Stryczek Jarosław - Koła zębate maszyn hydraulicznych.pdf

(8036 KB) Pobierz
Spis oznaczeń
a, b
a
a
w
b
d, d
a
,
d
b
,
d
f
,
d
w
g
g
h
h
h
a
,
h
f
K
e
,
K
h
m
M
M
n
p
P, P
o
,
P
r
q
q
ew
,
q
c1
,
q
c2
,
q
e
,
q
h
współrzędne
środka
okręgu
odległość osi kół zębatych
toczna odległość osi kół zębatych
szerokość koła zębatego
średnica
podziałowa, wierzchołków, zasadnicza, stóp,
toczna
przesunięcie ekwidystanty
grubość zęba
wysokość zęba
ramię działania siły międzyzębnej
wysokość głowy, stopy zęba
krzywizna
łuku
epicykloidy i hipocykloidy
moduł koła zębatego
moduł cykloidy
moment obrotowy
prędkość obrotowa
ciśnienie
siła międzyzębna, składowa osiowa i promieniowa siły
międzyzębnej
wydajność (chłonność) właściwa maszyny
wydajność (chłonność) właściwa maszyny z zazębieniem
ewolwentowym, cykloidalnym 1., 2. rodzaju, 3. rodzaju
epicykloidalnym i hipocykloidalnym
wydajność (chłonność) właściwa maszyny o orbitalnym
ruchu kół
wydajność (chłonność) właściwa maszyny o osiach stałych
elementarna wydajność (chłonność) maszyny
elementarna wydajność (chłonność) maszyny
z zazębieniem ewolwentowym, cykloidalnym 1., 2.
rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym i hipocykloidalnym
wydajność (chłonność) przetłoczona przez jedną parę
zębów maszyny
elementarna wydajność (chłonność) przetłoczona przez
jedną parę zębów maszyny z zazębieniem ewolwentowym,
cykloidalnym 1., 2. rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym
i hipocykloidalnym
q
or
q
st
q
u
q
uew
,
q
uc1
,
q
uc2
,
q
ue
,
q
uh
q
z
q
zew
,
q
zc1
,
q
zc2
,
q
ze
,
q
zh
4
Spis oznaczeń
wydajność (chłonność) teoretyczna maszyny
wydajność (chłonność) teoretyczna maszyny
z zazębieniem ewolwentowym, cykloidalnym 1., 2.
rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym i hipocykloidalnym
Q
u
wydajność (chłonność) chwilowa maszyny
Q
uew
,
Q
uc1
,
Q
uc2
,
Q
ue
,
Q
uh
wydajność (chłonność) chwilowa maszyny z zazębieniem
ewolwentowym, cykloidalnym 1., 2. rodzaju, 3. rodzaju
epicykloidalnym i hipocykloidalnym
Q
umax
,
Q
umin
,
Q
uśr
maksymalna, minimalna,
średnia
wartość wydajności
(chłonności) chwilowej maszyny
Q
uewmax
,
Q
uc1max
,
Q
uc2max
,
Q
uemax
,
Q
uhmax
maksymalna wartość wydajności (chłonności)
chwilowej maszyny z zazębieniem ewolwentowym,
cykloidalnym 1., 2. rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym
i hipocykloidalnym
Q
uewmin
,
Q
uc1min
,
Q
uc2min
,
Q
uemin
,
Q
uhmin
minimalna wartość wydajności (chłonności)
chwilowej maszyny z zazębieniem ewolwentowym,
cykloidalnym 1., 2. rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym
i hipocykloidalnym
Q
uewśr
,
Q
uc1śr
,
Q
uc2śr
,
Q
ueśr
,
Q
uhśr
średnia
wartość wydajności (chłonności) chwilowej
maszyny z zazębieniem ewolwentowym, cykloidalnym 1.,
2. rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym i hipocykloidalnym
r, r
a
,
r
b
,
r
f
,
r
w
promień koła podziałowego, wierzchołków, zasadniczego,
stóp, tocznego
R
e
,
R
h
promień krzywizny
łuku
epicykloidy i hipocykloidy
R
emin1
,
R
emin2
minimalny promień krzywizny epicykloidy we wklęsłej
i wypukłej części
łuku
R
hmin1
,
R
hmin2
minimalny promień krzywizny hipocykloidy w wypukłej
i wklęsłej części
łuku
t
czas
u
odległość punktu przyporu od punktu centralnego
zazębienia
C
(bieguna zazębienia)
u
max
,
u
min
maksymalna i minimalna wartość odległości punktu
przyporu od punktu centralnego zazębienia
C
W
wypadkowa siła międzyzębna w zazębieniu cykloidalnym
3. rodzaju
W
max
,
W
min
maksymalna i minimalna wartość wypadkowej siły
międzyzębnej w zazębieniu cykloidalnym 3. rodzaju
x, y
współrzędne zarysu uzębienia
x
współczynnik przesunięcia zarysu w kołach
ewolwentowych (współczynnik korekcji)
x
e
,
y
e
współrzędne epicykloidy
x
h
,
y
h
współrzędne hipocykloidy
Q
t
Q
tew
,
Q
tc1
,
Q
tc2
,
Q
te
,
Q
th
Spis oznaczeń
5
x
eke
,
y
eke
x
ekh
,
y
ekh
x
re
,
y
re
x
rh
,
y
rh
z
α
α
0
,
α
w
γ
δ
δ
ew
,
δ
c1
,
δ
c2
,
δ
e
,
δ
h
η
η
v
η
ep
,
η
hp
η
emin1
,
η
emin2
η
hmin1
,
η
hmin2
ε
λ
�½
ω
ξ
ϑ
θ
ρ
współrzędne ekwidystanty epicykloidy
współrzędne ekwidystanty hipocykloidy
współrzędne rodziny epicykloid
współrzędne rodziny hipocykloid
liczba zębów
kąt obrotu
nominalny i toczny kąt zarysu
kąt obrotu mimośrodu
współczynnik nierównomierności wydajności (chłonności)
maszyny
współczynnik nierównomierności wydajności (chłonności)
maszyny z zazębieniem ewolwentowym, cykloidalnym 1.,
2. rodzaju, 3. rodzaju epicykloidalnym i hipocykloidalnym
kąt cykloidy
sprawność objętościowa maszyny hydraulicznej
kąt określający położenie punktu przegięcia epicykloidy
i hipocykloidy
kąt określający położenie minimalnych promieni
krzywizny epicykloidy
kąt określający położenie minimalnych promieni
krzywizny hipocykloidy
liczba przyporu
współczynnik wysokości zęba cykloidalnego
współczynnik przesunięcia ekwidystanty
prędkość kątowa
kąt
środkowy łuku
koła
kąt działania jednostkowej siły międzyzębnej w zazębieniu
cykloidalnym 3. rodzaju
kąt działania wypadkowej siły międzyzębnej w zazębieniu
cykloidalnym 3. rodzaju
promień koła toczącego się
Przedmowa
Kiedy w 1973 roku, jako młody inżynier, rozpoczynałem swą pracę zawodową
w Kombinacie PZL Hydral we Wrocławiu, spotkałem się z ciekawym zdarzeniem.
Na jednym z wydziałów produkcyjnych proces technologiczny przebiegał wzorowo.
Nagle któregoś kolejnego miesiąca pojawiły się nieoczekiwane kłopoty. Mnożyły się
braki, powstawały opóźnienia. Kierownictwo Kombinatu stosunkowo szybko znalazło
przyczyny tych kłopotów. Głównym powodem okazało się odejście na emeryturę
bardzo doświadczonego i zasłużonego dla przedsiębiorstwa technologa. Jego wiedza
i znajomość realiów technicznych zapewniały wzorowe prowadzenie procesu. Wraz
z jego odejściem na emeryturę powstała widoczna luka. Wydaje się,
że
w wielu
środowiskach
przemysłowych i naukowych pracują podobne osoby i zespoły, które
wiedzą, jak rozwiązywać problemy z dziedziny budowy maszyn. Ich autorska wiedza
nie jest jednak znana szerszemu gronu zainteresowanych, a często nie jest nawet
w jakikolwiek sposób udokumentowana. Z czasem wiedza ta ulega zapomnieniu.
Ponad 30 lat zajmuję się hydraulicznymi maszynami zębatymi. Zebrałem pewne
doświadczenia wynikające ze współpracy z Kombinatem PZL Hydral we Wrocławiu
(pompy zębate PZ2, PZ3, pompy gerotorowe, wielofunkcyjne maszyny hydrauliczne
zębate), Zakładami Waryńskiego w Warszawie (pompy zębate P2C), Fabryką Maszyn
Rolniczych Pilmet we Wrocławiu (bloki sterujące orbitrol, silniki orbit, pompy
smarownicze), Wytwórnią Pomp Hydraulicznych we Wrocławiu (pompy zębate
o zazębieniu wewnętrznym), Zakładami Pioma w Piotrkowie Trybunalskim (silniki
wolnoobrotowe orbitalne) oraz Katedrą Hydrauliki i Pneumatyki Politechniki
Gdańskiej i Zakładami Fama w Gniewie (silniki wolnoobrotowe orbitalne oraz silniki
satelitowe HS), a także wieloma innymi zakładami i uczelniami. W ramach tej
współpracy rozwiązywałem różne zadania konstrukcyjne, technologiczne i badawcze.
Często zadania te dotyczyły kół zębatych stosowanych w hydraulicznych maszynach
zębatych. Koła zębate określały kształt konstrukcyjny maszyny i wpływały
na osiągane parametry techniczne. W związku z ich wytwarzaniem opracowywano
także specjalne procesy technologiczne. Były to więc obiekty wystarczająco ważne,
aby poświęcić im odrębną publikację. W ramach tej książki pragnąłem zebrać
i uporządkować znaną wiedzę odnoszącą się do tego problemu i dodać wiedzę własną,
którą zgromadziłem w trakcie wieloletniej pracy inżynierskiej i naukowej.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin