sztuka-promocji-nauki-maly-1.pdf

(3293 KB) Pobierz
SpiS treści
Wstęp
......................................................................................................................5
Cz. I Jak promować naukę?
..........................................................................7
Natalia Osica
Po co promować naukę?
..........................................................................................8
Jak możemy przedstawić rezultaty badań?
..............................................................9
Autorzy:
Natalia Osica, Wiktor Niedzicki
Tytuł:
Sztuka promocji nauki. Praktyczny poradnik dla naukowców.
Wydawca:
Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy
al. Niepodległości 188 b, 00-608 Warszawa
www.opi.org.pl
e-mail: opi@opi.org.pl
Jak napisać artykuł popularnonaukowy
................................................................ 11
W jakie zdjęcia warto zainwestować?.....................................................................
15
Jak stworzyć grafikę o wynikach badania?
............................................................. 18
Kiedy stosować infografikę?...................................................................................
22
Jak stworzyć video lub podcast?
............................................................................ 22
Gdzie możemy prezentować wiedzę z badań?
...................................................... 26
Komu prezentować wyniki badań?
........................................................................ 39
Kiedy jest dobry moment na popularyzację nauki w mediach?
............................. 55
Cz. II Jak prezentować naukę?
........................................................................67
Copyright by:
Wiktor Niedzicki
Słowa zmieniają świat
....................................................................................................68
Mity i prawda
...................................................................................................................73
Improwizacja
...................................................................................................................78
Zdobądź odbiorcę
...........................................................................................................84
ISBN:
978-83-63060-17-6
Projekt graficzny, skład i łamanie:
DoLasu I pracownia graficzna
Anna Surowiec, Renata Prusiewicz
Owczary, ul. Długa 12, 32-088 Przybysławice
Przygotuj swoje wystąpienie
.........................................................................................90
Jak zaplanować wystąpienie?
.........................................................................................98
Zaskocz ich
.....................................................................................................................102
Pokaż się, czyli obraz
....................................................................................................107
Te okropne kable
..........................................................................................................129
Powiedz to prosto
.........................................................................................................138
Mów z entuzjazmem
.....................................................................................................144
Druk:
Slajdy to pułapka
...........................................................................................................149
Co z tym stresem?
.........................................................................................................155
Krótkie wystąpienia
......................................................................................................161
W radiu, w telewizji i na scenie
....................................................................................164
Pułapki, czyli o czym jeszcze warto pamiętać
............................................................173
Promocja
........................................................................................................................176
Ćwicz
...............................................................................................................................178
Podsumowanie
.............................................................................................................180
WStęp
Szanowni Państwo,
promocja nauki jest sztuką. Nie wystarczy prowadzenie badań i uzyskiwanie rezultatów.
Trzeba jeszcze o tym powiedzieć, napisać, trzeba zaprezentować. Realizacja badań na-
ukowych kojarzy się z doskonałością, wysoką jakością, dbałością o każdy szczegół. Tak
samo powinniśmy podchodzić do promocji tego, co stworzymy.
Książka, którą oddajemy w Państwa ręce, powstała z inspiracji naukowców uczestniczą-
cych w  konferencji zamykającej realizację projektów w  ramach Polsko-Szwajcarskiego
Programu Badawczego. W dyskusjach odbywających się w czasie tego wydarzenia wypo-
wiadali się realizatorzy projektów badawczych – doświadczeni i młodzi, u progu kariery,
ale także wybitni naukowcy ze Szwajcarii, z ogromnym dorobkiem. Głos zabierali również
dziennikarze i specjaliści zajmujący się zawodowo promocją i public relations nauki.
Wszyscy zgodnie stwierdzili, że prezentowanie wyników badań to konieczność. To obo-
wiązek nie tylko wobec „sponsorów” tych badań, ale także wobec społeczeństwa. Na-
ukowcy powinni mieć poparcie społeczne, wymuszające prowadzenie badań naukowych
przyczyniających się do rozwoju cywilizacyjnego, lepszej ochrony zdrowia, środowiska,
bardziej racjonalnego korzystania z zasobów, które posiadamy. Wyniki badań są ważne
także dla przedsiębiorców – potencjalnych partnerów w komercjalizacji wyników prac
badawczych.
Ale jak to wszystko zrobić? Jak przystępnie mówić o badaniach i pokazywać je poza her-
metycznym środowiskiem nauki? To trudne, ale możliwe. Staraliśmy się, żeby poradnik,
który Państwu przekazujemy zawierał praktyczne wskazówki i informacje: jak przygoto-
wywać materiały dla nie-naukowców, jak rozmawiać z dziennikarzami i na co w takich
sytuacjach zwrócić uwagę. Poznają Państwo zasady, według których funkcjonują media.
Wtedy nie będą Państwo zdenerwowani i zaskoczeni, jeśli dziennikarz uprości materiał.
Będziecie świadomi, że dzieje się tak dlatego, że ma być on zrozumiały dla osoby nie
zajmującej się określoną tematyką.
Poradnik zawiera praktyczne wskazówki i zestawy ćwiczeń. Dla naukowców, którzy chcą
budować relacje ze światem nienaukowym i informować go o prowadzonych pracach,
to odpowiedź na pytanie, jak to robić. Poradnik zawiera też podpowiedzi, które moż-
na samodzielnie wdrożyć w życie. Porządkuje kwestie związane z tym, jak informować
o pracy naukowej i osiągnięciach badawczych. Jest to pierwszy na polskim rynku porad-
nik dla naukowców z zakresu promocji i prezentacji badań naukowych. Jego celem jest
Dobra praktyka:
Promocja Polsko-Szwajcarskiego Programu Badawczego
.......... 184
Katarzyna Więcek, Dział Koordynacji Projektów i Komunikacji Społecznej OPI PIB
O Autorach
.............................................................................................................. 194
O Wydawcy
............................................................................................................. 198
przede wszystkim zachęcenie Państwa do działania, do pokazania się światu, i zacieka-
wienie Państwa poszczególnymi wątkami.
Autorzy w prosty sposób pokazują, jak przygotować się do trudnej sztuki promowania
osiągnięć naukowych.
Mamy nadzieję, że porady zawarte w  naszej publikacji pomogą Państwu odkryć lub
doskonalić sztukę promocji nauki.
dr Olaf Gajl
dyrektor OPI PIB
dr Agnieszka Gryzik
zastępca dyrektora OPI PIB
Natalia Osica
Zespół Działu Koordynacji Projektów
i Komunikacji Społecznej OPI PIB
Jak promoWać
naukę?
8
Jak promować naukę?
Jak promować naukę?
9
po co promoWać naukę?
Współpraca naukowców ze światem „nienaukowym”, w  tym z  mediami, jest dla
tych pierwszych bardzo korzystna. Bazując na rozmowach z naukowcami, można
przytoczyć całą listę pozytywów:
»
Promocja uczelni i instytutu, w którym pracujemy;
»
Budowanie wizerunku polskiej nauki i upowszechnianie jej osiągnięć;
»
Tłumaczenie ludziom określonych problemów, wydarzeń czy zjawisk;
»
Dotarcie z informacją o badaniach do grup społecznych i zawodowych zain-
teresowanych wynikami badań;
»
Zwrócenie uwagi opinii publicznej na badany problem lub opracowywane
rozwiązanie;
»
Budowanie własnego wizerunku i rozpoznawalności na podstawie zainte-
resowań naukowych;
»
Zyskanie nowego doświadczenia, jakim jest współpraca z mediami;
»
Nabycie nowych umiejętności z zakresu wystąpień publicznych;
»
Nabycie umiejętności przekładania języka nauki na język praktyki;
»
Możliwość odniesienia wiedzy teoretycznej do praktyki;
»
Promocja kierunków studiów w przypadku pracowników naukowych uczelni;
»
Dotarcie z informacją o badaniach do potencjalnych partnerów naukowych;
»
Nowe propozycje współpracy przy projektach biznesowych;
»
Zaproszenia do projektów w roli eksperta;
»
Możliwość wykazania grantodawcy aktywności popularyzatorskiej;
»
Nowe propozycje współpracy przy projektach naukowych;
»
Pozyskiwanie uczestników do badania;
»
Dotarcie z informacją o badaniach do studentów.
Otwartość na świat pozanaukowy może się przełożyć na sytuację zawodową na-
ukowca. Nie jesteś przekonany? To dobrze. Wystąpienie tych korzyści nie jest gwa-
rantowane. Warto jednak mieć je na uwadze, aby znać dodatkowe opcje i możliwo-
ści działania. Jak, gdzie, komu i kiedy zatem prezentować wyniki badań?
Jak możemy przedStaWić rezultaty badań?
Najbardziej standardową formą prezentacji wyników badań jest tekst. Warto jed-
nak uwzględniać także inne formaty, tj. grafiki, zdjęcia, video, podcasty czy prezen-
tacje. Wybór formatu zależy od celu, jaki chcemy osiągnąć, grupy odbiorców, do
których chcemy dotrzeć i od możliwości, które mamy (czas, środki finansowe, do-
stępne środki przekazu, dzięki którym będziemy mogli dystrybuować stworzone
materiały).
Każdy z tych formatów można wykorzystywać w internecie (strona WWW, blog, me-
dia społecznościowe), co przekłada się na zasięg (coraz więcej osób dowiaduje się
o naszym projekcie), lub podczas zajęć ze studentami, konferencji czy spotkań, na
których chcemy w atrakcyjny i przystępny sposób pokazać, czym się zajmujemy.
Jeśli mamy gotowe materiały o  prowadzonych pracach badawczych, to jesteśmy
przygotowani na spotkania z biznesem, mediami, administracją państwową lub or-
ganizacją, która chce sfinansować nasze badania. Dlatego warto o tym pomyśleć
i poświęcić czas na przygotowania. Co wybrać?
Tekst
stanowi bazę, porządkuje myśli, a opracowanie go pomaga w selekcji infor-
macji, ułożeniu struktury wypowiedzi czy przygotowaniu się na sytuację, w której
będziemy opowiadać o projekcie. Inaczej będzie wyglądał komunikat prasowy, ina-
czej tekst blogowy, a jeszcze inaczej artykuł popularnonaukowy. Co jednak najważ-
niejsze, jest to przepustka do świata pozanaukowego, który jest zainteresowany
naszymi badaniami, ale nie korzysta z czasopism naukowych.
Zdjęcie
to ilustracja do tekstu, która funkcjonuje jako jego stały dodatek. Może
przedstawiać problem, nawiązywać do tematu badania. Możemy zrobić je sami lub
skorzystać z bezpłatnych lub płatnych zbiorów zdjęć dostępnych w sieci. Ale zdjęcie
może też być portretem koordynatora badań lub całego zespołu badaczy.
Grafika
jest dodatkiem do tekstu albo funkcjonuje samodzielnie. Może być ob-
razkiem, który zawiera główne wnioski z badań w formie tekstowej (w ten sposób
uwypuklamy te informacje, które naszym zdaniem są najważniejsze dla odbiorcy),
ale może też prezentować dane (wówczas mówimy o infografice). O ile zdjęcie jest
Zgłoś jeśli naruszono regulamin