Malwina Popiołek - Czy można żyć bez Facebooka.pdf

(2808 KB) Pobierz

MALWINA

POPIOŁEK

Czy można żyć

bez Facebooka?

Rola serwisów społecznościowych

w sieciowym społeczeństwie

informacyjnym

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Recenzent

prof. dr hab. Bohdan Jung

Projekt okładki

Sebastian Wojnowski

Praca finansowana ze środków na działalność statutową Wydziału Zarządzania i Komunikacji

Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczest-

ników studiów doktoranckich

Wydanie I, Kraków 2018

Niniejszy utwór ani żaden jego fragment nie może być reprodukowany, przetwarzany i rozpowszech-

niany w jakikolwiek sposób za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących,

nagrywających i innych oraz nie może być przechowywany w żadnym systemie informatycznym

bez uprzedniej pisemnej zgody Wydawcy.

ISBN 978-83-233-4498-8

ISBN 978-83-233-9866-0 (e-book)

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Redakcja: ul. Michałowskiego 9/2, 31-126 Kraków

tel. 12-663-23-80, fax 12-663-23-83

Dystrybucja: tel. 12-631-01-97, tel./fax 12-631-01-98

tel. kom. 506-006-674, e-mail: sprzedaz@wuj.pl

Konto: PEKAO SA, nr 80 1240 4722 1111 0000 4856 3325

Spis treści

Wstęp ...................................................................................................................................

CZĘŚĆ I

1. Serwisy społecznościowe i ich miejsce w przestrzeni medialnej .......................

1.1. Nowe media w teorii mediów .............................................................................

1.2. Nowe media czy nowe technologie? .................................................................

1.3. Media społecznościowe jako podkategoria nowych mediów .....................

1.4. Klasyfikacja mediów społecznościowych ........................................................

1.5. Serwisy społecznościowe jako podgrupa w ramach mediów

społecznościowych ...............................................................................................

1.6. Serwisy społecznościowe w rozwoju historycznym ......................................

1.7. Polskie serwisy społecznościowe ........................................................................

2. Społeczeństwo informacyjne – charakterystyka i modele rozwoju .................

2.1. Społeczeństwo informacyjne – zarys teoretyczny i definicyjny .................

2.2. Informacja i jej znaczenie w sieciowym społeczeństwie

informacyjnym ......................................................................................................

2.3. Wizje, modele i scenariusze rozwoju społeczeństwa

informacyjnego .....................................................................................................

2.4. Władza w sieciowym społeczeństwie informacyjnym ................................

Spis treści

CZĘŚĆ II

3. Serwisy społecznościowe w sieciowym społeczeństwie informacyjnym –

analiza fenomenu Facebooka na podstawie badań własnych ............................ 111

3.1. Przyczyny korzystania z Facebooka w literaturze przedmiotu .................. 114

3.2. Potrzeba kontroli i bezpieczeństwa w zakresie dostępu

do informacji ............................................................................................................... 125

3.3. Facebook jako podstawowy kanał przepływu informacji w świetle

przeprowadzonego eksperymentu ................................................................... 140

3.4. Znaczenie Facebooka w przestrzeni społecznej – analiza krytyczna ....... 152

4. Osoby niekorzystające z Facebooka – analiza form, przyczyn

i konsekwencji niekorzystania z serwisu.................................................................. 165

4.1. Osoby niekorzystające z Facebooka – różne podejścia teoretyczne

i wyniki badań empirycznych ........................................................................... 166

4.2. Co to znaczy nie korzystać z Facebooka? ........................................................... 173

4.3. Decyzje o usunięciu konta – trudności i dylematy ....................................... 187

4.4. Społeczne postrzeganie osób nieposiadających konta

na Facebooku ......................................................................................................... 192

4.5. Życie bez Facebooka – co można zyskać, a co stracić ..................................... 196

4.6. Pozory bezpieczeństwa i algorytm zachłanny ............................................... 206

Zakończenie ....................................................................................................................... 211

Bibliografia ......................................................................................................................... 217

Podziękowania ........................................................................................................................ 231

Indeks rzeczowy ................................................................................................................ 233

Indeks osobowy ................................................................................................................. 235

WSTĘP

Niniejsza książka poświęcona jest serwisom społecznościowym (social net-

work sites,

dalej: SNS), a zwłaszcza najpopularniejszemu spośród nich – Face-

bookowi. Rozważania na temat Facebooka i jemu podobnych serwisów pro-

wadzone są tutaj głównie z perspektywy teorii dotyczących rozwoju i funk-

cjonowania społeczeństwa informacyjnego. W teorii mediów wyróżnia się

siedem perspektyw badawczych opisujących przestrzeń medialną: teorię

społeczeństwa masowego, podejście marksistowskie, podejście funkcjona-

listyczne, krytyczną teorię polityczno-ekonomiczną, teorię konstruktywi-

styczną, determinizm technologiczny oraz teorię społeczeństwa informacyj-

nego

. Ramę dla tej pracy stanowi przede wszystkim ta ostatnia, choć obecne

jest również podejście krytyczne, charakterystyczne dla krytycznej teorii

polityczno-ekonomicznej.

Powodów, dla których tematyka serwisów społecznościowych wydaje się

szczególnie interesująca, jest kilka. Po pierwsze, są one współcześnie integralną

częścią życia niemal każdej osoby korzystającej z Internetu, dlatego też wydaje

się zasadne badanie i analizowanie ich z różnych perspektyw. Badania, których

przedmiot mieści się w zakresie przestrzeni informacyjno-komunikacyjnej, są

istotne ze względów poznawczych, ale także pragmatycznych. Lepsze zrozu-

mienie tej sfery pozwala nam bardziej świadomie korzystać z technologii, któ-

ra jest dziś nieodłącznym elementem naszego codziennego życia.

Po drugie, mimo stosunkowo dużej liczby publikacji poświęconych

nowym mediom same serwisy społecznościowe są dość słabo opisane,

zwłaszcza w polskiej literaturze. O ile artykułów naukowych dotyczących

na przykład Facebooka stale przybywa, o tyle pozycji zwartych, zwłasz-

cza monografii, kompleksowo opisujących media społecznościowe wciąż

jest niewiele. Dostępne na polskim rynku publikacje dotyczące przestrzeni

D. McQuail,

Teoria komunikowania masowego,

Warszawa 2008, s. 108–121.

Plik z chomika:

Izakolobrzeg

Malwina Popiołek - Czy można żyć bez Facebooka.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: