Od_Mabusego_do_Goebbelsa_Weimarskie_filmy_Fritza_Langa_i_kino_niemieckie_do_roku_1945_e_0e8i.pdf

(680 KB) Pobierz
Kup książkę
Tomasz Kłys – Zakład Historii i Teorii Filmu
Katedra Mediów i Kultury Audiowizualnej, Instytut Kultury Współczesnej
Wydział Filologiczny, Uniwersytet Łódzki, e-mail: augpatom@uni.lodz.pl
RECENZENT
Ewelina Nurczyńska-Fidelska
REDAKTOR WYDAWNICTWA UŁ
Dorota Stępień
SKŁAD I ŁAMANIE
ESUS – Agnieszka Buszewska
OKŁADKĘ PROJEKTOWAŁA
Barbara Grzejszczak
Indeksy sporządzone przez Autora
© Copyright by Uniwersytet Łódzki – Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013
© Copyright for this edition by Wydawnictwo Biblioteki PWSFTviT, Łódź 2013
Zdjęcie na okładce z filmu
Doktor Mabuse, gracz
© Copyright by Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung, Wiesbaden
Wydane przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
i Wydawnictwo Biblioteki PWSFTviT
Wydanie I. 5076
Wstęp i rozdziały 1–6 z części II:
Od Mabusego do Goebbelsa: Weimarskie filmy Fritza Langa
niniejszej publikacji stanowią uaktualnioną wersję monografii T. Kłysa
Dekada doktora
Mabuse: Nieme filmy Fritza Langa
(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006)
ISBN Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego 978-83-7525-759-5
e-ISBN 978-83-7969-909-4
ISBN Wydawnictwa Biblioteki PWSFTviT 978-83-8787-060-7
Wydrukowano na papierze One Matt 80g
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
90-131 Łódź, ul. Lindleya 8
www.wydawnictwo.uni.lodz.pl
e-mail: ksiegarnia@uni.lodz.pl
tel. (42) 665 58 63, faks (42) 665 58 62
Kup książkę
SPIS TREŚCI
KILKA SŁÓW O KSIĄŻCE ...................................................................................................
I. FILM NIEMIECKI DO ROKU 1945
................................................................................
Rozdział 1
FILM NIEMIECKI W EPOCE NIEMEJ (1895–1929) ..........................................................
Kanoniczne ujęcie historii kina niemieckiego: Kracauer i Eisner ...........................
Kino wilhelmińskie ........................................................................................................
Ufa ....................................................................................................................................
Ekspresjonizm ................................................................................................................
Kino niemieckie doby Nowej Rzeczowości ...............................................................
Gatunki kina weimarskiego .........................................................................................
Kammerspiel
............................................................................................................
Inne gatunki ...........................................................................................................
Weimarska krytyka i kultura filmowa ........................................................................
Chronologia ....................................................................................................................
Propozycje lektur ...........................................................................................................
Rozdział 2
NIEMIECKI FILM FABULARNY OD PRZEŁOMU DŹWIĘKOWEGO
DO UPADKU TRZECIEJ RZESZY (1929–1945) .................................................................
Między Weimarem a Trzecią Rzeszą – przepaść czy ciągłość? ...............................
Kino schyłku Republiki ................................................................................................
Kino niemieckie w okresie nazistowskim ..................................................................
Struktura przemysłu filmowego Trzeciej Rzeszy .............................................
Filmy fabularne w zaprzęgu ideologii i propagandy ......................................
Kino popularne w Trzeciej Rzeszy i jego gwiazdy ..........................................
Kino artystyczne Trzeciej Rzeszy .......................................................................
Chronologia ....................................................................................................................
Propozycje lektur ...........................................................................................................
II. OD MABUSEGO DO GOEBBELSA: WEIMARSKIE FILMY
FRITZA LANGA
....................................................................................................................
Wstęp
WYOBRAŻONY FILM FRITZA LANGA ...........................................................................
Część 1. W KRĘGU NIEMIECKIEJ TRADYCJI
..............................................................
Rozdział 1
MIĘDZY USTAMI A BRZEGIEM PUCHARU:
ZMĘCZONA ŚMIERĆ
..........................
Ósmy film, pierwsze arcydzieło i dwie śmierci ........................................................
Märchenfilm
w sześciu aktach, bez trzech wierszy ....................................................
7
9
11
11
12
18
23
36
41
41
45
56
57
62
65
65
72
95
95
102
118
133
138
145
149
151
161
163
163
171
Kup książkę
4
Rahmenhandlung
i „Historie trzech świec”..................................................................
Bycie-ku-miłości czy bycie-ku-śmierci? ......................................................................
Władca dyskursu ...........................................................................................................
Czkawka czasu i to, co pomiędzy ...............................................................................
Alegoryczność ................................................................................................................
Rozdział 2
KREW SMOKA:
NIBELUNGI
...............................................................................................
Supergigant ery inflacji .................................................................................................
Der Nibelungen-Film:
głosy krytyki ..............................................................................
Ein deutsches Heldenlied in 14 Gesänge
..........................................................................
„Narodowi niemieckiemu”? .........................................................................................
Smocze plemię ................................................................................................................
Cztery światy i ornament z mas ..................................................................................
Część 2.
ZEITSPIEGEL:
BURZLIWE LATA DWUDZIESTE
.........................................
Rozdział 3
DZIKOŚĆ LWA I JAD WĘŻA:
DOKTOR MABUSE, GRACZ
..........................................
Kampania multimedialna .............................................................................................
Ein Bild der Zeit, Menschen der Zeit
...............................................................................
Serial w dwunastu aktach ............................................................................................
Alegoria inflacji ..............................................................................................................
Oblicza „Żyda” ...............................................................................................................
Pan i niewolnicy .............................................................................................................
Ekspresjonizm? ...............................................................................................................
Rozdział 4
STRATEGIA PAJĄKA:
SZPIEDZY
.......................................................................................
Pierwszy i przedostatni film spółki Fritz Lang Film GmbH ...................................
Referencje: sowiecka agentura („gdzieś w Europie”) i pułkownik Redl ...............
Eliptyczny sjużet, paralelizmy i synekdochiczne kadry ..........................................
Pająk i jego sieć ...............................................................................................................
Neue Sachlichkeit
..............................................................................................................
Część 3. KSZTAŁT RZECZY, KTÓRE NADEJDĄ
..........................................................
Rozdział 5
CZAS APOKALIPSY:
METROPOLIS
..................................................................................
Paradygmatyczny film Ufy ...........................................................................................
Recepcja: między potęgą (obrazu) i absurdem (fabuły) ...........................................
W poszukiwaniu pierwotnego tekstu: wciąż-odbudowywana-ruina ...................
Antyutopia i jej referencje .............................................................................................
Genesis, Ewangelia, Apokalipsa (według Thei von Harbou) .................................
Efekty specjalne. Megapolis czy Mikropolis? ............................................................
Rozdział 6
NA ZŁOTYM GLOBIE:
KOBIETA NA KSIĘŻYCU
............................................................
Pożegnanie z Ufą i z filmem niemym .........................................................................
Weltraumfahrt
...................................................................................................................
Niebo gwiaździste i moralny nieład ...........................................................................
Wrażenie (nie)realności .................................................................................................
174
183
192
199
205
211
213
222
229
248
254
266
273
275
276
281
289
303
309
315
327
335
335
342
349
368
378
383
385
386
395
403
417
429
436
441
441
448
453
468
Kup książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin