Boczkowski Andrzej - Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.pdf

(2268 KB) Pobierz
INSTALACJE ELEKTRYCZNE
W OBIEKTACH BUDOWLANYCH.
WYBRANE WYMAGANIA DLA INSTALACJI
MODERNIZOWANYCH
LUB NOWO BUDOWANYCH.
mgr in¿. Andrzej Boczkowski
Nr 21/09/2003
mgr in¿. Andrzej Boczkowski
Stowarzyszenie Elektryków Polskich
Sekcja Instalacji i Urz¹dzeñ Elektrycznych
INSTALACJE ELEKTRYCZNE
W OBIEKTACH BUDOWLANYCH.
WYBRANE WYMAGANIA DLA INSTALACJI
MODERNIZOWANYCH
LUB NOWO BUDOWANYCH.
PCPM nr 21/09/2003
Wroc³aw 2003
Bezpieczeństwo użytkowania instalacji elektrycznych sprowadza się do zapewnienia
ochrony przed następującymi podstawowymi zagrożeniami:
porażeniem prądem elektrycznym,
prądami przeciążeniowymi i zwarciowymi,
przepięciami łączeniowymi i pochodzącymi od wyładowań atmosferycznych,
skutkami cieplnymi.
Skuteczność ochrony przed wyżej wymienionymi zagrożeniami zależy od zastosowanych,
w instalacjach elektrycznych, rozwiązań oraz środków technicznych.
Miarą skuteczności tej ochrony jest liczba śmiertelnych wypadków porażeń prądem
elektrycznym oraz liczba pożarów, będących następstwem wad lub nieprawidłowej
eksploatacji instalacji elektrycznych.
Z przeprowadzonych analiz wynika, że liczba śmiertelnych wypadków porażeń prądem
elektrycznym w ciągu roku, przypadająca na jeden milion mieszkańców w Polsce zmniejszyła
się z 9,5 w latach 1980
÷
1985 do 6,1 w latach 1991
÷
2001 z tendencją dalszego
zmniejszania się w następnych latach. Jednak nadal liczba śmiertelnych wypadków porażeń
prądem elektrycznym jest w Polsce 3
÷
4-krotnie większa niż w krajach Zachodniej Europy.
Liczba śmiertelnych wypadków poza statystycznym miejscem pracy, spowodowanych
porażeniem prądem elektrycznym, w stosunku do ogółu śmiertelnych wypadków porażeń
prądem elektrycznym wynosi w Polsce około 86 %.
Wynika z tego, że niebezpieczeństwo śmiertelnych porażeń prądem elektrycznym występuje
przede wszystkim w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych oraz w gospodarstwach
rolniczych i ogrodniczych.
Nadal najwięcej wypadków odnotowuje się na wsi, prawie dwukrotnie większy wskaźnik
śmiertelnych wypadków w stosunku do wypadków w mieście. Równie częste są przypadki
powstania pożarów spowodowanych niesprawną instalacją elektryczną. Ich procentowy
udział w ogólnej liczbie pożarów w budynkach, według danych za 2002 rok, jest na
poziomie 13 %.
Zasadniczy wpływ na dużą liczbę śmiertelnych porażeń prądem elektrycznym oraz pożarów
w Polsce ma na ogół zły stan techniczny instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych,
w tym w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych oraz w gospodarstwach rolniczych
i ogrodniczych, a także stosowanie niedoskonałych i niewystarczających środków ochrony
przed zagrożeniami w tych instalacjach, a mianowicie:
powszechne stosowanie układu sieci TN-C w instalacjach elektrycznych z przewodami
o małych przekrojach (1,5
÷
10 mm
2
) przeważnie aluminiowymi, zwiększającymi
możliwość uszkodzeń mechanicznych i przerw, szczególnie w przewodach ochronno-
neutralnych PEN występujących w tym układzie sieci. Stąd wynikające często przypadki
pojawiania się na obudowach metalowych odbiorników napięć dotykowych wyższych
od dopuszczalnych długotrwale. Również pojawianie się na przewodzie PEN napięcia
niekorzystnego dla użytkowanych odbiorników, wywołanego przepływem przez ten
przewód prądu wyrównawczego, spowodowanego zaistnieniem asymetrii prądowej
w instalacji,
stosowanie układu sieci TT, nie zawsze gwarantującego skuteczność ochrony
przeciwporażeniowej, głównie z uwagi na dość często występujące trudności w
zapewnieniu wymaganych rezystancji uziemień oraz przypadki przerw w przewodach
uziemiających,
3
powszechne użytkowanie bezpieczników topikowych, jako urządzeń samoczynnego wy-
łączenia. Stosowanie wyłączników nadprądowych było znikomo małe. Przy doborze
bezpieczników topikowych, korzystanie z współczynników „k”, o wartościach
powodujących rzeczywiste czasy samoczynnego wyłączenia wielokrotnie dłuższe od
czasów wymaganych,
niestosowanie połączeń wyrównawczych dodatkowych (miejscowych), a także bardzo
często połączeń wyrównawczych głównych,
niestosowanie ochrony przed dotykiem pośrednim (ochrony dodatkowej) w
pomieszczeniach o podłodze źle przewodzącej, przeznaczonych na stały pobyt ludzi,
pomimo występowania w tych pomieszczeniach metalowych uziemionych rur i
grzejników centralnego ogrzewania oraz metalowych rur wodociągowych i gazowych.
Dopuszczenie możliwości stosowania w wyżej wymienionych pomieszczeniach
odbiorników klasy ochronności “0”,
niestosowanie wyłączników ochronnych różnicowoprądowych,
niestosowanie ograniczników przepięć,
w rozwiązaniach instalacji elektrycznych prowadzenie przewodów w sposób wyklucza-
jący ich wymienialność,
stosowanie zbyt małej liczby obwodów odbiorczych oraz gniazd wtyczkowych i wypu-
stów oświetleniowych.
W Polsce, w miastach i na wsi, istnieje ponad 11 milionów mieszkań oraz ponad 2 miliony
gospodarstw rolniczych i ogrodniczych.
Instalacje elektryczne w tych obiektach, z wyjątkiem budowanych w ostatnich latach,
nie odpowiadają wymaganiom Polskiej Normy PN-IEC 60364 „Instalacje elektryczne
w obiektach budowlanych” oraz „Warunków technicznych jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie”.
Są to instalacje elektryczne nie w pełni sprawne, będące źródłem wyżej wymienionych zagrożeń.
Istnieje w związku z tym konieczność modernizacji instalacji elektrycznych w obiektach
budowlanych, w tym szczególnie w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych oraz w
gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych.
W instalacjach modernizowanych lub nowo budowanych należy zapewnić konieczność
realizacji nowych, preferowanych rozwiązań, które są objęte wymaganiami normy PN-IEC
60364 oraz „Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie”.
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin