D. Sikorski - Obecność Skandynawów w Polsce w okresie wczesnopiastowskim w świetle źródeł pisanych.pdf

(867 KB) Pobierz
WIKIn«OWIE
W
POLKĘ?
zabytki
skandynawskie
z
ziem
polskich
Redakcja
naukowa
Micha!
Bogacki,
Andrzej
Janowski,
Łukasz
Kaczmarek
Gniezno-Szczecin
2019
CoIIectio
Cathalogorum
Gnesnensium
i
CCC
CoIIectio
Cathalogorum
Gnesnensium
Tom
Wikingowie
w
Polsce.
Zabytki
skandynawskie
z
ziem
polskich
jest
pierwszą
publikacją
z
serii
wydawniczej
Muzeum
Początków
Państwa
Polskiego
w
Gnieźnie
W
przygotowaniu:
Słowianie
polabscy
Redakcja
naukowa
dr
Micha)
Bogacki
dr
hab.
prof.
IAE
PAN
Andrzej
Janowski
Łukasz
Kaczmarek
Recenzenci
tomu
prof.
dr
hab.
Wojciech
Chudziak
dr
hab.
Łukasz
Różycki
Redaktorzy
serii
dr
Michał
Bogacki
Łukasz
Kaczmarek
Redakcja
wydawnicza
Dariusz
Stryniak
Korekta
Marzena
Krzyżanowska
Tłumaczenia
na
język
angielski
Dorian
Sobołtyński
Leszek
Gardeła
(s.
155
i
258-264)
fotografie
w
części
katalogowej
T.
Gąsior
(kat.
89-90),
A.
Janowski
(kat.
27,
31
-32,43,50,
70-76,
83-85,
94-95),
M.
Joźwikowska
(kat.
7-12,
20-25,
68,
93,
103),
Ł.
Kaczmarek
(kat.
44-45,
49,
53,
65,
67,
81-82,
98-100),
I.
Lukjaniuk
(kat.
13,
15,
26),
W.
Ochotny
(kat.
40,
47,
77,
86,
96-97),
L.
Okoński
(kat.
3-5,
28-30,
33-34,
54-60,
63,
87,101-102),
W.
Pohorodecki
(kat.
38),
T.
Sawicki
(kat.
41,
88),
P.
Seweryński
(kat.
2),
G.
Solecki,
A.
Piętak
(kat.
19,
37,
61-62,
91),
W.
Woźniak
(kat.
35),
K.
Zisopulu-Bleja
(kat.
1,36,
39,42,
69),
Instytut
Archeologii
Uniwersytetu
Jagiellońskiego
w
Krakowie
(kat.
6),
Muzeum
Archeologiczne
w
Gdańsku
(kat.
92),
Muzeum
w
Lęborku
(kat.
64)
Projekt
okładki
i
layotttu
Twórcza
10
/
wzór
okładki:
Jacek
Gajak
Na
okładce:
Nakładka
głowicy
miecza
(kat.
41)
DTP
Tomasz
Brończyk
Wydawca
MUZEUM
POCZĄTKÓW
ffljŁS)
Wspolwydawca
INSTYTUCJA
KULTURY
SAMORZĄDU
WOJEWÓDZTWA
WIELKOPOLSKIEGO
PAŃSTWA
POLSKIEGO
W
GNIEŹNIE
\®/
TRIGLAV^
Wydawnictwo
,,Triglav’’,
Szczecin
www.triglav.com.pl
ISBN
978-83-62586-93-6
Muzeum
Początków
Państwa
Polskiego
w
Gnieźnie
www.muzeumgniezno.pl
O
(olmpppgniezno
ISBN
978-83-6X391-22-7
Wydawnictwo
„Triglav”
jest
marką
firmy
Trzyglów—
Pokazy
Historyczne
Igor
D.
Górewicz
Wydanie
pierwsze
Gniezno-Szczecin
2019
©
Muzeum
Początków
Państwa
Polskiego
w
Gnieźnie
i
Autorzy,
2019
Spis
treści
Wprowadzenie
Michał
Bogacki,
Łukasz
Kaczmarek,
Wstęp
do
serii
/
7
Michał
Bogacki,
Andrzej
Janowski,
Łukasz
Kaczmarek,
Słowo
wstępu
do
tomu
/
11
Michał
Bogacki,
Andrzej
Janowski,
Wystawa
„Wikingowie
w
Polsce?
Zabytki
skandynawskie
z
ziem
polskich”
/
19
Artykuły
Jerzy
Sikora,
Skandynawowie
a
ziemie
polskie
w
badaniach
archeologicznych
/
31
Remigiusz
Gogosz,
Kilka
uwag
nad
metodykę
badań
z
punktu
widzenia
historyka
/
73
Grzegorz
Kiarszys,
Gdy
archeolog
pyta
o
etnos...
/
83
Dariusz
Andrzej
Sikorski,
Obecność
Skandynawów
w
Polsce
w
okresie
wczesnopiastowskim
w
świetle
źródeł
pisanych
/
99
Jakub
Morawiec,
Obraz
Słowian
w
średniowiecznej
literaturze
skandynawskiej
/
113
Przemysław
Urbańczyk,
Archeologiczne
świadectwa
obecności
„Skandynawów"
w
państwie
Bolesława
Chrobrego
/
127
/
Marek
Franciszek
Jagodziński,
Truso
jak
bardzo
skandynawskie?
145
Leszek
Gardeła,
Czy
w
Polsce
groby
wikingów?
Skandynawskie
praktyki
pogrzebowe na
ziemiach
polskich we
wczesnym
średniowieczu
/
155
PoweiKucypera.,
Broń
„wikingów"w
Polsce
/
265
Katalog
zabytków
/
279
Bibliografia
/
375
Wikingowie
w
Polsce?
S.
99-112
Dariusz
Andrzej
Sikorski
Uniwersytet
im.
Adama
Mickiewicza
w
Poznaniu,
Instytut
Historii
O&E<HOŚ<$KAni>YttAW$W
W
POLKĘ
W
OKRESIE
W<ZE$nOPIA$TOW$KIM
W
ŚWIETLE
ŹROOEŁ
PISANYCH
Abstract:
The
text
presents
the
views
of
historians
on
the
participation
of
Scandinavians
in
the
for-
mation
of
the
first
Piast
monarchy
(mid-ioth
century
toaroundio4o).
These
views
were
usually
spec-
ulative
analogies
from
Eastern
Europę
and
the
Mediterranean
basin
and
are
not
confirmed
in
the
source
materiał.
On
the
basis
of
written
sources,
it
is
not
possible
to
claim
that
Scandinavian
groups
were
present
on
Polish
territories
in
the
early
Piast
period.
Keywords:
Scandinavians,
Piasts,
Dagome
iudex,
the
Avdank
family.
W
źródłach
pisanych
odnoszących
się
do
okresu
pierwszych
Piastów
zachowały
się
dość
skąpe
informacje
o
obcych
przybyszach
przebywających
dłużej
bądź
kró­
cej
na
ziemiach
polskich.
Jeśli
pominiemy
kler,
zwłaszcza
wyższy,
który
począt­
kowo
werbował
się
wyłącznie
spośród
cudzoziemców,
to
informacje
odnoszące
się do
świeckich
bardzo
skąpe.
Na
przykład
przez
jakiś
czas
po
rzezi
libickiej
bawił
w
Polsce
Sobiesław,
brat
św.
Wojciecha.
Spokrewniony
najprawdopodobniej
z
Przemyśłidami
Wladywoj
również
przebywał
w
Polsce,
zanim
nie
został
wyko­
rzystany
przez
Bolesława
Chrobrego,
który
osadził
go
na
praskim
tronie.
Niewy­
kluczone,
że
Sobiesław
oraz
Władywoj
przebywali
w
Polsce
razem
ze
swoimi
jak
mniemam
bardzo
skromnymi
drużynami,
szukając
na
piastowskim
dworze
schronienia
przed
rodzimymi
prześladowcami.
Poszukiwanie
azylu
u
sąsiadów
jest
częstym
motywem
migracji.
Warto
przypomnieć
losy
Wichmana,
szukającego
w
latach
60.
X
wieku
schronienia
u
Wieletów
przed
monarszą
sprawiedliwością.
Około
roku
1016/1017
w
Polsce
schronił
się
zięć
Bolesława
Chrobrego
Świętopełk.
Prawdopodobnie
towarzyszyła
mu
niewielka
grupa
wiernych
wojów.
W
wypra-
99
Zgłoś jeśli naruszono regulamin