Delphi 6 dla kazdego.pdf

(548 KB) Pobierz
IDZ DO
PRZYK£ADOWY ROZDZIA£
SPIS TREŒCI
Delphi 6
dla ka¿dego
Autor: Kent Reisdorph
T³umaczenie: Andrzej Gra¿yñski
ISBN: 83-7197-5465
Format: B5, stron: 864
KATALOG KSI¥¯EK
KATALOG ONLINE
ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG
TWÓJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMÓW INFORMACJE
O NOWOŒCIACH
ZAMÓW CENNIK
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE
Rynek narzêdzi programistycznych typu RAD wzbogaci³ siê niedawno o kolejn¹, szóst¹
ju¿, edycjê Delphi – potê¿ne œrodowisko tworzenia aplikacji przeznaczonych dla
Windows i (po raz pierwszy) dla platformy linuksowej. Treœæ niniejszej ksi¹¿ki
koncentruje siê na praktycznych aspektach jego wykorzystania, stanowi¹c przewodnik
dla wszystkich zainteresowanych problematyk¹ efektywnego tworzenia
profesjonalnych aplikacji. Czytaj¹c j¹:
poznasz podstawowe elementy stanowi¹ce o atrakcyjnoœci Delphi jako
œrodowiska programisty
zaznajomisz siê z podstawowymi elementami Object Pascala
nauczysz siê efektywnie korzystaæ ze œrodowiska zintegrowanego IDE
odkryjesz bogactwo komponentów biblioteki VCL
zobaczysz programistyczne oblicze Internetu
i byæ mo¿e stworzysz sw¹ pierwsz¹ aplikacjê dla Windows, w³asny komponent lub
now¹ kontrolkê ActiveX. Zrozumiesz tak¿e, na czym polega ³atwoœæ tworzenia aplikacji
za pomoc¹ Delphi, analizuj¹c przyk³ady rozwi¹zañ typowych zagadnieñ
programistycznych -- drukowania, rysowania grafiki, odtwarzania dŸwiêku i obrazu,
tworzenia systemów pomocy, obs³ugi baz danych, korzystania z Rejestru itp.; poznasz
tak¿e mechanizmy s³u¿¹ce œledzeniu programów i usuwaniu b³êdów. Z pewnoœci¹
pomog¹ Ci w tym æwiczenia praktyczne towarzysz¹ce poszczególnym rozdzia³om, jak
równie¿ do³¹czone do ksi¹¿ki przyk³adowe aplikacje, stanowi¹ce praktyczn¹ ilustracjê
omawianych zagadnieñ.
"
"
"
"
"
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
Spis trelci
O Autorze ........................................................................................................... 19
Przedmowa do wydania polskiego........................................................................ 21
Rozdział 1. Zaczynamy ........................................................................................ 23
Czym właściwie jest Delphi? ......................................................................................................23
Rzut oka na Delphi IDE .............................................................................................................24
Inspektor obiektów ................................................................................................................25
Przestrzeń robocza ................................................................................................................26
Twój pierwszy program: Hello World .........................................................................................26
Tworzenie programu..............................................................................................................27
Modyfikacja programu...........................................................................................................27
Zamknięcie projektu ..............................................................................................................28
Twój drugi program: Hello World II ...........................................................................................29
Tworzenie programu Hello World II .......................................................................................29
Modyfikacja programu Hello World II ....................................................................................30
Podstawowe elementy języka Object Pascal.................................................................................31
Trochę historii.......................................................................................................................31
Moduły.................................................................................................................................33
Typy modułów......................................................................................................................33
Budowa modułu ....................................................................................................................34
Inne słowa kluczowe u ywane w modułach .............................................................................38
Komentarze ..........................................................................................................................41
Znaczniki „To-Do”................................................................................................................42
Zmienne ...............................................................................................................................43
Operatory w Object Pascalu ...................................................................................................50
Stałe.....................................................................................................................................50
Tablice .................................................................................................................................52
Łańcuchy..............................................................................................................................55
Warsztat ...................................................................................................................................66
Pytania i odpowiedzi..............................................................................................................66
Quiz .....................................................................................................................................67
Ćwiczenia.............................................................................................................................67
Rozdział 2. Pascal bardziej zaawansowany........................................................... 69
If, then, else ..............................................................................................................................69
Wykonywanie wielu instrukcji................................................................................................70
Dodajemy else ......................................................................................................................71
Zagnie d one instrukcje if......................................................................................................73
C:\Andrzej\PDF\Delphi 6 dla ka dego\r000-8.doc
3
4
Delphi 6 dla każdego
Wyra enie if ... then ... else, wariant 1 .....................................................................................74
Wyra enie warunkowe if ... then ... else, wariant 2 ...................................................................75
Pętle.........................................................................................................................................75
Pętla for ...............................................................................................................................76
Pętla while ............................................................................................................................80
Pętla repeat...........................................................................................................................81
Instrukcja goto ......................................................................................................................82
Procedury Continue i Break....................................................................................................84
Instrukcja case ..........................................................................................................................85
Zakres widzialności ...................................................................................................................86
Rekordy ...................................................................................................................................89
Instrukcja wią ąca with..........................................................................................................90
Tablice rekordów ..................................................................................................................91
Pliki dołączane..........................................................................................................................92
Funkcje, procedury i metody ......................................................................................................93
Deklaracja i definicja .............................................................................................................97
Parametry przekazywane przez stałą, przez wartość i przez referencję........................................99
Funkcje i procedury lokalne (zagnie d one)...........................................................................102
Przecią anie funkcji i procedur .............................................................................................103
Domyślne parametry procedur i funkcji .................................................................................104
Warsztat .................................................................................................................................105
Pytania i odpowiedzi............................................................................................................105
Quiz ...................................................................................................................................106
Ćwiczenia...........................................................................................................................106
Rozdział 3. Klasy i programowanie zorientowane obiektowo ............................... 109
Zbiory ....................................................................................................................................109
Rzutowanie typów...................................................................................................................111
Wskaźniki...............................................................................................................................112
Zmienne statyczne kontra zmienne dynamiczne .....................................................................113
Alokacja dynamiczna i wskaźniki .........................................................................................114
Odwoływanie się do danych dynamicznych ...........................................................................115
Klasy......................................................................................................................................115
Anatomia klasy .......................................................................................................................117
Poziomy dostępu do składników klasy...................................................................................117
Konstruktory.......................................................................................................................118
Destruktory.........................................................................................................................121
Pola ...................................................................................................................................123
Metody...............................................................................................................................124
Wskaźnik Self .....................................................................................................................125
Przykład klasy.....................................................................................................................127
Dziedziczenie..........................................................................................................................131
Zastępowanie metod ............................................................................................................132
Słowa kluczowe: is i as ........................................................................................................134
Warsztat .................................................................................................................................135
Pytania i odpowiedzi............................................................................................................135
Quiz ...................................................................................................................................136
Ćwiczenia...........................................................................................................................136
Rozdział 4. krodowisko zintegrowane (IDE)........................................................ 137
Delphi IDE .............................................................................................................................137
Projekty .................................................................................................................................138
Pliki u ywane w projektach..................................................................................................139
Pliki źródłowe modułów ......................................................................................................142
4
C:\Andrzej\PDF\Delphi 6 dla ka dego\r000-8.doc
Spis treści
5
Menu główne i paski narzędzi...................................................................................................143
U ywanie palety komponentów ................................................................................................144
Umieszczanie wielu kopii danego komponentu na formularzu .................................................145
Umieszczanie komponentów na środku formularza ................................................................146
Menu kontekstowe palety komponentów ...............................................................................146
Poruszanie się po palecie komponentów ................................................................................147
Aplikacja składająca się z wielu formularzy ...............................................................................147
Dodawanie modułów ...........................................................................................................149
Kompilowanie, budowanie i konsolidowanie .........................................................................149
Kompilacja innych rodzajów programów w Object Pascalu.........................................................151
Więcej o formularzach Delphi ..................................................................................................152
Formularze okna głównego ..................................................................................................152
Formularze okien dialogowych .............................................................................................152
Tradycyjne okna dialogowe..................................................................................................153
Okna dialogowe Delphi........................................................................................................154
Tworzenie formularza okna dialogowego...............................................................................155
Okna drugorzędne a okna dialogowe .....................................................................................158
Model aplikacji wielodokumentowej .....................................................................................158
Najwa niejsze właściwości formularzy..................................................................................159
Właściwości dostępne w czasie projektowania aplikacji ..........................................................159
Właściwości ustawiane w czasie działania programu ..............................................................161
Metody formularzy..............................................................................................................162
Metody MDI.......................................................................................................................163
Zdarzenia formularzy...........................................................................................................163
Ramki ....................................................................................................................................164
Inspektor obiektów ..................................................................................................................165
Lista wyboru komponentu........................................................................................................166
Karta Properties ..................................................................................................................167
Karta Events .......................................................................................................................170
Dokowalne okna IDE ..............................................................................................................170
Miejsca dokowania ..............................................................................................................171
Eksperymentowanie z oknami dokowalnymi..........................................................................171
Wyłączanie dokowania ........................................................................................................174
Zachowywanie układu obszaru roboczego .............................................................................174
Przykładowy program MDI......................................................................................................175
Utworzenie formularza głównego .........................................................................................175
Napisanie kodu obsługującego opcje File|Open i File|Save as… ..............................................177
Napisanie kodu obsługującego opcje menu Window...............................................................179
Utworzenie okna podporządkowanego MDI ..........................................................................179
Utworzenie okna „O programie” ...........................................................................................180
Końcowe poprawki..............................................................................................................182
Warsztat .................................................................................................................................183
Pytania i odpowiedzi............................................................................................................184
Quiz ...................................................................................................................................185
Ćwiczenia...........................................................................................................................185
Rozdział 5. Model komponentów wizualnych ...................................................... 187
Podstawowe wiadomości o bibliotekach klas .............................................................................187
Dlaczego powinniśmy zajmować się bibliotekami klas?..........................................................188
W czym tkwi słaby punkt? ...................................................................................................190
Biblioteka komponentów wizualnych (VCL)..............................................................................191
Komponenty .......................................................................................................................192
Właściwości, metody, zdarzenia ...........................................................................................192
Konfigurowanie inspektora obiektów ....................................................................................207
C:\Andrzej\PDF\Delphi 6 dla ka dego\r000-8.doc
5
6
Delphi 6 dla każdego
Odkrywanie VCL ....................................................................................................................208
Klasy formularzy i aplikacji..................................................................................................209
Klasy komponentów ............................................................................................................210
To nie wszystko …..............................................................................................................216
Warsztat .................................................................................................................................217
Pytania i odpowiedzi............................................................................................................217
Quiz ...................................................................................................................................218
Ćwiczenia...........................................................................................................................219
Rozdział 6. Praca z projektantem formularzy i projektantem menu ...................... 221
Projektant formularzy (Form Designer) .....................................................................................221
Menu kontekstowe projektanta formularzy ............................................................................222
Umieszczanie komponentów na formularzu ...........................................................................223
Siatka projektanta formularzy ...............................................................................................224
Zaznaczanie komponentów ..................................................................................................224
Przesuwanie komponentów ..................................................................................................229
Zabezpieczanie komponentów przed przesunięciem lub zmianą rozmiarów ..............................231
Wycinanie, kopiowanie, wklejanie oraz ustalanie porządku komponentów ...............................231
Zmiana rozmiarów komponentów .........................................................................................233
Wyrównywanie i dopasowywanie komponentów ...................................................................236
„Cykl Tab” (Tab Order).......................................................................................................242
Przykładowa aplikacja .............................................................................................................243
Krok 1: Nowa Aplikacja — Zaczynamy ................................................................................244
Krok 2: Dodajemy pasek narzędzi.........................................................................................244
Krok 3: Linia statusu ...........................................................................................................244
Uruchomienie programu.......................................................................................................246
Menu, proszę!.........................................................................................................................246
Budowa menu głównego ......................................................................................................247
Kodowanie .........................................................................................................................255
A teraz moment, na który długo czekałeś… ...........................................................................261
Menu kontekstowe (rozwijane).............................................................................................261
Budowa oraz zachowywanie szablonów menu .......................................................................263
Warsztat .................................................................................................................................264
Pytania i odpowiedzi............................................................................................................264
Quiz ...................................................................................................................................265
Ćwiczenia...........................................................................................................................265
Rozdział 7. Komponenty VCL ............................................................................. 267
Przegląd komponentów............................................................................................................267
Komponenty wizualne .........................................................................................................268
Komponenty niewidoczne ....................................................................................................268
Właściwość Name ...................................................................................................................269
Wa ne właściwości standardowe ..............................................................................................270
Właściwość Align................................................................................................................270
Właściwość Color................................................................................................................271
Właściwość Cursor..............................................................................................................272
Właściwość Enabled ............................................................................................................273
Właściwość Font .................................................................................................................274
Właściwość Hint .................................................................................................................275
Właściwości ParentColor, ParentCtl3D, ParentFont i ParentShowHint .....................................276
Właściwość Tag ..................................................................................................................277
Inne właściwości standardowe ..............................................................................................277
6
C:\Andrzej\PDF\Delphi 6 dla ka dego\r000-8.doc
Zgłoś jeśli naruszono regulamin