Pisząc o wieloetniczności_Wojdon J.pdf

(50409 KB) Pobierz
Pisząc o wieloetniczności
Joanna Wojdon
W R O C Ł AW 2 0 2 0
Pisząc o wieloetniczności
Joanna Wojdon
W R O C Ł AW 2 0 2 0
Projekt, w ramach którego powstała niniejsza publikacja, ma na celu uchwycenie i analizę mechani-
zmów zapewniających w Europie spójność społeczeństw wieloetnicznych. Koncentruje się na okresie
średniowiecza i nowożytności, symbolicznie zamkniętym datami 962–1789, co podyktowane jest
przekonaniem o unikalnym charakterze wprowadzonych wówczas rozwiązań w zakresie współżycia
różnych grup etnicznych. Pozwoliły one Europejczykom na dynamiczny rozwój potencjału cywiliza-
cyjnego i kulturowego dzięki zapewnieniu dostępu do informacji wytwarzanych przez różne społecz-
ności. Jak udawało się minimalizować konflikty między różnymi grupami etnicznymi w państwach,
których polityczne granice obejmowały wiele, czasami odmiennych językowo, kulturowo i religijnie,
grup? Na to pytanie można odpowiedzieć jedynie patrząc szeroko na nasz kontynent. Dlatego bada-
nia są realizowane na poziomie organizacji państwowych (Czechy, Litwa, Polska, Portugalia, Rosja,
Węgry) oraz regionów (Śląsk, Katalonia, Transylwania) przez badaczy wywodzących się z dziewięciu
współczesnych krajów Europy. Wspólnie patrzymy na mechanizmy umożliwiające współżycie róż-
nych grup etnicznych w obrębie dawnych wspólnot politycznych przez pryzmat pamięci i opowieści
o przeszłości, gospodarki i kultury, wreszcie — polityki. Mamy nadzieję, że zrozumienie minionych
sposobów na wykorzystanie szansy ze wspólnego życia pomoże i nam zrozumieć świat, który nas
otacza i uznać go za szansę dla nas wszystkich. Projekt powstał i jest koordynowany w Instytucie
Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego.
Dr hab. Joanna Wojdon, prof. UWr. jest kierownikiem Zakładu Dydaktyki Historii i Wiedzy o Społeczeń-
stwie w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, członkiem zarządu Międzynarodowego
Stowarzyszenia Dydaktyki Historii (International Society for History Didactics) i członkiem Komitetu
Sterującego Międzynarodowej Federacji Public History (International Federation for Public History).
Oprócz dydaktyki historii i historii w przestrzeni publicznej zajmuje się naukowo historią Polonii ame-
rykańskiej. Była stypendystką Fulbrighta i Fundacji Kościuszkowskiej, jest laureatką Medalu Haimana
oraz nagrody im. Oskara Haleckiego, nadawanych przez Polish American Historical Association.
Publikowała w wydawnictwach polskich i międzynarodowych.
Powstanie i opublikowanie pracy naukowej finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkol-
nictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2014–2020
(0102/NPRH3/H12/82/2014), Mechanizmy budowania spójności w społecznościach wieloetnicz-
nych, X–XXI w. / Cohesion building of multiethnic societies, 10th–21st c.
© Copyright by Joanna Wojdon 2020
Łamanie, opracowanie techniczne i projekt okładki:
Bartłomiej Siedlarz, Barbara Krasińska
Wydawnictwo eBooki.com.pl
Korekta:
Marek Misiak
ISBN 978-83-955113-3-2 (druk)
ISBN 978-83-955113-4-9 (online)
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych
Instytut Historyczny
http://wnhip.uni.wroc.pl/Instytut-Historyczny
Spis treści
Wprowadzenie. Wypracowania o tematyce historycznej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7
17
31
51
65
77
93
111
127
128
Teza — czyli o co chodzi autorowi? Czy migracje to szansa czy zagrożenie?
Indywidualny i społeczny odbiór migracji
Przesiewanie źródeł. Czy budować muzeum na Sardynii?
Rola muzeów historycznych
Jak czytać, żeby pisać? Czy Kazimierz Wielki zasługuje na pomnik we Lwowie?
Dyskusje o pamięci i upamiętnianiu
Planowanie — jak uporządkować treść? O trudnej współpracy w Transylwanii.
Co spaja społeczeństwo?
Forma — jak budować narrację? Czy można wierzyć legendom?
Legendy jako źródło historyczne
Happy end. Prawa mniejszości w średniowiecznej Portugalii.
Odbiorcy — jak do nich dotrzeć?
Odpowiedzi do wybranych zadań
Spis ilustracji
Bibliografia
Zgłoś jeśli naruszono regulamin