RP-2016-3.pdf

(1635 KB) Pobierz
PEDAGOGICZNY
3
WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA ZNP
Rok LXXXVII Warszawa 2016
SKŁAD REDAKCJI
Natalia Bednarska (pedagogika), Andrzej Hankała (psychologia),
Elżbieta Hoffman (sekretarz redakcji; język polski), Bogumiła Kwiatkowska-Kowal(pedagogika),
Timothy Lomas (język angielski), Ludmiła Marnej (język rosyjski),
Stefan Mieszalski (redaktor naczelny), Swietłana Sysojewa (pedagogika),
Bartłomiej Walczak (socjologia)
Redaktor statystyczny:
Bolesław Niemierko
Rada naukowa:
Przewodniczący: Tadeusz Lewowicki (Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP),
Członkowie: Wojciech Kojs (Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej),
Wasyl G. Kremień (Narodowa Akademia Nauk Pedagogicznych Ukrainy),
Jacek Kurzępa ( Wyższa Szkoła Psychologii Społecznej we Wrocławiu),
Jerzy Nikitorowicz (Uniwersytet w Białymstoku),
Wiktor O. Ogniewjuk (Kijowski Uniwersytet im. Borysa Grinczenki),
Andrzej Radzewicz-Winniki (Uniwersytet Zielonogórski),
Andrzej Sadowski (Uniwersytet w Białymstoku),
Petro Sauch (Uniwersytet im. Iwona Franki w
Żytomierzu),
Bronisław Siemieniecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika)
Recenzenci:
Tadeusz Gałkowski, Maria Machalova, Bogusław Milerski,
Ewa Ogrodzka-Mazur,
Rafał Piwowarski, Julius Sekera, Mirosław J. Szymański, Frank Tosch
Adres redakcji:
„Ruch Pedagogiczny”, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP
ul. Smulikowskiego 6/8, 00-389 Warszawa
Tel. 22 330 57 46
e-mail: rektor@wsp.edu.pl
Uwagi i informacje dla autorów znajdują się na stronie internetowej
„ Ruchu Pedagogicznego”:
www.rp.edu.pl
SPIS TREŚCI
ARTYKUŁY
Elżbieta Kwiatkowska
- Rodzic i nauczyciel wychowania przedszkolnego
wobec współczesnych wyzwań edukacyjnych.
Normalizacja dziecka? ………………………………………………….…… 5
Arkadiusz
Żukiewicz
– Pedagogika i polski model superwizji w pomocy
społecznej ……………………………………………………….…….……. 17
RELACJE Z BADAŃ
Aleksandra Minczanowska
– Motywy nauki języka Polskiego/Czeskiego
przez młodzież z pogranicza Polsko-Czeskiego w Euroregionach:
Śląsk
Cieszyński, Silesia, Pradziad, Nysa, Beskidy, Glacensis ………….....…….. 29
Ewa Ogrodzka-Mazur
– Preferencje aksjologiczne dzieci i młodzieży
z pogranicza Polsko-Czeskiego od wartości materialnych do
postmaterialnych ………………………………………………………..….. 43
Tomasz Bajkowski, Karol Konaszewski, Urszula Namiotko
– System
wartości młodzieży nieprzystosowanej społecznie - percepcja nieletnich
dziewcząt i chłopców ……………………………………………….………. 63
STUDIA I OPINIE
Magdalena Połom
– Dziecko w obliczu samobójczej
śmierci
rodzica ..….. 83
RECENZJE
Katarzyna Pardej
– Franciszek Szlosek: Tożsamość pedagogiki pracy w
kontekście przemian systemowych. Wyd. Akademii pedagogiki specjalnej,
warszawa 2015, s. 321 ……………………………………………..………….95
ARTYKUŁY
RUCH PEDAGOGICZNY 3/2016
Elżbieta Kwiatkowska
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
RODZIC I NAUCZYCIEL WYCHOWANIA
PRZEDSZKOLNEGO WOBEC WSPÓŁCZESNYCH
WYZWAŃ EDUKACYJNYCH.
NORMALIZACJA DZIECKA?
Jednym z podstawowych celów wychowania przedszkolnego, mających
swe odzwierciedlenie w aktualnej podstawie programowej wychowania
przedszkolnego, jest przygotowanie dziecka do dalszej edukacji
1
. Niektóre cele
wprost dotyczą edukacji szkolnej, jak np. „wspomaganie dzieci w rozwijaniu
uzdolnień oraz kształtowanie ich czynności intelektualnych potrzebnych im w
codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji”
2
oraz „zapewnienie dzieciom
lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i
samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są
ważne w edukacji szkolnej”
3
. Pozostałe cele, ujęte w podstawie dotyczą
oczywiście szeroko rozumianego rozwoju małego dziecka, jego systemu
wartości, odporności emocjonalnej, niezwykle ważnych umiejętności
społecznych, poczucia przynależności społecznej, wiedzy o otaczającym
świecie
(również w ujęciu społecznym, przyrodniczym i technicznym),
wrażliwości estetycznej, rozwoju fizycznego i intelektualnego. „Cele te są
realizowane we wszystkich obszarach działalności edukacyjnej przedszkola. W
każdym z obszarów podane są umiejętności i wiadomości, którymi powinny
wykazywać się dzieci pod koniec wychowania przedszkolnego”
4
. Poniżej tego
zapisu w Załączniku nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z
dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół,
stanowiącym Podstawę programową wychowania przedszkolnego dla
przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000977
tamże
3
tamże
4
tamże
2
1
5
form wychowania przedszkolnego, wyszczególnione są obszary, w których
zaleca się „wspomagać rozwój, wychowywać i kształcić dzieci”
5
. Każdy z
zakresów tych działań opatrzony jest następującym zapisem: „Dziecko
kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej”
6
. Po tym
zdaniu następują wykazy właściwości, umiejętności i wiedzy, którymi powinno
dysponować dziecko rozpoczynające naukę szkolną. Kwestią dyskusyjną jest
ustalenie stopnia relatywizmu dla wspomnianych wykazów - oczekiwań wobec
dzieci, w kontekście aktualnych zmian dotyczących posyłania oraz wstrzymania
posyłania 6-latków do szkoły. Bezdyskusyjnie intencja zapisów jest słuszna i
dobra, jednak one same w zderzeniu ze stosowaną przez nauczycieli
wychowania przedszkolnego diagnozą gotowości szkolnej, wspartą zapisami w
podstawie o konsultacjach w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, „do
której zostanie skierowanie dziecko, w razie potrzeby pogłębionej diagnozy
związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”
7
budzą, zwłaszcza wśród
rodziców, pewien niepokój. Jak bowiem u pięcio- lub sześciolatka stwierdzić,
czy „orientuje się w bezpiecznym poruszaniu po drogach i korzystaniu ze
środków
transportu”
8
, skoro jeszcze do 7 roku
życia,
zgodnie z prawem, nie
będzie
sam korzystał ze
środków
transportu itp
9
. Niewątpliwie trudności
przysporzy również stwierdzenie, czy dziecko w tym wieku „wykazuje
zainteresowanie malarstwem, rzeźbą i architekturą”
10
lub czy „interesuje się
urządzeniami technicznymi, próbuje rozumieć jak one działają i zachowuje
ostrożność przy korzystaniu z nich”
11
. Istnieje również pewne ogólne ryzyko, iż
pięcio- lub sześcioletnie dziecko, urodzone pod koniec roku kalendarzowego,
będzie
miało problemy z „wyznaczeniem wyniku dodawania i odejmowania,
pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych”
12
oraz „mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton do sytuacji”
13
.
Oczywiście te i inne ujęte w podstawie oczekiwane efekty wychowania
przedszkolnego są niezaprzeczalnie potrzebne w dalszym
życiu
dziecka.
Niepokojące jest jednak to, iż w obliczu wspomnianej precyzji zapisów
związanych z udziałem dziecka w edukacji szkolnej, podstawa w dalszym ciągu
wyznacza profil oczekiwanego „absolwenta przedszkola”, pozostawiając być
może za mało miejsca na swobodny, dyktowany wewnętrznymi możliwościami
5
tamże
tamże
7
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000977
8
tamże
9
.http://forumprawne.org/prawo-rodzinne-opiekuncze/149200-w-jakim-wieku-dziecko-moze-isc-
samoi-do-szkoly.html
10
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000977
11
tamże
12
tamże
13
tamże
6
6
Zgłoś jeśli naruszono regulamin