Rola przygotowania do starości w profilaktyce starzenia.pdf

(171 KB) Pobierz
Rola przygotowania do
starości w profilaktyce
starzenia.
Wzrost długości życia ludzkiego jest spektakularnym
osiągnięciem XXI wieku, jednak powiązanie długości życia
ludzkiego z zachowaniem jego dobrej jakości wymaga
metodycznego podejścia do starzenia się jako procesu o
dużej złożoności. Celem wszelkich podejmowanych działań
powinno być tworzenie profesjonalnej, długofalowej
polityki zdrowotnej i społecznej z zastosowaniem promocji
zdrowia i profilaktyki wobec osób w wieku podeszłym jako
najważniejszych narzędzi.
Zdrowie osób starszych należy traktować nie tylko jako
brak choroby i ułomności, ale także jako stan dobrego
samopoczucia w aspekcie fizycznym, umysłowym i
społecznym, a działania na rzecz zdrowia powinny mieć
charakter zindywidualizowany, siedliskowy,
wielosektorowy i wychodzić naprzeciw wciąż
pojawiającym się nowym problemom.
Aktywne starzenie ma pomóc ludziom utrzymać
zdrowie i kreatywność aż do późnej starości.
Mity i prawdziwe determinanty dotyczące procesu starzenia:
- wbrew panującym opiniom proces starzenia dotyczy
zarówno krajów rozwiniętych, jak i rozwijających. Problem
promocji zdrowia jest więc problemem wszystkich krajów
świata;
- ludzie starsi nie są grupą jednorodną, lecz bardzo
zróżnicowaną, złożoną z osób aktywnych, prowadzących
zdrowy tryb życia, oraz niesprawnych, chorych, mających
nie tylko znacznie gorszą jakość życia, ale i zupełnie inne
potrzeby;
- starzejemy się w ciągu całego życia w sposób
indywidualny. Już niedożywienie w wieku płodowym i
noworodkowym, a także choroby zakaźne i urazy przebyte
w dzieciństwie mogą skutkować cukrzycą, chorobami serca
i mniejszą sprawnością w wieku dojrzałym. Kobiety i
mężczyźni starzeją się odmiennie;
- kruchość nie jest cechą typową dla wszystkich osób w
wieku podeszłym. Uważa się, że pojęcie to odnosi się
jedynie do tych osób, których ryzyko niesprawności
funkcjonalnej jest znaczne.
- starsi ludzie mają wiele do zaoferowania, wnoszą wkład w
życie rodzinne i społeczne, wykonują wiele nieopłacanych
prac domowych, podejmują aktywność jako wolontariusze,
oferują swoje zgromadzone przez lata doświadczenia.
Ludzie starsi nie powinni więc być traktowani jako
ekonomiczne obciążenie dla społeczeństwa, w którym żyją.
Przyjąć politykę tzw. „aktywnego
starzenia”
to znaczy
stworzyć i wprowadzić w życie programy, które dadzą
możliwość zachowania zdrowia i kreatywności obywateli w
podeszłym wieku, uwzględniając rolę społecznych,
ekonomicznych, duchowych, kulturowych i obywatelskich
sektorów, a nie tylko bycie aktywnym fizycznie. Starsi
ludzie chorzy i niepełnosprawni mogą więc także pozostać
aktywnymi członkami rodziny, społeczeństwa i kraju.
WHO wymienia 3 filary polityki zdrowotnej
zmierzającej do osiągnięcia aktywnego starzenia:
-
Zdrowie i niezależność
– kiedy czynniki ryzyka chorób
przewlekłych i obniżanie sprawności są utrzymane na
niskim poziomie i istnieją działania prewencyjne, ludzie
cieszą się długim, dobrej jakości życiem, są w stanie sami
nim kierować. Co więcej, w tej sytuacji mniej osób
potrzebuje kosztownej opieki zdrowotnej.
-
Produktywność
– ludzie starsi mogą wciąż aktywnie
uczestniczyć zarówno w płatnych, jak i niepłatnych
działaniach, jeżeli rynek pracy, edukacja, polityka
zdrowotna i społeczna wspierają ich uczestnictwo w
socjoekonomicznych, kulturalnych oraz duchowych
działaniach zgodnie z ich możliwościami, potrzebami i
preferencjami.
-
Ochrona
– kiedy polityka jest zaadresowana do potrzeb
zdrowotnych, społecznych, finansowych i fizycznego
bezpieczeństwa ludzi starszych, wtedy są oni zapewnieni o
zachowaniu godności i opiece, w przypadku gdy nie będą w
stanie chronić się sami.
Działania na rzecz aktywnego starzenia.
1. Działania w odniesieniu do osób młodych.
Jako że na proces starzenia mają wpływ czynniki działające
jeszcze przed naszym urodzeniem, starania o aktywne
starzenie należy podjąć bardzo wcześnie poprzez zdrowy
styl życia. Istotne znaczenie ma prawidłowe odżywianie
młodych kobiet, kobiet ciężarnych i karmiących, unikanie
palenia tytoniu w ciąży. Niemowlęta powinny być karmione
wyłącznie piersią, należy zapewnić programy szczepień
ochronnych, ochronę przed zakażeniami i urazami.
2. Aktywność fizyczna.
Utrzymanie regularnej, umiarkowanej aktywności fizycznej
może opóźnić obniżenie sprawności w każdym wieku.
Poprawia funkcjonowanie psychiczne przez zmniejszenie
napięcia psychicznego oraz wspomaga kontakty społeczne.
Regularne ćwiczenia mogą zdecydowanie zmniejszyć
niesprawność związaną nie tylko ze zmianami w układzie
ruchu, ale także z przewlekłymi chorobami układu krążenia,
cukrzycą czy depresją. Warto pamiętać, że prace domowe
to też efektywna forma ćwiczeń. Często wymaga to
zainstalowania zabezpieczeń w środowisku domowym, np.
w celu umożliwienia poruszania (np. uchwyty, poręcze).
Trzeba zwrócić uwagę na konieczność noszenia
dopasowanego ubrania i podtrzymującego obuwia podczas
aktywności fizycznej. Uczestnictwo w zorganizowanych
zajęciach wymaga likwidacji barier architektonicznych,
gdyż wiele starszych osób ma kłopoty z pokonaniem
schodów. Można też pomyśleć o zorganizowaniu transportu.
3. Dieta.
W ciągu całego życia należy utrzymywać prawidłową masę
ciała, otyłość bowiem i bogatotłuszczowa,
wysokoenergetyczna dieta są ściśle związane z cukrzycą,
chorobami układu krążenia, chorobą zwyrodnieniową
stawów i niektórymi nowotworami. Dobierając dietę,
należy pamiętać, że wraz z wiekiem poszczególne składniki
pokarmowe są gorzej wchłaniane, a wymagania
energetyczne są mniejsze ze względu na niższą
podstawową przemianę materii. Istotne jest spożywanie
pełnowartościowych produktów, akceptowanych kulturowo,
osiągalnych po dostępnych cenach. Niedożywienie bowiem
nasila sarkopenię i wyraźnie pogarsza sprawność osób
starszych.
4. Uzależnienia.
Istotna jest świadomość co do szkodliwości palenia tytoniu
i picia alkoholu. Osoby palące w wieku średnim i
podeszłym są bardziej narażone na niepełnosprawność i
przedwczesną śmierć z powodu chorób tytoniozależnych.
Również palenie bierne wpływa niekorzystnie na osoby w
wieku podeszłym, szczególnie przy współistnieniu chorób

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin