ABC szachow.pdf

(483 KB) Pobierz
ABC szachów
WPROWADZENIE
a od zawsze utożsa-
achy to gra królewska, któr
Sz
lektualnym. Ich rola
iana była z rozwojem inte
m
epodważalna.
kształtowaniu umysłu jest ni
w
W życiu młodego człowieka szachy odgrywają rolę edukacyjną – uczą nie tylko kreatywnego myślenia,
lecz także polepszają pamięć, kształtują umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji i rozwijają
wyobraźnię. Trening szachowy wspomaga również determinację, dyscyplinę, cierpliwość i wytrwałość.
Szachy należą do tych gier, które są lubiane, traktuje się je jako rozrywkę, a z drugiej strony znacząco
wpływają na rozwój człowieka. Umiejętność gry w szachy jest odbierana przez społeczeństwo jako rodzaj
pewnego prestiżu i ceni się ją na całym świecie.
W wielu państwach Europy Zachodniej szachy na stałe weszły do szkół jako przedmiot obowiązkowy bądź
fakultatywny. Także w Polsce niektóre placówki oświatowe wdrażają program nauki szachów w szkołach.
Dzieje się to przy akceptacji dyrektorów oraz rodziców, którzy pozytywnie oceniają edukację szachową
dzieci.
HISTORIA SZACHÓW
Szachy są grą, której historia ma już ponad tysiąc lat. Podobnie jak pismo arabskie, swoją kolebkę ma
w Indiach. Według źródeł historycznych, pojawiły się w VI wieku na terytorium dawnej Persji (dzisiejszy
Iran), skąd dalej idea królewskiej gry przeniosła się w świat.
Na początku szachy wyglądały znacznie inaczej niż dzisiaj, figury różniły się od obecnych. Często używano
wizerunków zwierząt, między innymi słoni, a bierki bardziej przypominały wschodnich żołnierzy niż eu-
ropejskie postacie. Niektóre figury poruszały się inaczej. Hetman mógł wykonać ruch tylko o jedno pole na
skos, goniec o dwa, pionek mógł zamienić się tylko w królową, a roszada nie była wówczas znana.
Wraz z podbojami Arabów, szachy dotarły w VIII wieku do Hiszpanii. W czasach średniowiecza nie były
często praktykowane. Okres renesansu stanowił początek rozwoju szachów w Europie. Zaczęły powstawać
podręczniki do gry i poszerzyło się grono grających.
Od XIX wieku zaczęto organizować profesjonalne turnieje szachowe. Pojawili się też wyróżniający się za-
wodnicy, tacy jak: Howard Staunton, Paul Morphy czy Adolf Anderssen. Pierwszym oficjalnym mistrzem
świata został w 1886 roku Wilhelm Steinitz.
Przez następne dziesięciolecia szachy zaczęły coraz bardziej zyskiwać na popularności. Poziom gry zawod-
ników znacznie rósł. Pojawiały się nowe teorie na temat gry, tworzono własne otwarcia – debiuty, a umiejęt-
ność gry w szachy mogła zapewnić sławę międzynarodową. Często praktykowano grę korespondencyjną –
prowadzenie partii szachowej za pomocą poczty, którą wysyłano pojedyncze posunięcia. Wraz z pojawie-
niem się komputera, szachy stały się grą jeszcze trudniejszą. Wsparcie technologiczne pozwala bowiem na
lepsze zrozumienie tej gry i poszukiwania najlepszych rozwiązań.
3
ABC szachów
WSTĘP
Szachownica składa się z:
64 pól oznaczonych literami
alfabetu od a do h
DIAGRAM 1
oraz cyframi od 1 do 8.
Najważniejszymi płaszczyznami na szachownicy są linie,
przekątne oraz centrum.
DIAGRAM 2
Centrum
szachownicy
Linia A
d5
d4
e5
e4
Linia trzecia
4
Kup książkę
ABC szachów
Przekątne a1-h8 oraz a4-d1.
DIAGRAM 2A
Przekątna a1-h8
Przekątna a4-d1
Planszę dzielimy także na 2 strony: skrzydło królewskie
i hetmańskie.
DIAGRAM 2B
Skrzydło hetmańskie.
Skrzydło królewskie.
Kup książkę
5
ABC szachów
POZYCJA WYJŚCIOWA W PARTII SZACHOWEJ
W szachach każda ze stron posiada 16 bierek: króla, królową (nazywaną też damką bądź hetmanem),
2 wieże, 2 skoczków, 2 gońców oraz 8 pionów. Wszystkie bierki, oprócz pionów, nazywane są figurami.
Partię szachową zaczynają białe, po czym posunięcia wykonuje się na zmianę. Nie można opuścić posu-
nięcia ani wykonać ich kilka z rzędu. W książce tej opisano wszystkie możliwe posunięcia i podstawowe
zasady gry królewskiej, jaką są szachy.
król
DIAGRAM 3
królowa
wieża
skoczek
goniec
pion
6
Kup książkę
ABC szachów
KRÓL
Król jest najważniejszą figurą na szachownicy. Nie moż-
na go zbić, jednakże istnieje możliwość zmuszenia go do
ucieczki – zaszachowania.
W dawnych czasach monarchowie nie uczestniczyli w wojnach.
Dowodzili armią z własnego pałacu, powolnie poruszali się
po nim w pięknych szatach. Siadali też na swoim ozdobionym
złotem tronie i wydawali rozkazy wszystkim poddanym. Śmierć
władcy często oznaczała przegraną w wojnie. Dlatego też w sza-
chach królowie poruszają się tylko o jedno dowolne pole, nie
mogą siebie wzajemnie atakować, a zamatowanie króla ozna-
cza koniec partii.
DIAGRAM 4
Kup książkę
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin