauce prawa obszernie i często sygnalizuje się przypadki dotyczące
nieprzestrzegania przez Polskę lub wręcz naruszania przez nią przyjętych
w UE reguł obowiązywania i stosowania prawa
3
. Proces zmian należy roz-
począć od solidnej edukacji na temat prawa UE i jego miejsca w systemie
prawa krajowego. Jedynie poprzez upowszechnianie wiedzy o  zachodzą-
cych zmianach możemy doprowadzić do ich uwzględniania w procesie wy-
kładni i stosowania prawa.
Katarzyna Błażuk
Przemysław Czernicki
Iwona Krzemińska
Zob.: J. Głuchowski,
Podstawy prawne oraz przygotowanie sektora finansowego i  niefi-
nansowego do wprowadzenia euro
[w:]
Prawo finansowe w warunkach członkostwa Polski w Unii
Europejskiej. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesor Wandzie Wójtowicz,
Lublin 2011,
s. 135–136.
3
Kup książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin