PF-2000-5 Udalski - Poszukiwanie ciemnej materii. Projekty misji marsjańskich. Chaos.pdf

(22625 KB) Pobierz
Nr
indeksu
369721)
TOM
51
ZESZYT
5
ROK
2000)
RZYS\n
\n\n\"S\\COR{;\n
O
\n
lt-
A
o
C
\n\n
[....;,
\n\n
....-lU
\n\n
\"\"\"'\"
zN
>\n
.t11
()
\n\n
A:
v
\n\n
\302\267
DWUMIESI\304\230CZNIK
OLS
\n
\n
rP\"\\.
.\n
\n
\n'\"
O
\ne'
l'J
l11ento
e\\
KI
EGO
TOWARZYSTWA
FIZYCZNEGO)
\n
<t'
\n
%
1920)
\"
\n)
\
.
.)
.
\",
..,
a
.\305\202
\n
\n)
.,
..
\305\202-.
c,....
\n.,....... <#
.)
'_\"
\"'..
J;)
. ,)
i
.
.
\n
..
:\n
..\"
,.-...
.....
-
\n&
.....)
.
-\\
,)
\n
\304\204)
FI
K
I
OSM
OS
WSZYSTKO
JEST
AKUSTYKA
MAGNETYCZNE
SAL
KONCERTOWYCH
POKAZY
ZJAWISK
CHAOTYCZNYCH)))
POLSKIE
TOWARZYSTWO
FIZYCZNE)
ZARZ\304\204D
G\305\201OWNY)
PRZEWODNICZ\304\204CY
ODDZIA\305\201\303\223W
PTF)
Prezes:
Prof.
Prof.
Ireneusz
Krzysztof
Karol
Strza\305\202kowski
Prof.
Prof.
Wiceprezesi:)
Sekretarz
Ernst
Andrzej
Ryszard
Kazimierz
Maziewski
Dzili\305\204ski
(Bia\305\202ystok)
Prof.
Generalny:
ZG:
I.
Wysoki\305\204ski
D.
Siuda
(Bydgoszcz)
(Cz\304\231stochowa)
Prof.
Maciej Kolwas
Prof.
Prof.
Dr
Skarbnik:
Cz\305\202onkowie
Dr
hab.
Prof.
Prof.
Witold
Dobrowolski
Katarzyna
Bogdan
Jerzy
Urszula
Cha\305\202asi\305\204ska-Macukow
Eugeniusz
Czuchaj
(Gda\305\204sk)
Klimasek
(Gliwice)
Andrzej
Andrzej
Cichocki
Gawlik
Dr hab.
Burian
(Katowice)
Prof.
Wojciech
Prof.
Nowak
Warczewski
Wo\305\272nikowska-Bezak)
Prof.
Zbigniew
W\305\202odarczyk
(Kielce)
Prof.
Andrzej
Zi\304\231ba(Krak\303\263w)
Prof.
Stanis\305\202aw
Ha\305\202as
Prof.
Jerzy
Mgr
(Lublin)
(\305\201\303\263d\305\272)
Prof.
Prof.
Leszek
Wojtczak
Stefan
Andrzej
REDAKTORZY
NACZELNI
-
CZASOPISM PTF)
Polonica
Szymura
Dobek
Ku\305\272ma
(Opole)
(Pozna\305\204)
(Rzesz\303\263w)
(S\305\202upsk)
Prof.
Prof.
Prof.
Prof.
Prof.
Adam
Prof.
Sobiczewski
Jerzy
Prochorow
Andrzej
-
Post\304\231py
Fizyki
Marian
Acta
Prof.
Prof.
Dr
Staruszkiewicz
Kordos
-
Acta
Physica
A
Prof.
Marek
Andrzej
-
Delta
-
Physica Polonica
B
Henryk
Adam
Bechler
Andrzej
Wrembel
Bielski
(Szczecin)
(Toru\305\204)
Jamio\305\202kowski
Prof.
Reports
on Mathematical Physics
Prof.
Jacek
Witold
Baranowski
(Warszawa)
(Wroc\305\202aw))
Zofia
-
Go\305\202\304\205b-Meyer
Foton)
Prof.
Ryba-Romanowski
Adres
Zarz\304\205du:
ul.
Ho\305\274a
69,
00-681
Warszawa,
tel./fax:
621
26
68.
adres
elektroniczny:
ptf@fuw.edu.pl,
Internet:
www.fuw.edu.pl/-ptf.)
POST\304\230PY
FIZYKI)
\037)
RADA
REDAKCYJNA
KORESPONDENCI
ODDZIA\305\201\303\223W
PTF
Andrzej
K.
Wroblewski
Czerwonko
Demia\305\204ski
-
(akw@fuw.edu.pl)
przewodnicz\304\205cy
Mgr
Prof.
Maciej
Jerzy
Roman
Wiktor
Stanis\305\202aw
Pi\304\231tka (Bia\305\202ystok)
J.
Wys\305\202ocki
(Cz\304\231stochowa)
Jerzy
(pelstud@netra.ac.pwr.wroc.pl)
(mde@fuw.edu.pl)
Dr
Dr
Zachara
(Gda\305\204sk)
Marek
Zofia
Bukowski
Zipper
(Gliwice)
(Katowice)
(Kielce)
Go\305\202\304\205b-Meyer
(meyer@thp1.if.uj.edu.pl)
Prof.
Dr
Dr
Stanis\305\202aw
K.
Hoffmann
(skh@ifmpan.poznan.pl)
Ma\305\202gorzata
Sucha\305\204ska
(Krak\303\263w)
Franciszek
Kaczmarek
J\303\263zef
Szudy
(efka@vm.amu.edu.pl)
Dr
Jacek
Tomasz
Urszula
Biero\305\204
(szudy@phys.uni.torun.pl)
Durakiewicz
Garuska
(Lublin)
Dr
KOMITET
Dietl
Gron
REDAKCYJNY
redaktor
(\305\201\303\263d\305\272)
(Pozna\305\204)
(Rzesz\303\263w)
(S\305\202upsk)
Dr
naczelny
Dr
Mgr
Dr
Adam
Sobiczewski
-
Tomasz
Ryszard
Czajka
Ma\305\202gorzata
Ma\305\202gorzata
Klisowska
Kuzio
Jerzy
kowski
Janusz
Ewa
Typek
(Szczecin)
Miros\305\202aw
\305\201ukaszewski
Dr
Dr
J\303\263zefina
T
ur\305\202o
(Toru\305\204)
J\304\231dryka
(Warszawa)
Magdalena
Staszel
Wojtowicz)
Barbara
Adres
Prof.
Bernard
Jancewicz
(Wroc\305\202aw))
Redakcji:
ul.
Ho\305\274a
9,
6
00-681
Warszawa,
adres elektroniczny: postepy@fuw.edu.pl,
Internet:
www.fuw.edu.pl/-postepy.)
Ukazuje
Wydano
Sk\305\202ad
komputerowy
r.;
wydawca:
Polskie
Towarzystwo
Fizyczne
dofinansowany
przez
Komitet
Bada\305\204
Naukowych
Zeszyt
Uniwersytetu
Warszawskiego
pod
patronatem
Wydzia\305\202u
Fizyki
ul.
Bu\305\204czuk
NI-DRUK\"
w
Redakcji,
druk
i
oprawa:
,
Warszawa,
\"U
od
si\304\231
1949
7b)))
Organizacja
i
wyniki
poszukiwa\305\204
ciemnej
materii
z
wykorzystaniem
polskiego
Obserwatorium
teleskopu
Andrzej
w
Chile*)
Warszawski)
Udaiski)
Astronomiczne,
Uniwersytet
Polish
telescope
in
Chile
in
search
of
dark
matter)
Niniejszy
bad\037\305\204
wyk\305\202ad
po\305\233wi\304\231cony
jest
projektowi
znacznie
jest
pr\304\231dko\305\233\304\207
wi\304\231ksza
rozk\305\202adu
ni\305\274
mo\305\274na
to
prze-
\"\305\233wie-
mikrosoczewkowania
angielsk\304\205
nazw\304\205
grawitacyjnego,
Optical
zna-
Gravitatio-
widzie\304\207
na
podstawie
Jedynym
widocznej,
nemu
nal
pod
c\304\205cej\"
materii.
rozs\304\205dnym
wyt\305\202umacze-
Lensing
Experiment
celem
niewidocznej
w
cho\304\207
nie
jedynym
(OGLE).
Jego
g\305\202\303\263wnym,
jest
stwierdzenie
obecno-
materii
oraz
niem
jest
hipoteza,
wywiera
du\305\274a cz\304\231\305\233\304\207
\305\274e
materii
wp\305\202yw
nie
\305\233wieci,
rozk\305\202ad
chocia\305\274
na
obserwowany
\305\233ci
\"ciemnej\",
w
naszej
ona
Ga\037
pr\304\231dko\305\233ci
gwiazd.
laktyce
jej
b\304\205d\305\272
pobli\305\274u
.ilo\305\233ciach
okre\305\233lenie,
w
jakiej
Zjawisko
mikrosoczewkowania
wykrycie
grawitacyjne-
nie
\305\233wiec\304\205cej
formie
i w
jakich
w
wyst\304\231puje
w
na-
jednym
gol
pozwala
na
materii.
tej
ciemnej,
szym
otoczeniu.
Projekt
jest
r\303\263wnocze\305\233nie
z
najwi\304\231kszych
\305\233wiecie
d\305\202ugoterminowych
gl\304\205d\303\263w
Metoda
obserwacyjna
wykorzystuj\304\205ca
to
.prze-
zjawisko
jest
niezwykle
sobie,
elegancka i
prosta.
w
\305\274e
nieba.
Wyobra\305\272my
pewnej
od
odleg\305\202o\305\233ci
Problem
tzw.
ciemnej
materii
jest
jednym
wsp\303\263\305\202cze-
obserwatora
lub
odleg\305\202a
znajduje
galaktyka.
\305\272r\303\263d\305\202o
\305\233wiat\305\202a:
si\304\231
gwiazda
Mo\305\274e si\304\231
zdarzy\304\207,
z
najbardziej
interesuj\304\205cych
snej
zagadnie\305\204
w
\305\274e
po-
astrofizyki.
Od
do\305\233\304\207
dawna
wiadomo,
wi\304\231cej
ma-
\305\274e
bli\305\274u
linii
i
obserwatora
\305\272r\303\263d\305\202o
\305\202\304\205cz\304\205cej
znajdzie
terii
wuje.
we
Wszech\305\233wiecie
jest
ni\305\274
obser-
si\304\231
c
si\304\231
iemny
obiekt.
Jak
wiadomo,
pole
grawita-
ugi\304\231cie
Dobrze
znanym,
krzywe
s\304\205
niemal
rotacji
podr\304\231cznikowym
cyjne
takiegoobiektu
powoduje
\305\233wietlnych
promieni
przyk\305\202adem
galaktyk.
gwiazd
Krzywa
w
funk-
wysy\305\202anych
przez
\305\272r\303\263d\305\202o.
efek-
W
rotacji
podaje
cji
od
odleg\305\202o\305\233ci
pr\304\231dko\305\233\304\207
orbitaln\304\205
cie
towy,
obserwowany
lecz
20
lat
obraz
\305\272r\303\263d\305\202a
nie
b\304\231dzie
punk-
od
odleg\305\202o\305\233ci
centrum
galaktyki.
gwiazda
masa
Przy
danej
rozdwojony.
Tego
typu
obiekty zo-
przez
astronom\303\263w
przyk\305\202adem
\"krzy\305\274
ju\305\274
po-
centrum
wi\304\231ksza
porusza
zawarta
tym
si\304\231
wewn\304\205trz
sta\305\202y
zaobserwowane
szybciej,
jej
im
jest
nad
temu.
Klasycznym
grawitacyjnego
soczew-
Einsteina\",
orbity.
kowania
jest
odleg\305\202ego
Obserwacje
wskazuj\304\205,
\305\274e
dla
ruchu
du\305\274ych
gwiazd
w
galaktykach
od
czyli
poczw\303\263rny
soczewkuj\304\205cyrn
obraz
jest
kwazara.
Obiek-
odleg\305\202o\305\233ci
centrum)
tem
w
tym
przypadku
w
galak-)
*Wyk\305\202ad wyg\305\202oszony
podczas
sesji
satelitarnej
\"Fizyka
i
kosmos\"
XXXV
Zjazdu
Fizyk\303\263w
Polskich
Bia\305\202ymstoku
Bia\305\202ymstoku
we
na
z
Uniwersytetu
przez
mgra
Macieja
Pi\304\231tk\304\231
przygotowany
a
nast\304\231pnie
autoryzowany
podstawie
nagrania
wideo,
(przyp.
Red.).
1
Patrz
np.
K.Z. Stanek,
Post\304\231py
Fizyki
46,
69
(1995)
(przyp.
Red.).)
wrze\305\233niu
1999
r.
Tekst
zosta\305\202
technicznie
w
POST\304\230PY
FIZYKI)
TOM
51
ZESZYT 5
ROK 2000)
225)))
A.
UdaIski
-
Organizacja i
wyniki
poszukiwa\305\204
ciemnej
materii
z
wykorzystaniem
blasku
polskiego teleskopu
o
wyra\305\272nym,
poja\305\233nienie
przesz\305\202a
w
Chile)
tyka,
r\303\263wnie\305\274
widoczna
w
teleskopach
znajduj\304\205
si\304\231
na
tle
w
ob-
wat\304\205\" krzyw\304\205
symetrycznym
gwiazdy
soczewka.
razu
kwazara.
Kwazary
odleg\305\202o\305\233ciach
parsek\303\263w
ogromnych
maksimum.
Maksymalne
im
bli\305\274ej
osi
jest
od
Ziemi,
==
kilka
do
kilkunastu
16
mega-
tu
wi\304\231c
tym
wi\304\231ksze,
(1
pc
3,094x10
m),
mamy
Z
obserwacji
otrzymujemy
Einsteina
czas
charaktery-
pro-
do
prosto-
pr\304\231dko\305\233ci
do
czynienia
N
as
z
soczewkowaniem
interesuje
skali
gicznej.
typu
seka,
naszej
problem,
lokalnej,
kosmolo-
jak
zjawiska
tego
w
skali
rz\304\231du
kilopar-
styczny
zjawiska,
kt\303\263ry
jest
mienia
pad\305\202ej
pier\305\233cienia
r\303\263wny
stosunkowi
w
wygl\304\205daj\304\205
obiektu
soczewkuj\304\205cego,
on
czyli
pr\304\231dko\305\233ci,
gdy
\305\272r\303\263d\305\202a
\305\233wiat\305\202a
znajduj\304\205
wewn\304\205trz
si\304\231
z
przecina
kt\303\263r\304\205
w
lini\304\231 obserwator-\305\272r\303\263d\305\202o.
Po-
Galaktyki.
niewa\305\274
mo\305\274emy
przypadku
pojedynczego
zjawiska
jak
mi-
pro-
Teoretycznie
razu,
przewidzie\304\207
wygl\304\205d
ob-
jakiego
nale\305\274y si\304\231
spodziewa\304\207
w
wyniku
mi-
obiektu
krosoczewkowania
pr\304\231dko\305\233\304\207
podobnie
cego
jest
trudna
do
okre\305\233lenia,
mie\305\204 pier\305\233cienia
\305\233rednio
soczewkuj\304\205-
krosoczewkowania
punktowym
grawitacyjnego
na
niewielkim,
znajduj\304\205cym
stosunkowo
si\304\231
Einsteina,
nie
mo\305\274emy
bezpo-
obiekcie
wyznaczy\304\207
masy
soczewki.
Aby z
obserwa-
blisko.
jest
W
wyidealizowanej
uginane
j\304\205cy,
ustawiony
ciem-
o
rozk\305\202adzie
wnioskowa\304\207
sytuacji,
gdy
\305\233wiat\305\202o
cji
soczewkowania
w
Galaktyce,
potrzebne
jest
zgroma-
obiekt
soczewku-
nej
materii
przez
punktowy
dzenie
obserwacji
liczby
zjawisk
i
ich
analiza
\305\272r\303\263d\305\202o
linii
na
dok\305\202adnie
du\305\274ej
\305\202\304\205cz\304\205cej
i
obserwatora
na
Ziemi,
W
zobaczymy
odsuwania
\305\233wietln\304\205
ob-
statystyczna.
centrum
wok\303\263\305\202
w\303\263dk\304\231
\305\233cie\305\204
Einsteina.
soczewkuj\304\205cego,
miar\304\231
tzw.
pier-
trzech
Niestety,
prawdopodobie\305\204stwo
w
cia\305\202
ustawienia
obiekt
\305\233wiat\305\202a,
(\305\272r\303\263d\305\202o
si\304\231
si\304\231
soczewki
przestrzeni
od
linii
ten
\305\272r\303\263d\305\202o-obserwator pier\305\233cie\305\204
rozpadnie
soczewkuj\304\205cy,
obserwator)
jednej
w
przybli\305\274eniu
wzd\305\202u\305\274
na
si\304\231
dwie
po
po\305\202o\305\274one
cz\304\231\305\233ci,
przeciwnych
stro-
od-
prostej
jest
bardzo
ma\305\202e, tote\305\274
prawdo-
nach
centrum.
Przy
danej
geometrii
k\304\205towa
obrazami
zale\305\274y
od
podobie\305\204stwo
zarejestrowania
zjawiska
mikroso-
leg\305\202o\305\233\304\207
mi\304\231dzy
masy
obiektu
Obserw'acje
soczewkuj\304\205cego.
stanowi\304\205
mikrosoczewkowania
na
N
czew
kowania
jest niewielkie.
awet
w
najbardziej
obszarach
nieba
prawdopodobie\305\204-
odpowiednich
zatem
metod\304\231
pozwalaj\304\205c\304\205
wyzna-
stwo
jest
rz\304\231du
jednego
zjawiska
na
milion
zjawisk
szukanie
obser-
mi-
ig\305\202y
\305\202.
czanie
mas
tego typu
polega
w
si\304\231
obiekt\303\263w.
wowanych
gwiazd
na
\305\233wia-
\305\272r\303\263d\305\202o
\305\274e
je\305\233li
rok.
Szukanie
wi\304\231c
Problem
t\305\202a
znajduje
na
naszej
tym,
krosoczewkowania
w
przypomina
Galaktyce
(w
odleg\305\202o\305\233ci
mi\304\231dzy
stogu
siana.
zjawisk
kilku
kpc),
to
typowa
w
k\304\205towa
odleg\305\202o\305\233\304\207
ob-
Wykorzystanie
mikrosoczewkowania
w
po\305\202o-
razami
powsta\305\202ymi
wyniku
mikrosoczewkowa-
do
badania
lat
ciemnej
materii
zaproponowa\305\202
nia
b\304\231dzie
niezwykle
\305\202uku.
Inaczej
ma\305\202a, rz\304\231du
tysi\304\231cznej
wie
cz\304\231\305\233ci
80.
prof.
sekundy
w
ni\305\274
przypadku
soczew-
w
Princeton.
sza
Bohdan
Paczy\305\204ski
z
Uniwersytetu
W
roku
1992
rozpocz\304\231\305\202a si\304\231
pierw-
projektu
kowania
\"kosmologicznego\",
gdy
lub
odleg\305\202e
\305\233wia-
\305\272r\303\263d\305\202ami
faza
d\305\202ugoskalowego
obserwacyj-
t\305\202a
kwazary
s\304\205
galaktyki,
nie
mo\305\274emy
nego
wanie
\"Optical
zjawisk
w
Gravitational
Lensing
Experiment\"
by\305\202o
poszuki-
tutaj
liczy\304\207
na
bezpo\305\233rednie
zarejestrowanie
ob-
(OGLE),
kt\303\263rego
celem
g\305\202\303\263wnym
optycznych
razu,
nawet
przy
u\305\274yciu
instrument\303\263w
w
przestrzeni
kosmicznej.
umiesz.czonych
N
a
obraz\303\263w
okaza\305\202o
szcz\304\231\305\233cie
ca\305\202kowita
\305\274e
si\304\231,
jasno\305\233\304\207
mikrosoczewkowania.
w
Ju\305\274
1993
r.
zarejestrowano
kowania
pierwszy
przypadek
mikrosoczew-
W
pierw-
kierunku
centrum
Galaktyki.
latach
dzia\305\202ania
wytworzonych
ni\305\274
pierwotna
w
wyniku
soczewkowania
szych
kilku
serwowano
kowania
projektu
OGLE
zaob-
jest
wi\304\231ksza
Ponie-
\305\272r\303\263d\305\202a.
jasno\305\233\304\207
kilkana\305\233cie
przypadk\303\263w
mikrosoczew-
wa\305\274
wszystkie
obiekty
geometria
w
si\304\231
w
Galaktyce
uk\305\202adu
nieustannie
z
grawitacyjnego.
Wszystkie
krzywe
jasno-
teoretycznym
poruszaj\304\205,
si\304\231
-Ziemia
\305\272r\303\263d\305\202o-soczewka-
zwi\304\205zku
pomi\304\231dzy
dok\305\202adnie
\305\233ci
odpowiada\305\202y
mode-
rze-
spos\303\263b
zmienia
czasie.
soczewki
si\304\231
W
tym
lom
mikrosoczewkowania i
nie
czywi\305\233cie
zosta\305\202a
cz\304\205ca
zosta\305\202o
astrono-
spo\305\202eczno\305\233\304\207
w
miar\304\231
przesuwania
miczna
\305\272r\303\263-
to
mia\305\202a w\304\205tpliwo\305\233ci, \305\274e
zaobserwowane.
zjawisko
a
d\305\202em \305\233wiat\305\202a Ziemi\304\205
zmian\304\231
jasno\305\233ci
powinni\305\233my
obserwowa\304\207
przybli\305\274a
W
Paczy\305\204skiego,
ten
\305\272r\303\263d\305\202a.
Gdy
soczewka
potwierdzona
idea
doty-
do
si\304\231
osi
\305\272r\303\263d\305\202o-obserwator,
przej\305\233ciu
ro-
\305\233wiat\305\202a
nat\304\231\305\274enie
najbli\305\274szy
istnienia
mikrosoczewek.
\305\233nie;
o
p
soczewki
przez
punkt
pracy,
W
Identyfikacja
celu
FIZYKI)
soczewek
maleje
jasno\305\233\304\207
wotnej
i
po
pewnym
Obserwujemy
czasie
wraca
do
pier-
zatem
nast\304\231pnym
etapem
tym
to
dopiero
pocz\304\205tek
jest
ich
\"zwa\305\274enie\"
jak
najwi\304\231kszej
warto\305\233ci.
\"dzwono-)
potrzebujemy
TOM
liczby)
226)
POST\304\230PY
51
ZESZYT 5
ROK
2000)))
A.
UdaIski
-
Organizacja;
na
wyniki
poszukiwa\305\204
ciemnej
materii
z
wykorzystaniem
polskiego teleskopu
w
Chile)
obserwacji.
Ze
wzgl\304\231du
zale\305\274no\305\233\304\207
przebiegu
obiekt\303\263w
zja-
so-
pr\304\231d-
w
wiska
mikrosoczewkowania
od
masy
zjawiska
trudno
i
nach
1997-99
zebrano ponad
4,5
mld
pomiar\303\263w
z
tego
obszaru.
W
wy-
fotometrycznych
gwiazd
niku
czewkuj\304\205cych,
geometrii
ko\305\233ci
transwersalnej
rozk\305\202adu
tych
bada\305\204
uda\305\202o
z
si\304\231
identyfikowa\304\207
ok.
gwiazd
w
Galaktyce,
po-
jaka
220
zjawisk
mikrosoczewkowania.
czasu
Zaobserwowane
zarowno
jedynczych
jest
przypadkach
masa
jest
oceni\304\207,
zjawiska
by\305\202y
bardzo
wzgl\304\231dem
r\303\263\305\274norodne,
pod
dok\305\202adnie
obiektu
w
\305\274e
soczewkuj\304\205cego.
Od
celu
zwi\304\231kszenia
mo\305\274li-
trwania
blasku
(od
gwiazdy
bada\305\204
2,5
do
(rys.
pocz\304\205tku
j
by\305\202o
asne,
i
100
dni),
jak
2).
kilka
wzmocnienia
wo\305\233ci
obserwacyjnych
konieczne
jest
zbudowanie
Zapro-
w
si\304\231
teleskopu
przeznaczonego
specjalnie do
tego
celu.
Teleskop
Przy
okazji tych
zjawisk
dw\303\263jne,
zarejestrowano
mikrosoczewkowania
\305\233wiat\305\202a
przez
obiekty
po-
grawi-
gwiazdy.
kilka
taki
powsta\305\202
w
w
latach
1995-96.
Astronomicznym
kt\303\263re r\303\263wnie\305\274
mog\304\205
powodowa\304\207
poja\305\233nienie
jektowano
go
Uniwersytetu
serwatorium
Obserwatorium
tacyjne
ob-
Na
krzywej
kolejnych
po
Warszawskiego,
Las
Campanas
a
znajduje
w
blasku
bie
takiego
zjawiska
Spos\303\263b,
wyst\304\231puje
Chile.
Jego
instru-
k\304\205tem
maksim\303\263w.
w
jaki
te
poja\305\233nienia
so-
mentarium
potrzeb
skonstruowano
projektu
specjalnie
pod
(rys.
nast\304\231puj\304\205,
jest
do\305\233\304\207
skomplikowany.
Podw\303\263jna
kilka
OGLE
l).)
soczewka
daje
bowiem
nie
dwa,
lecz
przez
uk\305\202adu
obra-
z\303\263w
a
\305\272r\303\263d\305\202a
\305\233wiat\305\202a, przej\305\233cie
charaktery-
mo\305\274e
powo-
styczne
kaustyki
blasku.
dla
danego
Pierwsze
projektu
dowa\304\207 seri\304\231
kolejnych,
do\305\233\304\207
mocnych
na
poja\305\233nie\305\204
krzywej
\\
zjawiska
mikrosoczew-
wykryto
w\305\202a-
r:
kowania
na
obiektach
podw\303\263jnych
w
\305\233nie
II
,
J'
\305\202
ramach
OGLE
(rys.
3).
przebiegu
.
Odchylenia
od
\"zwyk\305\202ego\"
j
J
\\
krzywej
blasku
w
pobli\305\274u
du\305\274ym
maksimum,
wzmocnieniu,
obserwowane
w
zja-
Mi-
wiskach
o
\305\202ane
przez
K
w
mog\304\205 by\304\207
ywo-
wok\303\263\305\202
gwiazd.
uwa\305\274a
-......
..)
..
.
':
r\037...
.'\"
\037
\037.
.
. -f .\037
'::i4\"\037\" \"\"\"
\037.\037\037'-',
'1 r:\037
-
\\ I)
.
\037
'.
.
.)
I :
I
obecno\305\233\304\207
planet
i)
-)
'.
.
..
I..)
',.
p
,.
.
!
it
. .CI
\\
., .
krosoczewkowanie
nie
\037)
grawitacyjne
obec-
si\304\231
zjawisk,
za
jedno
o
z
najbardziej
obiecuj\304\205cych
kt\303\263re mo\305\274e pos\305\202u\305\274y\304\207
do
odkrywania
.\"
gwiazd
Rys.
r\303\263\305\274nych
typach
widmowych
wok\303\263\305\202
planet
i w
szero-
1.
Teleskop
warszawski
w
obserwatorium
panas
w
Chile.)
teleskopu
Las
Cam-
kim
przedziale
mas
planet.
Dzieje
tak
si\304\231
\305\274e
przy
dlatego,
odpowiednio
precyzyjnych
na
obserwacjach
mikrosoczew-
maksimum
krzywej
blasku
zjawiska
Las
obser-
kowania
Lokalizacja
w
obserwatorium
do
jest
czu\305\202e
nawet
ni\305\274
masa
obecno\305\233\304\207
planet
o
ma-
Campanas
stwarza
dogodne
warunki
wacji
cyfika
sach
mniejszych
Precyzyjne
Ziemi.
mikrosoczewkowania
tego
grawitacyjnego.
obserwacji
tego
Spe-
g\304\231stych
pomiary
krzywej
blasku
w
mo\305\274liwe
projektu
a
wymaga
przy
s\304\205
dzi\304\231ki
uruchomionemu
maju
na
1998
r.
(Early
\"sys-
so-
czasie
p\303\263l
gwiazdowych,
kluczow\304\205
rol\304\231
odgrywa
typu
powinien
badaniach
tele-
temowi
wczesnego
ostrzegania\"
System,
Warning
zdolno\305\233\304\207
rozdzielcza
EWS),
kt\303\263ry
pozwala
wykrycie
skopu.
w
Dlatego
o
przez
nowemu
te\305\274
nstrument
i
dzia\305\202a\304\207
miejscu
mo\305\274liwie
niewielkim
rozmyciu
ziemsk\304\205.
obra-
w
czewek
zaraz
po
pojawieniu
si\304\231,
jeszcze
ich
trwania.
Z
danych
korzysta
systemu
tego
projekt\303\263w
kilka
MPS,
danych
z\303\263w
gwiazd
Dzi\304\231ki
atmosfer\304\231
typu
\"follow-up\"
(np.
PLANET,
teleskopowi
mo\305\274liwo\305\233ci
ob-
jest
zebranie
MOA).
Ich
celem
planet.
odchyle\305\204,
ju\305\274
pierwsze
S\304\205
dok\305\202adnych
serwacyjne
W
szy
kr\303\263tkim
strumie\305\204
projektu
czasie
danych
OGLE
i
znacznie
wzros\305\202y.
uda\305\202o si\304\231
uzyska\304\207
du\305\274o wi\304\231k-
z
rozdzielczo\305\233ci\304\205 czasow\304\205
kilku
fotometrycznych
umo\305\274liwia
wykrywanie
co
mi\304\231dzy
innymi
minut,
doniesienia
na
zwi\304\231kszy\304\207iczb\304\231
obiekt\303\263w,
l
o
obserwacjach
kt\303\263re
projekt
obejmuje
obserwacjami.
projektu
kierunku
wskazuj\304\205cych
istnienie
planet
wok\303\263\305\202
Do
regularnych
OGLE
centrum
gwiazd
wybrano
Galaktyki,
na
obserwacji
w
ramach
m.in.
pola
gwiazdowe
w
gdzie
wyst\304\231puje
soczewkowanych
gwiazd.
Kolejnym
jest
obiektem
bada\305\204
projektu
OGLE
typu
s\304\205
du\305\274a
liczba
dysk
galaktyczny.
Obserwacje
tego
jednostk\304\231
powierzchni
nieba.
W
sezo-)
potencjalnym
\305\272r\303\263d\305\202em
informacji
o
budowie
Ga-)
227)))
POST\304\230PY
FIZYKI)
TOM
51
ZESZYT 5
ROK 2000)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin