Nadcisnienie dla bystrzakow.pdf

(342 KB) Pobierz
Nadciśnienie dla bystrzaków
Autor: Alan L. Rubin
T³umaczenie: Izabela Szybilska-Fiedorowicz
ISBN: 978-83-246-1854-5
Tytu³ orygina³u:
High Blood
Pressure for Dummies
Format: 180x235, stron: 360
Dowiedz siê wiêcej, a poczujesz siê lepiej
Twoja podrêczna apteczka w domowej biblioteczce
Nadciœnienie têtnicze (³ac. hypertonia arterialis) zwane jest tak¿e epidemi¹ XXI wieku.
To przewlek³a choroba uk³adu kr¹¿enia, charakteryzuj¹ca siê trwale podwy¿szonym
ciœnieniem krwi (ponad poziom 140 mm Hg podczas skurczu i 90 mm Hg w czasie
rozkurczu serca). Mo¿na j¹ zauwa¿yæ podczas rutynowych badañ i kilkukrotnego
pomiaru ciœnienia, jednak zdiagnozowana zbyt póŸno mo¿e spowodowaæ powa¿ne
uszkodzenia organizmu.
Najnowsze badania podaj¹, ¿e na nadciœnienie têtnicze cierpi prawie 8,5 miliona
(czyli blisko 1/3) doros³ych Polaków, a 30% osób, u których obserwuje siê tzw.
ciœnienie wysokie prawid³owe, znajduje siê w grupie ryzyka. U oko³o 90% pacjentów
nadciœnienie ma charakter samoistny, co znaczy, ¿e nie uda³o siê jeszcze ustaliæ jego
przyczyny. Nadciœnienie mo¿e byæ odpowiedzialne za Twoje problemy z sercem, bóle
i zawroty g³owy, dusznoœæ, pobudzenie lub zmêczenie i sennoœæ. Niestety, mo¿e byæ
tak¿e chorob¹ prowadz¹c¹ do zawa³u, udaru, a nawet œmierci. Nie pozwól na to!
Kartka po kartce odzyskuj zdrowie i dobre samopoczucie:
• SprawdŸ, czy znajdujesz siê w grupie ryzyka zagro¿onej nadciœnieniem.
• Poznaj najczêstsze czynniki wywo³uj¹ce tê chorobê.
• Naucz siê prawid³owo mierzyæ ciœnienie sobie i Twoim bliskim.
• Skorzystaj z zawartych tu rad i zacznij prowadziæ higieniczny tryb ¿ycia.
• Dowiedz siê wiêcej na temat nadciœnienia u kobiet, dzieci i osób starszych.
Dodatek specjalny:
Pomocne dane odnoœnie polskich organizacji, które wespr¹ Ciê w walce z nadciœnieniem
Spis tre ci
O autorze .......................................................................................................................... 13
PodziÚkowania od autora ................................................................................................. 15
WstÚp .............................................................................................................................. 17
O ksiÈ ce ................................................................................................................................ 19
Konwencje zastosowane w ksiÈ ce ....................................................................................... 19
Czego nie czytaÊ .................................................................................................................... 20
Naiwne zaïo enia .................................................................................................................. 20
Jak podzielona jest ksiÈ ka .................................................................................................... 20
CzÚ Ê I: Czym jest nadci nienie? ..................................................................................... 21
CzÚ Ê II: Medyczne nastÚpstwa nadci nienia .................................................................. 21
CzÚ Ê III: Leczenie (albo profilaktyka) nadci nienia tÚtniczego .................................... 21
CzÚ Ê IV: Grupy wymagajÈce szczególnej opieki ........................................................... 21
CzÚ Ê V: Dekalogi ............................................................................................................. 22
Dodatek ............................................................................................................................ 22
Ikony wykorzystane w ksiÈ ce .............................................................................................. 22
Co dalej .................................................................................................................................. 23
CzÚ Ê I: Czym jest nadci nienie? ................................25
Rozdziaï 1: Nadci nienie tÚtnicze. Podstawowe informacje ............................................ 27
Jak funkcjonuje ukïad krÈ enia ............................................................................................ 28
Mierzenie ci nienia i odczytywanie wyników ..................................................................... 29
Czynniki zwiÚkszajÈce ryzyko wystÈpienia nadci nienia .................................................... 29
NastÚpstwa nadci nienia ....................................................................................................... 31
Obni anie ci nienia za pomocÈ ró nych kuracji ................................................................. 32
Ochrona dzieci, kobiet w ciÈ y i osób starszych ................................................................. 32
ByÊ na czasie .......................................................................................................................... 33
Rozdziaï 2: Diagnozowanie nadci nienia .......................................................................... 35
Podstawowe informacje o ci nieniomierzu ....................................................................... 35
Prawidïowy pomiar ci nienia krwi ....................................................................................... 37
Jak uniknÈÊ niedokïadnego odczytu .................................................................................... 40
Unikanie kïopotów ze sprzÚtem ...................................................................................... 40
Unikanie zïego podej cia do pomiaru ci nienia i trudno ci ze strony pacjenta ............ 41
6
Nadci nienie dla bystrzaków
Odczytywanie wyników ........................................................................................................ 41
Co wiadczy o nadci nieniu? ............................................................................................ 42
Klasyfikacja ci nienia tÚtniczego u osób dorosïych ......................................................... 42
Nadmierne obni enie ci nienia ............................................................................................ 44
Syndrom biaïego fartucha i inne przyczyny wahañ ci nienia ............................................. 45
Mierzenie ci nienia w domu ................................................................................................ 47
Ambulatoryjne monitorowanie ci nienia krwi .................................................................... 48
Prawidïowa ocena stanu zdrowia ......................................................................................... 49
Wywiad medyczny ............................................................................................................ 49
Ocena badania lekarskiego ................................................................................................ 50
Badania laboratoryjne ........................................................................................................ 51
Rozdziaï 3: Czy znajdujesz siÚ w grupie ryzyka? ................................................................53
Na co nie masz wpïywu ........................................................................................................ 54
Globalny obraz nadci nienia ............................................................................................. 54
Wpïyw genów .................................................................................................................... 55
Wpïyw pochodzenia .......................................................................................................... 57
Wpïyw pïci ......................................................................................................................... 60
Ci nienie a wiek ................................................................................................................ 61
Zapobieganie nadci nieniu za pomocÈ zmian trybu ycia .................................................. 62
Obni anie napiÚcia ............................................................................................................ 63
Kontrolowanie wagi .......................................................................................................... 64
Mniej soli ........................................................................................................................... 66
Eliminacja palenia i nadmiernego spo ycia alkoholu ...................................................... 67
Rozdziaï 4: Wtórne nadci nienie tÚtnicze .........................................................................69
Wczesne wykrywanie wtórnego nadci nienia tÚtniczego .................................................... 70
Rola nerek we wtórnym nadci nieniu tÚtniczym ................................................................ 71
Uszkodzenie tkanki nerek ................................................................................................ 71
ZwÚ enie tÚtnic nerkowych .............................................................................................. 74
Nowotwory wydzielajÈce hormony i podnoszÈce ci nienie krwi ...................................... 76
Nowotwór produkujÈcy epinefrynÚ ................................................................................. 77
Nowotwór produkujÈcy aldosteron ................................................................................. 80
Zespóï Cushinga ............................................................................................................... 84
Choroba genetyczna jako przyczyna nadci nienia tÚtniczego ................................................ 87
Inne przyczyny wtórnego nadci nienia tÚtniczego .............................................................. 88
ZwÚ enie cie ni aorty ........................................................................................................ 88
Za du o lub za maïo hormonów tarczycy ....................................................................... 89
Akromegalia ....................................................................................................................... 89
Bezdech senny ................................................................................................................... 90
Guz mózgu ........................................................................................................................ 91
Oparzenia ........................................................................................................................... 91
Spis tre ci
7
CzÚ Ê II: Medyczne nastÚpstwa nadci nienia ..............93
Rozdziaï 5: Jak chroniÊ swoje serce? .............................................................................. 95
Pompa o du ej mocy ............................................................................................................. 96
Niedokrwienie miÚ nia sercowego ...................................................................................... 97
Badanie mia d ycy tÚtnic (arteriosklerozy) ..................................................................... 98
Stabilny ból serca .............................................................................................................. 99
Leczenie zawaïu miÚ nia sercowego .............................................................................. 106
Rozwój niewydolno ci serca ............................................................................................... 108
Sygnaïy ostrzegawcze ...................................................................................................... 108
Czego szuka lekarz? ........................................................................................................ 109
Leczenie niewydolno ci serca ......................................................................................... 111
Unikanie czynników ryzyka ............................................................................................... 111
Kontrola nad cholesterolem ........................................................................................... 112
Ograniczanie palenia ....................................................................................................... 112
Cukrzyca pod kontrolÈ ................................................................................................... 113
Intensyfikacja aktywno ci fizycznej ............................................................................... 114
Rozdziaï 6: Jak zadbaÊ o nerki? ...................................................................................... 115
Rola nerek ............................................................................................................................ 116
Funkcja filtrowania ......................................................................................................... 117
Inne funkcje nerek .......................................................................................................... 119
Uszkodzenie nerek ............................................................................................................. 120
Zïo liwe nadci nienie tÚtnicze ........................................................................................... 122
Schyïkowa niewydolno Ê nerek ......................................................................................... 124
Dializa, która ratuje ycie ............................................................................................... 126
Przeszczep nerki .............................................................................................................. 131
Rozdziaï 7: Jak zabezpieczyÊ swój mózg? ....................................................................... 135
Przyczyny udaru mózgu ..................................................................................................... 136
Mia d yca tÚtnic (arterioskleroza) ................................................................................. 137
Zator naczyñ mózgowych (udar niedokrwienny) ......................................................... 138
Wylew krwi do mózgu (udar krwotoczny) ...................................................................... 138
Unikanie udaru przez obni enie ci nienia ....................................................................... 139
PrzeglÈd innych czynników sprzyjajÈcych udarowi mózgu ............................................. 139
Z tym nie wygrasz — czynniki niekontrolowane ......................................................... 140
Nad tym masz wïadzÚ — czynniki kontrolowane ........................................................ 140
Dokonaj cudów za pomocÈ leków zapobiegawczych ................................................... 142
Dziaïaj szybko, gdy zauwa ysz objawy udaru ................................................................... 143
Monitorowanie czynno ci mózgu ...................................................................................... 144
Rozmaite metody leczenia udaru mózgu ............................................................................. 146
Rehabilitacja ........................................................................................................................ 148
Odzyskiwanie zdolno ci ruchu po udarze .................................................................... 148
Mo liwo ci rehabilitacji .................................................................................................. 149
Osoby odpowiedzialne za rehabilitacjÚ .......................................................................... 149
Jak znale Ê pomoc po udarze mózgu? ........................................................................... 151
8
Nadci nienie dla bystrzaków
CzÚ Ê III: Leczenie (albo profilaktyka)
nadci nienia tÚtniczego ........................... 153
Rozdziaï 8: Opracowanie udanego programu leczenia ....................................................155
Realizacja zaïo eñ leczenia .................................................................................................. 156
Modyfikacje trybu ycia ...................................................................................................... 159
Zmiana trybu ycia na lepsze .......................................................................................... 159
Jak obni yÊ ci nienie miechem? ................................................................................... 161
Rozdziaï 9: Dieta obni ajÈca ci nienie ............................................................................165
Obni anie ci nienia za pomocÈ diety DASH .................................................................... 165
Jak powstaïa dieta DASH? .............................................................................................. 166
Dowody na warto Ê diety DASH ................................................................................... 167
RozpoczÚcie programu ................................................................................................... 169
Ograniczanie spo ycia soli w czasie stosowania diety DASH ...................................... 173
Utrata na wadze w celu obni enia ci nienia ...................................................................... 174
Obliczanie wagi idealnej ................................................................................................. 174
Ustalanie dziennego zapotrzebowania kalorycznego .................................................... 175
Dostosowanie diety DASH ............................................................................................ 177
Inne diety ............................................................................................................................. 178
Pomoc zewnÚtrzna .............................................................................................................. 180
Rozdziaï 10: Dieta bez soli ..............................................................................................183
ZwiÈzek miÚdzy solÈ a nadci nieniem ............................................................................... 184
Dowody na istnienie zwiÈzku miÚdzy solÈ a nadci nieniem ............................................ 185
Wczesne eksperymenty ................................................................................................... 185
Wpïyw chloru na ci nienie krwi ..................................................................................... 186
Najnowsze badania ......................................................................................................... 187
Czy jeste wra liwy na sól? ................................................................................................. 188
Zmniejszenie spo ycia soli .................................................................................................. 189
Kupowanie produktów ubogich w sól ........................................................................... 190
Unikanie pokarmów bogatych w sól ............................................................................. 191
Dieta niskosolna .............................................................................................................. 191
Rozdziaï 11: Unikanie tytoniu, alkoholu i kofeiny ............................................................193
Nie igraj z ogniem. Tytoñ i nadci nienie tÚtnicze ............................................................. 194
ZasiÚg problemu .............................................................................................................. 195
JednÈ nogÈ w grobie ........................................................................................................ 196
Zwalczanie biernego palenia ........................................................................................... 197
Nie bÈd ciemny jak tabaka w rogu ............................................................................... 197
Zrywanie z naïogiem. Same plusy, adnych minusów ................................................. 198
Jak skoñczyÊ z naïogiem? ................................................................................................ 199
Korzystanie z dostÚpnej pomocy .................................................................................... 203

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin