RP-2015-2.pdf

(856 KB) Pobierz
2
WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA ZNP
Rok LXXXVI Warszawa 2015
1
Skład redakcji:
Andrzej Hankała (psychologia), Elżbieta Hoffmann (sekretarz redakcji; język polski),
Bogumiła Kwiatkowska-Kowal (pedagogika), Timothy Lomas (język angielski),
Ludmiła Marnej (język rosyjski), Stefan Mieszalski (redaktor naczelny),
Swietłana Sysojewa (pedagogika), Bartłomiej Walczak (socjologia)
Redaktor statystyczny:
Bolesław Niemierko
Rada naukowa:
Przewodniczący: Tadeusz Lewowicki (Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP),
członkowie: Wojciech Kojs (Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej),
Wasyl G. Kremień (Narodowa Akademia Nauk Pedagogicznych Ukrainy),
Jacek Kurzępa (Wyższa Szkoła Psychologii Społecznej we Wrocławiu),
Jerzy Nikitorowicz (Uniwersytet w Białymstoku),
Wiktor O. Ogniewjuk (Kijowski Uniwersytet im. Borysa Grinczenki),
Andrzej Radziewicz-Winnicki (Uniwersytet Zielonogórski),
Andrzej Sadowski (Uniwersytet w Białymstoku),
Petro Sauch (Uniwersytet im. Iwona Franki w
Żytomierzu),
Bronisław Siemieniecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika)
Recenzenci:
Tadeusz Gałkowski, Maria Machalova, Bogusław Milerski, Ewa Ogrodzka-Mazur,
Rafał Piwowarski, Julius Sekera, Mirosław J. Szymański, Frank Tosch
Adres redakcji:
„Ruch Pedagogiczny”, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP
ul. Smulikowskiego 6/8, 00-389 Warszawa
tel. 22 330 57 46
e-mail: rektor@wsp.edu.pl
Uwagi i informacje dla autorów znajdują się na stronie internetowej „Ruchu Pedagogicznego”:
www.rp.edu.pl
Skład,
łamanie,
druk i oprawa:
Sowa – Druk na
życzenie
www.sowadruk.pl
tel. (+48) 22 431 81 40
2
SPIS TREŚCI
ARTYKUŁY
Andrzej Hankała
– Edukacyjne aspekty kształtowania pamięci jednostkowej
i społecznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Michał Chruszczewski
– Psychologiczne koncepcje nudy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Błażej Smykowski
– Teoria kryzysów a edukacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Anna Walczak
– Zaangażowanie ojcowskie i jego determinanty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
RELACJE Z BADAŃ
Magdalena Czub, Joanna Matejczuk
– Uwarunkowania decyzji rodziców posłania
sześciolatka do pierwszej klasy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jan Amos Jelinek
– Program komputerowy jako nauczyciel wspomagający naukę
czytania. Wyniki badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STUDIA I OPINIE
Aleksandra Minczanowska
– Zaufanie we współczesnej edukacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
MATERIAŁY POMOCNICZE DLA STUDENTÓW
Anna Rezner, Witold Rezner
– Kompleksowy model kształcenia poprzez projekt
na polskich uczelniach wyższych – propozycja wdrożenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
MATERIAŁY POMOCNICZE DLA NAUCZYCIELI
Jan Czechowski
– Wychowawcze znaczenie sukcesu w sporcie szkolnym . . . . . . . . . . . . . .
RECENZJE
Stefan Mieszalski
– Eugenia Potulicka:
Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych.
Od Ronalda Reagana do Baracka Obamy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aleksandra Tłuściak-Deliowska
– Renata Kaczmarek:
Praca domowa a rozwój poznawczy
uczniów gimnazjum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Agnieszka Piejka
– Józef Golec, Rajmund Głembin:
Dwa wieki sopockiego szkolnictwa
. . . . . .
KRONIKA
Łukasz
Kwadrans
– Inny – inność jako kategoria pojęciowa w pedagogice . . . . . . . . . . . . .
Natalia Bednarska
– „Innowacje pedagogiczne” – I Studencka Konferencja Naukowa . . . .
Natalia Bednarska
– Międzynarodowa Naukowo-Praktyczna Konferencja „Oświata
zorientowana na kompetencje – wymiary jakościowe” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
129
139
143
123
125
127
109
99
89
61
75
5
15
33
47
3
CONTENTS
ARTICLE
Andrzej Hankała
– Educational aspects of the shaping of individual and social memory . . .
Michał Chruszczewski
– Psychological theories of boredom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Błażej Smykowski
– The theory of crisis and education . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Anna Walczak
– Paternal involvement and its determinants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
RESEARCH REPORTS
Magdalena Czub, Joanna Matejczuk
– Determinants of parental decisions concerning
the beginning of school in the age of six years . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jan Amos Jelinek
– Computer program as a supporting teacher in teaching ability
of reading. Findings . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STUDY AND OPINIONS
Aleksandra Minczanowska
– Trust in modern education . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ADDITIONAL MATERIAL FOR STUDENTS
Anna Rezner, Witold Rezner
– Comprehensive model of project – based learning
at Polish higher education institutions – implementation proposal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ADDITIONAL MATERIAL FOR TEACHERS
Jan Czechowski
– Education meaning of the success in school sport . . . . . . . . . . . . . . . . . .
REVIEWS
Stefan Mieszalski
– Eugenia Potulicka:
Neoliberal reforms of education in the United States.
From Ronald Reagan to Barack Obama
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aleksandra Tłuściak-Deliowska
– Renata Kaczmarek:
Homework and cognitive
development of middle school students
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Agnieszka Piejka
– Józef Golec, Rajmund Głembin:
Two centuries of Sopot education
. . . . . . .
CRONICLE
Łukasz
Kwadrans
Other – otherness as a conceptual category in education
. . . . . . . . . . . . . . . . .
Natalia Bednarska
– „Pedagogical
Innovation” – The First Student Scientific Conference
. . . . . . . .
Natalia Bednarska
– International Scientific-Practical Conference „Competence-oriented
education – dimensions of quality” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
129
139
143
123
125
127
109
99
89
61
75
5
15
33
47
4
ARTYKUŁY
RUCH PEDAGOGICZNY 2/2015
Andrzej Hankała
Uniwersytet Warszawski
EDUKACYJNE ASPEKTY KSZTAŁTOWANIA PAMIĘCI
JEDNOSTKOWEJ I SPOŁECZNEJ
Historia badań i analiz teoretycznych obejmujących pamięć społeczną w porównaniu
do pamięci indywidualnej jest dość krótka. O ile pamięć indywidualna stanowiła
przedmiot dociekań
lozoficznych już w starożytnej Grecji, to pojęcie pamięci spo-
łecznej
pojawiło się dopiero w trzeciej dekadzie ubiegłego wieku. Twórcą tego pojęcia
był Maurice Halbwachs, socjolog z kręgu socjologii Émile’a Durkheima, autor pra-
cy wydanej w 1925 roku pt.
Społeczne ramy pamięci
(polskie wydanie w 1969 roku).
W kolejnej książce wydanej w 1950 roku ten sam badacz operował już pojęciem pa-
mięci zbiorowej. Początkowo akceptacja pojęcia pamięci społecznej (zbiorowej) na-
trafiała na dość silny opór. Było to spowodowane przede wszystkim wątpliwościami,
czy społeczeństwo jako całość bądź poszczególne grupy społeczne mogą dysponować
pamięcią, tak jak czyni to jednostka. Chodziło więc o to, czy analogia między pamię-
cią jednostkową a społeczną nie została rozciągnięta zbyt szeroko. Pojęcie pamięci
społecznej (zbiorowej) okazało się jednak zbyt użyteczne w objaśnianiu wielu zja-
wisk obserwowanych w
życiu
społecznym, na różnych poziomach jego zróżnicowa-
nia i analizy, aby można było z niego zrezygnować (Szacka, 2000).
Pojęcie pamięci indywidualnej i społecznej oraz ich podmioty
Pojęcie pamięci społecznej (zbiorowej) budzi zainteresowanie badaczy z różnych
dyscyplin, przede wszystkim socjologów, historyków, antropologów, politologów.
Dotyczy to również psychologów, głównie badaczy zajmujących się psychologią
społeczną, ale również psychologią pamięci indywidualnej. Można jednak wyrazić
zdziwienie, iż psychologowie dopiero od niedawna zaczęli interesować się pamię-
cią społeczną, gdyż dopiero w drugiej połowie lat 90. ubiegłego wieku (Kihlstrom,
1996). Zainteresowania te pozostają przy tym dość ograniczone z uwagi na zakres,
jak i głębokość podejmowanych analiz. Podstawową przyczyną takiego stanu rze-
czy wydaje się naturalna w nauce niechęć do „wchodzenia” na „obce” terytorium
(w tym przypadku: socjologii), a pamięć społeczna miała być – z definicji – konstruk-
tem zdecydowanie różnym od pamięci indywidualnej, tak jak grupa jest tworem
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin