Szlak Chopinowski.pdf

(39531 KB) Pobierz
MAZOWSZE.
Dziś – serce Polski, w okresie kształtowania się Rzeczpospolitej przez ponad trzy stulecia
– odrębne państwo. W centrum regionu tętni wielkomiejskim rytmem Warszawa, wokół której rozciąga
się kraina wciąż nie do końca odkryta. Na turystów czekają tajemnicze zamki i szlacheckie dwory, za-
bytkowe świątynie i urokliwe miasteczka, pola dawnych bitew i krajobrazy, których różnorodność od lat
przyciąga filmowców. Cały ten świat to olbrzymi skarbiec historyczny, kulturowy i przyrodniczy. Wystarczy
stanąć u jego granic i wypowiedzieć zaklęcie: Mazowsze, otwórz się. A później wejść i podążyć wybranym
szlakiem.
Oto
SZLAK CHOPINOWSKI
– podróż na Mazowsze nietknięte jeszcze rewolucją przemysłową i do War-
szawy początku XIX wieku, kiedy klasycy spierali się z romantykami. Podążając krok w krok za mło-
dziutkim kompozytorem można wyobrazić sobie dynamicznie rozwijające się miasto sprzed dwóch stuleci
– z piękną klasycystyczną architekturą, gwarnymi kawiarniami, teatrami i arystokratycznymi salonami,
w których kwitło życie kulturalne. Tłumnie bywało też na rogu Trębackiej i Krakowskiego Przedmieścia –
na stacji dyliżansów, z której wyruszały pojazdy konne w różne strony świata. Stąd kilkuletni Fryderyk od-
jeżdżał do rodzinnej Żelazowej Woli, gdzie dziś można posłuchać muzyki Chopina dobiegającej z wnętrza
szlacheckiego dworku. I do Sochaczewa, gdzie młody pianista zagrał koncert z generałem zakochanym
w jego talencie. A także do Brochowa słynącego z unikalnej bazyliki obronnej, w której syn państwa Cho-
pinów został ochrzczony w 1810 r. Stąd również 20-letni kompozytor wyruszył do Wiednia rozpoczynając
podróż ku sławie przekraczającej granice czasu i przestrzeni.
Szlak Chopinowski jest jedną z trzech nowych dróg, dzięki którym można odkryć Dziedzictwo Mazowsza.
Warto też poznać pozostałe. Szlak Książąt Mazowieckich to podróż do krainy średniowiecznych zamków,
walecznych rycerzy oraz mądrych i ambitnych władców, którzy przez trzy wieki rządzili Mazowszem jako
niezależnym państwem. Szlak Bitwy Warszawskiej 1920 to podróż w czasie i przestrzeni pozwalająca zro-
zumieć, dlaczego batalia sprzed blisko stulecia uważana jest za jedną z najważniejszych w historii Europy.
Więcej informacji o szlakach można znaleźć na stronie internetowej
www.dziedzictwomazowsza.pl
Szlak Chopinowski
Życie Fryderyka Chopina –
kalendarium
1810
1 marca w Żelazowej Woli urodził się Fryderyk Cho-
pin. Jesienią rodzina Chopinów przeprowadziła się
do Warszawy.
1815–1818
Fryderyk rozpoczął naukę gry na fortepianie u Woj-
ciecha Żywnego. W 1817 r. ukazał się drukiem
pierwszy
utwór
Chopina –
Polonez
g-moll.
W 1818 r.
kilkuletni pianista
dał pierwszy pu-
bliczny
koncert,
który przyniósł mu
rozgłos i stał się
początkiem kariery. W „Pamiętniku Warszawskim”
odnotowano:
prawdziwy geniusz muzyczny: nie
tylko bowiem z łatwością największą i smakiem
nadzwyczajnym wygrywa sztuki najtrudniejsze na
fortepianie, ale nadto jest już kompozytorem kilku
tańców i wariacji, nad którymi znawcy muzyki dziwić
się nie przestają.
1823–1825
Fryderyk, wcześniej kształcony w domu, został
uczniem IV klasy Liceum Warszawskiego. Waka-
cje w 1824 i 1825 r. spędził w Szafarni na Ziemi
Dobrzyńskiej.
1826–1827
Chopin rozpoczął studia w Szkole Głównej Muzy-
ki przy Uniwersytecie Warszawskim, na zajęcia
kompozycji uczęszczał do Józefa Elsnera. Latem
wyjechał do uzdrowiska w Dusznikach. W 1827 r.,
po śmierci najmłodszej córki Chopinów – Emilii,
rodzina przeprowadziła się do nowego mieszkania
w Pałacu Krasińskich przy Krakowskim Przedmie-
ściu. W tym samym roku Fryderyk skomponował
pierwsze poważne utwory:
Wariacje B-dur
op. 2 na
temat
Là ci darem la mano
z „Don Juana” Mozarta
oraz
Sonatę c-moll
op. 4. Latem wyruszył na wy-
cieczkę, której celem miał być Gdańsk.
1828–1829
Fryderyk spędził letnie wakacje 1828 w Sannikach
u Pruszaków. We wrześniu, podczas krótkiego wy-
jazdu, poznał życie muzyczne Berlina. W 1829 r.
skończył studia z opinią Józefa Elsnera:
Szopen
Friderik – szczególna zdatność, geniusz muzyczny.
Latem pojechał do Wied-
nia, gdzie z sukcesem za-
debiutował na europejskiej
scenie. Jesienią odwiedził
swoją matkę chrzestną Annę
Wiesiołowską w Strzyżewie
i rodzinę książąt Radziwiłłów
w Antoninie.
1830
Dwa koncerty w Teatrze Narodowym w marcu,
podczas których młody artysta zagrał także własne
kompozycje m.in.
Koncert f-moll
i
Fantazję A-dur na
tematy polskie,
które zostały entuzjastycznie przy-
jęte przez publiczność. Latem Fryderyk rozpoczął
przygotowania do wyjazdu z ojczyzny, odwiedził
Poturzyn i spędził kilka dni w Żelazowej Woli. Poże-
gnał się z rodziną, przyjaciółmi i 2 listopada opuścił
Warszawę do której już nigdy nie powrócił.
2
1831–1832
Osiem miesięcy 1831 r. Chopin spędził w Wiedniu.
W Stuttgarcie przeżył załamanie na wieść o upadku
powstania listopadowego. Jesienią dotarł do Pary-
ża gdzie mieszkał do końca życia. W lutym 1832 r.
zagrał w „salonie” Pleyela publiczny koncert, o któ-
rym napisano:
Wszystkich tutejszych fortepianistów
zabił na śmierć, cały Paryż ogłupiał.
Dzięki koncer-
towi zaistniał w środowisku muzycznym i stał się
wziętym nauczycielem fortepianu.
Życie Fryderyka Chopina
1833–1834
Pracowite miesiące. Czas wypełniały Chopinowi
koncerty, lekcje gry na fortepianie i komponowanie.
Lato 1833 spędził w Côteau; odwiedził też Brukselę
i Lille. W 1834 r. nawiązał kontakty z Mendelssoh-
nem, Lisztem, Hillerem i Berliozem. Zwiedził Akwi-
zgran, Düsseldorf, Kolonię i Koblencję.
1835
W Karlowych Warach Chopin spotkał się z rodzica-
mi, później krótko przebywał w Dieczynie, Dreźnie
(gdzie znajomość z Wodzińskimi ze Służewa za-
owocowała narzeczeństwem z młodziutką Marią
Wodzińską), a także w Lipsku, Frankfurcie, Heidel-
bergu, następnie także w Strassburgu.
1836–1837
Latem Fryderyk odwiedził Wo-
dzińskich w Marienbadzie, póź-
niej pojechał do Drezna, Lipska,
Kassel i Frankfurtu. Poznał
George Sand. Coraz więcej
czasu poświęcał na kompono-
wanie. W 1837 r. zdecydował
się na spontaniczny wyjazd do
Londynu z fabrykantem fortepianów Camillem Pley-
elem. W sierpniu narzeczeństwo z Marią Wodziń-
ską zostało zerwane.
1838–1843
Początek związku z George Sand. Jesienią Chopin
wyjechał z nią i jej dziećmi na Majorkę. W 1839 r.,
mimo fatalnego stanu zdrowia, dużo komponował.
Lato spędził w posiadłości George Sand w Nohant.
W 1840 intensywnie pracował i udzielał się towa-
rzysko w Paryżu. Kolejne miesiące spędził kursując
między Paryżem a Nohant. Pracował w tym czasie
bardzo intensywnie i dużo komponował.
1844–1846
1847–1848
Konflikt George Sand i Chopina zaostrzył się i osta-
tecznie doszło do zerwania. W 1848 r. pomimo
nękających
chorób,
Chopin przez siedem
miesięcy koncertował
w Anglii i Szkocji.
16 listopada w Guildhall
w Londynie dał ostatni
w życiu publiczny kon-
cert. Ciężko chory wró-
cił do Paryża.
Poważne problemy zdrowotne Fryderyka. 3 maja
1844 r. zmarł jego ojciec Mikołaj Chopin. Rok
1845 r. wypełniła Fryderykowi praca w Paryżu, lato
spędził w Nohant. Pierwsze poważne nieporozu-
mienia z George Sand. W 1846 ożywione kontakty
ze środowiskiem emigracyjnym Hôtel Lambert.
1849
Wyniszczająca organizm choroba zmusiła Chopina
do ograniczenia przyjmowania gości i udzielania
lekcji. Do siostry Ludwiki napisał:
Jeżeli możecie,
to przyjedźcie. Słaby jestem i żadne doktory mi tak
jak Wy nie pomogą. [...] Dziś piękna pogoda, sie-
dzę w salonie i admiruję mój widok na cały Paryż.
Niekończące się konsultacje lekarskie niestety nie
przyniosły żadnej poprawy stanu zdrowia. Przeczu-
wając najgorsze, kompozytor uporządkował sprawy
wydawnicze i pożegnał się z najbliższymi. Zmarł
17 października.
Szlak Chopinowski
3
Ojciec – Mikołaj Chopin
(15 IV 1771, Marainville – 3 V 1844, Warszawa)
Mikołaj urodził się we francuskiej wiosce w Lotaryngii, jego rodzina mieszkała na te-
renie posiadłości należącej do Polaka – Michała Jana Paca. Administrator majątku
Adam Weydlich, również Polak, zainteresował się inteligentnym młodzieńcem i za-
trudnił do pomocy na zamku. Gdy rodzina Weydlichów przenosiła się w 1787 r. do
Warszawy, zabrała nastolatka ze sobą. Mikołaj był ogólnie wykształcony, znał podsta-
wy języków obcych i miał zdolności muzyczne. Amatorsko grał na flecie i skrzypcach.
Po przyjeździe do Warszawy pracował na pensji, później liczne rodziny ziemiańskie
zatrudniały go jako nauczyciela. Ostatnim miejscem, w którym Chopin pracował jako
domowy nauczyciel, był majątek hr. Skarbków w Żelazowej Woli. Tam francuski emi-
grant poznał Justynę Krzyżanowską, z którą wziął ślub w 1806 r. W 1810 r., gdy otrzy-
mał stałą posadę nauczyciela języka francuskiego w Liceum Warszawskim, przeniósł
się z rodziną do Warszawy i zamieszkał tam na stałe. Poza pracą w liceum prowadził
również pensję dla chłopców, która dość szybko zyskała renomę.
François Chopin
(1738–1814)
Marguerite Delfin
(1736–1794)
Matka – Justyna Chopin,
z domu Krzyżanowska
(14 IX 1782, Długie – 1 X 1861, Warszawa)
Pochodziła ze zubożałej szlacheckiej rodziny. Jej ojciec Jakub
Krzyżanowski był zarządcą dóbr hr. Skarbków w Izbicy, gdzie Ju-
styna dorastała. Rodzinne strony opuściła pomiędzy 1800 a 1805 r.,
by zamieszkać w Żelazowej Woli, gdzie pomagała hr. Ludwice
Skarbkowej w zarządzaniu majątkiem i prowadzeniu domu. Praw-
dopodobnie tutaj poznała guwernera Mikołaja Chopina, z którym
wzięła ślub w 1806 r. w pobliskiej parafii w Brochowie. W 1807 r.
przyszła na świat Ludwika, a trzy lata później Fryderyk. W 1810 r.,
gdy Mikołaj Chopin otrzymał pracę w Liceum Warszawskim, rodzi-
na przeniosła się do Warszawy. Tam urodziła się Izabella (1811)
oraz najmłodsze dziecko Chopinów – Emilia (1812). Justyna poza
czwórką własnych dzieci zajmowała się też całym zapleczem go-
spodarskim związanym z prowadzeniem przez Chopinów pensji
dla chłopców z rodzin ziemiańskich. Pod koniec życia Justyna
i Mikołaj zamieszkali w domu młodszej córki (obecny adres:
ul. Nowy Świat 47) Izabelli i jej męża Antoniego Barcińskiego.
Mikołaj Chopin
(1771–1844)
Ludwika Chopin
(1807–1855)
Fryderyk Chopin
(1810–1849)
Józef Kalasanty
Jędrzejewicz –
mąż
(1803–1853)
Henryk Bronisław Jędrzejewicz
(1833–1899)
Ludwika Magdalena Jędrzejewicz
(1835–1890)
Ludwik Ciechomski –
mąż
(ok. 1827–1882)
Jacques Jędrzejewicz
(1887–1918)
Józefa Ciechomska
(1859–1922)
Laura Ciechomska
(1862–1939)
Ludwik Ciechomski
(1863–1913)
Mateusz Ciechomski
(1866–1918)
Portrety rodziny F. Chopina (poza Emilią) – reprodukcje (1930) zaginionych obrazów A. Mieroszewskiego (1829). Portret Emilii – miniatura nieznanego autora.
4

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin