Marcin Wójcik, Pamela Jeziorska-Biel, Konrad Czapiewski - 100 wsi na 100-lecie PTG.pdf

(10630 KB) Pobierz
Polskie Towarzystwo Geograficzne
100 wsi na 100-lecie PTG
Praca zbiorowa pod redakcją
Marcina Wójcika
Pameli Jeziorskiej-Biel
Konrada Czapiewskiego
Komisja Obszarów Wiejskich Polskie Towarzystwo Geograficzne
1
Łódź – Warszawa 2018
Polskie Towarzystwo Geograficzne
100 wsi na 100-lecie PTG
Praca zbiorowa pod redakcją
Marcina Wójcika
Pameli Jeziorskiej-Biel
Konrada Czapiewskiego
Komisja Obszarów Wiejskich Polskie Towarzystwo Geograficzne
Łódź – Warszawa 2018
Komisja Obszarów Wiejskich
Polskie Towarzystwo Geograficzne
ul. Krakowskie Przedmieście 30
00-927 Warszawa
REDAKCJA NAUKOWA
Marcin Wójcik, Pamela Jeziorska-Biel, Konrad Czapiewski
KORETKA TECHNICZNA
Anna Traczyk
SKŁAD I ŁAMANIE
Anna Traczyk
PROJEKT OKŁADKI
Anna Traczyk
Zdjęcia wykorzystane na okładce:
Pamela Jeziorska-Biel, Robert Szmytkie, Marcin Wójcik,
Agnieszka Lisowska, Konrad Czapiewski
Wydrukowano z gotowych materiałów dostarczonych Zarządowi KOW PTG
© Copyright by Authors, Łódź 2018
© Copyright for this edition by Komisja Obszarów Wiejskich Polskie
Towarzystwo Geograficzne, Łódź – Warszawa 2018
ISBN 978-83-62089-40-6
Wprowadzenie
Akcja „100 wsi na 100-lecie PTG” narodziła się z jednej strony, jako potrzeba
oryginalnego i niesztampowego uczczenia ważnego dla wielu środowisk (nie tylko
naukowych) Jubileuszu, a z drugiej strony, jako chęć do „podzielenia się „miejscami‟ ” dla
nas ważnymi i bliskimi.
W 2018 roku przypada tak pięknie okrągła, bo SETNA rocznica powstania Polskiego
Towarzystwa Geograficznego, założonego w Warszawie w styczniu 1918 roku,
w przełomowym czasie – u progu odzyskania przez Polskę upragnionej Niepodległości.
Głównym, ale jakże uniwersalnym celem postawionym wówczas przez Towarzystwo było:
łączenie środowisk akademickich, instytutów naukowych i placówek badawczych, kadry
pedagogów szkolnych, ludzi zainteresowanych naukami o Ziemi, studentów oraz młodzieży
szkolnej. Przekładając kolejno karty historii, ważne jest to, że zostało nam dane spotkać się
wspólnie w 2018 roku. Możemy upamiętnić budujące nas wydarzenia, czerpiąc
to co najlepsze z czasów, w których szczęśliwie przyszło nam żyć.
Jesteśmy pewni, że istnieje co najmniej sto sposobów uhonorowania i docenienia
Jubileuszu zawiązania się PTG, ale my jako Redaktorzy, z nieocenionym wkładem Autorów
opowieści o wsiach, wybraliśmy właśnie ten – „100 wsi na 100–lecie PTG”.
Celem inicjatywy było zebranie od wszystkich zainteresowanych, opowieści o „ich”
wsiach. O miejscowościach wybranych nieprzypadkowo, z rozmysłem, spersonalizowanych,
nieanonimowych; miejscach mających swoją historię i nagromadzoną pamięć,
„prawdziwych” krain z imieniem i adresem. Dla niektórych z Autorów były to ich małe
ojczyzny, światy najmniejsze – „domy” rodzinne, bliskie i oswojone. Dla innych zaś wsie
ciekawe albo po prostu ważne, bo będące przedmiotem pracy terenowej. Jednakowoż
miejsca, do których chętnie powraca się, czy to realnie czy w wyobrażeniach. Michel
Foucault proroczo portretuje współczesność jako szczególnie naznaczoną przez relacje
przestrzenne. Bywa bowiem, że odmienność spotyka się w sąsiedniej dzielnicy,
a to co znane odkrywa się na końcu świata.
Ten wyjątkowy katalog wsi cechuje układ alfabetyczny. Cały zbiór jednak
symbolicznie otwiera wieś Młodzawy Duże autorstwa Profesor Władysławy Stoli, jako
że Jej Pamięci dedykujemy niniejszą publikację. Przekazany przez Profesor opis wsi
ma postać oryginalną, nienaruszoną żadnymi korektami redakcyjnymi. Kolejno zbiór
zawiera autorskie opisy wsi, od tej o nazwie Adampol do tej o nazwie Żywy. Zamysł był
również taki, aby opis wsi cechowała określona struktura. Wobec powyższego na wstępie
prócz bardzo ogólnej charakterystyki wsi (położenie administracyjne oraz
fizycznogeograficzne) umownie wprowadziliśmy podział na wprowadzenie (gdzie
zaproponowaliśmy zawarcie podstawowych informacji o charakterze przyrodniczym,
genetyczno-historycznym, morfologicznym, funkcjonalno-instytucjonalnym i społecznym
wsi) oraz na subiektywne uzasadnienie wyboru wsi. Należy jednak zaznaczyć, iż mimo
zaproponowanych przez Redakcję strukturyzujących ram zebrane opowieści są silnie
zindywidualizowane, a więc i jedyne w swoim rodzaju.
Niniejsza publikacja jest dowodem na to, iż po raz kolejny dowiadujemy się od siebie,
że „miejsca” nabierają znaczenia w kontekstach, w społecznym doświadczeniu,
w charakterystykach i emocjach w jakie je ubieramy. Stają się wówczas ważne. Poprzez
narracje własne, ale i innych zyskuje się niepowtarzalne szanse na odkrycie, poznanie
i oswojenie nowych „miejsc”. Pamiętajmy, że to ludzie kreują „miejsca”, ale i „miejsca”
kreują ludzi.
Z ogromną przyjemnością oddajemy na Państwa ręce ten niepowtarzalny zbiór wsi –
„miejsc”, którym oddaliśmy głos, a które mamy nadzieję wzbogacą Państwa o nowe,
inspirujące historie. MY jako Redaktorzy i Autorzy dajemy WAM Czytelnikom Pierwszą
Połowę, natomiast Drugą pozostawiamy Waszym wyobrażeniom. Niech każdy, kto weźmie
do ręki ten tom pomyśli o swojej wsi, a symboliczne STO stanie się Całością.
Marcin Wójcik
Pamela Jeziorska–Biel
Konrad Czapiewski
Łódź – Warszawa, 8 maja 2018 r.
6
Zgłoś jeśli naruszono regulamin