E.-Kondzior-Śmiertelność-kręgowców.pdf
(
839 KB
)
Pobierz
UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU
WYDZIAŁ BIOLOGICZNO – CHEMICZNY
Eliza Kondzior
Nr albumu 59038
ŚMIERTELNOŚĆ KRĘGOWCÓW NA CARSKIEJ DRODZE W BIEBRZAŃSKIM
PARKU NARODOWYM
Praca magisterska
Kierunek: Biologia
Studia: II stopnia
Praca wykonana w Zakładzie Ekologii Zwierząt
Instytutu Biologii UwB
pod kierunkiem prof. dr hab. Jana R. E. Taylora
i opieką dr Adama Hermaniuka
Białystok 2017
Serdeczne podziękowania składam
Panu dr Adamowi Hermaniukowi
za poświęcony czas, pomoc, cierpliwość
oraz cenne wskazówki dotyczące pracy w terenie
Panu prof. Janowi R. E. Taylorowi
za pomoc merytoryczną, cenne uwagi
i wyrozumiałość przy pisaniu tej pracy
Członkom Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu w Białymstoku
za pomoc przy monitoringu śmiertelności i Akcji „Płotki”
Pracownikom oraz Dyrekcji Biebrzańskiego Parku Narodowego
za pomoc w Akcji „Płotki”
2
Spis treści
Streszczenie ................................................................................................................................ 4
I. WSTĘP ................................................................................................................................... 6
1. Wprowadzenie .................................................................................................................... 6
2. Przyczyny wkraczania zwierząt na drogi ........................................................................... 7
3. Cel i zakres pracy ............................................................................................................... 7
II. TEREN BADAŃ ................................................................................................................... 9
1. Biebrzański Park Narodowy ............................................................................................... 9
1.1. Położenie i warunki klimatyczne ................................................................................. 9
1.2. Fauna kręgowców ...................................................................................................... 10
2. Carska Droga .................................................................................................................... 11
III. MATERIAŁY I METODY ................................................................................................ 12
1. Monitoring śmiertelności kręgowców na Carskiej Drodze .............................................. 12
2. Skala migracji płazów w olsie .......................................................................................... 13
3. Struktura wiekowa zaskrońca zwyczajnego ..................................................................... 14
IV. WYNIKI............................................................................................................................. 15
1. Śmiertelność kręgowców .................................................................................................. 15
2. Śmiertelność w różnych grupach wiekowych zaskrońca zwyczajnego ........................... 16
3. Skala migracji płazów w olsie .......................................................................................... 16
V. DYSKUSJA......................................................................................................................... 18
1. Śmiertelność kręgowców .................................................................................................. 18
2. Śmiertelność w różnych grupach wiekowych zaskrońca zwyczajnego ........................... 20
3. Skala migracji płazów w olsie .......................................................................................... 21
VI. WNIOSKI .......................................................................................................................... 22
VII. LITERATURA ................................................................................................................. 23
Tabele ....................................................................................................................................... 26
Ryciny ...................................................................................................................................... 28
3
Streszczenie
Wraz z rozwojem i modernizacją sieci dróg obserwuje się wzrost liczby zwierząt giną-
cych na drogach. Ten negatywny trend jest wyraźnie zauważalny w miejscach, gdzie droga
przecina obszary o dużej wartości przyrodniczej. Carska Droga przecina Biebrzański Park
Narodowy oraz obszar Natura 2000 Dolina Biebrzy. Dominujące na tym terenie siedliska ba-
gienne czynią go atrakcyjnym miejscem rozwoju dla płazów, gadów oraz ptaków związanych
ze środowiskiem podmokłym.
Celem badań była ocena śmiertelności herpetofauny na Carskiej Drodze w wyniku ko-
lizji z pojazdami, uwzględniająca rodzaj siedliska i porę roku, zbadanie śmiertelności za-
skrońca zwyczajnego
Natrix natrix
w różnych grupach wiekowych oraz oszacowanie liczby
płazów odbywających wiosenne migracje na obszarze, na którym wcześniej notowano wyso-
ką śmiertelność gatunków znajdujących się w II i IV załączniku Dyrektywy Siedliskowej sie-
ci Natura 2000 – kumaka nizinnego
Bombina bombina
i traszki grzebieniastej
Triturus crista-
tus.
Monitoring śmiertelności prowadzono w 2016 roku na 28-kilometrowym odcinku drogi, który
umownie podzielono na 6 odcinków przecinających różne siedliska. Liczenie martwych krę-
gowców odbywało się w kwietniu, maju, lipcu, sierpniu, wrześniu oraz październiku.
Wszystkie znalezione osobniki oznaczano do gatunku, lub w przypadku trudności, związa-
nych z posuniętym rozkładem ciała, przypisywano im wyższą rangę taksonomiczną. W trak-
cie wszystkich liczeń znaleziono 1142 martwe kręgowce. Największą śmiertelność zwierząt
odnotowano wiosną (ponad połowa policzonych zwierząt), co było związane z migracją pła-
zów do miejsc rozrodu. Gady najliczniej ginęły jesienią, podczas wygrzewania się na roz-
grzanym asfalcie. Najczęściej znajdowanym gatunkiem był zaskroniec zwyczajny (431
sztuk). Martwe osobniki tego gatunku podzielono na 3 klasy wielkości. Najczęściej znajdo-
wano osobniki dorosłe – powyżej 30 cm (58,1%); osobniki 1-roczne (20-30 cm) i świeżo wy-
klute (poniżej 20 cm) stanowiły odpowiednio 32,6% i 9,3%. W odniesieniu zarówno do pła-
zów, jak i gadów, najwięcej martwych zwierząt znajdowano na odcinkach przecinających
siedliska podmokłe, które są dla nich optymalne. Ptaki i ssaki stanowiły zaledwie 2,5%
wszystkich znalezionych martwych zwierząt.
Skalę wiosennych migracji płazów monitorowano 15.03-13.04.2016 r. i 16.03-
10.04.2017 r. rozstawiając po obu stronach wybranego 400-metrowego odcinka bariery herpe-
tologiczne, uniemożliwiające płazom wkraczanie na drogę oraz wkopując wzdłuż nich plasti-
kowe wiadra, do których odławiano wędrujące płazy. Łącznie w dwóch sezonach odłowiono
4
1212 płazów, wśród których najczęściej występowały żaby brunatne
Rana
i traszki zwyczajne
Lissotriton vulgaris.
W pracy są wskazane miejsca, gdzie konieczne jest zbudowanie systemu przepustów i
przejść podziemnych dla zwierząt dla ograniczenia ich śmiertelności na drodze.
5
Plik z chomika:
vi.waldi
Inne pliki z tego folderu:
kww.zip
(964580 KB)
metryczka.pdf
(13 KB)
Rosja za kratami.pdf
(198 KB)
Wykrywacze-metali-Praca-magisterska.pdf
(15269 KB)
rutyna.mp4
(146297 KB)
Inne foldery tego chomika:
Pliki dostępne do 21.01.2024
2ChancePI
About Cars (vi.waldi)
Allwinner A10 A710 LY-F1 (vi.waldi)
Anteny (vi.waldi)
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin