Debiuty_szachowe.pdf

(97 KB) Pobierz
Debiuty szachowe
Definicja debiutu (otwarcia) szachowego
Debiut Szachowy zwany też zamiennie otwarciem szachowym to początkowa faza
każdej partii szachowej.
W zasadniczej większości w każdej partii można wyróżnić trzy
fazy:
•otwarcie
(debiut),
•grę
środkową,
•grę
końcową, czyli końcówkę.
Moment przejścia pomiędzy wymienionymi fazami jest w szachach bardzo płynny
natomiast pewne jest to, że następują po sobie w wymienionej kolejności (można znaleźć
przypadki, gdy gra przechodzi z debiutu do końcówki, ale jest to
kwestia bardzo
dyskusyjna). W bardzo dużym uproszczeniu można przyjąć, że
debiut szachowy
(otwarcie) to pierwsze kilkanaście lub w praktyce arcymistrzowskiej kilkadziesiąt
posunięć od rozpoczęcia partii.
Jakie są cele otwarcia szachowego?
Każdy etap partii
szachowej, oprócz odgórnego celu jakim jest zamatowanie przeciwnika
ma swoje cele i założenia ogólne. Debiut, jako początek partii ma za zadanie
przygotowanie do walki i rozstawienie swoich sił na 64 polach. Można wyróżnić
następujące najważniejsze cele
otwarcia w szachach takie jak rozwój figur, opanowanie
centrum i bezpieczeństwo króla.
Rozwój figur, czyli: Jak rozstawiać figury w debiucie?
Na początku partii wszystkie figury stoją na linii pierwszej lub ósmej i są zasłonięte przez
własne pionki. Celem rozwoju figur jest optymalne przestawienie sił, aby kontrolowały jak
najwięcej istotnych pól.
•Skoczki
stawia się zazwyczaj na polach f3 oraz c3 (albo f6 i c6 jak się gra czarnymi),
rzadziej zajmują one pola d2 oraz e2 (i odpowiadające im e7 oraz d7 jak gra się czarnymi).
•Gońce
czują się dobrze na polach c4 i f4 o ile jest możliwe ustawienie ich na tych polach.
Częstą alternatywą jest rozstawianie gońców na polach g2 lub g7, jednak wymaga to
dodatkowego ruchu pionem (g3, b3, g6 lub b6).
•Król
w większości przypadków najlepiej czuje się na g1 lub h1, czasem na c1 jak wykona
długą roszadę. Warto pamiętać, że każda zasada ma swoje wyjątki i są sytuacje, w których
lepiej zostawić króla w centrum (e1) jednak ocena kiedy tak jest lepiej to temat na osobną
dyskusję.
•Hetman
najlepiej jak wspiera z tyłu swoje pozostałe figury. Naturalne pola dla niego to c2
oraz e2, czasem d2. W dalsze wędrówki w początkowej fazie nie powinien się wybierać,
chyba że ma to szczególne uzasadnienie.
•Wieże
najlepiej pozostawić na linii pierwszej
i ósmej
– zależnie od koloru jakim się gra.
Dokładne ustawienie zależy od tego jakie kolumny są otwarte lub które mogą się w
przyszłości otworzyć.
Ogólnie przyjęta reguła mówi, że
faza debiutowa kończy się z momentem gdy
wszystkie figury są wyprowadzone a wieże ‚widzą się nawzajem’ czyli nie ma
pomiędzy nimi żadnych innych figur na linii pierwszej lub ósmej.
Kontrola centrum
W szachach tak jak w świecie rzeczywistym przestrzeń nie jest z gumy i najbliżej w dowolne
miejsce jest z centrum. Dlatego
opanowanie
centrum jest jednym z najważniejszych
zadań jakie stoją przed szachistami na początku partii czyli w debiucie.
Ten kto
opanuje centrum lub zdobędzie w nim przewagę, będzie miał lżejsze życie w przyszłości i
łatwiejszą drogę do ataku na oponenta.
Przewaga w centrum szachownicy umożliwia
łatwiejsze przemieszczanie figur po całej szachownicy
dlatego jest tak ważna.
Za centrum uznaje się przede wszystkim pola e4, d4, e5, d5 – warto je zająć na przykład
swoimi pionkami, lub oddziaływać na nie swoimi figurami. Na przykład skoczek z f3
kontroluje pola e5 i d4 a goniec z c4 kontroluje pole d5. Zajęcie centrum jest głównym
celem tak zwanych klasycznych otwarć i klasycznego podejścia do debiutów oraz
rozgrywania partii.
Istnieją oczywiście alternatywne koncepcje
takie jak na
hipermodernistyczne podejście
do opanowania centrum.
Polega ono nie tyle na opanowaniu centrum pionami
wspieranymi przez figury jak to ma miejsce w klasycznej koncepcji, ale na oddaniu centrum
przeciwnikowi aby zajął je pionami. Cała
idea tkwi w wywieraniu presji figurowej na
daleko posunięte piony, które trudniej jest bronić oraz na rozbijaniu centrum atakami
skrzydłowymi
na przykład pionkami z linii c lub f. Takie podejście jest spotykane w
‚nowocześniejszych’ otwarciach jak na przykład Obrona Alechina, ale można je też spotkać
w różnych otwarciach o dłuższej historii.
Początkującym szachistom zaczynającym swoją
przygodę z królewską grą zaleca się jednak klasyczne podejście do opanowania
centrum.
Powód takiego zalecenia jest prosty
–
po oddaniu centrum we wczesnej fazie
partii przy nieumiejętnej grze bardzo łatwo można się w takich pozycjach ‚udusić’, czyli nie
mieć miejsca do manewrowania swoimi figurami.
Bezpieczeństwo króla
Król na początku partii znajduje się na centralnej kolumnie e,
na linii pierwszej lub ósmej.
Przez to jest on narażony na atak ze strony przeciwnika, zwłaszcza jeśli w debiucie wykona
się ruchy pionkami d oraz e w celu walki o dominację w centrum szachownicy.
W
zasadniczej większości otwarć szachowych, dąży się do szybkiego
wykonania roszady,
aby umieścić króla w jednym z rogów szachownicy,
gdzie znajdzie schronienie za
swoimi pionkami a wieża będzie wspierać go w obronie.
Położenie króla na skrzydle zamiast w centrum ma jedną podstawową zaletę. Dużo trudniej
jest go
atakować, gdyż mniej dróg do niego prowadzi niż z centrum.
Król znajdujący się
na centralnych liniach może być atakowany z obu skrzydeł
oraz z centrum
szachownicy. Natomiast król na skrzydle jest trudniej dostępny dla oddalonych figur
przeciwnika, zwłaszcza tych na przeciwległym skrzydle.
Tradycyjny podział debiutów szachowych
Debiuty szachowe można dzielić na różne sposoby w zależności od przyjętej nomenklatury
i tego jakie pozycje z nich powstają, bądź w jakiej kolejności.Najbardziej tradycyjny,
uproszczony
podział debiutów wystarczający na początek przygody z szachami został
przedstawiony poniżej.
Debiuty otwarte
Do debiutów otwartych zalicza się wszystkie
otwarcia, które zaczynają się od ruchu
pionem królewskim o dwa pola czyli 1. e4, gdzie czarne odpowiadają
w symetryczny
sposób,
czyli ruszając pionem sprzed króla o dwa pola wykonując ruch 1. … e5.
Najpopularniejsze debiuty otwarte spotykane w praktyce to:
•Partia
Włoska
•Partia
Hiszpańska
•Partia
Szkocka
•Obrona
dwóch skoczków
•Obrona
Philidora
•Partia
Wiedeńska
•Gambit
Królewski
•Obrona
rosyjska
Debiuty półotwarte
Do debiutów półotwartych klasyfikuje się
wszystkie otwarcia, w których na ruch 1. e4
czarne odpowiadają w każdy inny sposób niż w debiutach otwartych (1. …e5).
Na
przykład 1. … e6, 1. … c6, 1. … c5 i tak dalej.Najpopularniejsze debiuty półotwarte
spotykane w praktyce turniejowej to:
•Obrona
Sycylijska
•Obrona
Fancuska
•Obrona
Caro-Kann
•Obrona
Skandynawska
•Obrona
Alechina
•Obrona
Pirca
Debiuty zamknięte
Debiuty zamknięte to otwarcia szachowe, w których
białe
zaczynają w dowolny inny
sposób niż 1. e4.
Najczęściej jest to 1. d4 (ruch pionem o dwa pola sprzed hetmana), 1. c4
lub 1. Sf3, aczkolwiek istnieją też inne mniej popularne możliwości rozpoczęcia partii
szachowej. Najczęściej spotykane debiuty zamknięte
w praktyce szachowej to:
•Gambit
Hetmański nieprzyjęty
•Gambit
Hetmański przyjęty
•Pionem
Hetmańskim
•Obrona
Słowiańska
•Partia
Angielska
•Obrona
królewsko-indyjska
•Obrona
hetmańsko-indyjska
•Obrona
Nimzowitscha
•Obrona
Holenderska
•Partia
Katalońska
•Obrona
Grünfelda

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin