Kulikowe Pole 1380 Podhorodecki L.pdf

(7895 KB) Pobierz
LESZEK
PODHORODECKI
KULIKOWE
POLE
1380
Wydawnictwo
Ministerstwa
Obrony
Narodowej
HISTORYCZNE
BITWY
LESZEK
PODHORODECKI
KULIKOWE
POLE
1380
Wydawnictwo
Ministerstwa
Obrony
Narodowej
Warszawa
1906
SPIS
TREŚCI
Najazd
Batu-chana.................................................................
Złota
Orda
.............................................................................
Pod
jarzmem
Tatarów.............................................................
Moskwa
zbiera
siły.................................................................
Był
w
Ordzie
zamęt
wielki.....................................................
Olgierd
u
bram
Moskwy.........................................................
Ku
konfrontacji
z
Ordą
.........................................................
Nad
Pjaną
i
Wożą
.................................................................
Pochód
nad
Don.....................................................................
Spotkanie
z
ordą
Mamaja
.....................................................
Bitwa.........................................................................................
Rozgłos
i
znaczenie
zwycięstwa
kulikowskiego.....................
Karta
odwraca
się
Tochtamysz
w
Moskwie.....................
Żmudna
droga
Rusi
do
suwerenności
.................................
Bibliografia
.............................................................................
Wykaz
ilustracji
.....................................................................
7
23
36
48
59
67
74
81
89
102
112
134
147
158
178
182
NAJAZD
BATU-CHANA
Już
ponad
170
lat
minęło
od
czasu,
gdy
Jarosław
Mądry
dzielił
wielką
Ziemię
Ruską
między
swych
pięciu
synów
i
ustanawiał
zasadę
senioratu,
a
końca
wzajemnych
waśni
i
wojen
domowych
widać
nie
było.
Na
próżno
stary
książę
na
łożu
śmierci
ostrzegał
synów:
„Jeśli
będziecie
żyć
w
nienawiści,
kłótniach
i
walkach,
to
poginiecie
sami
i
zgu­
bicie
ziemię
ojców
swoich
i
dziadów
swoich,
którą
oni
zdo­
byli
wielkim
trudem*.
Nikt
wtedy
chyba
nie
przypuszczał,
że
prorocze
to
były
słowa!
Niepomni
ojcowskich
przestróg
Jarosławieże,
dumni
i
żądni
władzy,
szybko
porwali
za
broń.
„Powstali
przeciw
sobie
nawzajem
i
nastała
wśród
nich
niezgoda
wielka
i
walki
bratobójcze
biadał
ruski
kronikarz.
I
powstał
gród
przeciw
grodowi
i
prawdy
nie
było
między
nimi*
1.
Dokonany
przez
Jarosława
Mądrego
w 1054
r.
podział
utrwalił
się
w
78
lat
później,
gdy
po
śmierci
Mścisława,
syna
Włodzimierza
Monomacha,
wzięły
górę
tendencje
odśrodkowe
i
Ruś
zdecydowanie
już
weszła
w
okres
roz­
drobnienia
feudalnego.
Gdy
w
pierwszych
latach
po
decyzji
Jarosława
Mądrego
istniało
jeszcze
poczucie
jedności
i
ksią­
żęta
ruscy
starali
się
występować
razem
przeciw
wspólnym
nieprzyjaciołom,
a
władcy
kijowscy
próbowali
sprawować
1
Połnoje
sobranije
russkich
letopisiej,
t.
I,
II,
Ławńeniskaja
i
Troickaja
letopis,
wyd.
II,
Leningrad
1927,
s.
221.
8
nad
pozostałymi
książętami
władzę
zwierzchnią,
teraz
zapa­
nowało
całkowite
rozprzężenie
i
każda
z
poszczególnych
dzielnic
prowadziła
własną
politykę.
Kraj
pogrążał
się
w
coraz
większej
anarchii.
Nieustanne
wojny
domowe
skła­
niały
do
interwencji
sąsiadów,
zwłaszcza
niezwykle
doku­
czliwych
dla
Rusi
Połowców,
koczowniczy
lud
pochodzenia
tureckiego,
który
w
połowie
XI
wieku
opanował
stepy
czarnomorskie,
wypierając
stamtąd
swych
pobratymców,
Pieczyngów.
Najazdy
te
prowokowali
często
sami
książęta,
wyprawiający
się
w
łupieskich
pochodach
na
sąsiadów
lub
wzywający
ich
do
pomocy
przeciw
swoim
braciom.
Obiektem
zażartej
walki
.stał
się
Kijów,
który
często
przechodził
z
rąk
do
rąk,
ulegając
przy
tym
kilkakrotnie
grabieży
i
pożarom.
Po
raz
pierwszy
miasto
zostało
wydane
na
łup
w
1169
r.
przez
jego
zdobywcę,
księ­
cia
włodzimiersko-suzdalskiego
Andrzeja
Bogolubskiego.
„I
grabili
przez
dwa
dni
cały
gród,
Podole
i
Górę
[dziel­
nice
Kijowa
przyp.
L.PĄ>
i
monastery,
i
Sofiję,
i
Dzie-
sięcinną
Bogurodzicę
[nazwy
cerkwi
przyp.
L.P.],
i
nie
było
zmiłowania
dla
nikogo“
pisał
ze
zgorszeniem
ruski
kronikarz
2.
Po
raz
drugi
zniszczył
miasto
w
1202
r.
książę
smoleński
Ruryk
Rościsławicz,
sprzymierzony
z
Połowcami.
Na tronie
wielkoksiążęcym
zasiadali
słabi
władcy,
zmienia­
jący
się
bardzo
często
i
nie
wywierający
żadnego
wpływu
na
innych
książąt.
Stopniowo
Kijów
tracił
znaczenie
stolicy
całej
Rusi,
spadł
do
roli
jednego
z
wielu
ośrodków
poli­
tycznych.
Mimo
to,
ze
względu
na
swe
położenie
i
tradycję
historyczną,
nadal
był
obiektem
walki
między
książętami.
Gdy
w
pierwszej
połowie
XIII
wieku
toczyły
się
zacięte
walki
domowe,
ze
wschodu
nadciągnęło
niespodziewanie
śmiertelne
niebezpieczeństwo.
Jego
sprawcami
byli
Mongo­
łowie.
Na
początku
XIII
wieku
wielki
zdobywca
Czyngis-chan
zjednoczył
powaśnione
ze
sobą
plemiona
mongolskie
i
roz­
począł
zwycięskie
wyprawy
na
sąsiadów.
W
efekcie
długo­
letnich,
nieustannych
walk
powstało
ogromne
imperium
2
Cyt.
za
P.
Tołoczko,
{statyczna
topografija
siarodawnoho
Kyjizua,
Kyjiw
1972,
s.
184;
Istorija
Kyjiwa,
oprać,
zbiór.,
1.1,
Kyjiw
1960,
s.81.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin