Moze_morze_wroci_bezamo.pdf

(823 KB) Pobierz
•
Kup książkę
•
Poleć książkę
•
Oceń książkę
•
Księgarnia internetowa
•
Lubię to! » Nasza społeczność
7
I
wyobraźmy sobie następującą historię. w  latach 50. XX w., w  ramach
planu pięcioletniego, Komitet centralny pZpr postanawia uczynić z  polski
światową potęgę w produkcji… karpia. Karp, nasza ryba narodowa, zostaje wy-
niesiony do rangi symbolu państwowego. produkcji karpia zostaje podporząd-
kowane funkcjonowanie państwa oraz każdego obywatela. polski karp ma być
na stołach całego świata, od chicago po władywostok. Kłopot tylko jest jeden:
nie mamy aż tak ogromnych hodowli. ależ, jaki to kłopot ?! Zrobimy je ! aby to
osiągnąć, planiści postanawiają utworzyć wielkie sztuczne jezioro, specjalnie
pod hodowlę karpia. wybór pada na Mazury, bo tam już przecież trochę jezior
jest –  połączy się je w  jedno duże. w  tym celu z  wisły przekopany zostaje
ogromny kanał doprowadzający wodę do wielkiego jeziora Mazurskiego im.
włodzimierza Lenina, którego brzeg ma być tuż za warszawą, na wysokości
wyszkowa. jezioro ma być nie byle jakie, bo o powierzchni… jednej czwartej
kraju. w  końcu, żeby zasypać cały świat karpiem, trzeba mieć go gdzie ho-
dować. wspaniałemu pomysłowi oczywiście kibicuje wielki Brat : ponoć idea
wyszła z samego Kremla, bo nikita chruszczow uwielbia karpia – je go co naj-
mniej trzy razy w tygodniu i zawsze pragnął mieć ogromne hodowle tej ryby.
wielkie jezioro Mazurskie, zwane także Karpim, staje się oczkiem w  głowie
i sekretarza Kc. Słuchy chodzą, że osobiście będzie doglądał budowy kanałów
i produkcji narybku. Krzyku ekologów i mieszkańców nikt nie słucha, przecież
budujemy nowy wspaniały Świat, problemy osobiste garstki ludzi ( ot, kilku
milionów ) nie mają tu najmniejszego znaczenia. a piękne jeziora mazurskie ?
cud natury na skalę światową ? a lasy ? a zwierzęta ? nieważne. Liczy się Karp.
Świat nie interesuje się wielkim przedsięwzięciem, bo to przecież za żelazną
kurtyną, co ich to obchodzi. rusza ogromna budowa. najpierw wysiedleni
zostają pechowi mieszkańcy tej części polski. potem wjeżdżają buldożery.
wycięte zostają wszystkie lasy. Ginie kilkadziesiąt gatunków zwierząt. po
pięciu latach od rozpoczęcia budowy Kanałem nikity chruszczowa płynie już
woda do wielkiego jeziora Mazurskiego. pod wodą znikają kolejno ciechanów,
Ostrołęka, łomża, Szczytno, pisz. Tonie Olsztyn, toną Ełk i Giżycko. woda za-
trzymuje się dopiero pod Suwałkami, a na zachodzie sięga Elbląga. następnie
zaczyna się zarybianie nowego zbiornika. Głównymi ośrodkami przetwórstwa
Kup książkę
Poleć książkę
8
karpia stają się : warszawa, Toruń, Grudziądz i płock. Stąd nasz karp – świeży,
mrożony, puszkowany, w  oleju, w  tomacie i  w  sosie własnym także –  eks-
portowany jest na cały świat. warszawa zmienia nawet godło, pozbywając
się głupiej Syrenki i  zastępując ją Karpiem, z  mieczem i  tarczą oczywiście.
Karp jest na monetach, na banknotach, w  herbach, godłach i  nawet w  hym-
nie. Oczywiście to nie może być normalny karp. To musi być Karp na miarę
Związku radzieckiego, Karp ludu pracującego, Karp, jakiego nie ma nigdzie
indziej na świecie, Karp wszystkich karpi, Karp, co inne karpie ma pod sobą,
słowem – ÜberKarp. wywrotkami więc sypie się do jeziora specjalne odżywki
i substancje chemiczne. Karpie błyskawicznie osiągają monstrualne rozmiary,
przy których ich krewni w łazienkach Królewskich to ledwie narybek. Karpie
są teraz co najmniej dwumetrowe – wtedy dopiero wydajność z hektara jezio-
ra jest odpowiednia i zgodna z założonym przez Kc planem. cały naród łowi
karpia. a  jak ktoś nie chce, to dostaje wezwanie i  musi. Z  wędkami siedzą
zatem prawnicy, na trawlerach pracują lekarze, w  przetwórniach naukowcy
i  nauczyciele. dzieci łapią mniejsze karpie gołymi rękoma tam, gdzie płycej.
w ciągu dwóch dekad polska staje się największym eksporterem ryby na świe-
cie. Marzenie się spełniło, nikita chruszczow jest zadowolony. Karp polski,
polska Karpiem stojąca.
nonsens ? Takie rzeczy się nie dzieją, rzekłby każdy. a jednak ! Taki sce-
nariusz został już zrealizowany, to już się wydarzyło. Tylko w  drugą stronę.
jezioro zostało wysuszone, a nie utworzone, karpiem zaś była bawełna. poza
tym prawie bez zmian.
Kup książkę
Poleć książkę
9
II
— po co przyjechałeś do uzbekistanu ? –  pyta mnie diana, studentka
z Taszkentu, spotkana w Samarkandzie.
— chcę zobaczyć Morze aralskie1.
— co chcesz zobaczyć ? jakie morze ? w uzbekistanie nie mamy żadnego
morza, co najwyżej pustynię.
— ale kiedyś mieliście, całkiem niedawno, tylko wyschło. i port tam był,
Mujnak2.
— nie znam – wtrąca homoun, także student, zapraszając mnie od razu
do znajomych na Facebooku przez swojego iphone’a.
— ja chyba coś słyszałam, tak, coś tam było…
Było… jeszcze 40 lat temu. jeszcze w  latach 70. wszystko tam wyglą-
dało inaczej.
Któregoś dnia, robiąc rytualną poranną prasówkę, z  kubkiem kawy
w ręku, trafiłem na ciekawą notkę w jednym z serwisów : najnowsze zdjęcia po-
zostałości Morza aralskiego. wielbłąd spacerujący obok kutra rybackiego sto-
jącego na piaszczystej wydmie był aż nadto intrygujący… Google, hasło „ aral
Sea ” i zaczęło się. Oczywiście to nic nowego, każdy z nas słyszał kiedyś o tym,
że jakieś tam jezioro znika. no cóż, bywa, świat się zmienia. ponoć nawet na
lekcjach geografii o tym mówią. podobnie jak o tym, że każdego dnia znika ka-
wałek amazonii wielkości boiska piłkarskiego, a lody arktyki topnieją, klimat
się ociepla. Gdzieś to wszystko dzieje się daleko, może i nieprawda, a nawet
jeśli, to jaki ja tutaj, w warszawie, na Mokotowie, mam z tym związek ? Zakłada-
jąc na siebie bawełnianą koszulkę, nie uświadamiałem sobie jeszcze, jak wielki.
Zresztą w tych dniach cały świat żył czymś innym. we wszystkich wiado-
mościach, gazetach, serwisach tematem przewodnim była kreacja panny pippy
Middleton na nie swoim zresztą ślubie…
1 / Morze aralskie – choć w geograficznym sensie jest to jezioro, to ze względu na rozmiary przez miej-
scową ludność nazywane jest morzem.
2 / Staraliśmy się stosować, tam gdzie było to możliwe, spolszczone wersje nazw geograficznych, zgod-
ne z wytycznymi Komisji Standaryzacji nazw Geograficznych. ponieważ jednak nie wszystkie nazwy
zostały przez Komisję uwzględnione, prosimy czytelników o wyrozumiałość ( przyp.red. ).
Kup książkę
Poleć książkę

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin