Dorota Ostrowska

Gdzie diabeł nie może

Wydanie polskie 2013

„Gdzie diabeł nie może” to opowieść o przeprawie w zaświatach duszyczki pewnej młodej, temperamentnej i sprytnej dziewczyny.

Wykorzystując w swojej książce wszelkie absurdy PRL, autorka maluje niezwykle barwne tło. Wplecenie magii mieszkańców zaświatów, wszelkiego typu aniołów diabłów i ich pomocników, wyraziste osobowości i cała gama intryg, sprawiają, że te relacje bez reszty wciągają czytelnika. Barwny, dowcipny język powoduje łatwość przemieszczania się wraz z Duszyczką po przedziwnych miejscach do których trafia, gnana emocjami.

Każda kobieta czytająca to opowiadanie chętnie identyfikuje się z przesympatyczną, choć „charakterną” bohaterką. Na tle magicznych miejsc i wśród plejady najróżniejszych typów rodzi się głębokie uczucie pokonujące wszystkie siły w niebie, piekle i czyśćcu razem wziętych.

Przenikanie przygód na różnych poziomach przestrzeni zaświatów jest przeprowadzone po mistrzowsku.

Spis treści:

Część pierwsza.              4

Część druga.              300

Ance Biedrzyckiej,

bez której entuzjastycznego wsparcia ta książka nigdy by nie powstała.

Część pierwsza.

Duszyczka nie chciała umierać, ale miała nieprzyjemne wrażenie, że sprawy idą w złym kierunku. Potężna siła porwała ją w górę i patrzyła teraz spod sufitu na swoje dotychczasowe ciało, z którym nie miała najmniejszej ochoty się rozstawać. Było to całkiem fajne ciało i nawet kilka osób podzielało tę opinię. Grupka zamaskowanych ludzi zgromadzonych wokół stołu za wszelką cenę próbowała ją zatrzymać. Czuła dotyk chłodnych dłoni, słyszała szczęk narzędzi i nierytmiczne popiskiwanie aparatury. Czas płynął i w głosy ludzi wkradał się niepokój. Duszyczka rozpaczliwie wierzgała, walcząc o powrót do osieroconego ciała, ale gdy już wydawało jej się, że osiąga przewagę nad mrocznym przeciwnikiem, ten, jakby zniecierpliwiony oporem, pchnął ją mocno i runęła w przepastny, czarny tunel. Ściany wokół wirowały, obok przelatywał kurz i okruchy cegieł, a pęd powietrza owijał jej szpitalną koszulę wokół ciała. Po chwili wszystko znieruchomiało, a Duszyczka znalazła się na wąskiej ścieżce znikąd do nikąd.

Próbowała zrozumieć jak mogła tu trafić, ale wspomnienia rozmazywały się jej w głowie. Pamiętała, że szła ulicą w ulubionej, żółtej sukience, która świetnie wyglądała przy ciemnych włosach. Było ciepło, obok spieszyli ludzie, jechały samochody i tramwaje. Dzień jak co dzień w wielkim mieście, jej zwykły świat, znany i oswojony. Pamiętała jeszcze pisk hamulców, czyjś krzyk, może własny, a potem ciemność.

Szara, zimna mgła wciskająca się za kołnierz i osiadająca na ciele milionami mokrych igiełek była tak gęsta, że Duszyczka prawie nie widziała palców u wyciągniętej ręki, ale czuła leciuteńki dotyk wiatru na skórze i zapach wilgotnego lasu. Niejasno zdawała sobie sprawę z obecności innych ludzi w pobliżu. Słyszała szmery, westchnienia i odgłosy ciężkich kroków, ale z jakiejś przyczyny bała się odezwać i starała się poruszać bezszelestnie. Szła wolno, rozpoznając drogę dotykiem bardziej, niż wzrokiem, a strach przed niewiadomym wywoływał dodatkowe dreszcze. Kiedy próbowała się zatrzymać i zawrócić, czuła za plecami opór mgły, z pozoru bezcielesnej, ale pchającej ją w jednym kierunku. Ścieżka wspinała się ku górze, niespodziewanie zakręcała i wiła, jakby chciała zmylić każdego, kto po niej szedł. Wydawało się nawet, że sama nie bardzo wie, dokąd ma prowadzić. Przecinała strumyk, szła po kamieniach i po leśnych wykrotach, gubiąc się pomiędzy paprociami. W innych okolicznościach można by ją zapewne uznać za malowniczą i urozmaiconą, ale walory turystyczne to ostatnia rzecz, na jaką chciałoby się w takich okolicznościach zwracać uwagę. Wędrówka trwała bardzo długo i zmarznięta, niespokojna i kuśtykająca na obolałych bosych stopach Duszyczka zastanawiała się co za kretyńskie siły zabrały ją z dotychczasowego świata tak kompletnie bez przygotowania, boso i co gorsza w upokarzająco kusej, sięgającej ledwo pół uda koszulinie z czerwonym stemplem „Szp Woj Chir” i z włosami byle jak związanymi aptekarską gumką. Krótko mówiąc robiła się powoli coraz bardziej wkurzona.

* * *

- Zabraliście ją? - głos napłynął z ciemności, sprawiając, że obaj mężczyźni w czarnych mundurach drgnęli, kuląc się lekko.

- Tak, panie.

- Gdzie jest teraz?

- Zostawiliśmy ją na ścieżce, panie. Dalej poszła sama. Niezła dupa.

- Milcz! - Smagnięcie biczem rozcięło policzek wyższego mężczyzny. - Dowiedz się gdzie ją posłali.

* * *

Mgła skończyła się nagle i Duszyczka stanęła w trawie na nagrzanej słońcem łące. Kilkanaście kroków przed nią wznosił się solidny mur, który ciągnął się w obie strony aż po horyzont. Ogarnęło ją poczucie beznadziei. Mur był wysoki i zaniedbany - płaty odpadającego tynku odsłaniały zmurszałe cegły, kłęby drutu kolczastego na zwieńczeniu wyraźnie przerdzewiały, a pnące się tu i ówdzie dzikie wino przyspieszało zniszczenie. Co kilkadziesiąt metrów w murze widniały szerokie żelazne furtki, pozamykane na ogromne kłódki. Ani to przeskoczyć, ani obejść.

Odwróciła się, żeby wrócić i poszukać jakiejś bardziej obiecującej drogi, ale za plecami miała tylko gładką szklaną taflę koloru szarej mgły, równie bezkresną, jak pobliski mur.

- No to, kurwa, pięknie.

- Nie powinnaś się tak wyrażać.

Odwróciła się gwałtownie. Kilka kroków od niej stało biurko, o jakim zawsze marzyła - ogromne, jak pas startowy na porządnym lotnisku, staroświeckie, z mnóstwem szafeczek, szufladek, schowków i zakamarków. Dębowe i rzeźbione, takie, które żyje własnym życiem. Jednym słowem mebel z osobowością, którym się zachwyciła. Mogłaby przysiąc, że ono też uśmiechnęło się do niej.

- Moje biurko cię polubiło - ucieszył się siedzący za nim ogorzały staruszek w białej koszulce z wyhaftowanym napisem „Recepcja”. Miał niesforną szopę siwych włosów, przez co wydawał się podobny do Einsteina. Z kącika ust zwisał mu dogasający papieros.

- Kim pan jest?

- Kierownikiem Recepcji.

- Jakiej recepcji? Przecież tu nic nie ma. Przepraszam, zgubiłam się. Może mi pan powiedzieć którędy mam wrócić do domu? Przyszłam stamtąd - machnęła ręką w nieokreślonym kierunku za sobą.

- Jak się nazywasz, moja droga?

- Duszyczka.

- Chyba będziesz musiała zostać z nami.

- W żadnym wypadku! To znaczy bardzo dziękuję, ale mam inne plany.

Odwróciła się i uderzyła ręką w szklaną ścianę. Staruszek uśmiechał się dobrotliwie i patrzył na nią bez słowa. Straszna prawda zaczęła docierać do nieco otępiałego od leków mózgu Duszyczki.

- Jak się stąd wychodzi? Nie chce pan chyba powiedzieć, że...

- Nie wychodzi się - tłumaczył cierpliwie. - Rozumiem, że podobnie jak większość, wolałabyś wrócić do swojego starego świata, ale musisz zostać. Nie martw się, będzie ci się u nas podobało.

- Jak to „zostać”? Nie chcę! Przecież chyba można jakoś się przebić przez tę ścianę?

Pokręcił głową.

- Górą przejść? - próbowała.

Nadal patrzył bez słowa.

- No to może się da podkopać... - rzuciła z resztką nadziei.

W jego oczach ledwo widocznych spod grzywy siwych włosów błysnął cień zniecierpliwienia.

- Na drodze, którą przyszłaś obowiązuje jeden kierunek ruchu. Wyobraź sobie wąski korytarz, w którym mieści się tylko jeden człowiek. Gdybyś chciała iść pod prąd, wszyscy ci, którzy wyruszyli w drogę po tobie musieliby się cofnąć.

- No i wyobraź sobie teraz pacjenta, który wrócił i zaczyna krzyczeć w prosektorium - włączył się rozmarzonym głosem siedzący obok młodzieniec w niebieskiej koszulce z haftem „Asystent”. Oczywiste było, jaki gatunek filmów lubi. - Patolog zszedłby na zawał. Albo chodzące po ulicy zmasakrowane ofiary wypadków drogowych, zmarli wstający z katafalku podczas konsolacji... - ciągnął z lubością.

- Na pewno jest jakieś wyjście! - przerwała. - Chcę wrócić do domu! Nie wiem, kto mnie tu sprowadził, ale...

- Przykro mi - uciął sucho staruszek. - Poza tym z pewnością będzie ci się u nas podobało. Mamy nawet takie sklepy z butami, w których są wszystkie rozmiary i fasony, jakich zapragniesz...

Duszyczka przez moment walczyła z własną słabością do pięknych butów, ale postanowiła się nie poddawać tak łatwo i zachowała nieżyczliwy wyraz twarzy.

- No, Zenobiuszu, nie siedź taki rozmarzony, jak Słowacki na pomniku! - zwrócił się siwy mężczyzna do młodzieńca. - Sprawdź akta Duszyczki i wystaw jej przepustkę PS1, główny dokument rejestracyjny GD2. I koniecznie kwit na tymczasowe ubranie z szatni. Nie może przecież w tym chodzić.

Duszyczka, która dopiero teraz poświęciła chłopcu uwagę, musiała przyznać, że robił wrażenie. Patrząc na niego zauważało się przede wszystkim ogromne, błękitne oczy. Taki wzorzec z Sèvres, niedościgły ideał dla wszystkich błękitnych oczu świata. Wrażenia życzliwej niewinności dopełniał uśmiech żywcem wzięty z reklamy pasty do zębów. O kolorze włosów niewiele dałoby się powiedzieć - świeżo ogolona czaszka lśniła w słońcu jak wypolerowane jajo, a na niej pyszniła się precyzyjnie wytatuowana czarna pajęczyna. Kontrast tego paskudztwa z buzią aniołka wstrząsał widzem do głębi. Wbrew sobie uznała, że chłopiec marnuje się na biurowym stanowisku.

- Minął się z powołaniem. Zrobiłby karierę jako stylista.

- Mówisz o wyglądzie Zenobiusza? Ciągle eksperymentuje. Tydzień temu nosił ogromnego pomarańczowego irokeza w stylu punk. Okropnie gryzł się kolorystycznie z tymi niebieskimi oczami. A jeszcze wcześniej miał tęczowe dredy do pasa.

Drukarka z szelestem wypluwała na dębowe biurko gęsto zapisane kartki.

- To twój główny dokument przyjęcia. Mamy twoje podstawowe dane, nazwisko, wiek, rysopis, brak znaków szczególnych, wszystkie kiedykolwiek używane adresy, PESEL, NIP, REGON o ile go miałaś, wszelkie numery nadane ci w innych krajach, niż ojczysty, pełny życiorys... - Zamaszyście stemplował kolejne strony.

- Jesteście lepsi, niż KGB - mruknęła, przerażona taką wizją.

- Nawet niż Mossad - roześmiał się.

- Ile masz lat Duszyczko? Bo muszę wpisać w kwit do szatni, a już zamknąłem twój plik - odezwał się Zenobiusz.

- Dwadzieścia sześć.

- Pięknie, pięknie, i wystarczy.

Postanowiła w najbliższym sklepie zoologicznym kupić najwstrętniejszą z możliwych tarantulę i wypuścić mu za kołnierz.

Staruszek nagle zamarł.

- Powiedziałaś, że ile?

- Dwadzieścia sześć.

- Ależ to się nie zgadza z naszymi danymi! - wykrzyknął. - Miałaś przyjść później!

Obaj z Zenobiuszem wymienili pełne zgrozy spojrzenia.

- Wystawiłeś przepustkę?

- Tak - szepnął młodzieniec, tak zmartwiony, że aż pobladła mu pajęczyna. - Chyba mamy kłopot...

- Jaki kłopot? - wtrąciła się.

- Pojawiłaś się w niewłaściwym czasie. Powinniśmy cię teraz odesłać tam, skąd przyszłaś...

- Przez tę ścianę podobno się nie przejdzie - mruknęła z przekąsem. - Coś słyszałam o wąskich korytarzach i zombie na ulicy...

- Dla takich przypadków, jak twój mamy awaryjne kanały przerzutowe. Nie to jest problemem.

- A co w takim razie?

- Przepustka, którą Zenobiusz ci wystawił jest drukiem ścisłego zarachowania i nie można jej ot tak sobie wyrzucić do kosza. Nasza kopia idzie do archiwum, a ty swoją oddajesz przy bramie. Z kolei pobranie Głównego Dokumentu z komputera powoduje automatyczne nadanie sprawie numeru i odnotowanie tak zwanego przychodu w rejestrach księgowych. Gdybyś teraz po prostu sobie poszła, to po pierwsze nigdy nie będziesz mogła tu wrócić, bo będziesz skreślona z ewidencji...

- I zostanę tam na dole jako Biała Dama? - Taka perspektywa wydała się jej nawet dość kusząca.

- Coś w tym rodzaju. Te wszystkie nieszczęsne, błąkające się damy w różnych kolorach czy Rycerze Bez Głowy to ofiary jakichś zawirowań czy błędów w ewidencji z okresu przed komputeryzacją. Prostujemy to z czasem, ale mamy za mało personelu.

Duszyczka poczuła, że musi przewartościować poglądy na wiele spraw.

- A po drugie przy remanencie wyjdzie niezgodność dokumentacji ze stanem faktycznym. Dlatego musimy cię teraz odesłać do Poczekalni i napisać maila do Najwyższej Hierarchii z prośbą o anulowanie sprawy. Ja nie mogę sam tego rozplątać, bo nie mam uprawnień głównego admina.

- Jeżeli to taki admin jak większość z nich, to będzie długo trwało - mruknęła niezadowolona Duszyczka. Odrobina nadziei na szybki powrót, jaka się w niej obudziła, zaczęła przygasać.

- Oj będzie, będzie, ale z innego powodu. Widzisz, każdy z nas ma tylko jedną skrzynkę mailową, na którą trafiają wszystkie wiadomości, prośby i spore ilości spamu.

- A jaki wy możecie dostawać spam? Bo chyba nie proponują wam, przepraszam... Viagry?... Azjatyckich masażystek?... Prania pięciu milionów nigeryjskich dolarów?

- Nie o taki spam chodzi - roześmiał się staruszek. - Dostajemy trzy rodzaje wiadomości. Po pierwsze oferty handlowe, na przykład „jak zdam maturę, to pójdę do Częstochowy” czy „święty Antoni, pomóż mi znaleźć fakturę z firmy Piprztyckiego, to dam ci dwa złote”. Nawet nie wiesz, o jakie bzdury ludzie czasem proszą - roześmiał się.

Czując nadciągającą dygresję Duszyczka spytała szybko:

- I co jeszcze?

- Drugie, to prośby o wsparcie, czyli „daj, żebym zdała do następnej klasy” albo „niech sąsiadowi krowa zdechnie”. Negatywne życzenia zawsze odrzucamy, ale często hakerzy z grupy Belzebuba włamują nam się do skrzynek...

Westchnienie staruszka było tak silne, że zwiało kilka kartek z biurka i Zenobiusz rzucił się je podnosić.

- A gdzie ten spam?

- No właśnie. Te wszystkie wasze okrzyki „O Boże!” czy „O Jezu!” trafiają do nas jako spam. Szef zatrudnia armię byłych benedyktynów do obsługi skrzynki mailowej, bo nikt inny nie ma cierpliwości. A najgorsze są kółka różańcowe, bo strzelają tym jak kałasznikow, seriami. I tak to idzie przez całą dobę. Twoja sprawa będzie musiała dodatkowo poczekać, aż trafi się kilka podobnych, bo musi się zebrać komisja. Dla jednej osoby to się nie opłaca. No cóż... może trochę potrwać - dodał z troską.

- O Boże...

- No proszę, i ty też! - spojrzał z przyganą. - Wróćmy do spraw urzędowych.

- Chwileczkę! Jeżeli wrócę za miesiąc, to raczej nie będę się już mogła ludziom pokazać. Człowiek po kilku tygodniach chyba nie bardzo... - urwała, przerażona taką wizją.

- Spokojnie, nikt nawet nie zauważy, że cię nie było.

Zupełnie nieprzekonana Duszyczka nie bardzo rozumiała jak chirurg może nie zauważyć, że pacjentka aktualnie leżąca na stole była na tamtym świecie przez kilka tygodni, ale nie dane jej było zaprotestować. Staruszek zaklaskał w dłonie i spod muru w chmurze kurzu wytoczył się z wrzaskiem kłąb mocujących się ze sobą dzieciaków. Oderwał się od niego jasnowłosy chłopczyk krzycząc:

- Tylko poczekajcie na mnie chłopaki, zaraz wracam.

- Janie Mario Kanty! Jak ty wyglądasz?! Nie powinniście się bawić w taki sposób.

- Przepraszam... - Chłopczyk otrzepał się z piasku, trawy i resztek chwastów, wytarł ręce o nie pierwszej świeżości dżinsy i przeczesał palcami włosy.

Duszyczka uznała, że nadal wyglądał, jak resztki z miski dla psa.

- Zaprowadź panią do najbliższej wolnej Poczekalni... zaraz, tak... do kolejowej, i wróć do mnie. Zaniesiesz potem jej dokumenty do Sekretariatu Najwyższej Hierarchii. Prędziutko, prędziutko!

Chłopczyk wziął ją za rękę i szybko ruszyli w dół schodami, na które do tej pory nie zwróciła uwagi. A może wcześniej wcale ich nie było.

Szła mrocznym, krętym korytarzem, starając się nadążyć za prowadzącym ją malcem. Śmierdziało starym piwem, nieświeżą zapiekanką z pieczarkami, jaką można kupić o trzeciej rano w budce przy głównej ulicy, i jakby strachem. Zimna, betonowa podłoga była pełna plam i zacieków, po których bosonoga Duszyczka stąpała powoli i z obrzydzeniem.

W suficie zamontowano liczne świetlówki, ale jak to zwykle w takich miejscach, większość z nich nie działała albo była potłuczona, a wielu po prostu brakowało. Te nieliczne jeszcze świecące poprzez warstwę kurzu, dawały mdłe, sine światło, jednakowe we wszystkich przejściach podziemnych świata. Ściany tak gęsto pokrywało graffiti, że nie sposób było określić ich pierwotnego koloru.

Stanęła, próbując odczytać jakieś napisy, ale litery były splątane i całkowicie nieczytelne. Kolorowe gmatwaniny kresek, łuków, krzywizn zachodziły na siebie i tańczyły po ścianach, przypominając pierwotny chaos, z którego powstał świat.

Chłopczyk zatrzymał się i obejrzał.

- Próbujesz przeczytać? Nie da rady. Żaden z nich nie jest skończony, a nawet gdyby był, to one są w tylu językach i alfabetach, że nawet ja jeszcze tego nie umiem - westchnął.

- Czemu niedokończone?

- Zatrudniamy ich tu czasem w ramach prac interwencyjnych. Znaczy grafficiarzy i policjantów. Grafficiarz może sobie znaleźć kawałek czystej ściany na swój napis, a jak widzisz to nie jest łatwe, bo nie bardzo jest gdzie. Dlatego nie odnawiamy korytarza, żeby im nie ułatwiać.

Duszyczka popatrzyła na niego pustym wzrokiem i w oczach chłopca błysnęło zniecierpliwienie, ale zaraz uderzył się w piersi:

- Wybacz, powinienem bardziej się przykładać do ćwiczeń w cierpliwości. Wyjaśnię ci. Otóż przy wejściu do korytarzy grafficiarze co jakiś czas znajdują puszki farby. Biegną do środka w nadziei znalezienia kawałka wolnej ściany, co jak widzisz nie jest łatwe. Próbują narysować herb ulubionej drużyny, coś napisać, choćby własne imię albo przynajmniej jakiś wyraz na cztery litery. Niektórzy piszą „to” przez samo H żeby było szybciej, żeby zdążyć, ale i tak im się nie udaje.

- Zdążyć przed czym?

- Przed policjantem. Bo żeby nie wiem jak krótki był ich napis, zawsze w połowie nadbiega policjant i chce grafficiarza złapać.

W tym momencie usłyszała tupot i zza zakrętu wypadł wymazany farbą chłopak. Rzucił jej puszkę sprayu pod nogi i popędził, znikając za kolejnym załomem. Za nim wybiegł starszy, zasapany policjant, a właściwie milicjant, taki sam, jakiego pamiętała z zamierzchłego dzieciństwa. Jedną ręką przytrzymywał na zmianę raportówkę i spadającą czapkę, a w drugiej trzymał gumowa pałę, którą wygrażał wszystkim przestępcom świata. Zatrzymał się na moment, żeby podnieść puszkę i pobiegł dalej, wykrzykując coś o podrzucaniu dowodów rzeczowych postronnym obywatelom.

- Chyba go nie złapie - mruknęła, obserwując nierówne zmagania.

- Pewnie, że nie - roześmiał się chłopiec. - Grafficiarze nigdy nie kończą swoich dzieł, a policjanci nigdy ich nie łapią. Na tym polega ich czyściec.

- Mój też, kiedy na to patrzę - nieżyczliwie rozejrzała się po pstrokatych i brudnych ścianach i zaśmieconej podłodze.

- Już niedaleko - uśmiechnął się, schodząc po kilku stopniach i otwierając przed nią obdrapane blaszane drzwi. - Ale nie wiem, czy tam bardziej ci się spodoba.

* * *

Z wahaniem przekroczyła próg, a drzwi zatrzasnęły się za nią z metalicznym łoskotem. Przez głowę przemknęła jej myśl, że oto klamka zapadła, ale kiedy się obejrzała, przekonała się o bez...