Leksykon świętych.pdf

(9021 KB) Pobierz
Święci
Pańscy
Styczeń
Kwiecień
Lipiec
Luty
Marzec
Maj
Sierpień
Listopad
Czerwiec
Wrzesień
Grudzień
Październik
Biogramy
w
układzie
alfabetycznym
Na
podstawie:
„Leksykon
Świętych”,
Ks.
Wiesław
Al.
Niewęgłowski
Wydawnictwo
Naukowe
PWN,
Warszawa
1999
„Żywoty
Świętych
Pańskich
na
każdy
dzień”
Według
Kalendarza
Rzymskiego
opracował
O.
Hugo
Hoever SOCiest
Warmińskie
Wydawnictwo
Diecezjalne,
Olsztyn
1985
“Leksykon
Świętych”
jest
książką
dla
każdego,
kto
nosi
imię.
Swoim
życiem
święci
wyznaczyli
granicę,
do
której
człowiek
może
wzlecieć
w
człowieczeństwie.
Wedle
uproszczonego
schematu
byli
dobrzy
od
pierwszego
oddechu
po
ostatni.
Faktycznie
byli
ludźmi
wewnętrznych
zmagań
ze
sobą,
często
z
oto­
czeniem.
Nie
pozbawieni
wad.
Wybitni
myśliciele,
pisarze,
artyści,
społecznicy,
reformatorzy,
politycy,
uczeni,
ludzie
prości
-
geniusze
serca
i
poświęcenia.
Występowali
przeciw
niewolnictwu,
nieśli
oświatę,
zakładali
pierwsze
bezpłatne
szpitale
i
pierwsze
uniwersytety,
przyznawali
kobietom
należne
im
miejsce
w
społeczeństwie.
Ewangelia
była
im
światłem
i
siłą,
prowadziła
i
odradzała.
Czasami
proponowane
przez
nich
wzory
życia
bywają
nieaktualne,
jednak
niektóre
z
nich
powracają
z
nową
wyrazistością.
Ich
droga
podobna
do
naszej
-
zmieniły
się
tylko
pojazdy,
stroje
i
rekwizyty.
Każda
epoka
czy
okres
historii
miały swojego
świętego,
który wyciskał
piętno
na
ich
duchowości,
kulturze, cywilizacji.
Oni
współtwo­
rzyli
Europę,
świat.
Aureola,
jaką
się
legitymują,
jest
odblaskiem
dobra,
któremu
się
oddali.
W
uznaniu
cnót
otrzymali
najwyższe
wyróżnienie,
jakie
Kościół
nadaje
po
dziś
dzień.
Pojawiali
się,
gdy
panowało
zło,
aby
je
przezwyciężać
lub
łagodzić.
Brali na
siebie
ciężar
swoich
trud­
nych
czasów.
Częstokroć
nie
pojmujemy
ich
roli,
cierpień,
doświadczeń,
ponieważ
zbyt
powierzchownie
patrzymy
na
odległą
i
niedawną
przeszłość.
Problem
ich
świętości
jest
tajemnicą.
Nie
sposób
dotrzeć
do
tego,
co
w
nich
najgłębsze
i
najistotniejsze.
Wśród
rozlicznie
przypisywanych
im
cudów
pewne
jest,
że
“jedynym
cudem,
jakiego
dokonali,
było
ich
własne
życie”,
jak
napisała
Phyllis
McGinley.
Ich
tropem
idą
następni
-
współcześni
święci,
którzy
znoszą
prześladowanie,
występują
przeciw
krzywdzie,
zajmują
się
narkomanami
i
chorymi
na
AIDS,
uczą
czytania
analfabetów,
doglądają
starych
i
nieszczęśliwych,
opatrują
rannych na
polach
bitew.
Żyją
wśród
nas.
Rozmawiamy
z
nimi,
podajemy
im
dłonie na
powita­
nie
lub
słuchamy, co
mówią.
Ogromna
większość
z
nich
nigdy
nie
będzie
wyniesiona
na
ołtarze.
Jednak
bez
wątpienia
wśród
nich
i
nasi
bliscy,
znajomi.
Książka
ta
ma
swoją
historię.
Kiedy
po
raz
pierwszy
zwrócono
się
do
mnie
z
prośbą
o
napisanie
tekstu
o
świętych,
odmówiłem.
Podczas
drugiej
wizyty
za­
cząłem
się
nieco
wahać,
ale
nadal
nie byłem
przekonany.
I
wtedy
wydarzyła
się
dziwna
rzecz.
Byłem
Żywoty
Świętych
umówiony
na
rozmowę
z
pewną
osobą.
Przyszła
wkrótce
po
moim
spotkaniu
z
Wydawcami.
Już
na
po­
czątku
wizyty
rozwinęła
aksamitną
materię
i
wyjęła
z
niej
jakiś
przedmiot.
“Pragnę
księdzu
przekazać
ten
upominek”
-
powiedziała
wręczając
mi
zawiniątko.
Kiedy
rozpakowałem
je,
oczom
moim
ukazał
się
piękny relikwiarz.
W
srebrnej
XVIII-wiecznej
ramce za kryształowym
szkłem
znajdowały
się
relikwie
prawie
stu
Świętych!
Ich
drobne
cząstki
uszeregowano w
kolejności
kalendarzowej
-
na
każdy
dzień
kwietnia,
maja
i
czerwca.
Zapewne
jest
to
część
większej
całości.
Relikwiarz
składał
się z
czterech
części
-
zimowej,
wiosennej,
letniej
i
jesiennej.
Mnie
dostała
się
właśnie
wiosenna.
Byłem
głęboko
poruszony
darem.
Razem
z
ofiarodawczynią
przyszło
stu
Świętych.
Ona
wyszła.
Oni
pozostali.
Podjąłem
pracę,
a
jej
owoc składam
w
ręce
Czytelnika.
Niniejsza
publikacja
prezentuje
świętych
i
błogosławionych
Kościoła
katolickiego,
którzy
mają
szczególne
znaczenie
w
jego
historii,
duchowości
oraz
w
kulturze
Europy.
Uwzględnia
wszystkich
świętych
i
błogosławionych
w
Polsce.
Odwołuje
się
do
onomastyki
-
nauki
o
znaczeniu
i
pochodzeniu
imion
-
podając
krótką
charakterystykę
identyfikującą
osobę,
do
hagiografii
przywołującej
świętych,
którzy
nosili
to
imię
i
je
“uświęcili”
swoim
życiem,
do
ich
żywotów
oraz
do
krótkiej
refleksji
nad
ich
ikonografią
i
atrybutami.
Kult
świętych sięga
II
wieku,
kiedy
oddawano
cześć
męczennikom
tamtego
czasu.
“Dzień
śmierci”
był
dniem
ich
narodzin
dla
nieba
-
“dies
natalis,
natalicia-
e”,
stąd
tradycja
Kościoła
przejęła
ten
zwyczaj
i
uczyniła
go
dniem
Świętego.
Jego
dzień
jest
zazwyczaj
obchodzony
jako
dzień
imienin.
Jednak
nie
zawsze
jest
możliwe
dokładne
ustalenie
owej
daty,
zwłaszcza
w
życiu
dawnych
męczenników
i
świętych.
Źródłem
zamieszania
były
różne
lokalne
kalendarze
-
marty­
rologia,
synaksaroa,
redagowane
niezależnie
od
siebie,
a
także
wpisywanie
dat
przeniesienia
relikwii
da­
nego
świętego
(translacji)
lub
złożenia
go
w
ołtarzu
albo na
innym
honorowym
miejscu
(elewacji).
Kult
świętego
oznaczał
miejscowy
biskup.
Spontaniczny
kult
stopniowo
został
ujęty
w
ściślejsze
normy
kano­
niczne.
Obrzęd
oficjalnej
kanonizacji
wywodzi
się
ze
średniowiecza.
Pierwszy
dekret
papieski
o
kanoni­
zacji
sięga
993
roku.
Kościół
Wschodu
i
Zachodu
oddaj
e
wspólnie
cześć świętym
wyniesionym
przed
rokiem
1054.
Istnieje
także
pewien
wspólny
kanon
świętych,
aniołów
i
postaci
biblijnych.
Ostatnią
próbę
uporządkowania
kalendarza
świętych,
przywracającą
ich
właściwe
miejsce
-
dies
natalis,
podjęto
po
So­
borze
Watykańskim
II
(1969).
Beatyfikacja
dozwala
na
kult lokalny,
w
danym kraju
lub
regionie.
Kano­
nizacja,
akt
ogłoszenia
świętego,
dozwala
na
kult
w
całym
Kościele
katolickim.
Postaci
świętych stanowiły
niewyczerpane
źródło
nie
tylko
chrześcijańskiej
wiary,
ale
i
artystycznej
in­
spiracji.
Ikonografia
hagiograficzna
ma
w
sztuce
szczególne
miejsce
i
sobie
właściwy
język.
Poprzez
atrybuty
wypowiada
osobę świętego
lub
szczególne
fragmenty
z
jego
życia,
jego
duchowość
lub
działal­
ność.
Praca
niniejsza
po
raz
pierwszy
w
Polsce,
prezentując
świętych
przywołuje
szerzej
ich
bogatą
iko­
nografię,
uwzględnia
także
właściwe
im
atrybuty
i
symbole.
Święci
żyjąwBogu.
mieszkańcami
nieba.
Nadal
stanowią
pouczenie,
przykład,
zachętę.
Można
i
trze­
ba
odwołując
się
do
nich,
bliskich
nam
nie
tylko
imieniem,
prosić
ich
o
pomoc
i
wstawiennictwo
u
Boga.
bowiem
prawdziwie
wiernymi
przyjaciółmi.
Ks.
Wiesław
Al.
Niewęgłowski
I-I
Żywoty
Świętych
Kalendarz zawiera
żywoty
w
układzie
kalendarzowym
według
martyrologium
rzymskiego
Św.
Adam
Św. Adelajda
+999
Św.
Adrian
+710
Św.
Agapit
I
pp.
+536
Św.
Agata
+251
Św.
Agnieszka
+305
Św.
Agnieszka
z
Montepulciano
+1317
Św.
Agnieszka
z
Pragi
+1282
Św.
Albert
+1214
Św.
Albert
-
Adam
Chmielowski
+1916
Św.
Albert
Wielki
+1280
Św.
Albin
Św.
Aleksander
+328
Św.
Aleksander
Sauli
+1592
Św.
Aleksandra
Św.
Aleksy
+
V
w.
Św.
Aleksy
Falconieri
+1310
Św.
Alfons
Maria
Liguori
+1787
Św.
Alfons
Rodriguez
+1617
Św.
Alina
z
Forest
+640
Św.
Alojzy
Gonzaga
+1591
Bł.
Alojzy
Orione
+1940
Bł.
Amadeusz
+1472
Św.
Ambroży
+397
Św.
Anastazja
+67
Św.
Anastazy
+
401
Św.
Andrzej
+1374
Św.
Andrzej
Ap.
+70
Św.
Andrzej
Bobola
+1657
Św.
Andrzej
Kim
Taegon
+1839
Śwśw.
Andrzej
Świerad
i
Benedykt+1030,
1033/1037?
Św.
Aniela
+1309
Św.
Aniela
Merici
+1540
Bł.
Aniela
Salawa
+1922
Św.
Anna
+
I
w.
Św.
Antoni
+356
Bł.
Antoni
Chevrier+1879
Św.
Antoni
Maria
Claret
+1870
Św.
Antoni
Maria
Zaccaria
+1539
Św.
Antoni
Peczerski
+1073
Św.
Antoni
z
Padwy
+1231
Św.
Anzelm
+1109
Św.
Apolonia
+248/249
Św.
Arkadiusz
+305
Św.
Atanazy
Wielki
+373
24
grudnia
16
grudnia
9
stycznia
22
kwietnia
5
lutego
21
stycznia
20
kwietnia
6
marca
14
września
17
czerwca
15
listopada
1
marca
26
lutego
11
października
20
marca
17
lipca
17
lutego
1
sierpnia
31
października
17
czerwca
21
czerwca
12
marca
30
marca
7
grudnia
15
kwietnia
19
grudnia
4
lutego
30
listopada
16
maja
20
września
13
lipca
4
stycznia
27
stycznia
9
września
26
lipca
17
stycznia
2
października
24
października
5
lipca
10
lipca
13
czerwca
21
kwietnia
9
lutego
12
stycznia
2
maja
Żywoty
Świętych
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Atanazy
z
Athos
+1003
August
Schoeffler
+1851
Augustyn
+430
Augustyn
z
Canterbury
+604/605?
Aureliusz
+
V
w.
5
lipca
1
maja
28
sierpnia
27
maja
26
kwietnia
7
października
4
grudnia
11
czerwca
24
sierpnia
30
stycznia
2
stycznia
8
marca
10
maja
25
maja
12
stycznia
11
lipca
13
listopada
7
lipca
16
kwietnia
12
lutego
31
marca
20
czerwca
30
października
16
kwietnia
15
czerwca
20
sierpnia
20
maja
2
lipca
3
lutego
10
czerwca
29
stycznia
15
lipca
14
maja
5
czerwca
1
września
12
VII
6
października
23
lipca
1
lutego
B
Św.
Bakchus
+
III/IV
w.
Św.
Barbara
+306
Św.
Barnaba
Ap.
+60
Św.
Bartłomiej
Ap.
+
I
w.
Św.
Batylda
Św.
Bazyli
+379
Św.
Beata
+
III
w.
Bł.
Beatricze
d'Este
+1226
Św.
Beda
+735
Św.
Benedykt
(Baducinga)
Św.
Benedykt
+547
Śwśw.
Benedykt,
Jan,
Mateusz,
Izaak,
Krystyn
+1003
Bł.
Benedykt
XI
pp.
+1304
Św.
Benedykt
Józef
Labre
+1783
Św.
Benedykt
z
Anianu
+821
Św.
Beniamin
+424
Bł.
Benigna
+1241
Bł.
Benwenuta
Bojani
+1292
Św.
Bernadeta
Soubirous
+1879
Św.
Bernard
+1081
Św.
Bernard
z
Clairvaux
+1153
Św.
Bernardyn
ze
Sieny
+1444
Św.
Bernardyn
Realino
+1616
Św.
Błażej
+316?
Bł.
Bogumił
+1183
Bł.
Bolesława
Lament
+1946
Św.
Bonawentura
+1274
Św.
Bonifacy
+305
Św.
Bonifacy
Winfryd
+754
Bł.
Bronisława
+1259
Św.
Bruno(n)
Bonifacy
z
Kwerfurtu
+1009
Św.
Brunon
Kartuz
+1101
Św.
Brygida
+1373
Św.
Brygida
z
Kildar
+523
c
Św.
Cecylia
+
II/III
w.
Św.
Cezary
z
Nazjanzu
+369
Św.
Chryzant
+283/284?
Św.
Cyprian
+258
Św.
Cyryl
+869
Św.
Cyryl
Aleksandryjski
+444
Św.
Cyryl
Jerozolimski
+386
Bł.
Czesław
+1242
22
listopada
25
lutego
25
października
16
września
14
lutego
27
czerwca
18
marca
20
lipca
Żywoty
Świętych
D
Św. Damazy
I
pp.
+384
Św.
Damian
+
III
w.
Św.
Daniel
+309
Św.
Daria
+283/284?
Św.
Dionizy
+180
Św.
Dominik
+1221
Św.
Dominik
Savio
+1857
Św.
Donacjan
i
Rogacjan
+
III
w.
Św.
Donat
+875/8777
Św.
Dorota
+305
Bł.
Dorota
z
Mątowów
+1394
11
grudnia
26
września
6
lutego
25
października
8
kwietnia
8
sierpnia
9
marca
24
maja
22
października
6
lutego
25
czerwca
8
lipca
1
grudnia
18
marca
5
stycznia
12
października
9
czerwca
30
grudnia
4
stycznia
5
listopada
9
listopada
4
lipca
17
listopada
18
czerwca
27
marca
18
maja
24
lutego
20
lutego
20
grudnia
11
marca
2
sierpnia
24
grudnia
E
Św.
Edgar
Spokojny
+975
Św.
Edmund
Campion
+1581
Św.
Edward
+978
Św.
Edward
Wyznawca
+
1066
Św.
Edwin
+633
Św.
Efrem
+373
Św.
Egwin
+717
Św.
Elżbieta
Anna
Saton
Św.
Elżbieta
+1
w.
Bł.
Elżbieta
od
Trójcy
Przenajświętszej
+1906
Św.
Elżbieta
Portugalska
+1336
Św.
Elżbieta
Węgierska
+1231
Św.
Elżbieta
z
Schónau
+1164
Św.
Ernest
+1147(?)
Św.
Eryk
IX
Jedvardsson
+1160
Św.
Etelbert
Św.
Eucheriusz
Św.
Eugeniusz
+
poi.
IV
w.
Św.
Eulegiusz
Św.
Euzebiusz
z
Vercelli
+371
Św.
Ewa
F
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Św.
Fabian
pp.
+250
Faustyna
Kowalska
+1938
Felicjan
bp
+251
Felicjan
+III
w.
Felicyta
+203
Feliks
+260?
Feliks
III
pp.
+
492
Filip
Ap.
+
I
w.
Filip
Neri
+1595
Flora
+851
Florian
+304
Franciszek
Caracciolo
+1608
Franciszek
Ksawery
+1552
Franciszek
Salezy
+1622
20
stycznia
5
października
24
stycznia
29
października
7
marca
14
stycznia
1
marca
6
maja
26
maja
24
listopada
4
maja
4
czerwca
3
grudnia
24
stycznia
Zgłoś jeśli naruszono regulamin