Bodek i in - Przewodnik po recepturze aptecznej. wyd 4 [2018].pdf

(3096 KB) Pobierz
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Katedra Farmacji Stosowanej
Zakład Farmacji Aptecznej
PRZEWODNIK
PO
RECEPTURZE APTECZNEJ
dla studentów
Wydziału Farmaceutycznego
Praca zbiorowa pod redakcją
Kazimiery Henryki Bodek
Artura Redlińskiego
Łódź 2018
Wydano na zlecenie Senackiej Komisji ds. Wydawnictw
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Autorzy:
K. Henryka Bodek
Teresa Bujak
Zbigniew Marczyński
Magdalena Piechota-Urbańska
Artur Redliński
Grażyna Samczewska
Beata Skibska
Ewa Zawadzka
Recenzja
:
dr hab. n. farm. Edmunt Sieradzki, prof. nadzw. WUM
©
Copyright by Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Wydanie IV poprawione i uzupełnione
Łódź 2018
ISBN 978-83-61058-02-1
Redakcja i skład komputerowy:
K. Henryka Bodek
PRZEDMOWA
„Przewodnik po recepturze aptecznej” przygotowano celem przybliżenia
zagadnień pracy recepturowej studentom Wydziału Farmaceutycznego. Opra-
cowano go w oparciu o aktualne wydania Farmakopei Polskiej. Uwzględnia
on obowiązujące urzędowe zapisy i rozporządzenia regulujące zasady wy-
konywania i wydawania leków z apteki na podstawie recepty lekarskiej. Ko-
lejne czwarte już wydanie Przewodnika zostało uaktualnione i rozszerzone.
Uwzględniono w nim zapisy zawarte w Farmakopei Polskiej XI.
Przewodnik nie wyczerpuje całego programu nauczania farmacji stosowa-
nej. Prezentuje jedynie wybrane zagadnienia dotyczące technologii postaci
leku, w tym głównie leku recepturowego, które realizowane są w programie
kształcenia dla III roku farmacji.
Założeniem autorów było przygotowanie możliwie zwięzłego wy-
dawnictwa, nie powielającego nadmiernie informacji zawartych w pod-
ręcznikach akademickich, natomiast bogatego w informacje praktyczne
i przykłady recept z codziennej praktyki aptecznej. Poszczególne rozdzia-
ły przewodnika dotyczą technologii płynnych, stałych i półstałych postaci
leku recepturowego i poprzedzone są ich krótką charakterystyką. Ze wzglę-
du na to, że receptura stałych i półstałych postaci leku wiąże się obecnie
coraz powszechniej z zastosowaniem nowych technologii wytwarzania, stąd
w wybranych rozdziałach zamieszczono przykłady recept i omówiono techni-
kę sporządzania maści i czopków z zastosowaniem miksera recepturowego -
Unguator
®
oraz proszków dozowanych przy użyciu kapsułkarki ręcznej
Capsunorm.
„Przewodnik po recepturze aptecznej” jest pracą zbiorową, a autorami po-
szczególnych rozdziałów są pracownicy Zakładu Farmacji Aptecznej, Katedry
Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Mamy nadzieję, że to
zwarte kompendium podstawowych i niezbędnych w recepturze informacji bę-
dzie cenną pomocą dydaktyczną, solidną podstawą przygotowującą studentów
farmacji do pracy zawodowej w aptece, a dla farmaceutów dobrym uzupełnie-
niem wiedzy w ramach szkoleń podyplomowych.
Autorzy
3
SPIS TREŚCI
1. Recepta i ogólne zasady sporządzania leku recepturowego
1.1 Apteka i pojęcie leku (K.
Henryka Bodek)...............................
1.2 Recepta jako dokument apteczny (Beata
Skibska)
..................
7
7
8
1.3 Wydawanie leków z apteki i realizacja recept
(Beata
Skibska)
………………………………………………..………………………..
12
1.4 Zasady sporządzania leku recepturowego
(K.
Henryka Bodek, Beata Skibska)
......................................
14
1.5 Tok postępowania przy wykonywaniu leku recepturowego
(K.
Henryka Bodek)
...........................................................
18
1.6 Dawkowanie leków (K.
Henryka Bodek)
................................
20
1.7 Dawki leków dla dzieci (K.
Henryka Bodek, T. Bujak)
..............
23
1.8 Nomenklatura środków farmaceutycznych
(K.
Henryka Bodek)
...........................................................
30
1.9 Ważniejsze skróty i terminy łacińskie stosowane w recepturze
(K.
Henryka Bodek)
...........................................................
32
2. Recepturowe leki płynne
......................................................
37
2.1 Roztwory (Artur
Redliński)
..................................................
38
2.2 Krople (Artur
Redliński)
......................................................
44
2.3 Mieszanki (Artur
Redliński)
..................................................
50
2.4 Odwary, napary, maceracje (Ewa
Zawadzka)
.........................
59
2.4.1 Odwary .................................................................
60
2.4.2 Napary .................................................................. 62
2.4.3 Maceracje .............................................................. 63
2.5 Emulsje lecznicze (Magdalena
Piechota-Urbańska)
..................
63
2.6 Zawiesiny (Zbigniew
Marczyński, Artur Redliński)
...................
68
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin