Barcin.pdf

(2891 KB) Pobierz

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Barcin to miasteczko położo-

ne nad rzeką Noteć na granicy

uprzemysłowionych Kujaw i tury-

stycznych Pałuk. Stanowi niezwy-

kłe połączenie nowoczesnej gospo-

darki, pięknej przyrody i bogatej

historii.

Początki Barcina jako miejscowo-

ści sięgają XII wieku. Prabarcin

posadowiony przy przeprawie

przez rzekę, otoczony bagnami,

łąkami i lasami sprzyjał rybołów-

stwu, bartnictwu i myślistwu.

Mieszkańcy zajmowali się zbie-

ractwem, hodowlą bydła i koni

oraz uprawą roli. Pierwotne i póź-

niejsze nazwy miasta brzmiały:

Barthcino, Barczino, Barczyno,

Barczina, Bartin, Barczin, Barcino,

Barczyn, Baraczyn, Bartchin,

Bartzin, Bartschin, Bartschen,

Bartelstaedt, Bartelstein. Parafia

powstała około 1150 roku.

Pierwsze wzmianki pisane po-

chodzą z lat 1215-1233 z doku-

mentów archiwum kościelnego

w Watykanie – proboszczem

parafii Barthcino należącej do

dekanatu w Inowrocławiu wy-

mienionej w opłatach na stolicę

apostolską był ks. Tomko. Z kolei

pierwszą historyczną świecką no-

tatkę znamy z 1390 roku – Hanka

z Barcina wystąpiła w tym roku na

procesie w gnieźnieńskim sądzie

Barcin is a town situated

on the river Noteć, on the

border of industrialized region

Kujawy and tourist region Pałuki.

The town is a unique combina-

tion of modern economy, beau-

tiful nature and rich history.

The origins of Barcin date back

to the 12th century. Prabarcin,

erected at ford, surrounded by

marshes, meadows and forests,

favored fishing, bee-keeping and

hunting. People were engaged

in gathering, herding cattle and

horses and farming. Town name

evolved sequentially sounding:

Barthcino, Barczino, Barczyno,

Barczina, Bartin, Barczin, Barcino,

Barczyn, Baraczyn, Bartchin,

Bartzin, Bartschin, Bartschen,

Bartelstaedt, Bartelstein. The

parish of Barthcino was founded

around 1150. The first written re-

cords about that are from the years

1215-1233 and are located in eccle-

siastical documents in the Vatican

archives. Parson of Barthcino

parish, belonging to the deanery

in Inowrocław, listed in fees for

the Holy See, was Fr. Tomko. The

first historical secular note abo-

ut Barcin comes from year 1390,

when Hanka from Barcin occurres

in the process of municipal court

in Gniezno. In 1343 the owner of

< Trakt spacerowy nad Notecią / Walking path on the Noteć

- fot./photo. G. Smoliński

ISBN: 978-83-61836-06-3

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

grodzkim. W 1343 roku właścicie-

lem Barcina był wojewoda brze-

sko-kujawski Wojciech z Pakości,

herbu Leszczyc. W 1472 roku król

Kazimierz Jagiellończyk nadał pry-

watnemu szlacheckiemu miastu

Krotoskich (Krotowskich) prawo

targów (poniedziałek) i jarmarku

(8 września).

Legendarna historia Barcina

związana jest z pobytem bisku-

pa Wojciecha, przekazywaniem

okupu i transportem relikwii mę-

czennika. Przypowieść głosi, że

w 997 roku w drodze z Gniezna do

Gdańska w trakcie wyprawy misyj-

nej do Prus orszak biskupa wypo-

czywał po trudach podróży przy

pagórku na prawym brzegu Noteci

w rejonie dzisiejszego Barcina.

W drodze powrotnej konie cią-

gnące wóz ze zwłokami świętego

poznawszy górę, na której święty

uprzednio odpoczywał, odmówi-

ły dalszej jazdy. Ruszyły dopiero

wtedy, gdy w tym miejscu posta-

wiono krzyż. Inna z legend mówi,

że gdy po męczeńskiej śmierci bi-

skupa Wojciecha książę Bolesław

Chrobry ogłosił zbiórkę srebra dla

wykupienia jego zwłok od Prusów,

którzy zażądali tyle kruszcu, ile

ważył misjonarz, akt wykupu –

czyli ważenie i wymiana – miał się

odbywać na tym wzgórzu.

Barcin was Wojciech of Pakość,

coat Leszczyc, governor of Brześć

and Kujawy. In 1472 King Casimir

IV Jagiellon gave the right of mar-

ket (on Mondays) and fair (the 8th

of September) to private noble

town of Krotoskich (Krotowskich).

The legendary story of Barcin is

connected with Bishop Adalbert,

transfering ransom for him, and

transporting the relicts of the mar-

tyr. It is believed that in 997, du-

ring Bishop Adalbert’s missionary

expedition to Prussia, after a long

journey, he and his companions

rested on a hill on the right bank of

Noteć in the area of today’s Barcin.

The Bishop was killed in Prussia

during this expedition. The legend

says, that when Bishop’s compa-

nions were taking his body back to

Gniezno, horses pulling a waggon

with the body recognized the hill

on the Noteć bank, where the saint

Bishop had rested, and refused

to move any further. They moved

only when the cross was erected

in that place. Another legend says

that after the martyrdom of Bishop

Adalbert Duke Bolesław the Brave

announced a collection of silver

to ransom Bishop’s body from

the Prussians. The payment for

Bishop’s body were to be treasures

of total weight equal to the weight

Góra św. Wojciecha / Hill of St. Adalbert >

- fot./photo. G. Smoliński

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Góra św. Wojciecha częściowo

została ukształtowana przez na-

turę, a częściowo wysiłkiem rąk

ludzkich. Na wzgórzu stał nie-

gdyś pomnik - Serca Jezusowego

z „Sercem Gorejącym”, który

w 1939 r. zniszczyli niemieccy

okupanci. Po wyzwoleniu na jego

miejscu umieszczono drewniany

krzyż. W 2012 r. dzięki inicjatywie

społecznej Komitetu Odbudowy,

można ponownie podziwiać na

szczycie pomnik. Z odnowionej

dzięki unijnemu wsparciu góry

rozpościera się panorama miasta

i doliny Noteci. W pobliżu (naprze-

ciwko poczty) stał kościół ewange-

licki pw. św. Marcina (akt erekcyj-

ny 08.08.1898r.) z dobudowaniem,

dzwonnicą i placem kościelnym,

który pod koniec lat sześćdziesią-

tych XX wieku został zburzony.

Ze wzgórza można udać się na

ulicę Żnińską lub po przebudowa-

nym w 2011 r. moście, ulicą św.

Wojciecha, dotrzeć na rynek.

Wybierając spacer ulicą Żnińską,

mijamy budynek byłego inspek-

toratu szkolnego i komisariatu

policji, cegielnię, młyn (1900 r.)

ze spichlerzem (1927 r.). Dotrzeć

tą drogą można na cmentarz

parafialny (wpisany do reje-

stru zabytków województwa

of Bishop’s body. The weighing and

corpses transfer is believed to had

been taking place on the hill on

a bank of Noteć.

Hill of St. Adalbert has been par-

tly shaped by nature and partly

by human effort. On the hill there

was a monument - the Heart of

Jesus with „Ardent Heart „, which

was destroyed in 1939 by German

occupiers. After the liberation,

a wooden cross had been erected

at that place. Since 2012, through

the initiative of the Committee of

Social Reconstruction, the monu-

ment of Jesus at the top of the hill is

reconstructed. From the hill, rene-

wed with EU support, extends up

view of the town and the valley of

Noteć. Close to that place, opposite

the post office, an evangelic church

of St. Martin with annex buildings,

bell tower, and church yard was

located (its foundation act is dated

on 8th of August 1898). The church

was demolished in the late sixties

of the twentieth century.

From the hill you can go up the

Żnińska street or walking across

the bridge, rebuilt in 2011, and

then along the św. Wojciecha

(Wojciech is the Polish name

of Adalbert) street to reach the

market.

kujawsko-pomorskiego), który zo-

stał założony w drugiej połowie

XIX wieku. Za główną bramą zlo-

kalizowana jest najstarsza część

nekropolii i zabytkowe grobowce

oraz miejsca pamięci narodowej –

Zbiorowa Mogiła Pomordowanych,

pomnik powstańca wielkopol-

skiego Feliksa Wiśniewskiego

i Franciszka Rzepki. Kilkaset me-

trów dalej przy ulicy Podgórnej

jest nieczynny cmentarz żydowski.

Rok jego założenia jest nieznany,

a został zamknięty w 1957 roku.

Jest to niewielkie wzniesienie po-

rosłe trawą, drzewami i krzewa-

mi, z którego rozciąga się widok

na Barcin i dolinę Noteci. W 2007

roku na kirkucie ustawiono ka-

mień z tablicą upamiętniającą spo-

łeczność żydowską miasta. Barcin

był miejscem, w którym żyli przed-

stawiciele wyznań rzymsko-ka-

tolickiego, mojżeszowego i ewan-

gelickiego. Przypominają o tym

cmentarze trzech różnych kultur

usytuowane na odcinku kilkuset

metrów w okolicach ul. Żnińskiej

(dawniej Cmentarna).

W drodze powrotnej można

przejść tzw. „garbatym” mostem

(w charakterystycznym pomarań-

czowo-żółtym kolorze) w okolice

stanicy żeglarskiej, placu zabaw

i traktu spacerowego.

Choosing the stroll along the

Żnińska street, walking down

the street, we pass the building of

the former school inspectorate,

police station, brick factory, and

mill (from 1900) with the gra-

nary (from 1927). This way you

can reach the parish graveyard,

listed as a monument of province

kujawsko-pomorskie, which was

founded in the second half of the

nineteenth century. By the main

entrance of graveyard we see

its oldest part with the ancient

tombs and national memorials –

Collective Grave of the Murdered

and monument of Greater Poland

Insurgents Feliks Wiśniewski and

Franciszek Rzepka. A few hundred

meters down the Podgórna street,

an old Jewish cemetery is located.

Year of its foundation is unknown.

It ceased to be used in 1957. It is

located at a small hill, overgrown

with grass, trees and shrubs, with

panoramic views of Barcin and ri-

ver Noteć. In 2007 at the cemetery

was set in stone plaque commemo-

rating the Jewish community of

the town. Barcin was a place where

representatives of the religions of

the Roman Catholic, Jewish and

Protestant lived through the ages

and cemeteries of representatives

of these three religions, reminding

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Spacerownik po Barcinie

Walk around Barcin

Jeśli ze wzgórza wybierzemy drogę

na rynek, to miniemy po drodze ze-

spół poczty (pocz. XX w.) przy ulicy

Żnińskiej, a po drugiej stronie bu-

dynek byłej gorzelni i zakład zegar-

mistrzowski (nad którym w okre-

sie międzywojennym mieszkał dr

med. Stefan Giebocki - właściciel

pierwszego w Barcinie samocho-

du). Z mostu schodzi się w okolice

zespołu gospody (ok. 1900) i docie-

ra na rynek, przy ul. Plac 1-go Maja.

Dzięki rewitalizacji barcińska

starówka zyskała nowy wygląd –

pojawił się ozdobny bruk, pompa,

punkty czerpalne wody, stylizo-

wane ławeczki, lampy i fontanna.

Układ architektoniczny Starego

Miasta znajduje się pod ochroną

konserwatora zabytków. Na uwagę

zasługuje w szczególności budynek

their presence in town, are located

close to each other on Żnińska

street (previously called Cemetery

street).

On the way back you can go thro-

ugh the so called „Uneven bridge”

(the iconic orange color) in the vici-

nity of the sailing site, playground

and promenade tract.

If you choose the path down the

hill to the old market, you will pass

the post office from the early twen-

tieth century on Żnińska street. On

the other side of the street you can

spot building of the former distille-

ry and watchmaker plant (in this

building, between the First and

the Second World War, lived Stefan

Giebocki MD - first car owner in

Barcin). Going forward you will

< Most „garbaty” / ”Uneven” bridge

- fot./photo. G. Smoliński

Rynek / Old market

- fot./photo. G. Smoliński

Plik z chomika:

bialy.mech

Inne pliki z tego folderu:

Dwory i pałace.pdf (37724 KB)
Barcin Pałuki.pdf (26275 KB)
Żnin.pdf (23200 KB)
Włocławek.pdf (19975 KB)
Zlawies Wielka.pdf (16564 KB)

Barcin.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: