Podstawowe zaburzania układu pokarmowego
Definiowanie podstawowych zaburzeń
Zaburzenia czynności przewodu pokarmowego mogą polegać na zaburzeniu przyjmowania pokarmów i wszystkich czynności fizjologicznych z tym związanych. Może to objawiać się w postaci różnorakich stanów chorobowych. Niespecyficzne objawy ogólne chorób przewodu pokarmowego to: zaburzenia połykania, zgaga, odbijania, nudności i wymioty, zaburzenia w oddawaniu stolca i gazów, krwotoki wewnętrzne, wodobrzusze.
Dysfagia
Zaburzeniami połykania (dysfagią) nazywamy trudności w formowaniu kęsa pokarmowego oraz przechodzeniu pokarmów płynnych i stałych z jamy ustnej do dalszych odcinków przewodu pokarmowego.
Dysfagii mogą towarzyszyć bóle związane z przełykaniem (odynofagia).
Przyczyny
nowotwory:
przebyte zabiegi chirurgiczne:
radioterapia, która powoduje włóknienie tkanek i zmniejszenie ich ruchomości;
grzybica jamy ustnej;
schorzenia neurologiczne (stwardnienie rozsiane, po zabiegach neurochirurgicznych)
zniesienie odruchu połykania (u chorych nieprzytomnych
Zgaga
Zgaga - to subiektywnie odczuwane wrażenie bólu lub pieczenia za mostkiem, promieniującego niekiedy z okolicy wyrostka mieczykowatego (od dołu) do okolicy gardła (ku górze) pleców, barków, a niekiedy do szczęk.
Przyczyny zgagi:
nadmierne przepełnienie żołądka;
zarzucanie treści żołądkowej do dolnego odcinka . niewystarczająca ilość soku żołądkowego;
przepuklina rozworu przełykowego;
choroba wrzodowa żołądka;
nacieczenie rozrostowe żołądka;
resekcja żołądka;
choroby dróg żółciowych
ciąża
zaburzenia psychonerwicowe.
Odbijanie
Odbijanie - to odruchowe i spontaniczne wydalanie nadmiaru nagromadzonego tam powietrza, może być objawem przechodzenia powietrza z jamy ustnej do żołądka wraz z pokarmem podczas połykania, na skutek osłabionej sprawności zwieracza przełyku, którego nadmierne rozluźnienie się ułatwia zasysanie powietrza do przełyku. Są to odbijania tzw. puste powietrzem bez określonego zapachu.
Czkawka
Czkawka - to napadowy, niezależny od woli skurcz przepony i mięśni głośni, z towarzyszącą emisją charakterystycznych dźwięków. Jest to odruch spowodowany podrażnieniem nerwu przeponowego bodźcami z narządów jamy brzusznej lub z ośrodkowego układu nerwowego. Przewlekła czkawka trwająca powyżej 48 godzin i nawracająca jest przyczyną zmęczenia, dyskomfortu, utraty masy ciała, bezsenności i depresji.
Przyczyny czkawki:
nadmierne rozciągnięcie żołądka (przejedzenie )
zabiegi operacyjne w obrębie jamy brzusznej;
zapalenie otrzewnej;
niedrożność jelit;
krwawienie z przewodu pokarmowego;
zapalenie wątroby;
choroby toczące się w obrębie kładu piersiowej (tętniak aorty zapalenie śródpiersia);
zmiany w mózgu (guzy mózgu, wylewy krwawe, zapalenie opon mózgowych);
toksyczne (ostre zatrucie alkoholowe, mocznica);
podłoże nerwicowe.
Wymioty - to wyrzucanie zawartości żołądka przez przełyk i jamę ustną wywołane antyperystaltyczną czynnością żołądka i przełyku przy udziale tłoczni brzusznej. Mechanizm sterowania wymiotami odbywa się poprzez ośrodek wymiotny w rdzeniu przedłużonym .
Przyczyny wymiotów:
następstwo zdrowego mechanizmu obronnego, np. po spożyciu nieodpowiednich pokarmów, alkoholu, przepełnionego żołądka;
jako następstwo zaburzeń:
bezpośrednie podrażnienie mózgu, np. w przebiegu urazów głowy, zatruć, chemioterapii,
pośrednie podrażnienie mózgu, np. w przebiegu zaburzeń żołądkowo-jelitowych, chemioterapii,
- mechaniczne utrudnienia w odprowadzeniu treści pokarmowej np. skurcz odźwiernika, niedrożność porażenna,
niewyjaśnione wymioty, np. w ciąży
- wymuszone wymioty np. po podaniu słonej wody lub pewnych leków.
Przed wystąpieniem wymiotów można zaobserwować: pocenie się zlewne poty, niepokój, przyspieszony oddech, płytkie oddychanie , bladość powłoki skórnej , zawroty głowy wzmożone ślinienie, nudności.
Biegunka
Biegunka - to częste oddawanie luźnego stolca. O biegunce mówi się wówczas, gdy chory oddaje częściej niż trzykrotnie w ciągu 24 godzin nieuformowany stolec. Biegunka występuje u około 7-10% chorych z zaawansowanym procesem nowotworowym. Biegunka, która występuje przez ponad 3 tygodnie, traktowana jest jako schorzenie przewlekłe.
Przyczyny biegunki:
Infekcje przewodu pokarmowego:
infekcje bakteryjne (np. salmonella, i shigella
infekcje wirusowe (np. Rotavirus i Norwalk wirus).
Biegunki spowodowane wspomnianymi bakteriami powodują także pojawienie się gorączki, natomiast objawy ogólne rzadziej występują w przypadku infekcji wirusowych.
Odżywianie przez gastrostomię.
Terapia lekami:
przeczyszczającymi (zbyt intensywna terapia – szczególnie u chorych z nowotworami),
antybiotykami,
cytostatykami,
niesteroidowymi przeciwzapalnymi,
preparatami żelaza.
Nudności - mdłości
Nudności - to nieprzyjemne odczucia najczęściej poprzedzające wymioty, choć mogą również występować samoistnie . Wywołują one ogólne osł...
szwagiero1