Michalski K. Dokąd idziemy.pdf

(10809 KB) Pobierz
KS.
K8ISTAHTT
MICHALSKI
C.
N.
Dokąd
idziemy
PISMA
WYBRANE
Wybór
I
opracowanie
JERZY
KOŁĄTAJ
Konsultacja
KS.
ALEKSANDER
USOWICZ
C.
M.
WYDAWNICTWO
znak
KBAKÓW
1964
SPIS
TREŚCI
OD
WYDAWNICTWA......................................................
SENS
DZIEJÓW
LUDZKICH
Dokąd
idziemy.....................................................
;
15
Zagadnienia
współczesnej
filozofii
dziejów
...
5
34
DIALOG
ZE
WSPÓŁCZESNOŚCIĄ
1945
Dwa
Zmartwychwstania....................................................
57
Dzień
światła
i
ognia...............................
.
.
.
62
Tu
es
Petrus.......................................................................
68
Lux
in
tenebris.......................................................................
73
Syna
dal...................................................................................
78
Na
Zaduszki.............................................................................
81
Za
niepodległość
ducha..........................................................
87
Co
trzymało
w
obozie..........................................................
92
1946
Drzwiami
zamkniętymi..........................................................
97
Stwórczy
duch.............................
103
Alfa
i
Omega....................................................................
111
1947
Pokój
wam.........................................................................
120
Heroizm
z
Wieczernika............................................
.
129
Homo
sapiens....................................................................139
Duszę
dać..........................................................................
149
ŚLADEM
ŚWIĘTEGO
FRANCISZKA
Brat
Albert...................................................................161
DROGA
DO
DAMASZKU
Miłość
Chrystusa
przyciska
nas.............................
229
PRZYPISY
..........................................
305
OD
WYDAWNICTWA
Ks.
Konstanty
Michalski
urodził
się
12
kwietnia
1879
r.
w
Dąbrówce
Małej
na
Śląsku
jako
syn
hutnika.
Gdy
miał
trzy
lata,
umarli
mu
rodzice.
Sierotą
zaopiekował
się
stryj
z
Siemia­
nowic,
pod
którego
opieką
Konstanty
ukończył
niemiecką
ośmioklasową
szkołę
powszechną.
W
r.
1893
przybył
do
Kra­
kowa
i
został
przyjęty
do
II
kl.
Małego
Seminarium
Zgroma­
dzenia
Księży
Misjonarzy
na
Kleparzu,
gdzie
w
r.
1896
rozpo­
czął
następny
etap
edukacji
Seminarium
Internum
(nowi­
cjat),
zakończony
ślubami
w
dniu
8
grudnia
1898
r.
W
roku
następnym
rozpoczyna
studia
teologiczne.
Będąc
na
II
roku
teologii,
studiuje
jednocześnie
slawistykę
na
Uniwersytecie
Ja­
giellońskim.
Dnia
5
lipca
1903
r.
z
rąk
ks.
bpa
Anatola
Nowaka,
sufragana
krakowskiego,
otrzymuje
święcenia
kapłańskie.
W
dal­
szym
ciągu
uczęszcza
na
slawistykę
UJ,
jednocześnie
z
wielką
żarliwością
prowadzi
liczne
prace
społeczne,
duszpasterskie
i
pedagogiczne
wewnątrz
Zgromadzenia,
jak
również
nawiązuje
liczne
kontakty
zewnętrzne.
W
r.
1905
obejmuje
redakcję
„Rocz­
ników
obydwu
Zgromadzeń
św.
Wincentego
a
Paulo”
oraz
pi-
sze
swoje
pierwsze
artykuły.
Decydujące
dla
krystalizacji
zainteresowań
ks.
Michalskiego
stają
się
lata
1909—1911,
lata
studiów
w
Wyższym
Instytucie
Filozoficznym
w
Lowanium,
w
kręgu
myśli
kardynała
Mercier.
13
lipca
1910
r.
na
podstawie
pracy
„Mach
et
Duhem.
Ftude
epistemologiąue
comparee”
uzyskuje
dyplom
licencjatu.
W
nie­
cały
rok
potem
(15
lutego
1911)
doktoryzuje
się.
Praca
doktor­
5
ska
nosiła
tytuł
„La
reaction
contrę
le
psychologisme
en
Alle-
magne.
Husserl,
ses
predecesseurs
et
ses
partisans”.
Pierwsze
prace
ks.
Michalskiego
odnoszą
się
do
historii
filo­
zofii
współczesnej
i
obejmują
pogranicze
logiki,
teorii
poznania,
psychologii
i
nauk
przyrodniczych.
Myślą
średniowieczną
zajął
się
dopiero
po
powrocie
z
zagranicy.
Lowanium
jednak,
którego
studia
skoncentrowane
były
na
tomizmie,
dało
mu
silną
pod­
stawę
do
późniejszych
badań
mediewistycznych
i
do
oparcia
wszelkich
rozważań
na
filozofii
św.
Tomasza.
Pierwotne
bo­
wiem
upodobania
naukowe
ks.
Michalskiego
kierowały
się
raczej
ku
psychologii
eksperymentalnej.
Genezę
zainteresowań
medie­
wistycznych
opisał
on
w
„Czasie”
w
ten
sposób:
„Z
wyjątkiem
pierwszej
pracy
z
zakresu
filozofii
w
Polsce,
wszystkie
dalsze
badania
moje
wyszły
z
podniety,
jakiej
doznałem
jeszcze
jako
student
w
Lowanium,
czytając
historię
mechaniki
wydaną
przez
E.
Macha
i
pisma
P.
Duhema
(...)
Dostrzegłem
wówczas,
jak
pomysły
rodzą
się
i
rozwijają
w
atmosferze
duchowej
wytwo­
rzonej
przez
poprzedników,
jak
genialne
umysły
z
czasów
Odro­
dzenia,
Leonarda
i
Galileusza,
nawiązywały
do
tych
idei,
które
w
zarodku
zjawiały
się
zwłaszcza
w
szkole
terministycznej
już
w
XIV
w”
W
lutym
1911
r.
wraca
ks.
Michalski
do
Krakowa
i
podej­
muje
wykłady
filozofii
w
Instytucie
Teologicznym
własnego
Zgro­
madzenia.
Z
pracą
profesorską
łączy
nadal
pracę
pisarską.
Rów­
nocześnie
z
wykładami
w
Instytucie
rozpoczyna
się
dla
ks.
Mi­
chalskiego
praca
na
innym
odcinku.
„Praca
ta
pisze
ks.
Aleksander
Usowicz
w
książce
poświęconej
Konstantemu
Michalskiemu
pochłonie
z
czasem
całą
niemal
energię
pro­
fesora
i
rozwinie
wszystkie
jego
talenty.”
Po
śmierci
ks.
prof.
Franciszka
Gabryla
w
styczniu
r.
1914
ks.
Michalski
obejmuje
jako
lektor
wykłady
filozofii
chrześcijańskiej
na
Uni­
wersytecie
Jagiellońskim.
W
r.
1917
występuje
już
jako
zastępca
profesora,
w
1919
jako
profesor
nadzwyczajny,
a
w
1921
jako
profesor
zwyczajny
filozofii
chrześcijańskiej
UJ.
Od
r.
1927
jest
członkiem
korespondentem,
zaś
od
r.
1933
człon­
kiem
zwyczajnym
wydziału
historyczno-filozoficznego
Polskiej
Akademii
Umiejętności.
Członek
wielu
towarzystw
naukowych
zagranicznych,
wiceprezes
Union
Internationale
Academiąue,
w
r.
1940
wchodzi
w
skład
Papieskiej
Akademii
Nauk.
Za
cza-
6
~sów
swej
profesury
jest
czterokrotnie
dziekanem
wydziału
teo­
logicznego,
w
roku
zaś
1931
zostaje
rektorem
Wszechnicy
Jagiel­
lońskiej.
Wiele
trosk
przysporzyły
ks.
Michalskiemu
jako
rektorowi
rozruchy
akademickie
oraz
ustawa
o
ustroju
szkolnictwa.
Wśród
odezw
do
młodzieży
akademickiej
w
dniach
najgroźniejszych
zamieszek
pojawia
się
często
motyw
honoru
i
umiłowania
Almae
Matris:
„Niech
Młodzież
pamięta
o
tym
pisze
rektor
że
na
jej
sposób
zachowania
się
patrzy
nie
tylko
Kraków,
nie
tylko
Polska, ale
cala
Europa,
ażeby
osądzić,
czy
młodzież
Uni­
wersytetu
Jagiellońskiego
umie
wysoko
na
sztandarze
nosić
honor
ukochanej
Wszechnicy.
Wszelkiego
rodzaju
gwałty
muszą
honor
ten
splamić.”
Te
wysokie
i
zdawałoby
się
koturnowe
słowa
warto
tu
przy­
toczyć
dlatego,
że
dla
ks.
Michalskiego
nie
były
to
tylko
słowa.
W
osiem
lat
później,
6
listopada
1939,
ks.
Michalski
wraz
z
grupą
profesorów
UJ
został
wywieziony
do
Sachsenhausen.
Wróciwszy
z
obozu,
udaje
się
do
przyjaciół
w
Sandomierskie,
gdzie
na
wsi
w
Sichowie
pełni
pracę
duszpasterską.
Otwarcie
UJ
stawia
go
z
powrotem
przy
dawnym
warsztacie
pracy,
od
którego
odrywa
go
śmierć
w
dniu
6
sierpnia
1947
r.
Główny
tytuł
do
wielkości
ks.
Konstantego
Michalskiego
jako
uczonego
to
jego
prace
z
dziedziny
historii
filozofii
średniowiecznej.
Prace
te,
może
nieraz
nieduże
rozmiarami,
rezultatem
nadzwyczaj
sumiennych,
żmudnych
i
wieloletnich
studiów
badawczych,
prowadzonych
nad
rękopisami
we
wszyst­
kich
poważniejszych
bibliotekach
Europy.
...„Ks.
K.
Michalski
był
najwybitniejszym
polskim
history­
kiem
filozofii
pisał
Roman
Ingarden
tuż
po
jego
śmierci
zarazem
pierwszym
w
Polsce
uczonym,
który
badania
w
za­
kresie
historii
filozofii
postawił
na
prawdziwie
europejskim
po­
ziomie,
sięgając
wprost
do
źródeł
i
prowadząc
studia
samodzielne
na
odcinkach
przed
nim
mało
zbadanych
lub
zgoła
nieznanych.
Był
zarazem
pierwszym
uczonym
polskim,
który
pracując
nad
wyjaśnieniem
głównych
prądów
w
filozofii
późniejszego
śred­
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin