Trojmiasto Przewodnik Celownik Wydanie 1.pdf

(1745 KB) Pobierz
SPIS TREŚCI
Autorki:
Katarzyna Głuc, Monika Jurczyk
Redaktor prowadzący:
Maciej Żemojtel
Redakcja i korekta:
Katarzyna Wojsław
Zdjęcie na okładce:
© Nightman1965 | Fotolia.com
Opracowanie kartograficzne:
Grzegorz Marchut
Źródło pochodzenia danych kartograficznych:
© OpenStreetMap contributors
www.opendatacommons.org/licenses/odbl
Koncepcja graficzna serii:
PANCZAKIEWICZ ART.DESIGN | Paweł Panczakiewicz
Projekt okładki i strony tytułowej:
MAZAKI STUDIO | Konrad Rządowski
Skład:
Zofia Łucka
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniej-
szej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficz-
ną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym
powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowy-
mi ich właścicieli.
Autor oraz wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje
były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie,
ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz wy-
dawnictwo Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wyni-
kłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.
4
Indeks atrakcji turystycznych
11
Atlas Trójmiasta
31
Historia Trójmiasta
Wydawnictwo Helion
ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwice
tel.: 32 2309863
e-mail: redakcja@bezdroza.pl
księgarnia internetowa: http://bezdroza.pl
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:
http://bezdroza.pl/user/opinie/?betro1
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydanie I
ISBN: 978-83-246-6154-1
Copyright © Helion, 2013
45
Atrakcje Trójmiasta
153
Informacje praktyczne
• Kup książkę
• Poleć książkę
• Oceń książkę
• Księgarnia internetowa
• Lubię to!
Nasza społeczność
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
Historia Trójmiasta
Czarny czwartek
Najtragiczniejszym okresem w dziejach powojennej Gdyni był
grudzień 1970 r. Podwyżki cen żywności i węgla doprowadziły
do natychmiastowego buntu społeczeństwa. Pierwszy zareagował
Gdańsk. Gdynia dołączyła do niego 17 grudnia. Po kilku strzałach
ostrzegawczych wojsko otworzyło ogień do tłumu stoczniowców,
którzy jak co rano tłumnie zjeżdżali do pracy. Blokady milicyjne i ko‑
lumna czołgów odcięły robotnikom drogę ucieczki. Padły pierw‑
sze ofiary, wśród nich 18‑letni Zbyszek Godlewski, upamiętniony
później w balladzie jako Janek Wiśniewski. Poranna rzeź dopro‑
wadziła do całodniowych demonstracji i walk ulicznych, których
najbardziej wymownym symbolem stał się pochód, na czele któ‑
rego niesiono na drzwiach ciało Godlewskiego. Tego dnia w Gdyni
zginęło 18 osób, a setki ludzi zostało rannych.
Gyddanyzc
Gyddanyzc
Choć już ok. VIII w. na terenie obecnego Gdańska znajdował się
zespół osad rybacko‑rzemieślniczych, to jego nazwa (Gyddanyzc)
pojawiła się w oficjalnych księgach za sprawą masowych chrztów
dopiero dwieście lat później.
Początki XII w. to walki o wybrzeże. Najpierw (wskutek działań
Bolesława III Krzywoustego) gród został przyłączony do Polski, by
następnie przejść w ręce pomorskiego księcia Świętopełka, któ‑
ry nadał mu status miasta na prawach niemieckich. Nieco póź‑
niej, w 1260 r., papież Aleksander IV zezwolił na zorganizowanie
odpustu ku czci św. Dominika. Początkowo jarmark odbywał się
na placu Dominikańskim, potem przeniósł się w okolice ulicy Dłu‑
giej i Wałów Jagiellońskich.
Gdańsk stracił ledwie zdobytą niezależność w 1308 r. na skutek nie‑
zwykle krwawego najazdu krzyżackiego. W czasie swego panowania
zakon zbudował w mieście pierwszy wodociąg, mury obronne, ka‑
nał Raduni, ratusz, Wielki Młyn oraz Żurawia (1367). Uczynił również
stolicę Pomorza członkiem Związku Miast Hanzeatyckich (1361).
Po porażce Krzyżaków pod Grunwaldem Gdańsk złożył przysię‑
gę wierności Jagiellonom, w zamian za co uzyskał wiele przywile‑
jów – m.in. prawo posiadania floty czy pozwolenie na bicie własnej
monety. Przejął także dobra należące wcześniej do zakonu. Był to
początek tzw. złotego okresu rozwoju Gdańska.
Herb Gdańska
(budynek Hali Targowej)
fot. Katarzyna Głuc
Stara zabudowa
nad Motławą
© Artur Bogacki | Shutterstock.com
Kup książkę
36
Poleć książkę
Kup książkę
37
Poleć książkę
TRóJMIAsTo
Historia Trójmiasta
Czasy kryzysu | Międzywojnie
Nec temere, nec timide
Herb Wielki Miasta Gdańska jest jednym z najbardziej rozpozna‑
walnych polskich przykładów użycia trzymaczy heraldycznych.
oprócz powszechnie uznanych symboli miasta (złota korona i dwa
srebrne krzyże równoramienne na czerwonym tle) pojawiają się tu
również para złotych lwów podtrzymujących tarczę oraz dewiza
„Bez strachu, ale z rozwagą”. Wcześniejsze wersje herbu prezen‑
towały wizerunek średniowiecznych bałtyckich żaglowców. Jed‑
nomasztową kogę jako symbol Gdańska na przełomie XIV i XV w.
zastąpił nieco większy holk.
Czasy kryzysu
Po roku 1772 Gdańsk stracił na znaczeniu. W wyniku II rozbioru
Polski 4 kwietnia 1793 r. miasto przeszło pod panowanie pruskie.
Po kolejnych oblężeniach i atakach nadmorska twierdza (nazwana
przez Napoleona Wolnym Miastem Gdańskiem) w 1807 r. dostała
się w ręce Francji, by nieco później raz jeszcze wrócić do Prus (1815).
Do 2. poł. XIX w. trwał ogólny zastój gospodarczy; co gorsza – po‑
stępowała również germanizacja społeczeństwa polskiego.
Miasto zaczęło podnosić się z upadku po zniesieniu ceł tranzyto‑
wych i uruchomieniu linii kolejowych, łączących je najpierw z Tcze‑
wem i Bydgoszczą, a potem ze szczecinem, z Berlinem i w końcu –
z Warszawą. W tym czasie wybudowano również Muzeum Miejskie,
gazownię, system kanalizacyjny i sieć wodociągową.
Dworzec Gdańsk
Główny
fot. Monika Jurczyk
od XVI w. aż do I rozbioru Polski nic
nie wstrzymywało rozwoju miasta.
Gdańsk stał się największym i najbo‑
gatszym ośrodkiem Rzeczypospolitej
zamieszkiwanym przez ponad 70 tys.
osób oraz jednym z najpotężniejszych
portów w Europie. Dzięki decyzji Zyg‑
munta Augusta o przyznaniu równych
praw protestantom (1557) miasto na‑
brało charakteru kosmopolitycznego;
mieszały się w nim nie tylko języki, ale
także religie i kultury.
Międzywojnie i lata nazistowskiego terroru
Gdańsk po raz kolejny stał się Wolnym Miastem (w jego skład we‑
szły: sopot, Gdańskie Wyżyny, Gdańskie Niziny i Wielkie Żuławy)
za sprawą traktatu wersalskiego z 1920 r. Świeżo powstałe państwo,
chronione przez Ligę Narodów, posiadało własną konstytucję
(1922), hymn, walutę, parlament i senat. Ponadto nadawało własne
obywatelstwo. Znaczna część ludności posługiwała się językiem
niemieckim. Polacy stanowili tu zdecydowaną mniejszość narodo‑
wą, przy czym większość z nich mieszkała we Wrzeszczu, w tzw. Po‑
lenhofie. W międzyczasie nasilała się faszyzacja, a rosnące nastroje
antypolskie przyczyniły się do pierwszych prześladowań.
Kup książkę
38
Poleć książkę
Kup książkę
39
Poleć książkę
TRóJMIAsTo
Zgłoś jeśli naruszono regulamin