Andrzej Wakar - Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu.pdf

(33724 KB) Pobierz
Z DZIEJÓW MIASTA I POWIATU
POJEZIERZE ® OLSZTYN 1975
K A ZIM IERZ
K om itet R edakcy jn y
GRYNIS, Z B IG N IEW ŁOTYS, EDWARD SZULC,
SZYRM ER, A N D R ZEJ W AKAR (przewodniczący)
RYSZARD
O bw olutę, okładkę, w y k lejk ę i stro n ę ty tu ło w ą p ro jek to w a ła
BA RBA RA LIS-RO M A ŃCZUK O W A
Z djęcia w ykonali
T. B ieniew ski (s. 55), E. Iw an iec (ss. 226, 231, 233, 234), M. Ingielew icz (ss. 25, 314),
J. Mickiewicz (s. 205), R. O doj (ss. 53, 56), pozostałe W. K apusto
R e p ro d u k cje
A L O JZY KU RA CZY K
M apy i p lan y
G USTAW LEYDING
BERNARD M IK LEW ICZ
R ed ak to r
TERESA KURZYNA
R e d ak to r techniczny
A N D R ZEJ SACHA
K o rek ta
K RY STY N A EISELE
JA N IN A M ILEW ICZ
WYDANO PRZY W SPÓ ŁU D ZIA LE URZĘDU POW IATOW EGO W MRĄGOW IE
N a obw olucie gobeliny z h erb am i M rągow a i M ikołajek w ykonane przez
Spółdzielnię P racy P rz em y słu L udow ego i A rtystycznego „T k an in a” w M ikołajkach.
F ot. W. K apusto
W Y D A W N IC TW O O L SZ T Y Ń S K IE „P O JE Z IE R Z E ” 1975
W y d an ie p ie rw sz e . N a k ła d 3,500+350 e g z e m p la rz y . O b ję to ść 33,5 a r k u ­
szy w y d a w n ic z y c h = 30,5 a r k u s z y d r u k a rs k ic h . O d d an o do sk ła d a n ia
29 s ie rp n ia 1974 ro k u . P o d p isa n o do d r u k u 25 m a rc a 1975 ro k u . D ru k
u k o ń c z o n o w c z e rw c u 1975 ro k u . P a p ie r ilu s tr a c y jn y k la s y trz e c ie j,
80 g ra m o w y f o rm a tu B l.
O L S Z T Y Ń S K IE
Z am . 2249/E
C en a zł 55,—
ZA K ŁA D Y G R A FIC Z N E IM . S.
10-417 O lsz ty n , ul. T o w a ro w a 2
P IE N IĘ Ż N E G O
G-3/55
ZIEMIA
C h a ra k te ry sty cz n y k ra jo b ra z p ow iatu . O bok w zgórz m orenow ych w y stęp u ją
głębokie ry n n y jeziorne (okolice K iersztanow a)
Jerzy Bernhardt
Ś R O D O W IS K O G E O G R A F IC Z N E
Powiat mrągowski leży we
wschodniej części województwa olsztyńskiego. Graniczy z pięcioma powia­
tami. Od północy sąsiaduje z powiatem kętrzyńskim, od północnego
wschodu z giżyckim, od południowego wschodu i wschodu z piskim, od
południa i południowego zachodu ze szczycieńskim oraz od zachodu i pół­
nocnego zachodu z biskupieckim. Obszar powiatu ma kształt owalny, zbli­
żony do koła. Największa rozciągłość tego terenu z północy na południe
wynosi 41,9 km, natomiast z zachodu na wschód 42,0 km.
Siedzibą władz powiatowych jest miasto Mrągowo, leżące w północno-
-zachodniej części omawianego obszaru nad jeziorem Czos. Powierzchnia
powiatu wynosi 1066 km2.
POŁOŻENIE, OBSZAR I GRANICE PO W IA T U
p 0d względem fizyczno-geograficz-
nym teren powiatu wchodzi w skład dwu regionów: przeważająca za­
chodnia część, mniej więcej po linię łączącą Lipowo, Baranowo' i Cudno-
chy, należy do regionu Pojezierza Mrągowski ego, którego zachodnia gra­
nica przebiega w okolicy Biskupca, natomiast wschodnia część powiatu,
na wschód od wyżej wymienionej linii, zalicza się do regionu zwanego
Krainą Wielkich Jezior. Ukształtowanie powierzchni powiatu nastąpiło
w ostatniej, zwanej bałtycką, fazie zlodowacenia. Wytworzył się tu krajo­
braz młodoglacjalny, pagórkowaty, pojezierny.
Teren powiatu pod względem hipsometrycznym jest bardzo urozmai­
cony. Obok wzgórz morenowych, wznoszących się ponad 200 m n.p.m.,
występują głębokie rynny jeziorne. Najwyższy punkt liczący 212 m n.p.m.
znajduje się na wschód od Mrągowa w okolicy Użranek, najniższy —
116 m n.p.m. — nad jeziorem Tałty. Zatem maksymalna deniwelacja do­
chodzi do 96 m. Lokalnie różnice te są znacznie mniejsze. Cała półnoeno-
-zachodnia, północna i północno-wschodnia część powiatu leży średnio
na wysokości 160—180 m n.p.m., osiągając najwyższe kulminacje w oko­
U K SZTA ŁTO W A N IE PO W IER ZC H N I
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin