Turbo Pascal. Ćwiczenia praktyczne. Wydanie II.pdf

(11029 KB) Pobierz
W y d a n i e II
Poznaj podstawowe zasady programowania
N o u c z się tw orzyć algorytm y
W yko rzystaj m ożliw ości środow isko progra m istyczn ego
N a p is z w łasn e program y
Ćwiczenia
Turbo Pascal
A n d rz e j K ie rzko w ski
var
Liczba : r e a l ;
n,i : integer;
x ; a r r a y [1..lOOf
Mn, Mx, Diff
begin
L i c z b a :=0 .0;
n:=0 ;
repeat
Inc (n);
write ('Podl
readln (Liczi
x [ n ] :=Liczba
■until Liczba>le%i
Dec (n) ; {dlaczegi
Mn;-le37;
Mx;«le37;
for i:=l to n|
begin
if x[il
if x[i]
end;
D i f f :=Mx-Mn;
for i;=l to n do
x[i] :=x[i] * (M?
[MIN;MAX] >
for i;=l to n do
writeln (x[i])
H e lio n
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie
całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest
zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną,
a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym
lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami
firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte
w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak
żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym
ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz
Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności
za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych
w książce.
Redakcja: Krzysztof Zemanek
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki lc, 44-100 GLIWICE
tel. 032 231-22-19, 032 230-98-63
e-mail:
helion@ helion.pl
WWW:
http://helion.pl
(księgarnia internetowa, katalog książek)
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://helion .pl/user/opinie ?cwtp2
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Przykłady do książki znajdują się pod adresem:
ftp:llftp.helion.pl/przyklady/cwtp2.zip
ISBN: 83-246-0507-X
Copyright © Helion 2006
Printed in Poland.
Spis treści
Wstęp________________________________
5
Rozdział 1. Ćwiczenia z myślenia algorytmicznego_________________________________ 7
1.1. Na dobry początek — jednak prosty program.................................................................7
1.2. Wróćmy do metod...........................................................................................................8
1.3. Co powinieneś zapamiętać z tego cyklu ćwiczeń.....................................................17
Rozdział 2. Schematy blokowe_________________________________________________ 21
2.1. Podstawowe informacje i proste ćwiczenia.............................................................. 21
2.2. Co powinieneś zapamiętać z tego cyklu ćwiczeń.....................................................26
2.3. Ćwiczenia do samodzielnego rozwiązania............................................................... 26
Rozdział 3. Podstawy Turbo Pascala____________________________
.29
3.1. Krótki kurs obsługi środowiska zintegrowanego......................................................30
3.2. Struktura programu w Turbo Pascalu........................................................................ 33
3.3. Instrukcje wyjścia (Write i Writeln)........................................................................... 33
3.5. Predefiniowane funkcje................................................................................................44
3.6. Instrukcje wejścia (Read i Readln)............................................................................. 46
3.7. Instrukcja warunkowa.................................................................................................. 49
3.8. Pętla for........................................................................................................................... 53
3.9. Inne rodzaje pętli...........................................................................................................61
3.10. Funkcje i procedury...................................................................................
67
3.11. Co powinieneś zapamiętać z tego cyklu ćwiczeń................................................. 78
3.12. Ćwiczenia do samodzielnego rozwiązania............................................................. 78
Rozdział 4. Zagadnienia trudniejsze_________________________
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.7.
85
Tablice...............................................
85
Definiowanie własnych typów.................................................................................... 91
Moduły standardowe.................................................................................................... 98
Instrukcja wyboru (case)............................................................................................109
Zbiory............................................................................................................................ 112
Typ rekordowy............................................................................................................. 116
Obsługa plików............................................................................................................122
4 .8 . W s k a ź n i k i..............................................
4 .1 0 .
4 .1 1 .
130
4 .9 . Tryb g ra ficzn y ....................................................................................................................................... 1 4 0
Co powinieneś zapamiętać z tego cyklućwiczeń...............................................
1 4 6
Ćwiczenia do samodzielnego rozwiązania
.........................................................................14 6
Wstęp
Książka ta, mimo że jest włączona do serii „Ćwiczenia praktyczne”, ma jednak
nieco odmienny charakter od innych książek tej serii. Czym innym jest bowiem
nauczenie obsługi choćby najbardziej skomplikowanego programu użytkowego,
czym innym zaś pisania programów. Zaczynając zapoznawać się z ćw iczeniam i z tej
książki, przekraczasz Czytelniku granicę pomiędzy
użytkow aniem
komputera i jego
p r o ­
g ram ow an iem .
Granicę, która stała się przedmiotem dyskusji przy opracowywaniu wielu
programów nauczania informatyki w szkołach. Ciągle czeka na odpowiedź pytanie, na ile
edukacja komputerowa powinna wspomagać posługiwanie się komputerem jako narzę­
dziem, a na ile uczyć programowania komputerów.
Nie wnikajmy w istotę tego problemu. Być może sięgasz po tę książkę, ponieważ nauczy­
ciel inform atyki wymaga od Ciebie nauczenia się podstaw programowania. Być może
musisz na wczoraj napisać program na zaliczenie, a programowanie stanowi dla Ciebie
niezgłębioną tajem nicę. Możliwe, że zostałeś wysłany na kurs, którego część stanowią
zajęcia z programowania. A może jesteś wolnym strzelcem, który postanowił sprawdzić,
czemu na temat programowania robi się tyle szumu, a programiści potrafiący napisać
najprostszy program chodzą otoczeni nim bem sławy. W każdym z tych przypadków
— mam nadzieję — książka okaże się dla Ciebie przydatna. Nawet jeżeli nigdy w życiu
nie zostaniesz programistą, jeżeli żaden z napisanych przez Ciebie programów nie zostanie
sprzedany i nie będzie wykorzystywany przez rzesze użytkowników, zdobędziesz jedną,
bardzo ważną umiejętność — „algorytmicznego” myślenia i sprawnej analizy sposobów
rozwiązania problemu.
Być może jesteś nauczycielem, przygotowujesz się do prowadzenia zajęć z Turbo Pascala
lub podstaw programowania. Sprawdź, czy sposób prezentacji, zakres materiału, ćw icze­
nia i ich rozwiązania nie pozwalają na zastosowanie tej książki jako swoistego konspektu
dla tych zajęć.
Powstaje pytanie: dlaczego akurat Turbo Pascal? Istnieje przecież mnóstwo innych języków
programowania — w tej chwili bardziej popularnych, o których dużo się pisze i w których
dużo się pisze. Kto dzisiaj pisze prawdziwe programy w Turbo Pascalu?... Słuszne pytanie.
Odpowiedź brzm i: nikt. Uważam jednak, że Pascal jest najlepszym sposobem opisu
rozwiązywania problemów inform atycznych (czyli prezentacji
algorytm ów ).
Jego trzon
powstał w łaśnie w tym celu i ciągle, moim zdaniem, do nauki podstaw programowania
Zgłoś jeśli naruszono regulamin