Uczę nowocześnie.pdf

(17210 KB) Pobierz
nr 28/2014
innowacyjna szkoła • innowacyjny nauczyciel • innowacyjny uczeń
innowacyjna
szkoła
innowacyjny nauczyciel
innowacyjny uczeń
Cena 20 zł
(w tym VAT)
ISSN-2083-53-53
Wyłączeni z izolacji
Wirtualna
szafa
Lekcja
w tramwaju
Ustawa
rekrutacyjna
W numerze
Rozmowa EFUN
Wyłączeni z izolacji
Magazyn wydawany
pod patronatem Konferencji Rektorów
Uczelni Pedagogicznych
Wydawca:
Benild s.c.
Adres redakcji:
ul. Nowogrodzka 73, 02-006 Warszawa
fax +48 22 378 13 25
redakcja@edufakty.pl
www.edufakty.pl
redakcja@uczenowoczesnie.pl
www.uczenowoczesnie.pl
Dyrektor wydawnictwa:
Maciej Kułak
Redaktor naczelny:
Bartosz Krzyżaniak
Rada Programowa:
prof. Mirosława Nowak-Dziemianowicz,
prof. Joanna Głodkowska,
prof. Bogusław Śliwerski,
Wiesław Włodarski, Dariusz Kulma.
Przedstawiciele Konferencji
Rektorów Uczelni Pedagogicznych
prof. Jan Łaszczyk, prof. Stefan Mieszalski
Redaktorzy, publicyści, felietoniści,
dziennikarze, współpracownicy:
Agnieszka Borowiecka, Anna Koludo, Jadwiga Pawluk,
Ola Piontek, Monika Rękawek, Katarzyna Wilk,
Marta Wnukowicz, Maciej Borowiecki,
Michał Tycjan Grześlak, Jarosław Skurzyński,
Bogusław Śliwerski, Dariusz Stachecki,
Wiesław Włodarski.
Reklama:
Jolanta Boruch (Sibilska) – kierownik
jolanta.sibilska@edufakty.pl
+ 48 503 853 263
Prenumerata:
prenumerata@edufakty.pl
prenumerata@uczenowoczesnie.pl
+ 48 503 853 263
Projekt graficzny, skład i łamanie:
Orange Wave
– Dziecko niepełnosprawne dorastające w izolacji ma później problem z dostosowaniem się
do otaczającego świata – o różnicach między edukacją integracyjną i włączającą, o przygo-
towaniu polskich szkół i nauczycieli do pracy z uczniami niepełnosprawnymi oraz o wyzwa-
niach, jakie stawia w  tym zakresie resort edukacji rozmawiamy z  Joanną Wroną, dyrektor
Departamentu Zwiększania Szans Edukacyjnych w Ministerstwie Edukacji Narodowej.
3
Konferencje, szkolenia, warsztaty
O przyszłość szkolnictwa zawodowego
Zapraszamy na  I  Ogólnopolską Konferencję:
Przemiany w edukacji zawodowej w kontekście
relacji szkoła – rynek pracy.
Wierzymy, że spotkanie to może stać się przełomowym wydarzeniem
w dziejach szkolnictwa zawodowego w Polsce.
8
10
Przemiany w edukacji zawodowej a uczenie się przez całe życie
Uczenie się staje się procesem całożyciowym za sprawą lawinowego przyrostu wiedzy, szybkich
zmian technologicznych, zanikania wielu zawodów (kwalifikacji) i pojawiania się nowych, a więc
z powodu dezaktualizacji wiedzy i umiejętności, jak też konieczności przystosowywania się do
nowych oczekiwań oraz warunków życia i pracy.
Multimedia
Zaprojektuj kalendarz z TKexe Kalender
[poniższe dwa dodatki wyróżniamy jakoś – to nie jest zwykły tekst
Początek roku to  dobry czas na  wykona-
nie własnego, niepowtarzalnego ściennego
tekstem do powyższego artykułu, drugi – scenariuszem konkretne
kalendarza. Powinien nie tylko prezentować
tekście] 
nasze ulubione fotografie, ale również infor-
mować o  rocznicach, imieninach bliskich
Dodatek 1. Oszacowanie przyspieszenia startującego samolotu 
i innych szczególnie ważnych dla nas datach.
Z  darmowym programem TKexe Kalender
Wyniki pomiarów wykonanych w czasie startu samolotu.  Kartono
to nic trudnego. W samouczku podpowiada-
my, jak to zrobić.
o kat  od pionu. Siła bezwładności F
b
 (rys. 2) ma zwrot przeciwny
20
 
Lekcja w tramwaju
 
Internet, e-podręczniki, zbiory zadań z roz-
 
wiązaniami, symulacje różnych zjawisk
 
Nowe technologie i fizyka
 
a 
 
F
b
i  procesów, mobilne urządzenia i  serwi-
sy zachęcają do uczenia się w  dowolnym
 
miejscu i  czasie. Nic jednak nie zastąpi
y = 23 cm 
prawdziwych eksperymentów, bez których
nie da się zrozumieć i może nawet polubić
fizyki. Przeprowadźmy lekcję fizyki w tram-
x = 12 cm 
waju, autobusie czy w pociągu, aby zacie-
kawić uczniów i przybliżyć im takie pojęcia
fizyczne jak układy inercjalne i  nieinercjal-
ne czy siły bezwładności.
Rys. 1. Schematyczny rysunek teczki odchylonej od 
28
pionu w czasie startu samolotu. Podane wartości 
odpowiadają maksymalnemu odchyleniu teczki 
przed oderwaniem sie samolotu od ziemi. 
Wirtualna szafa, czyli Evernote
 
Został pomyślany jako elektroniczny notatnik. Z  czasem stał się jednak czymś więcej.
Chmura dla edukacji
Rys. 2. Roz
masy teczk
teczki, Q –
samolotu, 
Dla jednych Evernote jest wirtualną szafą, do której upchać można wszystkie notatki
Układ odniesienia związany z samolotem poruszającym się z przys
(odręczne i  elektroniczne), zdjęcia, filmy, a  nawet całe strony internetowe. Dla innych
znakomitym narzędziem wspomagającym zarządzanie szkołą lub pomocą w  realizacji
nieinercjalnym. Na teczkę o masie m działa zatem siła bezwładnoś
projektu edukacyjnego. Dla jeszcze innych – zwykłym notatnikiem.
36
trójkątów zaznaczonych na rysunkach wynika, że: 
Prawo i edukacja
Ustawa rekrutacyjna
Zeskanuj QR kod i czytaj EFUN na smartfonie.
Konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 stycznia 2013 r., kwestionującego
ustalanie zasad przyjmowania uczniów
czyli  
do publicznych przedszkoli, szkół i  placówek
w  drodze rozporządzenia ministra edukacji narodowej, jest ogłoszona 3 stycznia
�½�½
2014 r. obszerna nowelizacja ustawy o systemie oświaty. W jej wyniku na grunt ustawy
12�½�½�½
�½
 
o  systemie oświaty przeniesione zostały regulacje dotyczące rekrutacji do publicznych
23�½�½�½ �½�½
przedszkoli, szkół i  placówek. Zapoznaj się ze szczegółowym omówieniem nowych
zasad i  trybu rekrutacji, a  także z  pozostałymi zmianami wprowadzonymi przez tzw.
Po przekształceniu otrzymujemy wartość maksymalnego przyspies
ustawę rekrutacyjną.
�½ �½
�½
�½
 
�½ �½
54
�½�½
12
�½�½
12
· 9,81
�½
�½ �½,12
Rozmowa efun
Dziecko niepełnosprawne dorastające w izolacji ma później problem z dostosowaniem
się do otaczającego świata
– wskazuje
Joanna Wrona,
dyrektor Departamentu
Zwiększania Szans Edukacyjnych w Ministerstwie Edukacji Narodowej.
Czym różni się edukacja włączająca od edukacji integracyjnej?
Często oba modele są mylone.
Edukację włączającą, choć nie ma definicji w systemie
prawnym, rozumiemy inaczej niż integracyjną. Ta
druga ma określoną strukturę organizacyjną. Regula-
cje prawne wskazują liczbę uczniów pełnosprawnych
i niepełnosprawnych. W klasie integracyjnej zatrud-
nia się dodatkowego nauczyciela do współorganizo-
wania kształcenia integracyjnego. Szkoły lub oddzia-
ły integracyjne nie muszą się też znajdować w pobliżu
miejsca zamieszkania ucznia. To samorząd decyduje,
w której szkole taki oddział powstanie. Z kolei kształ-
cenie włączające to edukacja ucznia niepełnospraw-
nego w szkole ogólnodostępnej, najczęściej położonej
najbliżej domu. Uczeń naturalnie uczy się w  klasie,
w której uczą się jego koledzy z podwórka.
Każda szkoła powinna się przygotować do przyję-
cia ucznia niepełnosprawnego. Samorządy powinny
zadbać o to, by we wszystkich szkołach zlikwidowa-
ne zostały bariery infrastrukturalne. Ważne jest też
przygotowanie mentalne dyrekcji i nauczycieli, tak
aby móc szybko znaleźć metodę pracy z uczniem
niepełnosprawnym, kiedy tylko pojawi się w szkole.
fot. archiwum
Wyłączeni
z izolacji
rozmawiał:
Maciej Kułak
Jak wygląda, a jak powinno wyglądać docelowo
przygotowanie kadry?
Ministerstwo edukacji wskazuje, jak powinna być
zorganizowana edukacja uczniów niepełnospraw-
nych. Od 2008 roku sukcesywnie wprowadzamy
zmiany, które mają poprawić ich sytuację. Oczy-
wiście, mamy świadomość, ile pracy jeszcze przed
nami, ale dążymy do tego, by stworzyć uczniom
– zarówno zdrowym, jak i  niepełnosprawnym –
odpowiednie warunki. Przed zmianą przepisów
w 2010 roku dzieci w szkołach specjalnych i inte-
gracyjnych miały zagwarantowaną realizację indy-
widualnego programu edukacyjno-terapeutyczne-
go, był określony wymiar godzin rewalidacyjnych.
Szkoła integracyjna, z definicji, jest przygotowana
na przyjęcie dziecka niepełnosprawnego. Dysponuje
odpowiednią kadrą i infrastrukturą. Czy w nowym modelu
każda placówka będzie musiała się przygotować do
przyjęcia uczniów niepełnosprawnych?
Joanna Wrona
Dyrektor Departamentu Zwiększania Szans
edukacyjnych w Ministerstwie edukacji narodowej
3
Rozmowa efun
W szkołach ogólnodostępnych to wszystko opie-
rało się na  dobrej woli dyrektora i  nauczycieli.
W  2010 roku zmienione zostało prawo, tak aby
to nie była dobra wola kadry pedagogicznej, a obo-
wiązek. Jeśli w szkole pojawi się dziecko niepełno-
sprawne, szkoła musi od razu podjąć działania ma-
jące na  celu zapewnienie edukacji i  wychowania
w sposób dostosowany zarówno do jego potrzeb
rozwojowych, jak i możliwości psychofizycznych.
Przepisy określają, w jaki sposób, co i w jakim wy-
miarze ma zapewnić szkoła.
nego, będące organami prowadzącymi szkoły. Są
też inne źródła finansowania.
Ważne jest także wsparcie nauczycieli, którzy
nigdy wcześniej nie mieli do czynienia z  dzieć-
mi niepełnosprawnymi. Ministerstwo zapewnia
wsparcie w przeróżnej formie. Przygotowaliśmy
szereg publikacji – jak pracować z dzieckiem, jak
interpretować przepisy prawa. To  wszystko jest
przekazywane nieodpłatnie, a  także publikowa-
ne na  stronach internetowych MEN i  Ośrodka
Rozwoju Edukacji. Oprócz tego przeprowadzili-
Podejście do pracy z dzieckiem to jedno.
Dużą barierą jest jednak często niedostosowana do uczniów
niepełnosprawnych infrastruktura. Ten problem także zniknie?
Obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków
do nauki wynika z ustawy o systemie oświaty. Bez
względu na to, czy dziecko jest niepełnosprawne,
czy też zdrowe, szkoła ma mu stworzyć warunki do
nauki. Oczywiście liczymy się z tym, że te zobowią-
zania mogą być kosztowne. Dlatego każdego roku
w rezerwie subwencji oświatowej są środki na li-
kwidację barier architektonicznych. O te pieniądze
mogą się ubiegać jednostki samorządu terytoirial-
śmy bardzo dużo szkoleń i spotkań z dyrektora-
mi, nauczycielami, przedstawicielami kuratoriów,
samorządów, uczelni pedagogicznych. Wszystko
po to, aby pokazać, jak powinna być zorganizo-
wana edukacja dzieci ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi. Ogłaszamy też konkursy z wyko-
rzystaniem środków budżetowych. W ich ramach
można podejmować działania na rzecz poprawy
środowiska szkolnego uczniów niepełnospraw-
nych, czyli doposażyć szkołę i  przygotować na-
uczycieli do pracy z tymi dziećmi. W grę wchodzą
też inne pomysły na  upowszechnianie edukacji
4
Rozmowa efun
włączającej. Wspieramy takie działania udziela-
jąc honorowych patronatów MEN, a przedstawi-
ciele ministerstwa biorą udział w tych przedsię-
wzięciach.
Jak pani ocenia stan przygotowania szkół i nauczycieli?
Z czym są największe problemy?
Najwięcej do zrobienia mamy w  zakresie zmia-
ny postaw nauczycieli. Jeszcze kilka lat temu
było przeświadczenie, że  każde dziecko niepeł-
nosprawne powinno się znajdować w szkole spe-
cjalnej. Była zresztą taka praktyka – gdy dziecko
otrzymywało z  poradni orzeczenie o  potrzebie
kształcenia specjalnego, to z automatu wysyłane
było do placówki specjalnej. Ta sytuacja się zmie-
niła, choć, niestety, przede wszystkim w przepi-
sach, a nie w mentalności wszystkich nauczycieli.
Niektórzy z nich nadal hołdują zasadzie, że miej-
sce dziecka niepełnosprawnego jest w szkole spe-
cjalnej, bo tam ma specjalny program, dostęp do
specjalistów itp.
zmianą przepisów także wspierały uczniów. Dziś
ten zakres jest jednak bardziej zindywidualizowany
i  dostosowany do potrzeb konktretnego dziecka,
szkoły, kompetencji nauczycieli. Dyrektor szkoły
ogólnodostępnej, do której trafił uczeń niepełno-
sprawny, może zadzwonić do swego odpowiednika
w poradni i wspólnie opracować sposób wsparcia.
Ten kontakt jest więc bliższy.
Jaka jest nowa rola biblioteki pedagogicznej?
Powinna udzielać wsparcia nauczycielom, wskazy-
wać jakich publikacji szukać, co warto przeczytać.
Powinna też wspierać rodziców, przede wszystkim
poprzez wskazywanie zasobów.
Jak instytucje przygotowują się do tej roli?
Zmiany zostały wprowadzone w 2013 roku, ale już
wcześniej o tym sporo mówiliśmy. Mamy do dys-
pozycji środki unijne, gros materiałów i szkoleń.
Wprowadziliśmy też okres przejściowy na niektó-
re zmiany [do 2016 roku – przyp. red.], np. stwo-
rzenie sieci tematycznych. Będą to fora wymiany
doświadczeń, zdobywania wiedzy, rozwiązywania
problemów. Na przykład sieć dla nauczycieli języka
polskiego pracujących z dzieckiem ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi.
Okres przejściowy można wykorzystać na zdoby-
wanie wiedzy i dobre przygotowanie się do reali-
zacji zadań w nowej formie. Proponujemy zainte-
resowanym masę szkoleń organizowanych przez
podległe MEN jednostki: Ośrodek Rozwoju Edu-
kacji i Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Za-
wodowej i Ustawicznej, a także badań i publikacji
przygotowywanych przez Instytut Badań Eduka-
cyjnych.
Skąd takie przeświadczenie?
Czasami z  niewiedzy. Nauczyciele, by pracować
z  dziećmi niepełnosprawnymi, muszą wiedzieć,
czym się charakteryzuje niepełnosprawność i jak
dostosować metody pracy z  takim dzieckiem,
gdzie szukać pomocy, z  jakiej literatury skorzy-
stać. Dlatego zmieniliśmy nie tylko przepisy, lecz
przede wszystkim zmieniamy podejście do wspo-
magania szkół i placówek. Zmieniły się sposoby
realizacji zadań poradni pedagogiczno-psycholo-
gicznych, placówek doskonalenia nauczycieli i bi-
bliotek pedagogicznych. To są trzy najważniejsze
instytucje, na które szkoła może liczyć w trakcie
realizacji codziennych zadań dydaktycznych, wy-
chowawczych i opiekuńczych. Tam też najwięcej
się zmieniło od strony prawnej. Przykładowo:
kiedyś placówki doskonalenia nauczycieli mogły
planować rodzaj wsparcia w sposób, jaki chciały
– bez uwzględniania potrzeb lokalnych. Obecnie
muszą brać pod uwagę diagnozę szkolną i do tego
dostosować wsparcie.
Korzystają z tej pomocy?
Tak. Projektów systemowych jest dużo i nauczycie-
le chętnie z nich korzystają.
Jakie korzyści przynosi dziecku edukacja włączająca?
To  możliwość kształcenia się ze swoimi ró-
wieśnikami we własnym środowisku. Dzię-
ki temu dziecko może się integrować z  ko-
legami z  sąsiedztwa, ma wspólne szkolne
tematy, tych samych znajomych na co dzień. Nie
tak, jak w przypadku placówki oddalonej od domu.
Co równie ważne – dziecko niepełnosprawne
przestaje się czuć innym, jest w grupie rówieśniczej
i przez to rozwija się lepiej, naśladuje rówieśników.
To dość skomplikowany mechanizm, bo wymaga
nieustannego kontaktu na linii szkoła – poradnia – ośrodek
doskonalenia – biblioteka pedagogiczna. Nie ma obawy,
że gdzieś po drodze zaginie dziecko?
Każda poradnia ma w  obszarze działania szkoły,
w których uczą się dzieci niepełnosprawne. Przed
5
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin