Prawo_autorskie_w_dzialalnosci_muzeow.pdf

(1104 KB) Pobierz
Monika Drela, Iwona Gredka
Prawo autorskie
w działalności muzeów
Prawo autorskie
w działalności muzeów
Spis treści
Wstęp
……………………………………………………………………………………………………..5
1. Kwestie intertemporalne prawa autorskiego
……………………………………………………………………………………………………..7
2. Rodzaje praw autorskich
……………………………………………………………………………………………………10
3. Ustalenie dysponenta praw autorskich
……………………………………………………………………………………………………11
4. Organizacja wystawy w muzeum a regulacje prawa autorskiego
……………………………………………………………………………………………………15
5. Udostępnianie fotografii muzealiów w Internecie
……………………………………………………………………………………………………17
6. Utwory audiowizualne (filmy) i wideogramy
……………………………………………………………………………………………………32
7. Udostępnianie archiwaliów przez muzea
……………………………………………………………………………………………………36
8. Utwory pracownicze w muzeum
……………………………………………………………………………………………………42
9. Pierwsze udostępnienie utworu pracowniczego przez muzeum
będące pracodawcą twórcy
……………………………………………………………………………………………………62
10. Wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu
pracowniczego
……………………………………………………………………………………………………69
11. Wyjątki ustawowe od regulacji z art. 12 pr. aut. (art. 14 pr. aut., art. 74 pr. aut.)
……………………………………………………………………………………………………73
Monika Drela (red.)
AKTY PRAWNE:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
(tj. Dz. U. 2014, poz. 121)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy
(tj. Dz. U. z 1998 r., nr 21, poz. 94 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym
(tj. Dz. U. z 2011 r. nr 123, poz. 698 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie
(tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 164)
Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej
(tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 406)
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
(tj. Dz. U. z 2006 r, nr 90, poz. 631 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach
(tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 987)
Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 24 lutego 2003 r. w sprawie wysokości procentu wpłat
na Fundusz Promocji Twórczości (Dz. U. 2003, nr 41, poz. 354).
Wstęp
Najstarsze muzea w Polsce powstały na bazie kolekcji prywatnych, niekiedy przekazanych wła-
dzom publicznym już w XIX w.1 Przez cały czas funkcjonowania muzeów publicznych do zaku-
pów, darowizn, legatów i depozytów zastosowanie miały przepisy prawa cywilnego2. Jednak
duża liczbazbiorów objęta była ustawami nacjonalizacyjnymi i komunalizacyjnymi. Od począt-
ku istnienia muzeów publicznych w Polsce podstawą prawną działania tych placówek były ich
statuty zatwierdzane przez lokalne władze samorządowe. Po II wojnie światowej, po likwidacji
samorządu terytorialnego i nacjonalizacji mienia, zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca
1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej3, która weszła w życie 13 kwiet-
nia 1950 r., własność samorządowa stała się własnością Skarbu Państwa. Wskutek upaństwowie-
nia własności komunalnej to Skarb Państwa stał się właścicielem olbrzymich zasobów majątko-
wych, w tym i muzealiów stanowiących uprzednio własność komunalną. Obecnie, muzeum jako
jednostka organizacyjna jest instytucją kultury i może posiadać osobowość prawną, zgodnie
z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalno-
ści kulturalnej4. Od dnia wpisu do rejestru państwowych instytucji kultury muzeum może być
odrębnym od jego organizatora (Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego) pod-
miotem prawa. Z jednej strony organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej jest więc za-
daniem publicznym realizowanym przez organy administracyjne (w tym i przez muzea publiczne)
formami właściwymi prawu administracyjnemu, z drugiej strony zaś wykonywanie tych zadań
następuje także przez czynności prawne dokonywane w obrocie regulowanym przepisami pra-
wa prywatnego – w szczególności prawa cywilnego. Zatem muzeum – jako osoba prawna – jest
podmiotem stosunków cywilnoprawnych sensu largo, co oznacza, że jest podmiotem praw rze-
czowych, obligacyjnych oraz stosunków prawnych regulowanych prawem autorskim. Problema-
tyka ochrony praw autorskich w działalności muzeów pojawia się w przypadku: organizowania
wystaw i publicznego udostępniania przedmiotów będących nośnikami utworów, wytwarzania
utworów przez pracowników (w tym dokumentów urzędowych i materiałów urzędowych, któ-
rych dotyczy art. 4 pr. aut.5), wytwarzania utworów audiowizualnych, np. sporządzania filmowej
dokumentacji wystaw albo publicznego udostępniania utworu audiowizualnego na wystawie,
prowadzenia działalności wydawniczej, udostępniania archiwaliów w Internecie.
Niniejsza publikacja powstałą w oparciu o materiały przygotowane przez PP. Monikę Drelę i Iwonę
Gredkę na seminarium, które odbyło się w maju 2014 r. we Wrocławiu, a które dotyczyło praw au-
torskich w działalności muzeów. Temat praw autorskich w działalności muzeów wywołuje niema-
Prawo autorskie w działalności muzeów
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin