Zamek w Warszawie.pdf

(18335 KB) Pobierz
RAP R
OT
R CZN
O Y
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
2017
RAP R
OT
R CZN
O Y
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
2017
r
Koncepcja, opracowanie raportu na podstawie materiałów zamkowych i wybór zdjęć:
Aleksandra Nawarycz
r
Projekt graficzny, skład i przygotowanie do druku:
Tomasz Ciciński
r
Redakcja:
Anna Wlaźnik
r
Korekta:
Tatiana Hardej, Małgorzata Sabajtis
r
Autorzy fotografii:
Vytautas Abramauskas, Paul Boissonnas, Anna Czekaj, Tamara Czykatowicz, György Darabos,
Tomasz Drapała, Monika Drąg, Elżbieta Dunin-Wąsowicz, Fortepan.hu, Tatiana Hardej, Kinga Fuksiewicz, István Füzi,
Dominika Jackowiak, Agnieszka Jędrzejewska-Kurek, Jakub Jurkowski, Mirosław Kaźmierczak, Sylwia Księżopolska,
Piotr Kubiak, Bogdan Kuc, Agnieszka Lichacz, Iwona Marciszewska, Szymon Majcherowicz, Gloria Mazurek, Ada Mazyrek,
Jean-Marc Moser, Aleksandra Nawarycz, PAP, Małgorzata Pastewka, Zachary Poks, Andrzej Ring, Lech Sandzewicz,
Monika Siadak-Wereda, Krzysztof Sitkowski, Marta Smolińska, Andrzej Skorski, Małgorzata Szafrańska, Sławomir Szczocki,
Bartosz Tropiło, Zbigniew Waliniowski, Wikimedia Commons
Spis treści
Wstęp
Inwestycje
Wystawy
Działalność naukowa
Edukacja
Nabytki, dary, fundacje
Konserwacja
Wydarzenia
Muzeum dla każdego
Informacje
4
6
14
28
44
56
64
70
86
96
©
Copyright by Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum 2018
ISSN 2081-7878
Druk i oprawa
Poligrafus Jacek Adamiak
ARX REGIA® Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum
Szanowni Państwo,
do lektury raportu poświęconego wydarzeniom 2017 r. w Zamku
Królewskim w Warszawie po raz pierwszy zapraszam jako dyrek-
tor tego wyjątkowego Muzeum. Miniony rok zapisał się w historii
instytucji znaczącymi wydarzeniami – wystawą
Modernizm na
Węgrzech 1900–1930,
zapoznającą publiczność z początkami
naddunajskiej awangardy, oraz czterema sesjami naukowymi
z udziałem znakomitych osobistości akademickich. Poświęcono
je kolejno: 300. rocznicy Sejmu Niemego, dziedzictwu Tadeusza
Kościuszki – z okazji Roku Kościuszki, działalności Ludwiki Marii
Gonzagi – w 350. rocznicę śmierci królowej – oraz budownictwu
murowanemu za czasów Kazimierza Wielkiego. Był to również
okres pracy nad udoskonalaniem naszej oferty, coraz szerzej
otwierającej się na potrzeby osób niepełnosprawnych i wyklu-
czonych z życia kulturalnego. Za sprawą wizyty prezydenta USA
Donalda Trumpa oraz Szczytu Prezydentów Państw Trójmorza
wzmocniła się też reprezentacyjna rola Zamku, będąca istotnym
składnikiem jego prestiżu. Koniec roku przyniósł także zmiany
w strukturze prawnej – 12 grudnia Minister Kultury i Dziedzictwa
Narodowego powołał Radę Muzeum, która zastąpiła Radę Po-
wierniczą działającą w latach 2011–2016.
Za kluczowe przedsięwzięcie nowej strategii na lata
2017–2019 uznać należy rozpoczęcie prac nad odtworzeniem
Ogrodu Dolnego – jego finalna postać dopełni dzieła powojen-
nej odbudowy królewskiej rezydencji. Przedsięwzięcie traktujemy
jako ogromne wyzwanie również dlatego, że trwale odmieni ono
nadwiślańską panoramę i przywróci zamkowemu otoczeniu za-
służony majestat, a także uzupełni naszą ofertę kulturalno-eduka-
cyjną oraz komercyjną. Projekt Jakuba Zemły i Tomasza Zwiecha
z pracowni Ogród, Park, Krajobraz s.c., nawiązujący do XIX- i XX-
-wiecznych koncepcji, jeszcze w 2016 r. uzyskał pozytywne opinie
stosownych decydentów. W marcu 2017 r. zdobył dofinanso-
wanie, w którym 80 proc. stanowią fundusze Unii Europejskiej,
a 20 proc. to dotacja celowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego. Dzięki temu wykonawca robót, firma Park-M, już
we wrześniu mógł rozpocząć prace przygotowawcze nad zało-
żeniem. Planujemy oddać je do użytku latem 2019 r. W grudniu
zamkowe ogrody, które w minionym roku doczekały się obszer-
nej monografii naukowej oraz własnego logotypu, dołączyły do
prestiżowej Europejskiej Sieci Ogrodów Historycznych. Docenio-
no też piękno szaty roślinnej nad Arkadami Kubickiego – Zamek
Królewski został laureatem 34. konkursu Urzędu m.st. Warszawy
„Warszawa w kwiatach i zieleni”.
Pod koniec grudnia zakończyła się niezbędna komplek-
sowa konserwacja Wieży Zegarowej, dzięki czemu zachod-
nia fasada gmachu odzyskała reprezentacyjny charakter. Przy
gzymsach i na kartuszu pojawiły się złocenia, które dodano
w zgodzie z dostępnymi obecnie świadectwami historycznymi.
Kontynuowano również prace nad zabezpieczeniem najstarsze-
go murowanego zabytku Warszawy – Wieży Grodzkiej. Odpro-
wadzenie nadmiaru wody gruntowej umożliwiło archeologom
podjęcie badań nad posadowieniem fundamentów budowli
oraz rejestrację obecnych na niej nawarstwień kulturowych.
Rok 2017 przyniósł 11 wystaw w Zamku i jedną w Mu-
zeum Rolnictwa w Ciechanowcu, a dokumenty z zamkowego
Archiwum pokazano także na paryskiej ekspozycji
Życie codzien-
ne na Wyspie św. Ludwika w XIX i w początkach XX w. w Bibliotece
Polskiej w Paryżu.
Wystawę
Modernizm na Węgrzech 1900–1930,
zorganizowaną we współpracy z Muzeum Janusa Pannoniusa
w Peczu oraz Węgierskim Instytutem Kultury w Warszawie, zoba-
czyło 38 tys. osób. Ekspozycja była pierwszą w Polsce tak rozległą
panoramą awangardowej sztuki twórców znad Dunaju i godnym
zamknięciem obchodów Roku Kultury Węgierskiej w Polsce.
Wspaniale przyjęto też wystawę
Polskie białe złoto. Porce-
lana z Korca i Baranówki z kolekcji Andrzeja Wasilewskiego,
która
uzmysłowiła zwiedzającym, jak wysoki poziom artystyczny re-
prezentowały najstarsze polskie wytwórnie porcelany. Organi-
zację kilku ekspozycji motywowały okoliczności rocznicowe.
Było tak w wypadku wystaw:
Koronacja papieska obrazu Matki
Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze w 1717 r. i jej jubileusz,
a także poświęconej Legionom Polskim
O Niepodległą. Rok 1914
–
otwartej w Roku Józefa Piłsudskiego, w dniu 103. rocznicy wy-
marszu 1. Kompanii Kadrowej z podkrakowskich Oleandrów.
Dwie wystawy –
Nie tylko Orient. Nabytki Fundacji Teresy
Sahakian 2007–2017
oraz
Karolina Lanckorońska. Pamiątki –
okruchy przeszłości –
dedykowano wielce zasłużonym zamko-
wym Donatorkom. Dużą popularnością cieszył się też doroczny
jesienny pokaz z cyklu Galeria Jednego Obrazu, który obejrzało
36 788 gości. Tym razem złożyły się na niego dwa dzieła Dome-
nica Tintoretta
– Św. Jan Ewangelista
i
Św. Jan Chrzciciel.
Recepcja
oferty wystawienniczej przyniosła nam wiele satysfakcji
–
przy
całkowitej frekwencji 681 169 gości w minionym roku ekspozy-
cje czasowe odwiedziły 195 542 osoby.
Zamek pozostaje także czynną jednostką naukową i or-
ganizatorem wydarzeń o szerokim zasięgu akademickim, czego
dowodem były cztery konferencje:
W trzechsetną rocznicę Sej-
mu Niemego. 1717–2017; Tadeusz Kościuszko. Historia, tradycja,
pamięć; Ludwika Maria Gonzaga (1611–1667). Między Paryżem
a Warszawą; Wielkie murowanie. Zamki w Polsce za Kazimierza
Wielkiego.
Dwie ostatnie odbyły się w ramach kontynuacji zamko-
wej serii poświęconej polskim królowym oraz
Colloquia castrensia.
Nakładem Ośrodka Wydawniczego Arx Regia ukazały się zbiory
artykułów powstałych na bazie referatów wygłoszonych podczas
sesji, które zainicjowały cykle
– Początki murowanych zamków
w Polsce do połowy XIV w.
oraz
Maria Kazimiera Sobieska (1641–
1716). W kręgu rodziny, polityki i kultury.
Do rąk czytelników tra-
fił także wyczerpujący katalog grafiki portretowej z Zamku oraz
Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich – pozycja istotnie uzu-
pełniająca dotychczasowe opracowania naszych kolekcji.
W maju odbył się w naszym Muzeum 20. kongres CODART
– prestiżowej międzynarodowej organizacji zrzeszającej kuratorów
sztuki flamandzkiej i holenderskiej. Wybitni specjaliści z całego świa-
ta mieli okazję przyjrzeć się wyjętym na tę okazję z gablot obrazom
Rembrandta
Dziewczyna w ramie obrazu
oraz
Uczony przy pulpicie.
Do elitarnego grona kuratorów dołączyła Alicja Jakubowska, ku-
stosz malarstwa z Ośrodka Sztuki. W tym samym roku – w ramach
prezentacji
New Curator in the Spotlight –
na stronie internetowej
stowarzyszenia przedstawiono dorobek naukowy Doroty Juszczak,
kuratorki malarstwa należącej do CODART od 2004 r.
Solidnym filarem działalności Zamku jest oferta edukacyj-
na, która rozwija się z uwzględnieniem każdej grupy wiekowej.
Z lekcji muzealnych, warsztatów dla grup szkolnych, wykładów
dla uniwersytetów III wieku i zajęć cyklicznych skorzystało łącz-
nie 82  881 osób. Z każdym rokiem staramy się dostosowywać
do potrzeb odbiorców wymagających szczególnego przekazu.
W 2017 r. w witrynie internetowej Zamku zamieściliśmy
Przewod-
nik po Zamku dla osób ze spektrum autyzmu,
Dział Oświatowy
przeprowadził 77 zajęć dla szkół specjalnych i ośrodków szkol-
no-wychowawczych, opracowano ponadto audiodeskrypcje
dwóch przedstawień towarzyszących lekcjom muzealnym.
Dużym uznaniem publiczności cieszyły się cykle wy-
kładów poświęconych relacjom polsko-tureckim, historii
i kulturze Iranu, a także zainicjowana jesienią propozycja dla
miłośników mody –
Dawne ubiory w muzeum, teatrze, filmie
i w odtwórstwie historycznym.
Liczne grono odbiorców zyskał cykl koncertów
Pierwsze
wykonania,
w ramach którego odbyła się m.in. polska premiera
pierwszej opery południowoamerykańskiej
La purpura de la rosa.
Nie zawiodła również publiczność 17. Ogrodów Muzycznych, po-
święconych tym razem muzyce estońskiej, a także festiwalu łączą-
cego muzykę, teatr i taniec – 8. Królewskich Arkad Sztuki.
Zmiany na ekspozycji stałej skłoniły nas do udoskona-
lenia audioprzewodników – udostępniliśmy najnowocześ-
niejsze na rynku urządzenia, które zachęcają do aktywnego
zwiedzania ekspozycji. Z myślą o wygodzie naszych gości
przeniesiono punkt wypożyczeń – sprzęt pobrać można
w przestronnym wnętrzu dawnego Salonu Książki Muzealnej.
Kilka projektów podjętych w minionym roku wymaga
dalszego zaangażowania i twórczej kontynuacji. Zamek Kró-
lewski, ważny składnik polskiego dziedzictwa historyczno-kul-
turowego, z całą pewnością na ten wysiłek zasługuje.
Wszystkim, którzy w 2017 r. wspierali rozwój Muzeum na
różnych polach jego aktywności, pragnę serdecznie podziękować.
prof. dr hab. Wojciech Fałkowski
Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum
4
5
1.
WE
IN
6
ST
Y
CE
J
Rok 2017 to czas inwestowania w wizerunek Zamku godny jego
rangi i bogatej historii. U podnóży zamkowej skarpy we wrześniu
rozpoczęły się prace nad odtworzeniem Ogrodu Dolnego –
królewski zieleniec odzyskuje swój majestat w nawiązaniu do
przedwojennego projektu. Należny blask przywrócono także
Wieży Zegarowej, która przeszła kompleksowy remont.
Nowym przedsięwzięciom towarzyszyła kontynuacja prac
nad zabezpieczeniem Wieży Grodzkiej.
RAPORT 2017 >>>
INWESTYCJE
INWESTYCJE
<<< RAPORT 2017
7

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin