Jak uczyć dziecko czytać i pisać po polsku.pdf

(1772 KB) Pobierz
O autorce
Anna Martowicz jest polonistką i doktorem językoznawstwa
(Uniwersytet w Edynburgu), tłumaczką, autorką programów
i materiałów do nauczania języka polskiego jako dziedziczonego.
Prowadzi warsztaty i publikuje artykuły naukowe z zakresu języko-
znawstwa, dydaktyki języka polskiego jako dziedziczonego i badań
nad dwujęzycznością. Bierze udział w polskich i międzynarodowych
konferencjach językoznawczych. Jest członkiem kilku języko-
znawczych towarzystw naukowych i założycielką Stowarzyszenia
Promocji Języka Polskiego za Granicą (APPLA).
Konsultacja naukowa:
dr Anna Jurek, dr Liliana Madelska
Edynburg, 2018
Wydanie pierwsze
Wszystkie prawa zastrzeżone
© 2018 Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
Spis treści
Wstęp
.................................................................................................................
5
1.
Dwujęzyczność i dwupiśmienność
......................................................
8
2.
Etap przygotowawczy
............................................................................
11
3.
Na czym polega nabywanie umiejętności czytania i pisania
....
13
4.
Kiedy dziecko jest gotowe, by zacząć naukę
czytania i pisania?
..................................................................................
15
5.
Specyficzne zagadnienia pracy z dzieckiem dwujęzycznym
.....
17
5.1. System zapisu języka polskiego na tle innych języków
............... 17
5.2. Równoległa nauka w dwóch językach
............................................ 19
5.2.1.
5.2.2.
Język polski i język zapisywany alfabetem łacińskim
............
19
Język polski i język zapisywany systemem pisma innym
niż alfabet łaciński
.................................................................
21
5.3. Gotowość językowa
...........................................................................21
6.
Metody nauczania
..................................................................................
24
6.1. Metoda szkolna
..................................................................................25
6.2. Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
................................. 27
6.3. Glottodydaktyka Bronisława Rocławskiego
................................... 28
6.4. Metoda globalna (wizualna, całościowa)
........................................ 29
6.5. Metoda krakowska (metoda Jagody Cieszyńskiej)
....................... 31
6.6. Metoda sylabowa (zgłoskowa)
........................................................ 32
6.7. Inne metody
.........................................................................................34
4
Spis treści
7.
Materiały do nauki
..................................................................................
36
8.
Pismo i pisanie
........................................................................................
39
8.1. Przyswajanie umiejętności pisania
................................................. 39
8.2. Krój pisma
............................................................................................40
8.3. Nauka ortografii
.................................................................................42
8.4. Dysleksja, dysgrafia, dysortografia (i dyskalkulia)
....................... 43
9.
Praktyczne porady
..................................................................................
46
9.1. Etap przygotowawczy
........................................................................46
9.2. Początkowy etap nauki
......................................................................48
9.3. Wybór materiałów do czytania i kontakt z książką
....................... 51
9.4. Praktyczne wykorzystanie nabytych umiejętności
....................... 52
9.5. Rodzic w roli nauczyciela
...................................................................53
9.6. Polska szkoła sobotnia/uzupełniająca
........................................... 54
Zakończenie
...................................................................................................
56
Słowniczek terminów
..................................................................................
57
Spis źródeł
......................................................................................................
60
Wstęp
Opanowanie umiejętności czytania i pisania otwiera
przed dzieckiem zupełnie nowy świat przeżyć estetycznych,
ubogaca je intelektualnie i emocjonalnie. Czytanie literatury pięk-
nej rozwija inteligencję emocjonalną i empatię oraz łagodzi stres.
Sprawne czytanie i pisanie w dwóch (trzech, czterech) językach
oznacza dużo szerszy dostęp do różnych kultur, ich osiągnięć
intelektualnych i literackich, co może procentować również
w późniejszym życiu zawodowym.
Pytania, na jakie odpowiedzieć powinni sobie rodzice i nauczy-
ciele dziecka dwujęzycznego przed przystąpieniem do nauczania
czytania i pisania i wyborem konkretnej metody, to przede
wszystkim:
• Ile lat ma dziecko?
• Czy ma problemy rozwojowe?
• Czy stopień znajomości języka polskiego dziecka jest wystar-
czający do podjęcia nauki czytania i pisania?
Zgłoś jeśli naruszono regulamin